Katalog

Hint Uygarlığının Sayısal Simgeler Sözlüğü Rakamların Evrensel Tarihi VI Georges tfrah G E O RGE S I F R A TlJBlTAKın dızı ha Hint Uygarhğının lınde yayımladıgı, Fıansa'da çok sataSayısal Simgeler ıak onemlı bıı yayın Sözlüğü olayı yaratan Rakamların Evrensel Tarüıi'nın 6kıtabı, matematık tarıhmde çok onemlı bır yen olan Hint Uygarlıgına aynlmış Yazara gore, Hınthler hesabı ve sayüan kul lanmak konusunda VI olaganustu bır guç ve yatkınlık gosterdıler Oyle kı bu yatkınlıkları soyut sıfin, konum ıücesını keşfetmelerını ve sonsuzluk kavramının "sınırlarına dokunuvermelerını" saglamış Kıtaptan "Hındıstan Anstotoles'ı, Descartes'ı tanımadıgı, Yahudı Hrıstıyan ahlakından habersız oldugu ıçın onun uygarlıkları ıle bızım ıçınde yetıştıgımız uygar lık arasında koşutluk kurmaya çalışmak tamamen anlamsız oluı Temellerı aynı degıldır, duşunce bıçımlerı ve adetlerı zorunlu olarak başkadır Hmt uygarlıklarmm ozellıklerınden kımılen, başka noktalarda, bızım kultuı umuzun ozellıklerıyle çakışır gıbı gorunse bde, karşılastırma yapmaya çalışmak boşunadır" Yazar, Hındıstan'dakı buyuk keşıflerın gerçek koşullarmı ve ortammm daha ıyı kavranmasını saglamak ıçm bu sozlugu hazırladıgını belırtıyor Canlılar Dünyasında İnsan ve Etik Açısından Hayvan Hayvana Karşı Ahlak Sorunu Istanbul Goet he Knstıtusu ve Hay vanların Yaşam Hak larını Koruma Dernegı Kasım 1996'da Istanbul'da bıılıkte duzenledıklerı uluslararası katılımlı sempozyumda yapı lan konuşmalar veya sunulan bıhdırıler kıtapçık olarak basıldı CANLILAR DÜNYASINDA İNSAİ VE ETİK AÇISINPAN HAYVAN Felsefecı, Ardştırmacı) Yıtırdıgırruz Doga (Oruç AruobaFelsefecı) Islam Duşuncesınde Canlı Varlık Anlayışı (Bekır Karlıqa MU Felsefe ve Dırı Bılımlerı Bolum Başkanı) Psıkolojı Bılımı Açısından Hayvarı İnsan Enteraksıyonu (Doç Dr, IU Çapa Tıp Fakultesı). Hayvanlan Koruma ve Davranış Bılımlerı Açısından Ture Uygun Hayvan Beslerne (Beat Tschanz Uavranış Bılımcısı Isvıçre) 70 Sayfa Yıldızgemisi Titanic Douglas Adams Douglas Adams adına bılımkurgu okurları veya meraklıları aşma olacaktır Ulkemızde Otostopçu'nun Galaksi Rehberi adıyla beş kıtap halınde yayımlanan dunyaca unlu bılımkurgu kıtabının yazarı Douglas Adams, bu kıtabıyla sadece un degıl buyuk paralar da kazandıktan sonra, bır grup arkadaşıyla bırlıkte The Dıgıtal Vıllage (wwwtdvcom) dıjıtal ıletışım ortamlan şır ketını kurmuş ve ük buyuk proje olarak da Yıl HDHMS dızgemısı Tıtanıc ı CD ortamında hazırlamaya gırışmışler Ancak yayıncı, CD Romla bırlıkte kıtabının da yazılıp pıya TILPTZüKMtBİ saya verılmesını ısteyın ce şımdı Sarmal Yayınevı tarafuıdan Turkçeleştırılen bu kıtap ortaya çıkmış Yazar, Yıldızgemisi Tıtanıc adının, Otostopçunun Galaksi Rehberi kıtabının Yaşam Evren ve Herşey bolumunde konu dışı ortaya atılmış bır soz olarak geçtıgını, ancak bu sozden bır şeyler çıkacagını da hıssettıgını belırtıyor Nıtekım bu sozden bır CD bır de kıtap çıktı Insanın bu dunya uzerınde dogayla ve butun canlılarla uyumlu, ınsanca yasayabılmesı ıçm, oncehkle hayvan haklanna saygı bılıncıne ulaşması gerekmektedir Hayvan hakları uzerıne çalışmalar ozelükle son on yılda dunyadd oldukça geüştı Insanın yeryuzunun egemenı olmadıgı, olmaması gerektıgı gerçegı, ozellıkle çevreyı gıderek mahvetmesı ve yeryuzunu canlılar ıçın yaşanmaz hale getırmesı karşısında daha ıyı oıtaya çıktı Ulkemızde hayvan haklan konusunda ük kez boyle bır uluslararası toplantının yapüması ve toplantı bıldırılerının yayımlanması da çok olumludur Tınaz Tıtız'm onsoz yazdıgı kıtapçıktakı yazılar Hayvanları Korumanın Felsefı Ve Etık Temellerı Uzerıne (Julıan Nıda Rumelın, Prof Dı Gottıngen Unıversıtesı Felsefe Bolumu) Italyan Hayvanları Koruma Yasası (Chrıstına Bedını Roma Beledıyesı Hayvan Haklarını Koruma Burosu) Anadolu Uygarhgında Hayvanın Yerı ve Onemı, Insan Hayvan Üışkılen (Ismet Zekı Eyupoglu deprem kayıtlarında çok açık olarak gozle nılebılmektedır Bu yuzden Dogu Anadolu fayı cıvarında çalışmaların yogunlaştırılması, deprem tehlıkesının belırlenmesı ve zararlaıının en aza ındırgenmesı açısından oldukça buyuk onem taşımaktadır Dıger taraftan, her sısmık boşlukta oldugu gıbı ozellıkle başta Andııın rıvarında olmak uzere Erganı ve Hazar golu cıvarında 1989'dan bu yana her yü Ms > 4 0 bırkaç deprem oluşmuştur (Demırtaş ve Yılmaz, 1996) Dunyanın degışık bolge lerınde geçmışte oluşmuş depremler uzermdeh haberci olaylara (precursory) aıt çalışmalar, kı rılacak segment uzunlugu ıle habercılerın suresı arasında dogrudan bır baglantı oldugu sonucunu ortaya koymuştur Buna en ıyı ornek olarak gunumuzde meydana gelen 1 Ekım 1995 Dınar depremı verılebıhı (Demırtaşvd, 1996a Demırtaşvd, 1996c) Dınar depremınde 10 km uzunlugunda bu kırık oluşur ken, habercı olaylar 30 gun oncesınde ortaya çıkmaya başlamıstır Buradan hareket ederek Dogu Anadolu fayında sısmık boşluklarda oluşması muhtemel habercı olarak nıtelendırılebılecek Ms > 4 0 deprom lerın 57 yıl oncesınde gozlenmeye başlanması, kmlabılecek uzunlukların oldukça uzun (100 km veya daha uzun) olabılecegıne ışaret etmektedır Bu açıdan fayın bu bolunılerının yeterlı derecede yogun bır gozlem altındabulundurulması yerınde olacakür Aynca bu sısmık boşluklaı uzerınde geçmış son yuzyü ıçınde (1900 1995) hasar ya pıcı ve yuzey kırıgı oluşturan buyuk depremlerın meyddna gelmemesı bu bolgenın onemını daha da drürmdktddır 27 Hazıran 1998 Ceyhan Mısıs depremınden ahnacak onemlı dersler bulunmaktadır Yukarıda da belırtıldıgı gıbı bu depremdekı hasar da gılımlarındd yuzey jeolojısmın ve topografık faktorlerın ne kadar onemlı oldugunu ortaya koymuştur Yaklaşık 40 50 km'lık bu hat boyunca Ceyhan nehrının taşkın ovası duzluklerınde bulunan Ceyhan, Mısıs ve koylerınde, kum fışkırmaları şeklın de gozlenen zemın sıvüaşmaları hasarın beş kat daha fazla olmasına neden olmuştur Bu yuzden ozellıkle muhendıslik yapılann, çızgısel yapılann ve hayatı onem taşıyan bınaların (hastane, okul, metro, gıbı) daha proje aşamasında yer seçımlennın çok ıyı bır şekılde tasarlanması gerekmektedir Bu tur yapılar, zemın açısından çok az deprem rıskı taşıyan alanlara yapılmalıdır Lunapark, park, futbol sahası gıbı eglence yerlerı rısklı alanlara yapılabüır ve boylece deprem zararları en aza ındırgenebılır Bu tur çalışmalar, jeoteknık etudlerın (jeolojı, jeofızık, jeomorfolojı, ınşaat) ne kadar onemlı oldugunu ortaya koymakta dır Kısaca, unar planlanna esas teşkıl edecek rnıkrobolgelendırme çalışmalarının hızlandırılması ve ımar planına esas jeolojık lapoıların yasdl zorunlu kalınmasını gerektırmektedır Dıger taraftan Orta Anadolu Bolgesı ıçerı sınde bııhırıan Ecemiş, Tuz Gölü, Kırıkkale, KırşehirKeskin, tnegöl, Almus faylan da ol dukçdyuksekdepıempoldrLsıyelı tdşırnaktddır Bu nedenle bu faylaıın dahd yakuıdan yozlenrnesı son derece buyuk onem taşımaktadır *Jeolojı Muhendısler Odası, Bılımsel Teknık Kurul, Dogal Afetler Uyesı Akademik kalite nasıl ölçülmeli? Baştarafı 17. sayfada vermektır Bu konu oylesıne yozlaşmaya bdşlamıştır kı, bazı geçıcı ve yapay gerekçeler1 one surulerek ("vatanmılletsakarya" sloganları atılarak) ıkıncı ogretımde yuksek lısans ve doktora progidmları açümaya başlanmış ve bu konuda epey yol alan enstıtuleı olmuştur Bırıncı ogretıme beş ogrencı, ıkıncı ogretme beş ogrencı alan lısansustu programlar, bıımcı ogretıme on ogrencı alsalar durum duzelır Ama ıkıncı ogreümın pek tatlı parası bunları ne yazık kı engellemektedır Akademısyenlenn ve genelde tum çalışanların ozluk haklarının bir an once ıyüeştırümesı ve gunumuz gereksınımlerıne yanıt verecek bır sevıyeye çıkarılması ıle yapılan tartışmalar bır olçude de olsa azaltüabılır Çozum unıversıtelere eleman alınmasını ve enstitulere ogrencı seçılmesıru merkezüeştırmekte ve akademik yukseltümelerde puanlama yontemının bır an once gundeme getırılmesındedır Uruversıtelerımızde akademik yukseltılmeler ıle ılgüı olarak yapılacak degerlendırmelerde nelerın, hangı knterlerın temel alınacagı bu sayfalarda son uçdort yüdır yogun bır bıçımde tartışılmaktadır Bazı unıversıteler puanlandırmaya dayalı akademik personel alımı ıçın gırışımler yaparlarken, bazı unıversıteler kadro sıkıntısına duşeceklerı endışesı ıle buna soguk bakmaktadırlar Oysa kısa bır sure bazı olumsuzlukları goze alarak kararlı ve ılkelı uygulamalara bır an once geçılmelıdır Bu konuda kararların alınmasını bekledıgımız, ancak yıllardır amacından farklı uygulamalarını yaşadıgımız ve kararlannı kuruluşundan bugune dek tartıştıgımız Yuksek Ogretım Kurulu, ne yazık kı bır sureden berı sıyasılerın ve hukumetlerın hedef tahtası oldugundan saglıklı bır bıçımde çalışamamakta ve etkm kararlar alamamaktadır Ulus olarak pek çok alanda bıze tanınan ozgurluk ve temel haklarımızı korumayı bpcpremedıgımızden, üışküerde ahbapçavuş, eşdost etkıleşımı, duygusdllıgı gunluksıg çıkarları ve kısır çekışmelerı on plana çıkarmayı sevdıgımızden, hıç degılse bellı bır dınamızmı saglayana dek (mutlaka) sıyasılerden uzak (bu onerı onlann ışme gelmez) salt akademısyenlenn kuracagı kurullar ıle akademik kalıtenm olçulmesıyle bır çozum saglandbılır (*) Doç Dr, Adnan Menderes Unıversıtesı, Aydın 598/21