Katalog

GENMÜHENDİSLİK Agrobacterium tumefaciens (toprak baktehsi) aracılığıyla DNA aktarımı yapılmiftütün bitkisi(A) Aktarım yaptlmamış bltki(B) (yanda) Atttaise Zafer160 arpasından doku kültüründe eldeedilen yeninesllbitki TOPLUM Toplumumuzda " Değerlilik Standartları"nda bekâret ön sıralardahâlâ. Bülent Savran* iyah saçlannı aralayınca, yüzü çıktı ortaya, iri yeşil gözler, ağlamaktan morarmış göz kapakları, suçlu suçlu baktı karşısındaki doktora. Kenardaki sandalyeye otursam mı, diye geçirdi içinden, öylesine de yorgundu ki. Yaşadığı o korkunç geçeden sonra, sadece yorgun değil, biraz da şaşkındı, hâlâ tam olarak neler olup bittiğini anlamış değildi. Halbuki neler ummuştu. Her şeyin çok güzel, çok mutlu olacağını hayal etmişti hep. Güzel ve gösterişli bir dügünden sonra kimin aklına gelirdi ki, olayların bu noktaya gelecegi, herkes gibi evlenmiş, mutlu bir yuva hayali kurarken her şey olup bitmişti; o kabus gibi bir gecede, gerdek gecesinde "Kız" çıkmamış ve damat evinden kcvulmuştu. Aileler birbirlerine girmiş, biri diğerini "bozuk mal" vermekle suçlamış, kız tarafı da damadın aslında "erkek" olmadığını söyleyivermişti. Karakol Savcılık derken sonunda Adli Tıpta buluşmuşlardı yeniden. Bekâretsavaşı sürüyor S doğumda bozulacak nitelikte olduğu..." Adana Adli Tabipliğinin yarı karanlık odasında karşılaştığımız bu ve bunlar gibi daha pek çok vaka mevcut. Çukurova'nın bu sıcak ikliminde "doğa yasalarıyla", toplumsal yasalar kıyasıya bir savaşa girişmişler. Adli Tıp'a kendilerıyle birlikte yaşamlarını da beraberlerinde getiren bu insanların hikâyeleri, ülkemizin gebe olduğu pek çok sorunu yansıtıyor. Bir kısmı basına da yansıyan bu olaylar zaman zaman kanlı sonuçlarla da bitebilmekte. Ve ortaya çıkan trajediler ise komediye dönüşebilmekte. Son zamanlarda sık karşılaştığımız bu konuda kısaca bir hatırlatma yapmak istiyorum. Kızlık zarları çok farklı biçim ve yapılarda görülebilmektedir. Çok geniş, çok dar, la'stik gibi esnek veya fibrotik sert yapıda olanları vardır. Dünyada kabul gören bir sınıflamada (1) en sık görülen saçaklı tiplerdir. Bunların dış kenarları düzensiz çentiklidir. Düzgün kenarlı yuvarlak tiplere orta sıklıkta rastlanmaktadır. En az görülenler ise yarımay şeklinde olanlardır. Bunlardan başka ender görülen deliksiz, kalbur köprü ve çok küçük delikli olanlar gibi anormal varyasyonlar da bulunmaktadır. Duhule müsait kızlık zarlarının görülme sıklığı hakkında farklı rakamlar bildirilmektedir. Aykaç (2) % 1015 gibi bir ensidanstan söz ederken, Adana Adli Tıpta yapılan bir çalışmada (3) ise cinsel saldırı iddiasıyla muayeneye gönderilen kadınlarda % 42 oranda duhule müsait kızlık zarına rastlanmıştır. Kör ya da topal kadını sorun etmeyen, ama bakire olmayan kadına tahammül edemeyen toplumumuzda "tabu" sürüyor. Ekonomik sistemin kadını meta olarak gören mantığında, kadın için değerlilik standartları arasında, bekâret ön sıralarda geliyor. Ve bu bu "değerlilik standartları" aynı zamanda bir bakıma toplumumuzun uygarlık ölçütünü de oluşturuyor. 1 Pokorny SF; Configuration of the prepubertal hymen. Am J Obstet Gynecol, October 1987,157; 9506. 2 Akaç M. Adli Tıp Ders Kıtabı. I.U. Istanbul TıpFakYay. 1987 3 Salaçin, S, Alper B Seksüel Saldırılarda mağdurun muayenesınde karşılaşılan sorunlar. Adh Tıp Dergisi; 7 (J4); 133139 (1991) nusu enzimin üçboyutlu yapısını aydınlatmayı planlıyor. Elde edilecek verilerin ışığında gen üzerinde bilgisayar destekli molekül tasarımıyla öngörülen değişikilkiler yapılacak. Yönlendirilmiş mutagenez adı verilen yöntemle meydana getirilecek yapısal değişikliklerin enzimin işlevine etkisi ise son aşamada araştırılaDoku kültüründe yeUf Tüpe aktarılmış traımgtnlk cak. Bütün bu çalışmaları protein mü tlrllmiş patates fldeciğt tütünbltklsi. hendisliği adı altında toplamak mümkün niversitelerde durumun çok daha kötü olduğunu belirtiyor: "Üniversitede aranan Genetik yapısı değiştirilmiş bir madde bazen 6 ay sonra bile bulunamıyor, biz burada en geç yaklasık iki haftada hayvanlar temin ediyoruz. Radyoaktif bir madde 5 Enstitüde bulunan hayvan barınağı ve gün içinde ellerinde oluyor. Zaman içinde transgen laboratuvarı, moleküler immünobüyümeye paralel olarak ideal durum gerloji ve moleküler onkoloji bölümleri ile birçekleşecek" lıkte çalışmalar yapıyor. Bölge ülkeleri arasında da tek olan bu laboratuvarda tek Bölümlerinde bu yıl 6 adet uluslararası hücreli fare embriyonlarına mikro enjeksimakale yazıldı. Gerçi bu çok çok az, ama yon yöntemiyle genler aktarılmakta ve bu Bermek yükseliş içinde olduklarını belirtiembriyonlar taşıyıcı anne rahimlerine yeryor. Tabii yeni bir çalışma sistemi kurulleştirilerek normal hamilelik süresi sonunması, hele söz konusu biyoloji ise oldukca da genetik değişikliğe uğratılmış türler elzaman alıyor. Şimdi yapılan yatırımların üde ediliyor. rünlerini almak aşamasına geldiklerini beBeyazıt Çırakoğlu'nun yönetimindeki 4 lirtiyor ve önümüzdeki yıl yayın sayısını 15 kişilik bir ekiple değişik ırklardan yaklasık e kadar çıkartacaklarını umuyor: 3500 farenin bakımı yapılıyor ve hastaiık "Artık yayın sayısı da giderek önemini modelleme çalışmaları yürütülüyor. kaybediyor. Yankı getirebilecek yayın yapmak önem kazanıyor. Uluslararası 1000 tane dergi var, yayın yapabilirsiniz. Ama "Yükseliş içindeyiz!" sizi' referans olarak kullanacakları yayını Enstitüdeki çalışmalar özetle böyle. Ensyapmak önemli. Biz aynca burada bir biritıtü bütün bu çalışmaları gerçekleştirmek ikim yaratmak , bu alanda ülkemizde kritik çin temel altyapıya sahip durumda. Ancak kütle oluşturmak istiyoruz. Bir araştırıcı 250 kişilik bir araştırma kadrosuna doğru düşünün, on tane yayın yapmış. Ama buragenişlemek için olanaklar henüz yeterli dan çantasını toplayıp gittiği zaman geride değil. Laboratuvar çalışmalarında çok gerekli maddeleri henüz hemen sağlayamıhiçbir şey kalmamış. Türkiye'nin gerekyarlar. Bazen 15 gün, bazen 1 ay beklesindiği bu olmamalı". mek zorunda kalıyorlar. Çalışmaların sürBermek ve arkadaşları Türkiye'de "Bümesi de bu açıdan aksayabiliyor. yflk Blllm'e soyundular. Bermek, madde sağlamak açısından üOnlara her türlü destek verilmeli. 35110 Içeri odaya girip soyunmasını ve jinekolojik masaya yatmasını söyledi doktor. Soyundu ve yattı masaya. Netesini tuttu bir süre ve sonucu öğrenince sevinsem mi, üzülsem mi, diye düşündü bir an... Saçlannı şöyle bir geriye atıp girdi doktorun odasına. 14 yaşın umursamaz ve canlı adımlarıyla teklif beklemedi, oturuverdi doktorun karşısındaki sandalyeye. Karşısındakine şöyle bir baktı, pek bir şeye benzetemedi ama doktor seçecek hali de yoktu ya. Zaten hep anası neden olmuştu olan bitene. Mahallenin yakışıklı bir gencine aşık olmuş, sonra da olan olmuştu. Gerçi kanama olmamıştı ama, anası farkına varmıştı her nasılsa. Içeri girip soyunması ve masaya yatması söylendi, gitti soyundu, yattı ve bekledi bir süre. Umursamazca ayırdı bacaklarını. Zaten olan biten her şey bir eğlence değil miydi? Biraz canı yanmıştı ama sonucu öğrenince kulaklarına inanamadı. Eh o anasına gösterecekti gününü. "...jinekolojik pozisyonda yapılan muayenesinde yuvarlak ve elastik yapıda kızlık zarında saat kadranına göre 3 ve 5 hizasında vajen kaidesine varmayan doğal çentik bulunduğu, kenarlarının sağlam, çeperinin zarar görmeden duhule müsait olduğu saptanmakla, şahsın anatomikman bakire olduğu, kızlık zarının anatomik yapısına göre zarar görmeden cinsi temasta bulunabıleceği, şahsın yapacağı ilk KAYNAKÇA * Adli Tıp Grup Bşh., Adana