Katalog

v , KIHA HABlltlİR Kutup ayısı kirlilikten rahatsız Hayvanlar Nöroblyoloji Beyin hücreleri kültürde coğaltıldı Beyin'hücreleri ılerı derecede ozelleşmış ve duyarlı hucreler çlduklarından şımdıye kadar kultur ortamında çogaltıla mamıştı Bu nedenle ABD Baltımore/ Maryland Johns Hopkıns unıyersıtesınde beyin kulturunde hucrelenn çoğalmast onemlı bır gelışme Insan beynı daha doğuştan komple bır yapıya sahıp Noron devrelerı arasındakı baglantılar ınsanın yaşıyla artıyor' ama hucrelenn sayısı sabıt kalıyor Sınır hucrelerının bölunnîe yeteneğı olmadı ğından olen hucrelenn yerını yenı hucreler almıyor Şımdıye kadar beyin kıüturlerınden elde edılen hucreler melez yapıda ve kısa omurKıydu Buna harşın beyin tumorlerınden alınan hucreler kulturde lyı çoğa lıyor ama bunlar normal sınır hucrelerınden oldukça farklı yapıda Baîtımore/Johns Mopk'ıns dekı kultur hücreleri 8 aylık Dır bebeğın beyin ka buğundan altnan grı hucrelerdı Ancak bu hucreler de normal değıldı çunku be be<3ın beynınde bır golışım bozukluğu sf>7konusuydu Bu nedenle sureklıkasıl maları kontrol altına almamayan bebe ğın beyin yarıkuresının alınması gerek mıştı Anormal beyin hucrelennden hazırlanan kulturun hangı nedenlerden dolayı başarılı olduğu henuz bılınmıyor Ancak kulturdekı hucrelenn normale ya kın yapıda otuşu sınır kulturlerınln kulla nıldığı biyokımya fızyolojı ve farmakoloII araştırmaları ıçın yararü olabılır (Scl«nce848) Uzay Uzayda yaşam aranıyor ABDIİ uzayblllmcller Amerıka nın keşfı nın 500 yıldönumunde uzayda yaşam araştırmasına başladılar Projeyı yuruten Mlchael Kleln ~qalaksı mızde dunyaya benzeyen sayısız gezegen bukmduğunu soyledı Kısmen NASA tarafından desteklenen proje baska gezegenlerde zekı canlılar bulmayr hedeflı yor KalıforniVa / Mojaye Çofunıio kurulu bır. uzay laboratuvarında çalıçmalarını surduren proıe ekıbt 10 yıllık'bır arama çalı.şması yapac*ak Araştırmacılar bu amaçla dunyamn en buyuk rddyotelesKobu olan Rurio Rıco / Arecıbo gozlemevınıo teleskopunu ve Avustralya / Can berra yakınlarında kurdukjan dev antenlerı kullanacaklar Uzaydan gelmesi muhtemel radyo sınyallerının aranaca*ğı çalışmada dunyanın çevresındekı 100 ışık yıllık uzay bolgesı taranacak Kuzay kutbuna 1000 km uzaklıktakı Svalbard adalarının beyaz ayıları bınlerce km oteden su ve ruzgarın getlrdığı zehırlı kımyasal maddelerın tetıdıdı altında Kuzey ruzgarlart ve denız akıntılarryla adalara ulaşan kımyasal çevre kırlılığı ayftarın bağ"ışıkJtk sıstemını bozuyor" ve onlan kısırlastırıyor Svalbard adası tam olarak ABD Ingıltere ve Avrupa dan gelen zehırlı hava akımlarının merkezı'nde yer alıyor Adalara yağan yağmur ve kar da bol mıktarda zehırlı madds bufuouyor Son çalışmalara gore Svalbard ada lannda yaşayan 2 bın kadar kutup ayısmın vucudunda bır çevre zehırı olan ' polıklor bıfenıl (PCB) maddesınin yoğun luğu çok yuksek Svalbard" ayıfarında PCB yoğunluğu Alaska da yaşayan kutup ayılarından 6 'kat Kanadada yaşayanlardan ıse 3 kat daha fazla PCB maddesı elektrık kablolarında kullanılıyor Her yıl yarım kılo ağırlığtnda ıkı uç yavru dunyaya getıren kutup ayilarının soyu çevre kırlenmesı nedenıyJe tehlikeye duşebılır çunku PCB anne karnmdakı yavrunun yaşamsal or'ganlarını etkılıyor ve a^nne sutune de geçıyor PCB ayrıca dışl ayılarda yumüVta lıl tuplerım tıkıyarak * dollenmış yumurtanın hareketını engellıyor Uluslararası kutup ayısı koruma uz manlarından. Oeystein VVııg'ın açıklama sına göre helıkopterden atılan ozel kurşunlarla bayıltılan Norveç kutup"ayılarının kanında yapılan testlerde cıva DDT ve klordan gıbı zehırlere de rastlandı Kutup ayıları 1973 ten berı koruma altında bulunuyor ancak AJaska ve Kana da da yaşayan eskımolar her yıl 900kutup ayısı avlayabılıyorlar Barajın yeri maymunlap iein değişti Kuzay Japonya da yapımı planlanan bır barajın yerı bolgede yaşamakta olan maymün kolontsı nedenıyle değıştı Ja ponyada bu gıbı çevrecı kararlara çokseyrek rastlanıyor Aomorı bolgesı yetkı lılerı baraj golunun şımdı 2 km kaydırıla rak maymunların sular altında kalmaktan kurtülduğunu açıklâdılar Aomorı bölgesındeki maymun kolonısı Tokyo nun 660 km kuzeydoğusunda bulunuyor Burası maymunların doğada yaşadığı en kuzey bolge Binde 4 bebek ölümü Evren genleşiyor Japonya tum endustn ulkelerı .arasında en du şuk bebek olum oranına sahfp Japonya da 1989 yılında her bın bebekten sade ce 4 tanesı bır yaşına geleme den ölmus Bu na karşın Ango la ve Mozambık te doğan bebekfer ıse dunyanın en az yaşama şansına sahıp çocuKiarı Bu ıkı ulkede bebek olumu yuz de 17 3 duzeyınde Bu doğan her 6 be bekten bırının bır yaşından once olmesı anlamına gelıyor Hubble uzay teleskopu ana mercegının arızalı ojmasına karştn evrenın genlestığıne ılışkın yenı ka,nıtlar sağladı 2 5 mılyar $ lık teleskop Nısan 1990 dan berı dunyanın yoıungesınde Hubble tci ^skopu uzayda bır hıdrojen ızotopu ojd ı doteryymun sanıldığından daha fazla* mktarda bulundugunu saptar dı Uzaydak doteryum mıktarı evrenın başlangıcındakı madde mıktarı konusunda kozmologldrd % 90 kesınlıkte tahmın ımkanı verıyor Başka bır ralışmada ıse H'ihhlp 300 kuasan ıncelcdı Kuasarlar 1 7 <vU bılı1 nen en uzak obıeler Hubblo ca Samanyolu nda Guneş sıstemın den 1Q0 ışık yril uzakta 15 mılyar yıl yasındakı eskı bır yildızda evrenın yaşını hesaplama da kullanılan boron adlı eser kımyasal elemanı keşfpttı Boylece evrenın başlangıcında eşıt dağılmış aynı tur rraddeden oluşmadığıi daha topaklı yapıda olduğu ortaya çıktı 26017