Katalog

BİLGİSAYAR DÜNYASI Bilgisayar şakaları "Photocomposing" denen bir teknikle iki fotoğraf birbirine monte edilerek farklı bir sanat yaratılıyor Gülseren Aslan öyle bir şey piyasada henüz yok. Buna rağmen bu sıradışı ambalaj içindeki yağlı bluejean'lerin bir fotoğrafına rastlarsanız hiç şaşmayın. Dijital bir fotoğraf çalışması olan ve adına "PhotoComposing" denen bir teknikle böyle bir fotoğraf oluşturulmuş. İki fotoğrafın bilgisayarda birleştirilmesıyle gerçekleşen bu çalışma, resımlerin kesilip yapıştırılmasını ve rötuş yapılmasını tarihe karıştırmaya aday görünüyor. Viyanalı Andreas FKzner ve Albert Vtfinkler adlı bilgisayar grafikerleri, özellikle reklam ajanslan 1 terilerinin isteği doğrultusunda çahşıp, son derece gerçekçi görünen ancak yine de garip bir fantastik dünya yaratmışlar. Daha sonra bu ilginç çalışmalannı bir ciltte toplamışlar. Oluşturduklan bu 270 sayfalık yapıt, aralannda Ingiliz, Alman ve Amerikalıların da bulunduğu bazı fotoğraf desinatörierinin çalışmalannı da içeriyor. Burada neler yok kı: Bir süs bahğı havadan akvaryuma atlıyor, birbirinden giderek aynlan dudaklar aslan ağzına dönüşüyor ve bir elin iki parmağı uzun, zarif k«>dın bacağı oluveriyor. Sanatçılar yaklaşık 30 yıldır modern teknolojiyi fırça ve keskinin tamamlayıcısı olarak kullanmanın yollarını arıyorlar. Bilgisayarın yanı sıra fotokopi makinesi, faks aleti ve video kamerası ile elde edilen görüntüleri de kapsayan bu yenı sanat aracının adı "elektrografie". Ancak eleştirmenler bu kompozisyonların sanat mı, yoksa teknolojinin birer ürünü mü oldukları konusunda henüz bir fikir bırliği sağlayabilmiş değiller. Yine de bu çalışmalann sanat dalları arasında kendilerıne bir yer edinmeleri sadece bir zaman meselesi gibi görünüyor. Bilindiği gibi fotoğrafçılığın bir sanat olarak tanınması da bir asır sürmüştü. 8u işlemlerde kullanılan ve adına "Paintbox" denen bilgisayarlar herhangi iki veya daha fazla kötü fotoğrafı kullanarak iyı bir motif oluşturma yetisine sahip değiller. Aksine, böyle bir fotoğraf kompozisyonu teknik açıdan kusursuzu gerektirdiğinden, bir fotoğraf tasarımının ne kadar güçlü veya zayıf olduğunu belirgin bir biçimde ortaya çıkanyor. Orneğin kullanılan resimlerde ışık aynı oranda olmalı ve gölgelerin geçlşleri uyumlu olmalı ki, gerçekçi bir görünüm sağlanabilsin. Veya fizik * kuralları öyle ısa••>* betli kırılmalı ki, kendine özgü kurallan olan (mesela gölgelerin abartılı bir biçimde uzayabildiği) bir yapay dünya yaratılsın. Bilgisayannızda böyle bir çalışma yapabilmek için gerekli olan donatımı yaklaşık . 300 DM'ye edinebıliyorsunuz. Bu basit programlarla fotoğraflan karikatürize edebilır veya renklı fotoğraflan siyahbeyaza dönüştürebilırsinız. Sonunda oluşturulan görüntüyü elde etmenin çeşitli yolları var: Baskı makinesi, video bandı veya dia. Tüm bunlara rağmen bu bilgisayarlardan fazla bir beklentiniz olmamalı. Çünkü makas, yapıştıncı ve biraz da boya ile elde edemeyeceğinız kolajları onlar da yaratamıyor, yaptıklan sadece 20. yüzyılın üslubunu belirginleştirmek. Her ne kadar Roma Imparatoru Adriyen kendi büstünü Neron'un heykelinin üzerine koydurarak bundan 2000 yıl önce bile montaj tekniğinden faydalanmışsa da, kolaj tekniği ve sistemli bir yabancılaştırma modern dönemin üslup araçlandır. örneğin bir balık gövdesine dönüsen muz, sürrealizme gönderme yapıyor. Kurmaca senaryolarınızı da bilgisayaria gerçek izlenimi veren bir fotoğrafa dönüşturebilirsiniz. Mesela bir insan yüzünün giderek bir hayvan kafasına geçişi, özellikle reklamcılann kullandığı bir varyasyondur. Ancak "Vienna Paint" firması için çalışan Fitzner ve VVinkler adlı fotoğraf sanatçılannın tekniği neredeyse eskidi bile. Geçen haftalarda "Photokina" adıyla Köln'de açılan bir fuardaki dijıtal kameralar, bu tekniği geride bırakacağa benziyor. Sergilenen bu kameralar gerçek dünyayı filme kaydetmiyor artık. Bunun yerine görüntüyü elektronik verilere çeviriyor. Böylelıkle, bir negatif bulunmadığından, resim üzerinde sonradan yapılan işlemleri anlamak mümkün olamıyor.