Katalog

T A R T I Ş M A E D İ T Ö R E M E K T U P B İ L G İ S A Y A R Doçentlik smav sistemine eleştini ve öneriler Güven Lülecı* Y j ' • 1 1 I I | ı I ÖK kurulmadan ve kurulduktan bır muddet sonra eskı Doçentlik sınavının nasıl ve kaç aşamalı olduğu herkes tarafından bılınmektedır Ben de YÖK'ten önce bu duzende doçent olanlardan bırıyım Bızı o dönemde en çok uzen, tezın defalarca yazılması ve basım koşulları yanında hıç yayın olmamış tezlerın de bulunması ıdı Emın olun ınsan bu aşamada o kadar bıkkınlık getırır kı bır muddet tezı elıne bıle almak ıstemez, zaman geçerken tez guncelliğını kaybederdı Çunku tez bulguları doçent olmadan önce yayınlanamazdı Biz gençler tez yerıne nıye yayın veya yayınlar olmaz duşuncesınden hareket ederek hocalarımızı da bu doğrultuda etkılemeye çalıştık Bazı Batılı ulkelerde yayınlar toplamı hem doktorada hem doçentlıkte geçerlı ıdı Nıhayet YÖK de bu doğrultuda doçentlik sınavları ıçın bır karar aldı Tez kalktı yayınların kabulu aşaması kondu 45 dakıkalık ders anlatma kaldırıldı Lısan, merkezı sıstem oldu Sözlu sınav olduğu gıbı kaldı Doktora ve thtısas aşamasından sonra doçentlığe başvurmak ıçın konan en az 5 yıllık surenın kaldırılması ıse bence olumsuz bır değışıklık oldu Bu kademelerde bugun en buyuk sorun, yayın ve sozlu sınav aşamasında yaşanmaktadır Adayların çoğu bu aşamada yayın kahtesıne değıl yayın sayısıtıın fazla olmasına önem verdıler Genellıkle hastalara dayalı verılerın toplanması ve olgu sunuları şeklınde yayınlar çoğaltıldı Arkadaş olanlar birbırierının adlarını yayınlara yazmaya başladı Aynı departmanlardakı kışıler çalışmaya dahıl olsun olmasın ıhtıyaç göz önunde tutularak herkesin isimleri makalelere, yazılmaya başlandı Dış yayın ön plana çıkarılmak ıstenırken Turkçe dergılerde yabancı dılde yayınlar kabul edıldı Sadece kendı kurumunun dergılerınde çıkan yayınlarla başvuru başladı Bazen başvuracak adayın gereksınimı göz önüne alınarak bu dergılerın adeta özel sayı gibı aynı kışı ve kışılere ayrıldığı göruldu Bellı yerlerde ıdeolojık doğrultuda yayınlara ısımler konuldu Az bır grup ıse yurtdışında yayınlanmış makale sonuçlarından esınlenerek masa başı makalelerı yazmaya başladı Fırsatçı gruplar ıse bır tek makale olacak çalışmayı bölerek bırkaç makale yazmaya başladı Yıne bır başka fırsatçı grup, gerıye yonelık yaptığı çalışmalara teorık bılgı katarak başka daha ne yapabılırım aç gözluluğu ıle yayınlar çıkarmaya yoneldı Aynı araştırma sonuçları hem Turkçe hem de yabancı dılde, bılımsel etık kurallarına aykırı olarak yayınlandı Akraba, dost ılışkılerı ön plana çıktı (Tabıı bu gruplara gırmeyen, gerçek bılım adamı kımlığı taşıyan, Turkıye'de tum yoksunluklara rağmen mucadele ederek bır şeyler başaran ınsanlar, bu yazının konusu değıldır) Durumun ne kadar acıklı olduğu bırçok universlte ve öğretım uyesı tarafından farkedıldıgı zaman "Acaba tez yeniden konmalı mı?" tartışmaları başladı Bu duyulur duyulmaz "aman tez geliyor" dıye muktesep haktan yola çıkarak başvurular arttı Bır adaya "Bu dosya ıle başvurulamaz. Nasıl yapabildın" dedığınız zaman cevap çok nettı "Hocam tez gelecekmış, o dosya ıle başvurulamayacağını bilıyorum, nasılsa kalacağım, ama muktesep hakla tezsız sınava devam edebıleceğım." Bır başka dosya sahıbıne aynı soruyu sorduğumuzda "llımlı jurıye girenler bu dosyalarla geçebıliyor ben de şansımı denemek ıstedım" dıyebılıyordu Doktora ve ıhtısastan sonra doçentlığe başvurmak ıçın 5 yıl beklemek zorunluluğu da ortadan kalktığı ıçın aday 1 1,52 yıl önce bu derecelerı almış olmasına rağmen başvurusunu yapıyor, aradakı zaman surecınde araştırma kalıtesıne boşverılıyor, yayın sayısını şu veya bu şekılde arttırmak ıçın on plana geçıyor, çoğu yerde oğretım elemanı ıhtıyacı da burada başlıca faktör oluyordu Mevcut doçentlik sınav sistemi Ile ilgilı olarak çözüm; 1 Ihtısas ve doktoradan en az 5 yıl sonra doçentlik sınavına başvuru olmalı 2 Merkezı lısan sınavı Yardımcı Doç aşamasına alınmalı, bu aşamadan sonra bır daha lısan sınavı olmamalı Yrd Doç olmayıp doçentlığe başvuran, yabancı dıl sınavına gırmeli 3 Yrd Doç atamasında mutlaka eğıtım sertıfıkası ıstenmelı, yıne Yrd Doç olmadan doçentlığe başvuran kışı o aşamada sertıfıkalı olmalı Zıra hiçbır eğıtım ve sınav yapma becerısı olmadan, kışılenn verdığı dersın kalıtesı çoğu kez problem yaratmaktadır 4 Doçentlik başvurusunda Turkıye gerçeklerı göz önune alınarak lndex Med kayıtlı dergılerde yazarın bırıncı ısımlı 3 yayını olmalı, bu şarta uymayanlar ıse tez hazırlamalı 5 Sözlu sınav bılım adamının doktora dan sonra derınleştığı konularda olmalı Bılım adamı doçentlik aşamasında daha özgul olduğu konuda derınleşmelı Artık orkestra şefı değıl lyı bır kemancı olmalı dıye duşunuyoaım 6 Doçentın başvurduğu kurumdan jCıride hoca olmamalı O ana kadar doçent adayı ve hocası olarak yayın yapmışlar Adayı hocası ıle beraber değerlendırıyorsunuz Aynı |ürıde hocayı mı, adayı mı eleştlreceksınız? Aynı şey sözlu sınavda da geçerlı Adayın hocasının olduğu sınavda hem pozıtif hem negatıf etkılenme soz konusudur Daha radıkal çözüm: Doktora en yüksek akademık derece olarak kabul edilmelı Koklu yeterlı unıversıteler bu eğıtımı vermelı Yenı kurulan yerlerde doktora verılmemelı Yardımcı doçent, Doçent ve Profesörluk universıtelerde ıhtıyaç göz önune alınarak akademık görev unvanları olarak kabul edılmelı ve sadece universıtede çalışanlar kullanabılmeh Kışının eğıtım ve araştırmalarına göre değerlendırme yapılmalı Böylece unıversıteler dışından doçent olmak ıçın başvuru ortadan kalkacak, unıversltelerde de bellı tltrlere sahıp olduğu halde ataması yapılmayan mutsuz ınsanlar olmayacak Bütun bu yazdıklarımdan sonra bana gerçek fıkrımı sorarsanız, özet olarak, ınsanlar unvan sahıbı olmak ıçın bılım adamı olmamalı Bu endışeyı yaşamamalı Ancak memleketın unıversıtelerının bu durumdakı halınde ne doktoralann, ne doçentlıklerın ne de profesorluklerın bır anlamı kaldığına ınanmıyorum Idarı ve bılımsel özerkllklerın olduğu, herkese eşıt eğitım ve fizık Imkanlar verılen yerlerde dürust tartışmalar, araştırmalar yapılabılır ve sonunda lyıye ulaşılabıllr dlye duşunuyorum C) Prof. Dr. Akd. Univ. Tıp Fak. Tıbbi BlyolojlABD Başkanı na ışkolu bılgı ışlem ağları yazılımları uretmek olan bu alanda önde gelen yazılımevlennden bırı olarak kabul edılen Novell'ın yenı urunlerı tanıtıldı Şırketler arası platformlar ıçın paket programı olan Novell GroupWıse 4 1 yazıiımı, 10 hızmet platformunda görev yapıyor ve elektronık mesaj geçışı konusunda butuncul çozüm getırıyor Program WordPerfect Offıce 4 0 ıle uyumlu Novell, Intel'le bırlıkte ayrıca ManageVVıse'ı pıyasaya surdu Bu program masaustu ve ağ altyapı yonetım sıstemıdır Program, Intel'ın masaustu sıstemlerındekı başarısı ıle Novell'ın ağ sıstemlerındekı başansını bırleştırıyor Novell'ın ayrıca dağıtık ağlar ıçın optımıze edılmış yaygın ışlemı destekleyecek tek Unıx olan UnıxWare 2'nın de hazır olduğunu açıkladı Bu program sayesınde çalışanlar bırbırlerıne ve gereksınım duydukiarı bılgılere ıstedıklerı zaman ve yerde bağlanabılıyorlar Dığer bır Novell urunu Perfectoffice, kelıme ışlemde çok tutulan 3 0 VVordperfect ıle bırleştırıldı Yazılım PerfectFıt teknolojısını taşıyor Program kullanıcıların bırlıkte daha lyı çalışabılmelerı ıçın bılgısayar ağını guçlendırmekte Novell Netvvare 4 1, şebekelerın bırlıkte çalışmalarını, kullanımını ve yonetımını kolaylaştıracak ustun bır urun olarak tanıtılmaktadır Program, bır organızasyondakı kullanıcıları hızmet bırımlerını ve ağ servıslerını bır araya toplamakta Yanlım dünyası A Bılgısayar devlerınden IBM RISC sıstem/6000 aılesinde bır dızı yenilikler gerçekleştırdı Bu yenilikler gelıştırılmış masaustu performansı, genış bellek ve grafık seçeneklerınln yanısıra, performansı ve bağlanabılırlıği arttıracak yenı olanaklar sağlıyor İBM'den yenilikler Ömür Akyüz Burhan Cahit Unal'a Profesör Burhan Cahit Unal çok değerlı bir ınsan ve fızıkçıdır Bırçok değerlı meslektaşımı O yetıştırmıştır Ancak, sırf sıyasî eğılıml var diye ne yazık kı maddı, manevı pek çok sıkıntıh duruma duştu (yıllarca profesörluğe yukseltılmedı kafatasçı bır öğrencının elıne bıraktıgı bır patlayıcı yuzunu yaktı, en sonunda da 1402'ye çarpıldı) Bunlar, bırçok lyı ınsan ve fızıkçı yetıştıren ve bunu zevklı bır görev olarak yapan çok değerlı bır bılım adamından ulkemızı yoksun kıldı Prof Unal'ın, 12 Kasım 1994 tarıhiı CBT'de çıkan "Kım Haklı" başlıklı yazım uzerıne 11 Şubat 1995 tarıhınde yayımlanan mektubu, benım yazımı okumamış olanları yanıltabılır Bu bakımdan bır açıklayıcı cevap vermek ısterım Çok Aziz Burhan Ağabey, Yıllardır göruşememiştık, senden bir ses, boylesıne bıle olsa benı çok sevındırdl Gelelim "Klm Haklı"ya Bana öyle geliyor kı, başına gelmış olan talıhsızlıklerın etkisıyle, benım önermış olduğum "ayıklama"yı aniamazlıktan gelıyorsun (anlamamışsın demeye utanırım) Senın değındığın ayıklamaların gerekçelerı, neresınden baksan siyası", oysa ben, yazıda da belırtmış olduğum gibl yıllarca ortaya koymadım bu fıkrımı (korkum, kışısel ya da siyası bır bağlantı sezilmesıydi) Tek ölçüt "bılımsel ve akademık yeterlılık" Bunu da TUBA'dan başka bır kurum yapamaz, çünku bu kurumun tek varlık gerekçesı "bılım" (*) TUSİAD raporuna bakılırsa 1933 "ayıklaması"nın da akademık ve bılimsel yeterhiığe dayandırılmak ıstendlğı hıssedllebılır Amerıka nın en çok okunan yazarlanndan Howard Rhelngold, bılgısayar termınolojısınden yola çıkarak "sanal toplum"kavramını turettı En son kıtabına da bu adı verdı Yazar gerçek pazar yerlerının veya dost satıcı dukkanlarının gıderek kaybolmasından bahsetmekte Bılgısayar teknolojısındekı gelışmeler artık herşeyı bılgı otoyolundan edınmeyı mumkun kılıyor Gıderek daha buyuk boyutlarda ınşa edılen bılgı otoyolu yenı bırı toplum ılışkılerı sağlayacak Bılındığı gıbı Newsweek dergısı, duzensız araîıklarla ınteraktıf Newsweek çıkartıyor CD'lı Newsweek okurlara veya bu anlamda ızleyıcılere hareketlı bır dergı sunuyor CDRom dergi 4144