Katalog

BİLİM KÜLTÜR Universite sonrası durum •• insanın kendi ülkesi dururken dışarıda iş araması hoş değil ama ben, gençlerimize "çözürrTü dışarıda aramalarını öneriyorum. Vehbi Belgil niversiteyi bitirdiniz. Sonrası ne olacak? Edindiğiniz bilgileri uygulayarak ülke sorunlarına karınca karannca, çözümler bulacaksınız. Bunun için de iş hayatına atılacaksınız. "Hayata atılmak" diyoruz buna. Universiteyi bitiren bir genç nasıl "atılacak" hayata? Işte bu nokta çok önemli. Halk sözümüzle "zurnanın zart dediği yer"... Doktor, mühendis, hukukçu, psikolog, tanm yüksek mühendisi, kimya yüksek mühendisi, matematikçi... diploması aldınız. Nerede, nasıl değerlendireceksiniz bu meslekle ilgili bilgllerinizi? U Tarih, Coğrafya, Türk Edebıyatı, liahıyat... okumuşlar için de olanaklar var. Ilanlan sürekli izleyerek kendinize bir yol çizebilirsiniz. Yukarıda verdiğim dergi adlan sırf örnek. Siz kendi ilgi alanınızdaki dergilerin ilan sayfalarını da inceleyebilirsiniz. Bunların hemen hepsinde yabancı ülkelerdeki iş imkanları da belirtiliyor: New Gine, Seminerlere, konferanslara, panellere katılma halinde... 4050 yıl öncesine kadar dil sadece kıtaplardan oğrenılirdi. Bugün imkânlar pek çok. Yabancı dilleri sırf kendi olanakları ile öğrenmiş birçok diplomat, uzman tanıyorum. özellikle, uzmanlar, yabancı ülkelerden teklıfler de alıyorlar. 1960'tan önceleri bunlan yazmak delilık sayılabilirdi. Ama, bugün, dünyanın neresine gitsenız Türklerle karşılaşıyorsunuz. Birçok üniversitede Türk profesörler ders veriyor. insanın kendi ülkesi dururken dışarda iş araması hoş değil. Ama, nüfusumuzun gittikçe artması karşıanda yapacak fazla bir şey de yok. Dil öğrenmek için milyon Kulak koruyan buluş Avrupa'daki trenlerde, bizde IstanbulAnkara arası trenlerde sık sık tünellerden geçilir. Bunların bir kötülüğü trenin piston hareketinin kulakları çok rahatsız eden sert bir gürültüye dönüşmesidir. Ikinci bir kötülük, kömürle, petrolle çalışan lokomotiflerin tünele saldığı zehirli dumanlardır. Bu iki sakıncanın birincisinin önüne geçen, yani, kulakları sağırlaştıran gürültüyü çok azaltan bir buluşu bir Japon firması yapmış ve Ingiliz Patent ofisinden "buluş beratı"nı almış. (593 163 numara ile). Firma, Hitachi ile bizde de tanınıyor. Özel bir aracın trenin lokomotif kısmından kompartımanlardaki hava yelpazelerini (vantilatörlerini) açıp kapamak suretiyle gürültüyü en aza indiriyor. Bizde durum tek bir fakültede okuyanlann sorunu değil, bütün üniversitelilerin sorunu: 57 üniversiteden çıkan öğrencilere devlet nasıl iş bulacak? ben, sorunun, devletçe çözüleceğini sanmıyorum. Bana göre, iş büyük çapta yine diplomalılara düşüyor. Ülkemizin içinde yaşadığı anarşi ortamında kim daha ağır basarsa arslan payını o alıyor. Sağlıklı bir yaklaşım değil bu. Yararlı olan dengeli paylaşalım. Ben, gençlerimize "çözüm"ü dışarda aramalannı öneriyorum. Bizde pek fazla olmayan iş imkanları dışarda adam bekliyor. örnekler verelim: Ingiltere'de yayımlanan The New Scientist, Economist gibi dergilerde yalnız Ingiltere'de değil bütün ülkelerdeki iş olanaklannın ilanlan çıkıyor. Bunlan inceleyerek kendinize uygun bir meslek seçebilirsiniz. Ancak, bunun için en az bir yabancı dil ve özellikle Ingilizce bilmek zorunu var. Tabil Fransızca, Almanca da geçerli. Söz konusu ilanlan okumak öyle zor da değil. Bir ikisini iyice anladıktan sonra öbürlerini de anlayabilirsiniz. Bizde durum 1 Su gereksinmesinln anormal artışı Sıcakta, terleme ve buharlaşma çokluğu su içme isteğini kamçılıyor. Sporda, ağır işlerde de öyle. Futbolcular, boksörler hemen suya, gazoza koşmuyor mu? Kolera gibi hastalıklar da, çok çok kusma ve ishal yüzünden, suya gereksinmeyi arttırıyor. Işte bütün bu anlattıklarımız kentlerin tarih boyunca neden su kıyılarında kurulduğunu açıkça gösteriyor. Su kıyısında kurulmayanlara ise uzaktan getiriliyor, kemerlerle. Istanbul'da bunun örnekleri çok. Uzaya astronotlar için tonlarla su göturme imkanı olmadığı için, orada, çiş ve yıkanma suyu tasfiye edilerek tekrar, tekrar kullanılıyor. Hoş bir görünüm değil ama, olan bu... Vücudumuz, milyarlarca hücrenin, bir araya gelmesinrien oluşuyor. Ama rastgele bir araya geliş değil, işbirliği yaparak geliş. Bu milyarlarca hücre gereksinmelerini kandan karşılıyor, artıklarını oraya veriyor. Bu yüzden vücudun suya sürekli gereksinimi var. Vücut artıklarının dışarı atılması için sürekli su... Ama temiz su. İçinde leşler yüzen, pis su kanalları ile bağlantılı barajlardan alınan sular değil. Istanbul büyük bir kent. Ama 20 milyon insanı barındıramaz. Bunun tehlikeleri onlarca, hatta yüzlerce yıldır söyleniyordu. Şimdi açıkça görülüyor. Ve kent 20 milyona hızla ilerliyor. llanların hemen hepsinde, çalışacak kişide aranan özellikler, verilecek ücretler belirtiliyor. Yabancı üniversitelerde Islâmî bilgilerde uzmanlaşmışlara da gereksinme var. Ezher'de okumuş bir genç dünyanın birçok üniversitesinde iş bulabilir. Bunun için biraz cesaret gerekiyor, yazışma gerekiyor. Bu arada, aracılardan sakınılmasını da öneriyorum. Bunların çoğu uluslararası dolandıncı. Kişisel temas en uygunu. Yalnız bilimde değil Ruanda, Mozambık, Guney Afrika, Avusturalya, Endonezya, Arap Emirlikleri... gibi. Matematik, Kimya, Fizik, Astronomi gibi bilimleri alalım. Bunlann yabancı dil de yazılmışlannı okumak gözde büyütüldüğü kadar güç değil. Topu topu birkaç bin kelime. Bunlan bir kez öğrendiniz mi o bilim alanının kapılan size açılmış demektir. Ancak, bunun için, televizyonlardaki düzeysiz yayınlan bir süre için bırakacaksınız, sözlüklerle haşır neşir olacaksınız. Yabancı dil bilgisi yurtiçi meslek yaşamınızda da size yardımcı olacaktır. luk kitaplara da gerek yok. Elden düşme kitaplar iş görür. Âlmanya'da doğup büyüyen iki gencimiz Alman asker ve subaylanna bilgisayar dersi veriyoriardı bir ara. Yabancı üniversitelere doğrudan mektup da yazılabilir. Pertev Nailî Boratav, Nıyazı Berkes yıllarca dışarıda çalıştılar. Hem kendileri yararlandılar o ülkelerden, hem de o ülkeler kendilerinden yaraıiandı. Güzel örnekler değil mi? Tktisadî kalkınmamızı dışa açılmaktan bekliyoruz. Bilimsel kalkınmamız için de yol aynı... 39913