Katalog

HAYVANLARDÜHYASI Etçiller dünyasının gözüpeki:Sansar Rüzgara Irili ufaklı nerdeyse bütün hayvanları av olarak gören sansar, meyve ve bal sever Esat Korkmaz S ansar, son derece gözüpek bir hayvandır; küçük büyük bütün av hayvanlarına saldırır; tavşan, karaca yavrusu, tilki, sincap, köstebek, ormanfaresi, sülün, ormantavuğu, güvercin, karga ve çeşitli böcekler onun avı durumundadır Etçil olmasına karşın meyveleri, özellikle üzümsü bitkilerin meyvelerini ve balı severek yer. Aç kalması durumunda ve yalnızca kış aylarında leşle beslendiği de olur. Hemen her hayvanın düşmanı olmasına karşın, insan dışında kendine yonelik bir terilike yoktur; ender olarak kartal, doğan, şahin vb. gündüzyırtılarının pençesine düşer. dayanıklı ormanlar fngiliz bilimadamları, rüzgar tünelinde plastik ağaçtan yapılmış model ormanlar uzerinde çalışıyor. ert rüzgarlar her yıl onbinlerce ağacın yok olmasına neden oluyor. Dünyanın çeşitli yerlerinde gerçekleşen kasırgalar milyonlarca ağacın yok olmasına neden oluyor. Oxford Üniversitesi Osney Laboratuvarı ndan bilim adamları, bu kayıpları azaltacak yontemler araştırıyor Laboratuvarda kurulmuş olan bir rüzgar tünelinde.plastıkten yapılmış ağaçlar üstünde yüksek hızlı rüzgarlara ağaçların nasıl direnç gösterebileceği üstünde çalışmalaryapılıyor Bu model orman, 150 metrekarelik bir ormanın küçültülmüş şekli. Gerçek ormanın yoğunluğu bir hektarda 3600 olmasına karşın, modelde farklı ağaç dikimi örnekleri uzerinde çalışıldığı için yoğunluk değişiyor. Doğu keseli sansannın poslu çoğunlukla kursuni ve boz renkte, beyaz lekelidir. ama yukarıYapılan araştırmalara göre, rüzgar sadaki resimde görüldüğü gibi siyah da olabilir. Boyu 40 cm kadar olan bu hayvanın bir o ka atte 110 km'lik bir hıza ulaştığı zaman dar da kuyruğu vardır. Geceleri dolaşan Doğu keseli sansarları fare, tavşan yavrusu, kurbaağaçlar zarar görmeye başlıyor. Bu rüzğa, kuş ve balık avlarlar. Gündüzleri ise kayalann arasında yada ağaç kavuklannda garın modele göre küçültülmüş bir örneği uyuyarak geçirirler. plastik ağaçlar uzerinde uygulanıyor ve hava akımının etkısı saptanıyor rastlanır; kümes hayvanlarına ve yumurhayvan, fırsat bulduğunda dişleriyle kataya çok düşkündür; yırtıcı olduğu ıçin gepana yakalanan ayağına kemire kemire reksinmesinden lazlasını oldurür; yumurkopartır, teslım olmaz, üç ayakla kaçar, taları yuvasına taşır ve depolar; başının bir ayağı kapanda kalır. Zehirlenme yosığabildiği her deliğe girer; tırmanma, luyla yakalama, aşırı yormaya dayanır; sıçrama ve koşma bakımından son derecok güçlü köpeklere kovalatılan sansar ce hünerlidir; gerektiğinde yüzerek de lyıce yorulur; yorgunluğa bağlı olarak vüavını kovalayabilir. cudunda oluşan toksınler, onu hareketsiz Sansarlar ocakşubat aylarında kızışır, bırakacak denli zehirler; bu durumdaki gebelik süresinin sonunda dişi, 34 yavru hayvan, avcı tarafından kolaylıkla yakaladoğurur; yavruların gözleri yaklaşık 1 ay nır, postu zarar görmediğinden ilgi gören sonra açılır; anne, yavrularına büyük şefbir av yöntemidir. katla bakar ve onları 3 ay kadar emzirir; Horozla Aldatılır bu arada, yuvanın yakınlarına çıkartarak Tuzak olarak konulan horoz, sabaha avlanmayı öğretir. karşı otmeye başlayınca, bu sese gelen Postu Için uldürülür. sansar tarafından parçalanır; avcı da Erkek sansarın sevişme sesleri yerini sansan yakalar; bir horoza bir post "debelli eder ve avcı tarafından yaşamının ğiştirilmiş" olur bu en tatlı anında vurulur. Horozla aldatma sıkça uygulanan bir Sansarların hemen hemen yalnızca avlanma tekniğidir: Içersine horoz konupostundan yararlanmak amacıyla avlanır; lan sac bir soba, sansarın bulunabileceği özellikle kış postu, kürk yapımında kullabir tepenin eteğine ayakları toprağa gönılan değerli bir üründür. mülecek ve gövdesi yamaca yaslanacak Avı tüfekle vurmak, kapanla tutmak, tubiçimde yerleştirilir; üstteki boru deliğinin zakla yakalamak ve zehirlenmek biçimleçevresi toprakla sıvanarak doğal bir oyuk rinde yapılır. Kızısma döneminde erkek görüntüsü verilir gece olduğu için horoz Osney Laboratuvarı'ndakl rüzgar tünelinsansar, dişiyı davet için sık sık hırıltı ve kaçmaz ve sabaha karşı da otmeye başde bir araştırmacı bazı plastik ağaçlan inmırıltılar yapar, dınleme durumunda bular, sese gelen sansar horozu parçalar, celiyor. lunan avcı, sesi alınca hayvanın yerini ancak, borudan dışarıya çıkamaz ve yasaptar ve onu oldurür; kimi kez geceleri, kalanır. Ağaçlar savruldukça, model ormanının gözleri elektrik ışığıyla kamaştırılarak da Ülkemızde. sansarların soy varlığının tabanındaki basınç duyargaçları gerilimi vurulur. Kapanla tutmada kapan, yuvalakorunmasına yönelik herhangi bir çalışkaydediyor ve bilgisayara aktarıyor. Araşrın önüne kurulur; hayvan genellikle ön ma yoktur: avlanma yoluyla her yıl binlertırmacılar, tüm verilerı değerlendirdıkten ayaklarından biriyle kapana yakalanır; bir ce sansar katledılmektedır; bir süre daha sonra, sert rüzgarların etkisıni azaltan çesure acı içinde kıvranır; sinirlerin duyarlıpostundan yararlanalım çıkarcılığı, sanşitli ağaç dikme yöntemleri ortaya koyabiItğını yitirmesini bekler; sabah ortalık sarların ülkemizdeki soy varlığını ortadan leceklerıne ınanıyor (tn.a.) ağardığında avcıya tutulacağını bilen kaldıracakboyuttadır S Anadolu Sansarları Sansar adı altında, sansargiller (Mustelidae) familyasının Vormela cinsinden tek. Martes cinsinden yedi yırtıcı memeli türü toplanır; bu türler, Eskidünya'da Avrupa'dan Güneydoğu Asya'ya değin uzanan bölgelere, Yenidünya'da ise Kuzey Amerika topraklarına yayılmış durumdadır. Çevik yapısı, ince uzun gövdesi, kısa bacakları, yuvarlak kulakları, sık ve kabarık tüylü kuyruğuyla diğer etçillerden kolaylıklaayrılır. Zerdeva adıyla bilinen ağaçsansarının (Martes martes), evsansarı ya da kayasansan adlarıyla da anılan kırsansarının (Martes foina) ve alacasansar (Vormela peregusna) Anadolu'daki yaşam alanlarına ılıskın bilgiler hem yetersiz, hem de yer yer birbiriyle çelişmektedir. Lıteratür kayıtlarında Trabzon/ Meryemana bolgesinde, Trakya'da, Ankara/Beynam, Izmir ve Muğla ormanlarında, ansıklopedik kayıtlarda Karadeniz, Marmara ve Ege'de alçak ovalar dışında kalan kesimler ile Güneydogu Toroslar'da yaşadığı belirtilmektedir. Daha ayrınıtılı gözüken Orman Genel Müdürlüğü dokümanlarında ise Bursa/ Armutlu ve Mustafakemalpaşa ormanları; Muğla/Yatağan, Fethiye ve Köyceğiz yöresi, Aydın/Karasu, Kuyucak ve Bozdoğan ormanları, Tunceli/Munzur Dağları, Balıkesir, Çanakkale, Bolu, Zonguldak ve Kastamonu ormanları, sansarların yaşam alanı olarak verilmektedir. Yuvadan yuvaya Ağaçlar uzerinde yalnız yaşayan ağaçsansarı, 4252 sm. uzunluğunda, 12 kg ağırlığında, koyu kahverenkli postlu küçük bir yırtıcıdır; boynunun altında sarımsı bir leke yer alır; genellikle alacakaranhkta avlanır; gündüzleri ağaç kovuklannda ya da yırtıcı kuşlann yuvalarında dinlenir; ağaçtan ağaca sıçrayarak yuvaya geçer. Ağaçsansarına göre biraz küçük yapılı olan kırsansarı ve alacasansar, ormana daha az bağlıdır; yerleşim alanlarına ve insana daha yakın yaşar. Alacasansar, çoğunlukla ağaçsız alanlarda görülür; postunun ust bölumleri benekli kızıl kahverengı ve sarımsı, alt bölumleri siyahımsıdir Kırsansarına özellikle köylerde, bahçelerde ve odun depolarında sıkça 22316