Katalog

S ORUN YANITLAYALIM BİLİM YAYIN Farelep üzerine Hidrojen petrole alternatif mi? Gaziantep'ten yazan okurumuz özlem Eskln'in sorusu şöyle: "Denlzlerde bol bulunan hidrojen petrole alternatH yakıt olablllr mi? Olamazsa, nlçln?" Okurumuzun sorusunu Istanbul Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü'nden Yard. Doç. Dr. Semih Ulakoglu yanıtlıyor: "Şimdilik dünyada petrole rakip olabilecek alternatif bir enerji kaynağı yoktur. Alternatifi yok derken, petrolün üretimi, maliyeti, nakliyesi gibi pek çok açı ele alınmaktadır. Bugünkü teknoloji ile Türkiye'de ne kömür, ne de sudaki hidrojen petrole alternatiftir. Örneğin Güneş enerjisi de her yerden elde edilememektedlr. Elektrik enerjisi de, petrolle karşılaştırıldığında pahalı bir enerji kaynagıdır. Ancak bilim adamlarının petrole alternatif bir enerji kaynağı bulma zorunluluğu giderek önem kazanıyor. Çünkü milyonlarca yılda oluşan petrolü, yüziki yüz yıl gibi kısa bir sürede bitirmekteyiz. Denizlerde de en fazla beş yüz metre derinlikte petrol arıyoruz." Doğalgaz nasıl bulunur? Gaziantep'ten yazan okurumuz Taylan Karakan'ın sorusu şu "Doğalgaz nasıl oluşur, nerelerde, nasıl bulunur, nasıl çıkanlır? Okurumuzun sorusunu istanbul Üniversitesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü'nden Yard. Doç. Dr. Semih Ulakoğlu yanıtlıyor: "Doğalgaz, organik kökenli olup, canlının karbonhidrat kısmının milyonlarca yıl tabakalar altında kalmasıyla oluşur. Doğalgaz, ağırlıklı olarak metan olmak üzere etan, bütan, propan ve diğer başka gazları içeren bir karışımdır. Doğada genellikle petrolün üstünde bulunmakla birlikte, ender olarak yanlız başına da görülmektedir. örneğin ülkemizde Trakya'da tek başına bulunmaktadır ve üretilmektedir. Doğalgaz, tabakaları oluşturan kayaçların gözenekleri arasına yerleşir ve sondajla buraya ulasıldığında yukarı alınabılir Bazen de kendine bir fay hattı (kırık) bularak, kendiliğinden yukarı çıkar. örneğin Antalya civarında kendiliğinden yüzeye çıkmış doğalgaza rastlanabilir. Güncel olanlartna gelince, örneğin Izmit Körfezi'nin bataklıklarında az miktarda doğalgaz oluşmuştur. Üzerleri zamanla kum, çamur ve insan atıklarıyla örtülen algler (yosun), doğanın milyonlarca yıllık bir sürede yaptığı doğalgazın 50 100 yıl gibi kısa bir sürede oluşmasına, örneğin Izmit Körfezi'nde, neden olmuştur." Hava Kirliliği Kontrpı ve Denetimi TMHOt •UfVA HUUNDİM.EIU OOAM l>TM4*Ul ( U l i l l İsianbul Kimya Mühemlisleri Odası Yayını, mayısl991 Istanbul'dan yazan okurumuz Caner Dogan, "Bogazlçi ÜniversKesi'nde 60 klşlllk kogus gibi bir yurtta" kaldığını, "yurtta boylan 2025 santlmetreye varan fareler" olduğunu belirtiyor ve "bu hayvanlann önlerlne gelen her şeyl kemireblldlkleıi doğru mu, ranzalara tırmanabllirler ml?" diye soruyor. Okurumuzun sorusunu Hayvanları Koruma Derneği'nden Veterlner Ayla Polat yanıtlıyor: "Evet, fareler ranzalara tırmanabilirler. Ikinci soruya gelince, bilindiği gibi fareler kemirgen hayvanlardandır. Özellikle kâğıt, tahta, ağaç, elbise gibi maddeleri kemirmekle blrlikte, gonel olarak demir dışında her şeyi kemirebilirler. Bu nedenle kitaplarınızın da kemirilme tehlikesi vardır. Ancak farenin, kemirgenliği dışında sağlık açısından daha önemli bir tehlike olmasının nedeni, bazı hastalıklarda taşıyıcı işlev görmesidir, örneğin sıtma ve kuduzda olduğu gibi. Beslenmesine gelince, özellikle peynire olan düşkünlükleriyle tanınmaktadırlar. HAVA KİRLİLİĞİ KONTROL ve DENETİMİ Nasıl bir bilgisayar? Çiçekçilik hakkında yayın Gece göz niçin parlar? Ankara, Nallıhan'dan yazan okurumuz Benay Çevlrl (13), "geceleri neden köpeklerin gözleri parlar" diye ¥ soruyor. Okurumuzun sorusunu Hayvanları Koruma Derneği'nden Veterlner Ayla Polat yanıtlıyor: "Sözünü ettiğiniz duruma kedilerde de rastlanmaktadır. Köpeklerin gözlerinin gece parlaması retina tabakasındaki pigment oranı ile açıklanabilir. Köpeklerin, karanlıkta görrne sahaları daralır. Göz, köpeğin etrafı daha rahat görebilmesini sağlamak için retinadaki pigment oranını arttırır. Pigment oranının artması, gözün parlak bir görünüm kazanmasını sağlar. Yani tamamen gözün refleksıyle ilgill bir durumdur." 22374 Bıtlıs Tatvandan yazan okurumuz Vuksel Coskun, eczacı olduğunu, hem iş yerınde hem de evde kullanabileceği bir bilgisayar almak istediğini, bunun için üç ,dört milyon lira verebileceğini söylüyor ve aradığı gibi bir bilgisayar hakkında nereden bilgi edinebileceğini soruyor. Okurumuzun sorusunu Nezihe Bahar yanıtlıyor "Pek çok seçeneğiniz var Piyasadaki farklı bilgisayar türlerini tanıtan Bilgisayar Pazarı adlı dergi bu konuda size yol gösterebilir. Dergiyi bütün gazete bayılerinde bulmak mümkün. Bağlantıya geçebilmeniz için dergir.ln adresini veriyorum: Ekonomls Yayınevi, Tunalı Hilmi Caddesi, 96 /16, Kavaklıdere, Ankara. Derginin telefon numarası da şu : 127 17 76 / 168 03 80 New Scientist'in adresi Izmır, Bayındır'dan yazan okurumuz Hasan Erön, çiçeklik konusunda tatmin edici bir eser bulamadığını belirtiyor ve "konuyla İlgill bir kaynak adı verebillr mlsinlz" diye soruyor. Okurumuzun sorusunu Büyükdere Fidanlığı Müdür Yardımcısı Kenan Çağlayan'a danıştık Kenan Çağlayan kitap adını ve kitabın çıktığı yayınevinin adresini verdi: "Ev bitkileriResimli Tanıtım ve Bakım Kılavuzu, Redhouse Yayınevi, Rızapaşa Yokuşu no:54, Mercan Istanbul ( Sakaryadan yazan okurumuz Sedat Kulaç'ın sorusu şöyle: "Yurldısında yayımlanan New Scienöst adlı dergiyi nasıl terrrln edebilirim, derginin adresini yayınlamanız mümkün mü? Okurumuza bağlantıya geçebilmesi için derginin adresini veriyoruz : New Scientist Subsoriptions, Freepost 1061, Oakfield House, Perrymount Road, Hayvvards Heath, West Sussex RH16 32A, England. Kimya Mühendıslerı Odasının 5 ^ Kasım 1990 tarihleri arasında Istanbul'da düzenlediği "Hava Kirliliği Okulu" notlarını derleyerek kitap haline getirdi. Hava kirlenmesi özellikle kış aylarında bir dizi kenti soluksuz bırakmakta, çeşitli hastalıklara ve hatta kirlilikten kaynaklanan ölümlere neden olmaktadır. Bu çok önemli çevre kirlenmesinin etkileri bilindiği gibi sadece insan üzerinde sınırlı kalmıyor, bütün canlılar için yaşamın temel aracı olarak bilinen atmosferi zehirlemekte ve bunun iklim üzerinde deuzunvadeli sonuçları görülmektedir. Kitap 6 bölümden oluşuyor. Prof.Dr. Olcay Tunay ve Prof.DrNursen Ipekoğlu'nun yazdıkları "Hava kirliliğinin tanımı ve temel kavramlar" başlıklı ılk bölümde kirlilik kaynakları, kirlıliğin kimyası.modellenmesi, kontrolü ve yönetımi ele alınıyor. Proi. Ekrem Ekinci ve Doç. Hasan Can Okutan'ın yazdıkları ikincı bölümde "Yakıtlar Yanma ve Hava Kirliliği" konuları ışlenıyor.. "Taşıt Kaynaklı Klrleticiler ve Kontrol Yaklaşımlan" ile "Endüstride Hava Kirliliği" bölümlerini Dr. Kadir Alpyazmış. Beşinci böl'Jm: "Hava Kirliliğine Neden Olan Diğer Kirleticiler" ve yazan Doç.Günay Kocasoy.. Son bölüm "Mevzuat Uygulama ve Hava Kirliliğinin Etkileri" ise Prof. Olcay Tünay, Doç. Hasan Can Okutan ve kim. müh.Metin Yeldan tarafından kaleme alınmış. Kitabın sonunda düzenlenen panel var. Tabloları, çizelgeleri ve güncelliği ile "Hava Kirliliği Kontrol ve Denetimi" kltabı gerektiğinde kaynak kitap olarak kulanılabılir TMMO Kimya Mühendisleri Odası Istanbul Şubesi, Mis Sokak 22/4 Beyoğlu 80800 Istanbul Telefon.149 00 091513165