Katalog

B İ L İ M GÜNDEMİ BİLİM KÜLTÜR Münihİstanbul Karaciğer Gunleri Cerrahpaşa Tıp Fakultesı Iç Hastalıkları Anabılım Dalı, Hepatolojı Bılım Dalı ve Munıh Unıversıtesı Tıp Fakultesı nın bırlıkte duzenledıklerı "Münih latanbul Karaclger Günlerl" başlıklı uluslararası hepatolojı semınerı 45 temmuz gunlerınde Istanbul'da yapılıyor Cerrahpaşa Tıp Fakultesı'nde 9 0013 00 saatlerı arasında gerçekleştırılecek semınerde yer alacak bazı konular şunlar •Safra taşlanmn konservattf todavislM Classen (Munıh) • Kronik kolestatik karaciger hastalıklannın tedavlslnde ursochollcackl kullanımı U Leuschner (Frankfurt) •Hepatolojinin bugun geldlği yer H Thaler (Vıyana) • Karaciğer komasının tedavisi F Ferencı (Vıyana) •B ve C hepatttlerlnde Interferon kullanımı ve hasta seçiml I Murray (LyonLondra) •Karaclğer transplantasyonunun dıinii, bugunO ve yannı Muncı Kalayoğlu (VVısconsın) Kirll el, kirli besin, kirli su hastalığı olan kolera salgını 100 binden fazla kişiye bulaştı. Peru'daki olay ve Türkiye'de anımsattıkları Vehbi Belgil Kolera heyulası uney Amerıka nın kuzey btısındakı Peru'da kolera salgını başlamıştı ocak ayı başında önce pek önemsenmeyen, belkı de farkına varılmayan hastalık dört ayda dort ulkeye sıçradı Ekvatora, Brezılya'ya, Bolıvya ve Venezuela'ya, Kısaca, Guney Amerıka'nın hemen butun kuzey devletlerını etkısı altına aldı Bugune kadar 100 000 kışının hastalığa yakalandığı, bıne yakın hastanın da ölduğu haber verllıyor Afetin yayıldığı ulkelerdekı durum henuz bılınmıyor 22 mılyonluk Peru da yuz bın hasta varsa oburlerınde çok daha fazlası olmalı Şu soru hemen akla gelıyor Dunyanın obur ucundakı salgından bıze ne1? Ama oyle değıl Kolera kolaylıkla bulaşıyor, guçlukle onlenebılıyor Belırtılen ıshal ve kusma Bu yollarla vucuttan çıkan mıkrop (Vıbrıo cholerae) su ıle kırlı ellerle, helâ musluklarının ellenmesı ıle bulaşıyor Musluk uçakta da var G vardır halkın Işte Peru da butun bunlar yaşanmışttr Koleranın yayılmasında baş etkenın balık olduğunun anlaşılması uzerıne ul kenın balık ıhracatında 450 mılyon dolar lık duşuş kaydedılmıştır Peru halkının baş yemeğı sebış (cebıch) yeşıl lımonla hazıdanarak çığ yenır ' Vıbrıo cholerae balığın karnında devenın horgucu ıçındekı suda aylarca yaşayabılır Bu koşullarda hastalığın kısa zamanda yayılmasından daha doğal ne olabılır? Koleraya karşı aşı var Fakat Dunya Sağlık Teş kılatı buna fazla onem vermıyor Aşı tam bır bağışıklık sağlamadığı gıbı uzun sure de koruyamıyor Sonra, yetışkınlerde yararlı olduğu halde ıhtıyar ve çocuklarda pek ışe yaramıyor Kaldı kı aşı fakır ulkeler ıçın çok pahalı da Kolerada vucut çok su ve tuz kaybettığınden bu eksıklıkler hemen gıderılmelıdır Bu arada tetracyclıne denen antıbıyotıkle mıkroptan arındırılmalıdır Ulkemızden onbınlerce kılometre uzaklıktakı bır ulkenın salgınından bu kadar uzun uzadıya soz etmemızın nedenı Peru'daki koşulların bızde daha da fazlası ıle mevcut olması Hele Saddam rejımınden kaçan mılyonlarca ınsanın dağlarda yol açtığı pıslık, sefalet, açlık koleraya bır tur çağrı mektubudur Bızde 1946'dan sonra demokrası ıs teklerı baş sayfalara başlık olmaya başladı Halkımız o zaman ne ıstıyordu? Bır çok şeyler arasında, koyune su Kimı aydınlarımız ıse buna kızıyordu Koye su gereklı ıdı belkı ama o zaman ıçın ıstenecek şey mı ıdı? Soz ve basın ozgurlu ğu onde gelmelı ıdı Ama, ne çare kı bu gıbı aydın ozgurluklerı koylu ıçın o za man pek bır şey soylemıyordu Halk ıç me, yıkanma, temızlık suyunu kılometrelerce uzaktan testl ile omuzunda getırıyordu Bır testı, ıkı testı, uç testı su ıle ev doner mi ıdi? Ama, testılı kız ımajı şıırde resım olarak guzeldı Başında peşte mal omzunda testı/Farkı yok hepsının urkek kuşlardan " Faruk Nâfız ' Köyde Kış ını ' Nerde omuzunda testısıyle geçen/Çeşmelerden su dolduran kızlar dıye bıtırıyordu Başka bır şıırınde de Dınle bır yosmayı pınar yolunda/Dınle bır yaylada garıp çobanı dıyordu O sıra kırlı su hastalıklanndan Anadolu kırılı yor fakat bundan Istanbul un da bas kentın de haberı olmuyordu 1941 Şubatında Kastamonu nun Kalfa (Halıfe) koyunde yırmıden çok evın halkı kapı ka pamaca tâun dan (veba dan) olmuştu Koyun tavukları muhtarın evırtın tuvalel pıslıklprınde yıyecek ıcın psınıyorlardı Ama bır gun gelecek sımdı urun be dellerının çok geç odenmesı ıçın sesını çıkarmayan koylu koyune su ıçın değıl evıne su ıçın en gur sesı ıle bagıracak 22373 Çare Saatli bomba yeşillendirmek için özel ağaçlar •j ngıltere Ryton'daki Henry Doubleday I Araştırma Merkezi'nden bılımadamları, çöl bölgelerine yaşam verecek ağaçlar belirledı Araştırmacılar Coventry Polıteknık'ın de yardımıyla Afrıka'dakı gıbı spesıfik kurak koşullar ıçın doğru ağaçları bulmaya çalışıyor Proje, gelışmekte olan ulkelerin ağaç tohumları ısteğı uzerıne gerçekleştırılıyor Iklım, ıstenen urunler, ağaçların kullanılma amacı gıbı verıler alındıktan sonra, araştırma merkezı, eskı deneyımlerinden elde ettığı sonuçlardan yararlanarak uygun turlerı kapsayan kısa bır lıste hazırlıyor Araştırmacılar Ingıltere'ye gelen tohumları çeşıtlı testlere sokarak elde ettiklerı verilerı kaydedıyorlar Sonra bu tohumlar kurutuluyor ve dondurucularda depolanıyor Verıler ıse, araştırma merkezının stok kontrol sıstemıne kaydedılıyor Aaştırma merkezı, gelışmekte olan ulkelerde bılgı eksıklığı dolayısıyla doğru ağaç turlerını seçılememesıne bir çozum getırerek ağaçlandırma programlarına katkıda bulunuyor ÇÖIÜ Ulkemızden bır buçuk kez büyuk Peruda 22 mılyon ınsan yaşıyor Bunun dörtte bırı başkent Lıma'da Ama ne yaşama Evlerın hemen hepsı gecekondu Su sıkıntısı baş dert Lağımlar açıkta akıyor Saatte 9 000 metre kup olarak atık sular ulke kıyılarını kırletıyor Bu sular ıçınde balıklar yaşamaya çalışıyor Bunları halk yıyor Kentlerde su tesısatı olmadığından, su, bızdekı gıbı, kamyonlarla satılıyor Tabıı, mafyanın elı ıle Çocuklar, yıne bızdekı gıbı, bu lağım suları ıçınde oynuyor, domuzlarla yan yana Salgın başladıktan bıraz sonra Peru Sağlık Bakanı Carlos Vıdal yayımladığı bıldırılerle, halkı, başlıca gıda maddesı olan balığı yememesı ıçın uyardı Fakat Balık yemeyın, olursunuz' uyarısı ıle ış bıtmedı Balıkçılar ulke cumhurbaşkanına heyetler gonderdıler Zaten sorunlu olan balık sanayıı daha da kotu duruma duşmuştu Onlar da çoluk çocuk sahıbı ıdıler Devlet, alacağı önlemlerde her tarafı bırden gozetmelı ıdı Kaş yaparken goz çıkarılmazdı Bunun uzerınde cumhurbaşkanı ıle karısı televızyona çıkarak kameraların onunde balık yedıler Sağlık koşullarına uyulunca balık yemenın zararı olmazdı Evet, cumhurbaşkanı haklı ıdı, sağlık koşullarına gore yenen balıktan hastalık geçmezdı Ama gelın gorun kı balık yollarda seyyar satıcılar taradndan hal ka sunuluyordu Kırlı tabaklar ıse bır kova kırlı suya daldınlıp çıkarılarak yıkanıyordu (10 yıl once gıttığım iznıkte bunun daha da kotusu yapılıyordu Lefke kapısından gole akan bır derecıkte satıcılar butun bulaşıklarını yıkayıp aynı tabaklar la yenı musterılerıne hızmet sunuyorlardı Daha da yukarıdakı evlerden kadınlar çocuklarının kırlı altlıklarını, aynı suyla yıkıyorlardı) Sağlık bakanlığı suların kaynatılarak ıçılmesını onerıyordu, sık sık Ama ne Ile? Petrol ftyatları bır anda 4 kat artarak bır dolara fırlamıştı Işın asıl tuhaf tarafı, cumhurbaşkanının televızyonda balık yenmesınden sonra kolera olaylarını 25 000 den 45 000 e sıçraması olmuştu Ancak, yerel gazetelerın de yazdığı gıbı, başkanın televızyon konuşması olmasaydı olaylar gene artacaktı Çunku, balığın yollarda arabalar ıçınde satılması ve tabakların kırlı sularla yıkanması kaldırılmalıydı Bu ıse mıllî bır sorundu Başkan 'sağlık kurallarına uyulmak koşulu ıle balık yemenın sakıncası olmadığım" soylemıştı Ama balık çığ yenıyor ve pıs kovalarda yıkanıyordu Sağlık koşulu bunun onlenmesını gerektırıyordu Bunu kım yapacaktı? Laf ebelerl Oemokrası laf ebelerı" yonetımıdır Bunda her şey lafla çozume bağlanır Daha olmazsa kampanyalar başlatılır Temızlık kampanyaları Ulkenın elını sıcak sudan soğuk suya sokmayan kadınları ellerınde saplı supurgelerle yollara dokulur Kocaları demeç ustune demeç verır Salgının onlenmesı ıçın halkımıza da buyuk gorevler duşmektedır Ama bu buyuk gorevlerın ne oldugu bır turlu sayılıp dokulmez Nulusunun yu?de 80 ı okumayazma bılmeyen bır ulkede bu gorevler sayılıp dokulse de halk anlamaz Anlasa da sadece dınleme hakkı