Katalog

GERİYE BAKIŞ DÜŞÜN BUL Prostaglandinlen prostaglandinlerin molekül yapısını belirlemişti. Samuelsson ve arkadaşları iki yıl sonra da prostaglandinlerin, bazı bitkilerin ve etlerin yapısındaki çok atomlu yapısındakı doymamış yağların temel bileşeni olan arakidonik asitten türediğini gösterdiler. Prostaglandinler ilk defa 18881934 yılarında Ulf von Euler tarafından sperm sıvısında bulunmuş ve kan basıncını düşürerek düz kaslarda çok güçlü kasılmalara yol açan bu maddeye prostata özgü olduğu sanılarak "prostaglandln" adı verilmişti. Euler'in önerisiyle konuyu araştırmaya başlayan Bergström, prostaglandinlerin tek bir bileşık değil, IIpid yapısında bir bileşikler grubu olduğunu ortaya çıkardı. Prostaglandinler yalnızca prostatta değil, memelilerin hemen tüm dokularında mevcuttu. Çok değişik fızyolojik etkileri olduğu anlaşılan prostaglandinler 196O'lı yıllarda yoğun bir ilgi odağı oldu. isveç'in ünlü bilim kurumu Karolinska Enstttüsü'nde Bergström ile birlikte calışan Samuelsson, kas kasılması ve kan basıncı dışında, iltihap olayında ve kan pıhtılaşmasında etkili olan, hormon salgılarını düzenleyen, gebeliği önleyen, düşük yapıcı özellik taşıyan, aspirinin ağrı kesici etkisiyle yakından ilgisi olan, ayrıca astım gibi alerjik hastalıklarda rol oynayan prostaglandinlerin bileşımlerinin belirlenmesine katkıda bulundu. Prostaglandinler, 20 karbon atomu içeren ve beş karbon atomlu bir halkası bulunan yağ asıdi türevleridir Prostaglandinler çok duşük miktarda bile vücutta çeşitli organların işlevini etkileyebilirler. Bazı prostaglandinlerin farklı dokular üzerinde değişik hatta zıt etkileri vardır. Günümüzde tedavi edici özelliklerinden yararlanıldığı için çok ilgi çeken prostaglandinlerin kalp ve damar hastalıklarında ve doğum kontrolünde kullanılmasına yönelik çalışmalar vardır Ookularda prostaglandin yapımını önleyen maddeler ise ağrı kesici olarak, astım nöbetlerinde, endotoksik şokta, mide ülserinde asit salgısını azaltmak amacıyla ve kalp hastalıklarında aşırı kan pıhtılaşmasını önlemek için kullanılmaktadır. Prostaglandinlerin 5 ana grubu ve çok sayıda altgrubu vardır. Fizyolojik yönden önemli prostaglandinler PGE2, PGF2 ve PG12 (prostasiklin), TXA2, PGD2, PGH2'dir özellikle, arakidonik asidin oksijenle birleşerek prostaglandinlerin yanı sıra tromboksan ve prostasiklin gibi bileşiklerle verdiği reaksiyonun mekanizmasını ayrıntılı olarak inceleyen Samuelsson, 1973' te kan pıhtılaşmasında önemli rol oynayan ve çok kararsız br bileşik olduğu için yaklaşık 30 sanıye ıçinde parçalanan tromboksanın kan hucrelerinde (trombositlerde) nasıl sentezlendiğini, prostaglandinlerin alerji olayındaki ışlevını açıklayarak, bu doğal bileşiklerin biyokimya, farmakoloji ve tıptaki önemini ortaya koydu. Samuelsson 1981'de Isveç Kraliyet Biyacı Bengt Ingemar Samuelsson (1934) ARMAĞANLI BULMACA Otuz yıl önce 1952'de Isveçli biyokim Otobüsteki dijital saat ' Ahmet Bey işi geregı sık sık otobüs yolculuğu yapıyor, Ankara ile Konya arasında mekik dokuyordu Tekduze yolculuklaraartık alışmıştı alışmasına ya, yıne d» zaman zaman sıkılıyor, bu aradaayrıntılarla oyalanarak vakıt geçıriyordu. Otobuslerin tarafında hep bir dijital saat bulunurdu. İki hanelı saat ve yine ıkıhanelıdaklkabolumlennın arasındakı ıkı nokta her sanıye yanıp sonerdı. Saatın her dakika değışen rakamlarını izleyen Ahmet Bey'ın, ilgınç bir durum dıkkatinı çektı Bazen ıkı noktanın her ıkı yanındakı rakamlar, bırbırlerının ayna görüntüsu gibi oluyorlardı urneğın saat 10:01 de ya da 01.10 da boyle bir gorunum ortaya çıkıyordu. Artık Ahmet Bey, saatın boylesi bir görüntüyü bir daha ne zaman vereceğıni kendi kendıne hesaplar olmuştu O gun otobus hareket ettığinde Ahmet Bey hemen saatı gozden gecırdı ve tam 5 dakika sonra ilk ayna goruntulü durumun oluşacağını lark ettı Yolculuk tam 4 saat sürdü. Ahmet Bey otobüsten inerken saatın tam o anda dordüncü kez ayna gorüntüsü verdiğinı gordu Donuşte gunun bırazdahaılerlemış bir saatındeyolaçıkan Ahmet Bey, ılgınç bir rastlantıyla, yıne saatın ilk kez, otobusun hareketınden 5 dakika sonra ayna sımetrılı duruma geleceğını hesepladı. Rasllantı bukadarlakalmıyordu Yolculuk yıne tam 4 saat surdu veınışsırasırıda saat yine dorduncu kez söz konusu kurala uygun durumdaydı Ertesı gun bıraz daha geç bir saatte otobus hareket ettığınde Ahmet bey şaşkınlıkla, saatın 5 dakika sonra ayna simetrik olacağını duşundü Işin garibi, yine tam 4 saatlık yolculuğun sonunda saat dördüncu kez ayna göruntulu durumdaydM Ahmet Bey'ın bu üç yolculuğu hangı saatler arasında olmuştu'' Bu bulmacayı gönderen okurumuz Murat Blrlclk'e teşekkur ederız Bulmacayı doğru olarak çozen 20 okurumuza'AlçaklığınEvr«na«l Tarlhl"kıtabınıarmağanediyoruz Prostaglandinler ilk dela UH Von Euler tarafından sperm sıvısında bulunmuştur. limler Akademisi'nin ve ülkesi dışındaki önemli bilim kuruluşlarının üyeliğine seçildi. 1982'de prostaglandinlerin yapısını aydınlatması konusundaki çalışmaları nedeniyle Nobel Fizyoloji ve Tıp ödulü'nü Lund Ünlversltosi'nde hocası, Karolinska Enstitüsü'nde çalışma arkadaşı olan Bergström ve Ingiliz biyokimyacı Vane ile böluştu. Çözümler ve kazananlar Bozuk paralar önce 99 Pfennıng'lik bir meblağ için kaç adet bozuk para gerektiğini düşünelim. Bu tutarı elde etmek için en az 8 adet bozuk paramız olmalı. Bir 50 Pfenning, dört 10 Pfennıng, bir 5 Pfenning ve iki 2 Pfenning gerekmektedir. Ancak bu sekiz bozuk para ile tüm meblağlar (örnegin 2 Pfenning, 8 Pfenning veya 1 Mark) elde edilemez Ama bu sekiz bo' zuk paranın yanına dokuzuncu olarak bir adet 1 Renning eklersek 1 Mark'a kadar tüm meblağları oluşturabiliriz. "islam'da Kadın ve Cinsellik " kitabını kazananlar S. Varol Dügenclli Çorum, Tamer öztürk Izmır, Niadi Güngören Bursa, Alper Ergene Tekırdağ, Fatih KarakurtIstanbul, M. Murak HayırlıKahramanmaraş.Hasan Pişkin Ankara, Mehmet Akçay Sıvas, Zafer UmutAfyon, Nurettin Ertem Malatya, A. Ersln Tokgöz Istanbul, Devrlm YalçınIstanbul, Buğra Sungur CesuroğluMersin, Resat Murat Görgü Istanbul, Hasan ter Bergama, Cem TunaBalıkesır, Ekrem Asma Istanbul, Erdem Oflu Sakarya, Mehmet Altınok Adana, Kemal Atas Ankara 29075