Katalog

Akademik kalite nasıl ölçülmeli? Çok sayıda tez yöneticiliği bir ölçü olamaz. Erdener Karadağ (*) ır akademısyenın akademikyaşantısında yuksek lısans ve doktora çalışmalan çok onemlıdır Ozel bır alana dogru yonelme ve o alanda ozgun çalışmalar yaprna aşamdsında tez danışmanlarının onemı tartışılamazdır Doktora çalışmalarını tamamlamış olan bır akademısyen tez savunmasını ızleyen uç dort yü ıçerısınde uzmanlaşmakta, bıhmsel alandakı en son yenılıklerı degışık yollarla ızlemektedır lyıce uzmanlaşmış ve lısans derslerı vermekte olan bılım adamı artık yuksek lısans dersle rı de açmakta, yuk sek lısans tez danış mdnlıgı yapacak sevıyeye gelmektedır Bu sureç en ıyırnser koşullarla en az dortaltı yüdır Yuksek lısans derslerı vererek ve tez çalışmaları yaptırarak kendme olan ozguvenı ıyıce artan akademısyen, artık doktora derslerı açabılmektedır Bu arada hem kendı doktora çalışmdldrı hem de tez dışında bulunan ve kendısıne yakın konularda ba gımsız yayınlar yaparak, sempozyum kongre ve bılımsel toplantılara kdtılan akademısyen yenı projeler ureterek ve yakın konulardakı projelere katılarak, eger olası ıse unıversıtedıger resmı kurumlar (DPT, TSEK, arastırma enstıtulerı, hastaneleı vb) ve unıversıteendustrı ışbırlığı ıçeıısınde de bulunaıak akademık etkınlıgmı arttırmaktadır Normal koşullarda doktora sonrası bır ononıkı yılı bulan ve olumlu olan bır akademik üerleyışm bıçımsel yonu (halk arasındakı soylemı üe "beş aşağı on yukaıı") boyle olsa gerektır B lerının henuz olgunlaşmamıs (salt bolge ınsanınaseçmenıne şırın gozukme ıstegıgerçekte oy yatırımını amaçlayan) koşullarda fakulte ve bolum açümasını onaylayı cı çalışmaları başlayınca bılımsel olarak yeterhyetersız çok sayıda unıversıte mezunu ogretım yaıdımcısı kadrolarında ışe alındılaı Çok sayıda tez yöneticiliği, fakat... Unıversıtelerde enstıtulerın kurulma sı ıle yuksek lısans ve doktora programları iıJf iMceie^İ5 vfe gı mutlaka kalıtelı bır akademik ethnlıgın olacagı anlamını ne yazık kı tartışılır bır duruma getırmektedır TP? çalışmaları bıttıkten sonra hem tez yaptırdıgı ogrencısıne yenı tarama ve ıncelemeler yaptıran, hem de kendısı ınternet ve kutuphanelerdekı dergı ve abstraktlar aracılıgı ıle guncellıgı yakalamaya çaü şan, sempozyum ve kongrelerı yakından ızleyen yenı yenı konulara gırebılen çok sayıda akadernısyerı bılımde guncellıgı ve kalıteyı, olgunlugu yakalayabüdıgıne gore tez dışındakı konularda bagımsız çalışma yapanlar daha başarılı olsalar gerektır Yukanda anlatüan ılalem maalesef bugunlerde üniversitelerimizde ozellıkle akademik yukseltmelerde guncellıgını korumaktadır Normal koşullarda bır kongre bıldı rısı dahı olamayacak konu ların tez konusu yapıldıgı tesaduflerın ve olasılıklarm kımılerını tez yonetıcısı yapngı bazı unıversıtelenmızde kalite bu bıçımde daha da duşerken, dısıplınlerını ne pahasına olursa olsun koruyan bazı eskı üniversitelerimizde en az beş tane uluslararası yayın yapmış yenı doktorahlar (hem ogretım uyelıgıne yukseltılmede, hem de var olan ardştırma gorevlısı kadrolarını koruma anlamında) kadro kâbusu yaşamakta, adeta unıversıteden sogumaktadırlar Henuz yurtdışı yayını olmayan, henuz yonettıgı doktora tezlerınden yurtdışı yayın yapamayan ama her yü doçenthk jurüerıne koşa koşa katılan profesorlerın bulundugu üniversitelerimizde akddemık kalite nasü olçulecek ve akademik yukseltümeler nasıl denetlenecektır' Bır akademısyenın yonettıgı doktora tezle rınden yurtdışı yaym yapamamış olması yaptırdıgı bılımsel çalışmanm yetersızlıgıne mı yoksa kendısının becerıksızlıgıne mı bağlıdır7 Yapılan gozlemler ve alınan duyumlar.yapüan çalışmaların oldukça kalitesiz ve guncel olmayan konulardan seçıl dıgı yonundedır Ancak, tek olumsuz koşul bu degıldır Kalıteyı duşuren bır dıger faktor de ek ders ucretı uygulamasıdır Elektroşok ve hastaneler vet elektroşok nedır bılıyoruz (Aylak Bılgı, CBT Sayı 59?,) Ama elektroşok tedavısının ruhsal rahatsızlığı olaıı hastalann yeterlı tedavı gorememelerının nedenı oldugunu bümıyorduk Bız bılıyorduk kı bazı hastdlaı ıhtıydçldn oldudju halde hastdneye ydtmazlar bazı hastalar ıhtıyaçlan oldugu hdlde gerektıgı kadar hastanede kola mazlar ve yeterlı tedavı goremezler Kı bu bazı hastalar klınık şefının muayenehanesıne ugrayamamıştır bu bazı hastdldrın sosyal guvencelenyoktur bu bazı hastalar herhangı bır partının ılerı gelenı kanalıyla başhekımp ulaşamamıştır ve bu bazı hastalar ulkemızm çogunlugunu oluşturmaktadırlar Ulkemızdeyse serbest pıyasa hekımlıgı pardon ekonomısı hukum suırnektedu ragbet gormektedır Bu nedenle bu bdzı hastalar yeterlı tedavı gorememektedırler Yıne bız bılıyoruz kı sprbest pıyasa koşullarının hukum surdugu saglık sıste mınde hangı hastane olursa olsun farketmez (devlet hastanesı, sıgortd ya da unıversıte hdstdnesı) hastaneye hasta yatırmanın hastanın hastanede uzun sure kalmasmm yolları vardır Hastanın hnstanede yeterlı tedavı gorecek kadar kalamdmasının nedenı elek troşok tedavısı degıldıı Bu sorurıun çozumu de ruh sdglığı hastanelerındekı hastd yatak sayısını drtırmdk degıldır Boylesı bır yaklaşım, hasta tedavısının kalıtesım daha da duşurecektır Kaldı kı çagdaş psıkıyatnk tedavının ongorduğu de daha çok ve uzun sure yatırarak teddvı degıl, dahd çok dydktd tedavı ve hastanın toplurn yaşdrnına kazandırılmdsı, rehdbılıtasyonudur Evet, yazar haklıdır elektroşok en son çare olmalı hatta olabıldıgmre anestezıh yn da anestezı uygulanmaksızın hıç kullanılmd malıdır Tbnhc mal olmalıdır aı tık Ancdk elektroşokd karşı çıkdrken ruhsdl tedavı goren hastalann, tedavı koşulldrının ıyıleştırılmesı ıçın de çaba gosterılmelıdır Bugun elektroşok tedavısını protesto eden ulkel erdekı ruh sağlıgı hastanelerının koşulldiı nasıl acaba' Keşke bızun ruh sağlıgı hastanelenmızın fızık ve sosyal koşulları oyle olsd dd onddn sonra bız de elektroşoka karşı çıksak Psıkıyatrı çalışdnları, hastalar ve yakınlan ruh sağlıgı hastanelerımızın koşullannı çok ıyı bılırler Insanca bır uygula ma olmadıgı kabul edılen elektıoşoka kdrşı çıktıgmız kdddi tulı sdghgı hdstdnelerının de ınsancd evet sddece ınsanca koşullara sahıp olmdsı ıçın de elden gelen yapılmalıdır sadece elektroşok tedavısme toplum ve hekım orgutlerınm karşı çıkmadıguıı ılerı suımek daha onemlı bdşkd gerçeklerı gormezden gelmekdu Aıleleıınkdbul etrneyıp, toplumun dışlddı^ı hdstdların kısa surede yatınlarak tedavı gormelerı ve bır yandan ayaktan tedavılerını sundururkon bır yandan da lehabılıte edılmelen, ınsancd yaşamd hoklanru kullanmalan en buyuk dılegımızdır Psıkıydtrık hdstdların ruh sağkğı hastanelermde ınsancd koşulldrda tedavı edılmelerını saglarnak sadece elektroşok tedavısıne karşı çıkmakla olmaz E Üniversitelerimizde farkh durum Oysa üniversitelerimizde durum bıraz farklıdır Buyuk kentlerdekı unıversıtelerın dışında, bazı üniversitelerimizde doktora bıtıren bır akademısyen pek olacjan bır bıçımde hemen doktora dersı (bazen bırden çok sayıda) açabümekte, eger koşullar uygunsa tez danışmanı bıle olabılmektedır Bolumlerın, enstıtulerın ve fdkultelerın akadeımk yaşanüarını ne pahasma olursa olsun surdurme ıstegı hem kendı ıçlerınde, hem de ulusal duzeyde bılımsel etkınlıgın ve katılımın kalıtesınde onemlı duşuşlere neden olmaktadır Ozellıkle 1983 yılından sonra Yuksek Ogretım Kurulu'nun yerelbolge mületveküı ve sıyasetçı açüdı Koşullar zorlanarak normal bılımsel geıçeklere ve evrensel bılımeguncel ko nulara uzak çoŞu kez onceden çalışümış konularda tezler yaptınldı Cıddı arastırma lar yapılsa 1983 yılından sonra kurulmuş bazı enstıtulerın tezlerınden çıkan yayın sayısı, yaym kalıtesı, tez danışmanlarının akademik etkınlıklen tartışılabılır Bugun bazı unıversıtelerde yaptırdıgı yuksek lısans te zını hâlâ yayınlatamamış1 Ogretım uyelerı, yaptırdıgı doktora tezlerınden uluslararası yayın yapamamış profesorler ve dıger ogretım uyeleı ı vardır Tez seçımınde denet leme ve kurul seçıcılıgınden geçmemış, (ahbapçavuş ya da halk dılındekı argo de yımı ıle kafakol etkıleşımlerının one çıkardıgı ve yarma donuk olmayan) kararlar alındıgından tez konularında bellı bır kalite tutturulamamıştır Bu genellemenın ıçerısıne tum tez çalışmaları alınamaz Elbette çok kalıteh ve guncel konular ıçeren tez ça lışmalan, degerlı ogreüm uyelerı, çalışma gruplan ve araştırıcılar da vardır Onlann da kutlanması, parasal ve moral olarak desteklenmelerı gerekır Ancak onemlı oranda yayınlanamamıs tez çahşmalarının oldugu da bır gerçektır Çok sayıda tez yonetıcüı Ek ders ücreti kaldırılsın Ucretlerın yetersız olması sonucu ogretım uyelerının zorunlu olan haftalık ders yukunu bır bıçımde dolduracak ek ders ucretı alma ıstegı, yuksek lısans dersı açılmasırıa da neden olmakta, hatta danışmanlık ucretınm çekıcüıgı ılgılı ogretım elemanını tez daruşmanlıgına1 kadar goturmektedır Bu olumsuz etkıyı ortadan kaldırmanın bır yolu unıversıtelerde ek ders ucretı odenmesı uygulamasına bır an once son Devamı 21. sayfada Yazann sadece elektroşok tedavısıne karşı çıkmıyorlar dıye toplum ve hekım orgutlerını eleştırmesıru doğru bulmuyorum Sadece elektroşok tedavısının değıl ruh saghgı hastanesmdekı uygulamalann rumunun ınsanca olmasını şıddetle ıstıyoruz Sadece ınsanca Selâmi Aksoy, Psıkıyatrıst 598/17