Katalog

GENMt Tüpkiye'de "Big Science" doğuyor Gen Mühendisliği ve Biyoteknoloji Araştırma Enstitüsü'nün hedefi 45 yıl içinde 250 kişilik dev bir araştırıcı ordusu kurmak ve dünya çapında bilimsel araştırmalar yapmak. TÜBİTAK Marmara Araştırma Merkezine bağlı enstitünün müdürü Prof. Dr. Engin Bermek "Türkiye bilimde ya büyük oynayacak ya da kendisini aldatmayı sürdürecek" dedi. Orhan Bursalı ürkiye'de bilim yapılabilir mi, uluslararası alanda bilimde nasıl söz sahibi olabiliriz, acaba insan ve teknik altyapımızı nasıl oluştururuz şeklindeki soru ve tartışmaları aşarak eyleme geçen bir kuruluşuziyaretettim. Türkiye'nin veya sözgelimi moleküler biyoloji alanında çalışmalar yapan bilim adamlarımız ve kurumlarımızın Türkiye ve dünya gerçeklerine yönelik, belli hedeflere yoğunlaşmış bilim politikaları var mı sorusuna Marmara TÜBİTAK'tan yanıt geldi ve Prof. Dr. Engln Bermek biyoteknoloji ve gen mühendisliği alanında başlattıkları ve planladıkları çalışmaları yerinde görmeye davet etti. Engln Bermek ve arkadafian uzun za Teknolojisi, Moleküler immünoloji, Moleküler Onkoloji ve Yapısal Biyoloji (protein yapıişlev ilişkileri). Enstitü, bölümlerin deney gereksinimlerine şimdilik yanıt verecek büyüklükte bir hayvan labotaruvanna ve bitki bölümü için de bir seraya sahip. Bütün bu bölümlere her türlü bilgiyi, bilimsel araştırma ve yayını sağlamak için neredeyse ayrı bir biyoinformatik bölümü olarak örgütlenen, Enstitü'nün transgen laboratuvarında genetik özellikleri değiş uluslararası bilgi transgen fareleri elde edlldi. bankalarıyla iletişi« mi kuran ve bütün bu sayı bugünkü çalışmalar için yeterli, ay enstitünün bilgisayarla çalışmasını gerçekrıca bu altyapı gelişmeye ve büyümeye a leştiren Network'üdevar. çık. Engin Bermek ve arkadaşları, çok a Enstitünün uluslararası maçlı moleküler biyoloji çalışmalarınıı bağlantıları da var. sürdürülebilmesi için işin en önemli boyu GMBAE'nin çalışmaları tu olan laboratuvar yöntem ve tekniklerir sonunda Türkiye'nin Avru"oturtmuş" durumdalar. Bölümlerde uzuı pa Moleküler Biyoloji örsüredir sonuçlar ahnıyor. gütü (European Molecu40 kişilik enstitünün 250 klşlllk dev bir bi lar Biology Organizationllm ordusunun çalıştığı bir yere dönüşmes EMBO) ve Uluslararası nasıl olacak? GMBAE'nün, altyapı, parass Gen Mühendisliği ve Biyoolanaklar, kaliteli araştırmacı sayısı bakı teknoloji Merkezi (Internamından herşeyin eksik olduğu ülkemizde tional Center for Genetic bir alanda da olsa Big Science'ı gerçekleş Engineering and Biotechtirmesi olası mı? nology IEGEB) üyelikleri Yoksa bu sadece bir iyiniyet düşü mü? gerçekleşmiş durumda. Bermek, Marmara Araştırma Merke Yakın zamandan beri ICBaşkanı ömer Kaymakçalan'ın hedefledık GEB'nin bir yan merkezi leri büyümeyi her bakımdan desteklediğ ("affiliated center") olarak çalışan estitü 1989 yılınni, daha büyük bir binanın yapılmasının bı dan bu yana ülkemizden le söz konusu olduğunu söylüyor. "4 5 y yaklaşık 60 araştırıcının içinde hedefimiz 250 araştırmacı, ama b çeşitli sürelerle bu mersüre içinde en az 150 kişi olmak zorunde kezde egitim programlarıyız" diyor na katılmasmı sağlamıştır. Engin Bermek, Türkiye'nin büyük bilim GMBAE'da çoğu araşyönelmekten başka çaresi olmadığını sö) tırmacı olan henüz 40 kişi lüyor: "Türkiye ya büyük oynayacak ya çalışıyor. Kararlaştırılan orada üç kişi, burada dört kişi, biz biyot ve planlanan gen mühennoloji yapıyoruz, diyerek kendisini alda Enstitüde bulunan trantgen laboratuvan moleküler onkoljlye ve moleküler Immunolojiye hlzmet verlyor. Laboratumaya devam edecek " diyor: " Biz de bt varda tek hücreli fare embriyonlarına mlkro enjeksiyon yöntiyle genler aktarılmakta ve genstlk değişikllğe uğratıl disliği ve biyoteknoloji çalışmalarını sürdürebilmek için rada üç kişinin çalışmasına biyoteknolo mış tiirler elde ediliyor. Solda mlkro enjeksiyonla lare embriyonuna gen aktanmı görülüyor. yapıyoruz, dersek aynı duruma düşeriz. 3518 T mandır Gebze TÜBİTAK'ta Biyoloji Bölümü olarak çalışan laboratuvarlarını bir yıl önce "Gen Mühendlsligl ve Biyoteknoloji Araşbrma Enstitüsü'ne (GMBAE) donüştürdüler. Bundan sonra da "Üreteceksek uluslararası değerde ve Türkiye'nin sorunlarına ve gereksinimlerine de yanıt verecek özgün bilimsel ürünler üretelim " dediler ve böylece ülkemizde ilk kez "Bkj Science", büyük bilimin kapısını aralamaya karar verdiler. Gen teknolojisi ve biyoteknoloji günümüz dünyasında hem insanın genetik özelliklerinin belirlenmesi, kalıtsal ve diğer hastalıkların tedavisinde yepyeni teknikler ve ilaçlar geliştirilmesinde, hem de daha kaliteli ve verimi yüksek bitkisel ve hayvansal ürünler elde edilmesinde büyük önem tasıyor. İnsan, hayvan ve bitkilere yönelik bu çalışmaların temelini moleküler biyolo|l oluşturuyor ve bu alan bugünden ürünleri toplanmaya başlanan yakın geleceğin en büyük blllml olarak görülüyor. Bermek'in yönetimindeki enstitü, gen mühendisliği ile biyoteknolojide 4 ana bölüm halinde çalışmalarını sürdürüyor: Bitki