Katalog

TV BELGESELLER TARTIŞMA TV 2 14.50 Belgesel "Fantastik Sanat" TGRT 07.10 Belgesel "Hayvanlar Dünyası" HBB 10.30 Populer Bilim TV 1 01.55 Belgesel "llginç Tutkular" TV 2 15.20 Belgesel "Dünya Coğrafyası" TV 2 20.30 Yerh Belgesel "Kaybolan Dunya" TV 3 23.30 Belgesel "Why Elvis" TGRT 10.00 Bıhm ve Tabiat TV 2 22.50 Panel Tıyatro ve Devlet ılışkısı TRT INT 19.20 Işığın Peşınde Anadolu Fotoğraf gezılerımızı Batı Anadolu'da sürdunlyoruz TV1 17.25 GençUfuklar Beyaz eşya ve elektronik tamırcıleri hukuksal, sosyal ve sağlık sorunlarıyla karşımızda Ulkemlzde çok gerek duyulan ara mesleklerln tanıtımına ve gençlerın meslek seçımine yonelık programı Hale Besen sunuyor TRT INT 19.20 Belgesel " Yayladağı'ndan Knıdos'a Akdeniz" Kekova dan Tlos'a kadar olan bölüm ele alınıyor TV 1 15.00 Doğal Yaşamın Harikaları TV 2 20.00 Yerh Belgesel " Gorüntüler" Antık Phokaıa'nın üzerinde kurulmuş olan günümüz Foça'sı bu ozellığınden dolayı koruma altına alınmıştır Foça'nın geçmışı ve bugünü tanıtılıyor TV 3 21.15 Bilgisayar Dünyası Bılgisayarlı tasarım ve üretim TV 3 23.30 Belgesel "Sanat Meclisi" TV2 19.20ÖnceSağhk TV 3 18.00 Belgesel "Sporcu Sağlığı" TRT INT 00.30 Belgesel "Cumhurıyet Çınarı" Türk kadınının Atatürk Devrimlerıyle ınsan haklanna kavuşması anlatılıyor Artık Türk kadını kendısını ikıncı sınıf, erkeğe bağımlı bır vaıiık olarak görmekten kurtulmuştu. Her meslegin en üst mevkiılerine gelebılmıştl TRT Avrasya 14.30 Belgesel 'Tarihten Günümüze Kahvehaneler" Iç Anadolu kahvehanelen tanıtılıyor TV 1 17.30 Bu Toprağın Sesi Bu bölümde tanm kesımınde büyük tartışmalara yol açan "Hormon Kullanımı" konusu tüm boyutlarıyla ele alınıyor Program konuğu Prof Dr Kazım Abak TV 2 21.15 Cumhunyet Çınarı Saltanatın ve halıfelığın kaldınlması, Cumhurıyetin ılanı, eğıtım ve aılenın laık ölçülere dayandınlması TRT INT 14.30 Belgesel "Yağmalanan Anadolu" 12KasımCumartesi (*) Kim haklı? ÖmürAkyüz* "Universıte"nın herhangı bir uygar tanımına devlet "unıversıtelen"nın kaçı, ne olçude uyar? Kamuoyunda "TUSİAD RAPORU" olarak anılan belgede, ulkede bulunduğu söylenen 12 500 kadar oğretım üyesınden kaç tanesı taşımakta olduğu akademık ünvanı, uygar dünyanın mınımum olçulerınde olsun hak edıyor? Bunları örneklerle veya çözümleyerek tartışmak ıstemıyorum Son zamanlarda yayın organlannın çok ılgılendığı ve belkı de bırçok meslektaşımın bundan yüreklenerek gırıştığı protesto amaçlı davranışlara azıcık başka bır çeşniyle bakıp, azıcık, frenklerın deyışıyle şeytanın avukatlığı gıbı bır şey yapacağım Çunku bu ve benzen protestolara yıllardır tanık oldukça Yunus Emre çınlıyor beynımde "'Ası kulum, defterıne bak1' dersel Yuzde karaları gorur, 'çok' dersel Yenm göğum arasından çık1' derse " Hanı bır devlet yetkılısı kalkıp "kaçınız şımdıkı maaşınızı bile hak edıyorsunuz?" dese neredeyse ona hak vereceğım, ama cevabım da hazır hemen ayıklayın, layık olanlara layık oldukları maaşı verın! Ama polıtık kaygılar ve de alaturkalık yuzunden bunu yapacak ne dırayet ne de cesaret kalıyor, tam tersı, bocalayan ellı kusur "unıversıte müsveddesı"nın nereye gıttığı ortadayken alın sıze bır ondört tane daha Unıversıte adını taşımaya en yakın olanlanndan bırısı, hemen hemen her programına ulkenın en başarılı ve en yüksek tercıhll oğrencılennı almakta ama bunlan hâlâ, çoğu 23 yıl once, selefı olan yabancı kurumdan devraldığı "mıras"la yetiştırmeye, ve bu ışı ononbeş yıl önce 3000 oğrencıye 200 kadar oğretım uyesıyle yaparken bugün on bını aşkın oğrencıye 260 oğretım uyesıyle yapma sancılan çekıyor Kullanılabılir alanlardakı artış da çok farklı değıl ödeneklerde ıse çok cıddî reel genleme var(1) Bu durum gozler onündeyken, zaten sınıriı olan kaynaklar, yenı "unıversıte müsveddelen"ne de paylaştırılacak Gerekçe? Polıtıkacılann "Her ılçeyl II yapma, her ıle blr unıversıte kurma" vaatlerı 1 Sadece polıtık kandırmaca, göz boyama ÖSYM ehndekl venlen kullanarak çok anlamlı bılgiler üretebılır "Tüm ünıversıtelerın her programına gırebılmış öğrencılenn yıllık tercıh ortalamalan" bunlann en basıtlerınden blrisıdır Amaç sadece sokaklardan genç ışsızlerı dortbeş yıl uzaklaştırmaksa, o başka On yıl kadar önce butçe pazarlığı ıçın gorüştüğüm bır YÖK üyesı Profesor Doktor, tartışmamızda pes ederken "bıze kalıte değıl, kantıte lâzım" demıştı Işte bunun bır devlet polıtıkası olup olmadığını yetkılı bır ağızdan açıkça duymak Istenz Ancak bundan sonra çaresını üretmeye gırişebılırız Benı bu yazıyı yazmaya yonelten fikırlen yıllardır beslemekteyım Daha önce yazmam ıçın epeyce bahane çıkmıştı ama yukarıda değındığım "ayıklama"yı yapma mekanızmasını bır turlu tanımlayamıyordum Oysa bu görev artık TUBA'ya (Türkıye Bılımler Akademısi) venlebılır TUBA da, basıt krıterlerle "öğretim üyesı" olabılmenın ve "değışık basamaklanna yükseltılmenın" asgarı koşullannı belırleyebılır Bundan sonra goreve alınacaklarla yükseltıleceklere bu koşullar hemen uygulanır Mevcutlara ıse şımdıkı maaşlan ödenmeye devam edılerek gorevlenne (Hıçbır ıdari yetkılerı olmadan) bırakılabılırier Krıterlere uyanlara ıse bellı donemlerde (omeğın her ıkı yılda bır) denetlenmek üzere "makul" blr maaş ödenlr Bu "makul"luğun düzeyı, vakıf ünıversıtelennln verdıklen ücretlerle kıyaslanabılır mertebede olmalıdır (Bır Yardımcı Doçent'ın maaşı, orta hallı bır evın kırasına yaklaşamıyor) Yalnız oğretım üyelennı değıl, oğrencilen de unıversıte oğrencısı olmaya lâyık olup olmamalanna göre ayınp, yeteneklı ve çalışkan bulunanlanna daha kışısel oğretım, dığerlerıne ıse, becerıklıyseler meslek eğıtımı, kalanlara da genel kultür ve uygar davranış ağırlıklı kıtle eğıtımı yaptırmalıdır Bınncı grup oğrencıyle, bınncı grup oğretım uyelen ılgılenırken, ikıncı gruptakılere ıse dığer meslektaşlanmız kendı bırıkım ve becenlennı aktarabılırler Tabıı kı ıkılı gruplar arasında yukan geçış olanağı tanınacağı gıbı aşağı ınış de uygulanmalıdır Maaşlara ılışkın sozlenm yazının akışı yuzunden öne çıktı Oysa bır unıversıte ıçın bundan belkı çok daha onemlı olan unsurlar, akademık odeneklen ve belkı de en önemlısı kutüphane odeneklendır öncelık sırasını son dan başa doğru yazdığım bu "olmazsa olmaz" nıtelıklı unsurlar kolaylıkla belırlenebılecek (gene TUBA) bır asgari düzeyde değılse o kuruma "unıversıte" denemez (oğretım uyelenne yukarıda değınılmıştı) Devlet eğer göğsünü gere gere "Unıversıtem var1" demek ıstıyorsa bunlan yahut bunlara benzer bır şeylen mutlaka yapmalıdır, gensı boş laf Para mı? Bunun ıçın söyleyeceğım ıkı şey var Bınsı beylık demagojılen çağnştınyor omeğın, uzun ya da kısa donemde ınsan öldürmekten başka bır ışlevı kalmamış olan kömür ışletmelenne yahut benzen kor kuyulara akıtılan paralan doğru yere yöneltmek (bu konu kısmen hukümetın sonuçlanma umudu vermeyen özelleştırme çabalanna gınyor ya, koparsalar bile böyle yaparlar mı dersınız?), dığen ıse tabıı kı öğrencılen de devreye sokmak "unıversıte" pahalı, "kıtle oğrenımı" ucuz olacak Verebılenden alınacak, veremeyen ıçın çare aranacak (çok zor değıl) Ortaogrenımını ozel bır kurumda yapmış olan öğrencl en azından, son yıl ödemış olduğu ücretl yüksekoğrenım ıçın de vermelldır Bu ücretler, hatta özel dersane ve özel öğretmenlere akıtılan kaynaklar "lyı bır yüksek öğrenım ıçın" harcanmıyor mu? öyleyse "araç" ıçın yapılan harcamalann "amaç" ıçın de hatta daha fazlasıyla yapılması nıçın yanlış olsun? Bunu bır usule bağlamak ve anılan gruba gırmeyenlenn ne olacağını ISKasımPazar 14 Kasım Pazartesi 15 Kasım Salı 18 Kasım Çarşamba (burs vs) çözmek olanaksız bır ış değıldır Ancak, gene de yaptığım onenyl ışleme sokmamak ıçın bunlar bahane edılmemelıdır Tabıı, yukseköğretıme gırış duzenının ve bunun ortaöğretımı çokertme yolunda olmasının da çarelen bulunmalıdır Lıse ders programlannın "kredılı sıstem" vb duzenlemeleıie sokulmuş olduğu, sadece dar çerçevede bır "ünıversıteye hazırlık" mahıyetınden çıkanlarak tekrar genel ve koklu bılgiler ve sağlam bır kültur bılıncı veren, hıç olmazsa doğru dürust okumayı, okuduğunu anlamayı, anladığını da anlaşılır bıçımde yazılı ya da sözlu ıfade etmeyı becerebılen genç yurttaşlar yetiştırmeye yonelık hale getınlmelıdır ÖSS denılen sınavdan da aslında, ÖYS ıçın bır "sayı azaltma mekanızması" olarak değıl, lıse mezunıyetını hak etmeye yonelık şekılde yararlanılması çok daha doğru ve fonksıyonel olacaktır Bugünkü uygulamada ÖSS'dekı her bılgı grubunda ortalama net ham puanlann % 10'lar mertebesınde olması, bu stnavdan "geçmek(?)" ıçın ongorülen 105 puanı edınmeye yetıyor Benım önenm ıse, sınavın standart lıse konulannı ıçermesı ve ham puanı, her konu ıçın en az % 30 (belkı daha fazla), toplamda ıse en az %60 olmayana lıse dıploması venlmemesıdır Ünıversıteye (yahut ÖYS'ye) ıse bundan sonra başvurulsun Yoksa şımdıkı lıse mezunıyetı belkı buyük olçüde AT'ye sayı üretmekten ılerı gıdememektedır, bır de tabıı asıl sorunumuz olan ünıversıteye ısteklı bır "yığın" Bu yığını bırkaç kat artıran sebep ıse "kazanmış (?)" oldukları programı, ısteksızlık ve genellıkle de bundan doğan başarısızlık yüzünden terkedenlenn ÖYS'ye yenıden girmelendir (Sayın YÖK Başkanı bu durumun farkındadır, asıl sebebının bılıncınde mı?) Bu durum, gelışıguzel üniversıte sayısı ve/veya kontenjan artırmanın ne kadar yanlış bır polıtıka olduğunun kanıtıdır Anılan sınavlardan ıstenen asgarî puanlan alamayanlara da bır belge venlerek bunlar "kıtle eğıtımı" programlarına göndenlebılırler llerıkı yıllarda, her şeyı telâfi etme olanağı sağlanarak tabıı Yalnız, unıversıtelerde gerek oğrencılenn başarılarının denetlenmesıne gerekse akademık yükseltmelere yargı karışmamalıdır Hele yasa koyucular çoğu zaman polıtık kaygılarla mevcut başan denetımlerını ortadan ka/dırmaktadır Yargı da ışe sadece bir "alışvenş" gozüyle bakarak, omeğın daha ıklncı yılında başansından umut kesilen bır ögrencinln toplam 7 yıl süreyle sürünmesıne ve bu yüzden de hem gevşeklığe hem de kaynak ve zaman ısrafına yol açmaktadır Sözlenmı bıtınrken Devletı, bu ulkeyı lyı yetışmış ınsanlardan mahrum etmemeye, sevgılı meslektaşlanmı da "kendılerine ığne batırmaya" davet edıyorum Bu ikıncısının önemı başka, zıra önerim kabul görürse, TUBA, (belkı ben de dahıl) bır çoğumuza çuvaldız batıracak * Prof. Dr.,Boğaziçı Unıversitesi (*) Bu yazı, Orhan Bursalı'nın 3 Kasım 1994 günü Cumhunyet Gazetesı'nde çıkan yazısından önce hazırlanmıştır (1) "Sayılarla Boğazıçı Unıversitesi, 1993) ve "Sayılarla Boğazlçı Unıversitesi, 1994", Derleyen, Prot Gündüz Ulusoy 17 Kasım Perşembe 18 Kasım Cuma 39914