Katalog

GERİYE BAKIŞ DÜŞÜN BUL Çevre kirliliği: İlk kitle ölümleni Kırk yıl önce 1952 de Londra da şehır ıçınde havadakı kukurtdıoksıt ve komur tozu yoğunluğunun aşırı yukselmesı sonucunda 3 bın kışı solunum yetmezlığı nedenıyle hayatını kaybetmıştı Aşırı hava kırlılıgınden en çok kronık bronşıtı olan yaşlılar akcığer ve kalp hastaları ıle kuçuk çocuklar etkılenmıştı Londra dakı olay çevre kırlılığıne bağlı ılk kıtlesel olumdu Daha once 1950 de Japonya nın Toyama kentınde pırınç urunune kadmıyum adlı zehırlı metalın karışması nedenıyle 200 kışıde ağır kadmıyum zehırlenmesıne bağlı bobrek ve kemık hasarına yol açan ıtaııtaı hastalığı ortaya çıkmıştı 195661 yılları arasında ıse Türklye de tahıl hasadına heksaklorobenzen karışması sonucunda 3 bın kadar porfiri vakası (kandakı hemoglobını ve derıyı etkıleyen bır hastalık) bıldırıldı Yıne Japonya da 1956 da denıze doku len metıl cıva bıleşıklerıne bulaşmış ba lıkları yıyenlerde sınır sıstemı hasarlarına neden olan Mlnamata hastalığı saptandı Mınamata felaketınde 200 kışıde ağır bır zehırlenme tablosu yanında 2 bını aşkın kışıde hafıf cıva zehırlenmesı goruldu 196070 yılları arasında ABDnın bırçok kentınde kurşunlu kımyasal maddelerın çevreye yayılması nedenıyle bınlerce kışıde kansızlık davranış bozukluğu ve ruhsal yakınmalar ortaya çıktı, fazla mıktarda kurşuna maruz kalanlarda ıse daha belırgın zehırlenme semptomları goruldu 1968 de Japonya / Fukouokada yemelık yağa karışan klorlu bıfenıl bıleşıklerı bınlerce kışıde derı hastalıkları ve halstzlığe yol açtı Çevre sorunlarının ağırlaşmasıyla bırlıkte felaketlerın derecesı de artıyordu 1972 de Irak ta sınır sıstemını etkıleyen metıl cıva bıleşıklerının tahıl hasadına karışması sonucunda 500 kışı oldu 6 500 u aşan zehırlenme vakası saptandı 1981 yılına gelındığınde Ispanya/Madrid de yıne yemek yağına karışan anılın ve dığer zehırlı maddeler 340 kışının olumune 3 bın kışının zehırlenmesıne neden oldu 1985 yılında dunya Hındıstan'dan gelen korkunç bır çevre felaketı haberıyle sarsıldı Bhopal kentınde kurulu bir kımya tesısınden havaya karışan metilızosıyanat gazı akut akcığer hastalığına yol açarak 3 bın kışının olumune ve 300 bın kışıniTı zehırlenmesıne neden oldu 1986 da ıse Italya nın Seveso kentınde yemek yağına karışan oldurucu dıoksın zehırı 193 çocuğun zehırlenmesıne yol açtı Derı bozuklukları yapan ve ayrıca kanserojen etkılı olan dıoksıne maruz kalan bu çocuklarda ılerıde kansere yakalanma olasılığının normale gore 10 kat kalp hastalığiıia yakalanma olasılığının ıse 4 kat yukseldığı bıldırıldı Gunumuzde denızlerde ve ıçme suyunda cıva, kadmıyum kurşun klorlu hıdrokarbonlar DDT gıbı bırçok uygar lık zehlrl ınsan ve canlıların sağlığını tehdıt edıyor Sozkonusu maddelerın bağışık lık sıstemı sınır sıstemı ve yaşamsal or ganlarda bırıkerek zehırleyıcı etkıler yapt ğı bılınıyor Her gun solduğumuz havayla ıçımıze çektığımız kukurtdıoksıt azot oksıtlerı formaldehıd dıoksın ve furan gazları akcığerlere ve oradan kana karışı yor Yedığımız besınlerde bol mıktarda ağır metal ve halojenlı hıdrokarbon var Bunlara halen devam eden atom bombası denemelerını ve ozon tabakasındakı ıncelmeyı de eklemek gerek Sonuç olarak yırmıncı yuzyılın sonunda ınsanlık adeta çevre kırlenmesının koba yı durumuna geldı Bu olumcul deneyın korkunç sonuçlarıyla her an karşılaşabılı rız Armağanlıbulmaca Osman ın bır sayı seçmesını ıstedım ve 40 ı seçtı Sonra tuğla dolu bır yere gıderek yandakı duvarı yaptım Duvarın yukseklığı bırden fazla olmalıdır Genışhğı ıse değışebıhr Ancak her sıra bır alrtakı sıradan 1 adet az tuğla ıçermelıdır Osman a geçen 1000 yıl ıçınden bır sayı seçmesını ıstedım ve bu seçtığı sayı kadar tuğla ıçeren bır duvar oreceğımr soyledım (yukarıdakı koşullara uyarak) Bu koşullara gore (Osman ın seçebıleceğı sayılar arasından) duvar oremeye Duvar r ı ı ı ı ı ı ı ı ı ı ceğım sayıların lıstesını yapabılır mısı nız? Soruyu doğru olarak çozen 20 okurumuza "Ilk Sınıflı Toplumlar" adlı kıtabı armağan edıyoruz Duzeltme* Geçen hafta yayımlanan "Harfli carpma" adlı bulmacanın alttan ıkıncı satırında bır K harfı fazla yer almış tır Doğrusu TLMBKBEK bıçımındedır özur dılerız , I. 1 . 1 . I . ' . ' . ' . ' . ' . . ' . 1 . 1 . 1 . ' . ' . ' . ' ,1.1. .'.'.'.'.'.'.'P . BehiçAk. G £ N E T ı K. " Çözümler ve kazananlar Buyuk çember 1/8 sanıyede 1 + (1/8 ) tur hızla donuyor Dolayısıyla bır sanıyedekı hızı 9 turdur N 9 U Dönen çemberler "Eylül Üniversitesi" adlı kitabı kazananlar: Zekerlya Emre Gülşener Kocaelı Fatlh Doğanbaz Kayserı Bllge Ercan Ankara Hikmet Doşkun Isparta Hıfzı Orkan Istanbul Geçen hafta kıtap kazanan okurları mız, üuşunmenın Tadı Başka değıl Ey Gece Kapını Ustume Kapat adlı kıtabı kazanmışlardır Yankı Yazgan'ın geçen haftaki yanrb. Bır oncekı bılmeceyı yapmış olanlar Içın t>u çocuk oyuncağı herhalde Bu sefer bır çarpım ışlemı var Daha doğrusu ıkı ayrı çarpım ışlemı suruyor Asıl ışlem dekı sayıların rakamlannın tek basamak kalana kadar toplanmasıyla elde edılen sayıların çarpımını kadın delı getırıyor 1 823 x 564 x121 = 56164812 13 15 4 2.4x6x4 = 96 56164812.33(3^ 3 ) 6 96 15(1+5)6 Düzeltme Yine ne oluyor? 6 6 dıyebılıyorsanız bu ış oldu 26023