Katalog

kın bır gelecekte yıtık ışlevlerın ya da dış dolgusunun yerıne ınsan yapımı dokulaıın kullanılması planlanıyor Dışm buyuk bır bolumu kan damarı ya da sınır ıçermeyen guçlu bır baglayıcı doku olan dentınden oluşur Bu dayanıklı bır mıne tabakası ıle kaplı olup merkezınde bır boşluk yer alır Bu boşluktakı etsı madde daha gerçek bır bagldyıcı dokudan oluşmuştur ve dışın turn besıngel, duyusal ve sdvunmd ışlevlerıru yerıne getırır Bunlara ek olarak gelışmekte olan dentın hucrelerı ıçın buyume ortamı saglar ve, bellı bır orana kadar kendını yenıleyebıldıgı de duşunulmektedır Bu dokularda cıddı bır hasar oluştugunda ıse dışçı nın tek seçenegı zarar goren dokuyu yapay bır maddeyle degıştırme ye dayanan kanal tedavı sıdır Ancak bu tedavı gerçek dokudakı besınsel, duyusal ve yenıleyıcı nıtelıklerı saglayamadıgın dan enınde sonunda dışın çehlmesı kaçınılmaz olabılır Yapay doku teknolojısı sayesınde kas dokuları, baglantı dokulan karacıger dokusu gelıştırılebıldıgıne gore yapay dışın de uretılmesı olası hale gelmıştır Nıtekım Mıchıgan Unıversıtesı nden Krlstyn S. Bohl ve ar kadaşlan ılk gırışımı yaparak zarar goren dış dokusunun yerını alacak dokuyu uretmeyı denedıler Gerçek dış dokusundan alınan hucreler bunların çogalmasını saglayacak uç boyutlu yapı matrısıne eküdı Burada amaç hucreler çogalırken matrısın zaman ıçın de yok olarak yalmzca dogal dokunun kalmasıydı Polıglıkolık asıt (PGA) kolajen ve algınat olarak tanınan po lısakkarıt hıdrojelden kurulu matns koşullara en uygun olanı olarak seçıldı Araştırmacüar kendı kolajen matnsını oluşturarak kendı destegını saglayacak yogunlukta yenı dokular uretmek ıçın, daha ılk anda oldukça yuksek bır hucre yogunluguna ulaşmaları gerektıgını saptadılar ve boylelıkle ılk adım atılmış oldu Yetkılılere gore, koruma orgutlerı takük degıştırmedıkçe kaplanları kurtarma savaşında yenık duşmeye mahkumldr Bugun dunyada 6000 kaplan yaşıyor ve bu sayı 1900 yüında behrlenen sayının yalmzca % 5'ını öluşturuyor Dunya Yabanıl Yaşamı Koruma Orgutu büım adamlanndan Eric Dinentein Asya'da yaşayan beş farklı kaplan altturunun genetık çeşıtlılıgının korunması amacıyla gunumuzde uygulanan yontemlenn etkısız oldugunu belırtıyor ve bu turlerm çogunun dagınık ortamlarda yaşayan kısıtlı sayıda uyeden oluştuklanna, bu ortamların korumaya alınmış "dogal geçıtlerle" bırbırlerıne baglanrnaması durumunda yaşamlannın tehlıkede olduguna dıkkat çehyor Dınersteın aynca turler arasındakı farklılıkların alttur oluşturamayacak denlı az oldugunu, bu yuzden bır koruma stratejısı belırlemenın de hıç kolay olmadıgını belırtıyor Dınersteın a gore, korumacıların en guçlu ve en uretken kaplan turune odaklanmaları ve bu turun yaşadıgı ortamın çeşıtlılıgını ve nıtelıgını koru malan gerekıyor Dınersteın, Dunya Yabanıl Yaşamı Koruma Orguru'nun kaplanları korumaya yonelık daha oncekı gırışımlennın matematıksel orneklere ve bügısayar hesaplamalanna dayandıgını belırterek kaplan ve oteh kedı turlerırun bu yontemle ızlerını surmerun çok guç olduguna parmak basıyor Hangı alanların korumaya alınması gerektıgının saptanabılmesı ıçın yetkılıler bır sıruflandırma sıstemının uygulanmasını onenyorlar Onlara gore en onemh şey, bu canlüarın yaşadıklan dogal ortamın buyuklugu ve nıtelıgının yanı sıra, o ortamdakı kaplan nufusu ve bunlann ne olçude avlandıklan Soz konusu sıstemde kaplanlann yaşadıklan alanlar bu olçutlere gore smıflandırılıyor ve bu degerlerın en yuksek oldugu alanlar oncelıklı olarak korumaya alınıyor Dınersteın korumaya açık oldugu saptanan 788 488 kılometrekarelık alarun yalnızca % 22'sının korunabıldıgıne dıkkat çekıyor Bu da, soz konusu alanların tarım ve agaç kesımıyle elden gıtmeden yenı onlemlerın ıvedılıkle alınması gerektıgını bır kez daha ortaya koyuyor Rıta Urgan New Scıenttst, 15 August 1998 ıtaları hem bu konulara açıklık getırecek, hem de haftasonlanna üışkm planlanmızı yapabılmemıze yardımcı olacaklar Gerçı bu çalışma kırlılık duzeylerı ıle hava koşullan arasında bır üışkı olduguna daır kesın bır kanıt saglamıyor Ancak bu olasüıgı goz ardı etmekde, gunumuzdeh yogun kentleşme goz onune alındıgmda pek akülıca degıl kanıtlara ulaşılmamakla bırlıkte, msanlarla dayemek ıle bellek ve ogrenme arasında bır ıüşkı oldugu tartışılmaz Kaplanı ölüme terk etmek Yağmurlu bir haftasonu daha! Arızona Eyalet Unıversıtesı'nden Randall S. Cerveny ve Robert C. Balllng Jr. 6 Agustos 1998 tdrıhlı Nature dergısındekı araştırmdlarmda, ınsanoglunun haftalık ethnlıklerının bolgesel yagışlan ethleyebılecegını savunuyor1 Araştırmacüar çeşıtlFrheteorolojık kayıtları ınceledıklerınde ABD'nın dogu kıyılarında yagışların cumartesı gunlerı daha yogun oldugunu saptadılar Aynı durum tropık kasırgalar ıçın de soz konusuydu Pekı acaba ınsanoglu bu ıslak haflasonlannı nasıl etkılıyor9 Uzun suredır haftalık bır kırletıcı duzeyı çevrımınm oldugu kesınleşmış haldedır Insan kaynaklı bu sorun, bu hava koşullannda rol oynayabılır Kent merkezlerınde kırlılık duzeylerı hafta başında duşukken, hafta ılerledıkçe artar Bu olaya "pazar ethsı' adı venkr ve olayın hafta ıçı trafık yogunlugu ve sanayı etkınlıkler den kaynaklandıgı duşunulmektedır Araştırmacüara gore atmosferdekı kırletıcı mıktannın aşırı artışı sıcaklıklan degıştırerek yagmur ve firtınalan etialemektedır Her ne kadar yapılan araştırmalar Kuzey Atlantık kryılarını kapsıyorsa da buradakı hava koşullarının Avrupa'yı etkıleyıp etkılemedığı henuz kesınlık kazdnmamıştır Ilerıde gerçekleştırılecek kırlılık har Bellek için gıda: Glıkoz Neuroscıence dergısınde yayınlanan bır araştırma, sınava hazırlanırken çıkolatanın bolca tuketılmesınde bır neden olabılecegını açıkbyor Japon Kyushu Unıversıtesı'nden 4.J. Li ve ar kadaşlan, çıkolatalı bıskuvüenn bellege olan etkısını dogrudan araştırmamakla bırlıkte, farede glıkozun yarattıgı etkıyı ınceledıler Egıtım donemınden once kan şekenne yapılan bu yuklemenın, farenın bır sonrala gun, onceden yaptıklannı anımsamasına yardımcı oldugu or tayaçıktı Lı ve arkadaşlaA kandakı glıkoz duzeyının her ogunden sonra artmasıyla başka kımyasalldrın da serbest kaldıgını belırüyorlar Bellegın gelışımıne etkı eden kımyasallar arasında en onemlısının FGF grubu oldugu duşunuluyor Bu kımyasallar beyınde ve omurüıkte bulunurlar ve yemek yendıkten sonra beynı ve belkemıgını çevreleyen sıvı ıçınde asıdık FGF (aFGF) ortaya çıkar Bu kımyasal, beynın hıpotalamus bolgesındekı doygunluk sınyalı gorevını yuklenmıştır Yapılan çalışmalar, yemek yemenın, aFGF uretmmı hızlandırarak, bellegı hıppokampus bolgesıne daha çok "yapıştırdıgını" ortaya koymaktadır Kesın Doğumdan kaynaklanan bozukluklara çözüm Maya ve yuvarlak kurtlar dogumda meydana gelen bozukluklarla ılgüı araştırmalara yenı bır boyut ka zandırabıhr Saglıklı ureme hucrelerının oluşmasına katkıda bulunan bır enzımın bu ıkı canlıda aynı oldugu ve bır olasüıkla ınsanlarda da dogumda meydana gelen bozukluklara bır çozum getırebılecegı belırtüıyor . Insanda sperm ve yumurta oluşmadan once, erkek ve dışının kromozomlan bırleşerek aralarında bır DNA alışverışı oluyor Bu alışverış sırasında herhangı bır yanlışlık olursa, daha sonrası ıçın olumsuz degışınımlen meydana gelıyor Stanford Unıversıtesı'nden Ann« Villenenve maya ve nematodlarda bu alışverışın aynı proteın tarafından denetlendıgıne tanık oldu Vılleneuve, maya ve kurtlar arasında yakın bır bag olmadıgından, benzer bır prote ının ınsanlarda da aynı olçude etkılı olabılecegıne ınanıyor 598/7