Katalog

OÖRME DOZUKLUKLARI Migrenll bir hastanın gördüğü zikzaglı kınk çizgllerin zaman içinde oluşumu ve kayboluşu. Migren ve migren sanatı Pınar Aydın(*) astalıkla sanat arasında ilişkl olur mu derneyin. Migren kadar değişik görüntüler yaratan hastalık nadirdir. Migren, başağnsı ile ınsanlan karanlığa koşturduğu kadar, başağnsı öncesı ortaya çıkan (bazen de başağnsı olmaksızın) görüntülerle de insana hoş duygular verebılır. Mıgrende önce beynin görme merkezinin bulunduğu bölgede (oksipital) kan akımında azalma başlar, sonra giderek tüm beyin yarıküresine yayılır. Bu sırada ortaya çıkan kare veya zikzak şeklinde kınk çizgıler, pullanma veya fluoresan ışığı tarzında ışıklanmalar sintllasyon) belli bir hızla büyur ve çevreye yayılır. Bu sırada hasta baktığı yeri görmekte de zorlanır (buna tıp dilinde skotom denir). Her 5 dakikada bir göruntü merkezden çevreye dogru bir adım ilerler ve 2030 dakikada bu görüntüler küçülmeye ve çevreden azalarak kaybolmaya başlar (Resim 1 a,b,c,d). Aura adı verılen bu haberci dönemin ardından başağnsı (olması koşul olmamakla beraber) ortaya çıkar(1). I bilir (Resim 3). Ünlü yazar Lewis Caroll da migren hastası olan sanatçılardan bırısidir. Anlaşılan ünlu romanı "Alis Harikalar Diyarında"yı migren ataklarının etkisi altında yaratmıştır (3). 1985'te Ingıltere'de migren sanatı yarışması açılmış ve yarışmacılardan migren atakları sırasında görduklerı veya hissettiklerinı resmetmeierı ıstenmiştır. Bu yarışmaya 207 kişı değışık eserlerle başvurmuştur (4). Yarışmaya katılan kişıler migren ağrısı öncesi döneme aıt gözlemlerinı kişisel bakış açıları ile resmetmış ve gördüğünüz örneklerı yaratmışlardır (Resim 4,5). Yanşmayı düzenleyenlerın esas amacı migrende ortaya çıkan görüntulerin bir sınıflamasını yapabilmek iken ortaya gerçek bir sanat yarışması çıkmıştır. Mtaren ağrısını daha önce yaşamış olsun olmasın ışıklı renkli görme bozukBir diğor yanamacı görme alanıntn konannda yanm ay feklind» görme bozukluğuHadeetm*. telaşlanabılir. Bu tip yakınmaları olan hastalara öncelikle başka hastalıklarla karışması açısından iyi bir göz ve göz nöroloji muayenesi yapılmalı ve migren tanısı kesin olarak konulmalıdır. Bu aşamadan sonra aslında çok rahatsız verici bir hastalık olan migrene belkl de daha zevkle ve hoşgörü ile katlanmak mümkün olabilir. Haydi sevgili migrenliler ilaç yerine biraz da boya ve kâğrtlara koşun! Resımlerinizi görmek için sabırsızlanıyorum. (*)Doç Dr Zikzak seklindekl görme bozukluğunun baslt Başkent Unıversıtesı Hastanesı tembollorlo Hadeai. Anikara ^ KAYNAKLAR 1 Hupp SL, Klıne LB, Cofbett JJ Vlsual dısturbances of mıgraıne, Surv Ophthalmol 1989. 33.221236. 2. Fuller GN Gale MV Mıgraıne aura as artıstıc ınspıratıon Br Med J 1988, 297.16701672. 3 Todd J The syndrome of Alıce ın VVondedand. Can Med Assoc J 1955, 73 Mlgrenin sanata olan katkılan Ise saymakla bitmez! 20. yüzyılın önemll resim ustalanndan blrisi olan Giorgio de Chirico'nun da migreni olduğu bilinmektedir (2). Metafiziksel sanat uygulayıcılarından olan sanatçının resimlerinde mıgrenın etkisi o kadar açıkça görülmektedir ki adeta resımleri bir migrene bağlı görme bozukluklarf albümü gibidir. özelîikle lıtograflarındakı kareler ve zikzaklar şeklindeki geometrik şekiller tamamen migren septomatolojısini yansıtmaktadır (Resim 2). Metafiziksel eserlerınin ne kadarını mıgrenine borçlu olduğu ise ayrı bir tartışma konusudur! Migrende cisimler olduğundan büyük ya da küçük görülebildiği gibi çarpık (distorsiyon) şeklinde gorme bozukluğu da ola Giorgio de Chirico'nun zikzakfigürleriile bezenmiş bir litografı Migren sanatı yanşmasına katılan ve migren öncesi görme bozukluklan döneminde kendlaini Alis Harikalar Dryannda kttabmdaki gibi ufalmıs olarak gören ve bunu tasvir eden bir kişinin resmi. Kapak fotoğrafı