Katalog

30 yıl aradan sonra astronot gözüyle Ay İnsanoğlunun Ay'a ayak basmasmm üzerinden tam 30 yıl geçti. Bu arada dijital olarak yeniden çoğaltılan Apollo fotoğrafları, Ay'ı astronotlann gözüyle görmemizi sağlıyor. 0 Temmuz 1969 yılında, "Sukunet Denizi" adı verilen uçsuz bucaksız geniş bazaltik düzlüge inen Neil Armstrong ve Edwin "Buzz" Aldrin, Jr., Ay'a ayak basan ilk insan olarak tarihe geçtiler. Aradan geçen 30 yü boyunca bilım adamlan, Apollo uzay aracınm 19691972 yıllan arasında gerçekleştırdıgı Ay yolculuklarında Apollo murettebatının topladıgı bulgulan deşıfre etmeye ugraşülar. 6 kez başanyla Ay'a gidip gelen astronotlar toplam agırlıgı 380 gramı bulan kaya örnekleri topladılar. Ancak bu arada çekılen fotograflar da kaya örnekleri kadar önemlı bilgiler içeriyordu. 32 bın adet fotografın pek çogu astronotların uzay giysilerinin önune monte edilmiş Hasselblad kameralarla çekilmişti. AYDA YURUYEN SON 20 Temmuz 1969 yüında Neil Arm; ilk kez ayak basmasından sonra Apollo ı kez daha Ay'a gitti ve toplam 12 kişiyi A du. Ay'da yürüyen son astronot Apollo 1' 37 yasındakı Eugene Cernan idi. Cem£ 1972'de Ay'a veda etmesinden sonra ki Ay'a ayak basmadı. Aşagıda Popular Science dergisin nun Ay'a ayak basısının 30. yüdönümü il< Ceman'la yapmış oldugu söyleşi yer ak) Sonı: tnsarnn Ay'a gitmesinin iizeı geçti. Bu yıldb'niimü hakkmda neler: niz? Cernan: 30 yıl ne kadar çabuk geçti. geçtigine inanmak zor. Bence insanoglu basışı insanlık tarihinin bu en büyük ola san bunun gerçekleşebilecegine ınanmı Kennedy 1961 yılında Ay'a gıdecegımız man, toplam uzay uçuşu deneyimimiz Kennedy bizden olanaksızı gerçekleştin du. Ancak insanoğlunun hırs ve istekleri; Geriye baktıgımız zaman bunun g na inanmak zor, çünkü proje bıçak gibı sildi. Son 27 yıldır Dünya'da kalma k; Sankı Kennedy 21 Yüzyıl'dan 10 yıllık biı nı çalmış ve bunu 1960 ve 197O'lı yıllara gittik ve eve geri döndük. Hâlâ evdeyİ2 yuruyen son insan olmam son derece mc durum. Ay'da yürüyen son adam olmal duyulacak bir durum degil. Soru: Evde çok uzun süre kaldığımız kamsmda mısmız? Cernan: Hayır, oyle sanmıyorum. Apollo 17'nin misyonu sona erdiginde 10 yıl içinde Mars'a gidebılecek potansiyele sahıptık O zaman şoyle dedıgimı hatırlıyorum: "Apollo projesi sona erdi. Ancak bu başka bır projenin başlangıcı olabilir. Ay'a geri dönmekle APOLLO ARACININ AY YOLCULUKLARI APOLLO n 16 24 Temmut 1969 MURETTEBAT: Neil A.Aıtmttomj Miı hai't Collim Edwin E.AIdrinJr. 2 Ay'dan ilk izlenimler Ay Modülü'nün üçgen şeklındeki üa penceresınden gorunen Ay, ilk bakışta oldukça davetkâı ve "dostça" bir yer izlenımi uyandırıyordu. Oysa Ay, ınsanoglunun daha önce keşif yapngı yerlerle kıyaslanmayacak kadar tehlıkeliydı. Bu havasız dünyada, korunmasız ınsan uzay boşlugu ile karşı karşıya kalabılir ve birkaç saniye ıçinde yok olabüırdı. Aynca burada ölümcul güneş radyasyonu, kozmik ışın ve mikro meteor tehlikesi de söz konusuydu. Bu durumda, astronotlar dışarı çıkmadan önce basınçlı uzay giysileri içine kendılerını hapsermek zorunda kaldılar. Sırtta taşınan özel çantada oksıjen, radyo komunıkasyon cihazlan ve sogutma suyu bulunuyordu. Sogutma suyu uzun borularla astronotun vücudunu sanyor ve vücut sıcaklıgını normal derecesinde tutmaya yarıyordu. Ay botlan özel tabanıyla zemıne sıkıca tutunmayı sağlıyor, kayma rıskını ortadan kaldınyordu. Bu şekilde donanan bır astronot kendı kendine yeten, mobil bir uzay aracı görünumündeydi. Dış dünya ile aralarında dogrudan temas neredeyse hıç yoktu. Basınçlı uzay giysilerinin ıçinde duyduklan sesler şunlardan ibarettı: yüzlerinin yakınından geçen oksıjen hortumunun çıkarttıgı ses, sırt çantasındaki sogutma suyunun vucutta dolaşırken çıkarttıgı ses ve yeryü zundeki veya uzay aracındaki dıger ınsan ların kulaklıktan gelen seslerı. APOLLO 12 14 24 Kanm 1969 MURETTEBAT: Charles Conrodjr. Riıhard h.Cordon, \ı. Alun L.Bcan APOLLO li 111/ Niiıın 19/0 MUKETTEBAT: james A., Lovelljr. lohn L.Swigert, \ı. fred W.Haiie,)r. APOLLO 14 31 Ocak 9 fubat 19/1 MURETTfBAT: Alan 8. Shephurdjr. Stuart A.Rooıo Edgar D.Mİtchell Elimize ulaşan bu fotograflar o kadar degerliydi ki, NASA'da çalışan teknisyenler orjinal filmleri soguk hava depolarına kaldırmadan once, kopyalarak basına dağıttüar. Böylece orijinallerinin kazaya ugrama olasılıgı ortadan kalkmış oldu, flk kopyalar o dönemin gazetelerinde, dergilerinde ve müzelerde kullanıldı. Son günlere kadar kamuoyuna sunulan Apollo fotograflan geneUüde 4. veya 5. jenerasyon kopyalardı. Dolayısıyla bunİarda orijinal kopyaların netliginden eser yoktu. Ancak son günlerde bu fotograflann orijinal kopyalan dijital olarak taranarak temiz, net ve çarpıcı fotograflar elde edildi. Böylece Ay yolculuklannın tüm aşamalannı bu fötograflarda net bir şekilde görmek artık mümkün. APOLLO 15 26 femmuı7 Ağustoi 19/1 MURETTEBAT: David R.icotl Allrcd M. VVnrden jcımei B.lrvvin APOLLO 16 (6 2/ Nisan 19/2 ı MURETTEBAT f Thomas K.Mattinly II Charles M.Duke.jr. APOLLO 17 7 19 Aruhk 19/2 MURETTİRAI: tugene A.Cernan Ronuld E.Evans Harriion H. Schmitt Apollo 16'nın komutanı lohn W. Young ile birlikte görülen Ay Aracı, Ay'ın Descartes dağlık bölgeslne indirilmifti. Arka planda ay modülü Orlon görülüyor. 644/12