Katalog

İlk deneyler zekânın anneck Fare deneyleri insana ne kadar yansıtılır bilmiyoruz ama, doğacak bebeğin zeki olmasını isteyen erkekler kadmda güzelliğe değil zekâya önem vermeliler. Baba ise bebeğin duygusal yönünü belirliyor. Anneden; zekâ (bellek, bilinç) Büyük beyin, Babadan; Duygular (cinsellik,yemek, saldırganlık) ler brn anneden, otekı ıse babadan geçen çıftler olustururlar Çogunlukla bu ıkı genın bırbırlermden ayırt edılmesı olanaksızdır Her ıkı gen de aynı olçude etkuıdır Gelgelebm, "imprinting genharika çocuklar yaratabiliriz," dıyeler" farkbdır Bu genler kokenlerıru berek cılve yapaı Shaw un yanıtı şımşek lırten ve aktanldıklan bır sonrakı kuşak gıbı çakar "Evet, ama ya çocuklann bıreyın hucrelerınde etkm olup olmadık görüntüleri bana, beyinleri de sana lannı bekrleyen bıyokımyasal bır etıket çekerse?" taşırlar Yülar once yaşanan bu olay cınsel üışkı yoluyla uremenın kaprıslı ve kıbırlı Kimi ' ımprıntıng" genlerı yalnızyonlerını yansıtan hoş bır fıkra belkı de ca anneden geldıklerınde etkın olurlar Ama Shavv'un nuktelı yanıtı belkı de ken Aynı gen yumurtadan değıl de, spermdısının bıle akla hayale getıremeyecegı den gelrraşse ışlevsellıgını yıtinr Kimi denlı gerçek Fareler uzerınde yapılan başka "ımprıntıng" genler de, tam tersı mcelemeler, dogacak yavrunun beynın ne, babadan geçtıklerınde ışlevsellık kadekı zekâ üe ılgüı bolumlerın gelışımın zanırlar Soz konusu genlerm varlıgı ılk de en buyuk payın annenin geıtleri olkez 1984 yüında fareler uzerınde ger dugunu, ote yandan babanın genleriçekleştırüen bır araştırma sonucunda Fırtına koparan genler nin ıse yavrunun en çok duygusal oluaçıkça ojtaya kondu Şu sıralar ' ımprıntıng" genler top şumuna etkı yapngını ortaya koyuyor lumda kopyalamanm yarattıgından ok kışı genlerdekı etkmlıgın gel .en kışıye gore farklılık gosterdıgı buyuk nrtınalar koparıyor Brreyde geıigonışune bır turlu akıl erdıreSerebellum medı Ancak bu Jauluş dunyanın onde gelen gepBîîımcüennın dık •y katınıçektı 1990 yüma gehndıgınde bu tur ılk gen bulundu gundan b6ri araştırmacılar gerek fare lerde, gerekse ınsanlarda, aynı turde yakr """" laşık 15 gen daha bulOptlk loblann / dular Ne var la, en önündekl bölge • ' küı kırk yaran kestırımler bı Hlpotalamus le bu genlerm sayısının yuzlerce oldugu goruşunde bırleşıyor Da hası, bılrm adamlan bu genlerm Yalnızca annenin genlerlnl sşnıldıgmdan çok daha fazla taşıyan hucrelerln olabüecegıne, ancak bunbulımduğu bolgehr. lan belırlemenm çok guç olduguna par Yalnııca babanın gmnlcrinl mak basıyorlar Kıtafiyan küamrin mı "ımprıntıng" buhmduğu bülgthr ! \ genlerın yalnızca lımlı ve guzel bır nyatro oyuncusu bır gun keskm zekâlı oyun yazarı George Bernard Shaw'un kulagına egılerek, "Blrlikte gelışım surecı ıçmdekı kısa donenılerc etkısız olduklan, ya da yalnızca kımı d< kularda ışlevsellıklermı yıtırdıklerı lorı lerınm ıse yalnızca bır bolumu genın o gun cınsıyetınden etkılenen bır dızı far lı urun urettıklerı belııtılıyor Kalıtıms oburluktan çocukluk donemı kanser tu lerme uzanan çok sayıda hastahğı kökeninde bıle eksık ya da ışlevleıı gerektıgı gıbı yerme getıremeyen genlı rm yaratügına dıkkat çekılıyor ilk deneyler Insanlarda beynın ve davranışlar bırlıkte evrımı konusunda uzman olc Eric Keverne ıle 1984 yüında ılk kt "ımprıntıng" genler uzermdekı dene ler gerçekleştıren Azim Surani'n elmdekı bulgular farelerde zekâ duze> nın belırlennıesmde anneden geçe genlerm etküı olduğunu, ote yanda duygusal gelışımın bdbdddn geçen gej ler tarafmddn belırlendıgını oıtaya ko' du Soz konusu genlerm ınsan beynm gelışımmde de aynı etkıyı yaratıp yard madıgı henuz kesın oldrdk büırımemel le bırlücte, ınsanlara ozgu iki hastalı türtt boylesı bır etkınm olasılıgına agı bk kazandınyor "Imprıntıng' genlerın oykus Cambrıdge Unıversıtesı'nden Azım Sı ranı ve ekıbmm 1984 yümda gerçekle. tırdıgı deneylerle başladı Memelüerı cınsel bırleşme olmadan neden ureyf medıklerını araştıran Suranı yalnızca bc banın ya da annenm genlermden oluşu garıp fare (embrıyonları) ogulcukla urettı Ama sonuçta ozgun hedefmp ula. mak yerme, "ımırıntıng" genlerm vaıl gmı ortaya koyan veı ılerle karşüaştı Sı ranı yalnızca babadan geçen genlerı b< rmdıran "androjenez' embrıyonlc (ogulcuklar) elde etmek amacıyla ı (spermden) aldıgı DNA'yı daha onc DNA'sı alınmış bır yumurtaya aktarc Yalnızca annenm genlerını taşıyan ozdt bır yapı ıçm de dollenmemıs da yumu tanın kromozomlarını bırleştırdı A Bu bulguların ınsanlar ıçın de geçerlı olması durumunda ders kıtaplarınm yanında çok şey daha altust olacak demek hıç de yanlış olmaz Zekı çocuklara sahıp olmak isteyen kadınlar belkı de Nobel oduller (sperrn) bankasına başvurmanın boşa zaman harcama olduğunu duşunerek uysal bır koca bulmaya çalışacdkldr Çocuklarının 10 duzeyıne çok onem veren erkekler ıse ansızın zekı kadınlan daha çekıcı bulmaya başlayacaklar Baskıcı duzenler yalnızca zekı kadınların çocuk sahıbı olmalaıına ızın venrlerken daha ıyı kuşaklar yaratmaya yonelık genbilim dalı da yepyenı bır çehreyle karşımızd çıkacak Ogulcuklar nasıl yok oldu? Buraya dek her şpy ıyıydı Dışaı dan bakıldıgmda, bu ogulcuklar gerel sayıda gene sahıp olduklanndan bunl nn saglıklı bır bıçımde gelışmelerı g< rekmekteydı Gelgelelım, ogulcuklaı t farenm dolyatagma yerleştırümce bırkc gun ıçmde yaşamlannı yıtırdüer Kır can alıcı genlerm ışlevlermm bırınc mamr 560/12