Katalog

61RİYE BAKIŞ D ÜŞÜN BUL Elektromanyetik indüksiyon Y üz altmış yıl önce 29 Ağustos 1831de Ingiliz fizlk ve kimya bilgini Mtehael Faraday (17911867) elektromanyetik ındukleme olayını keşfetmlşti. Kalın bir demir halkanırı bir tarafına yalıtılmış bir tel saran Faraday, bu tel sargının uçlarını bir elektrık bataryasına, demir halkanın öteki tarafına sardığı tel sargının uçlarını da akımı ölçen bir galvanometreye bağladı. Faraday bu deneyde batarya devresi kapatıldıgı anda bir dalga oluşacağını ve bu dalgantn galvanometrede saptanacağını varsayıyordu. Batarya devresini (birincil devre) kapattığında gerçekten galvanometre ibresi (ikincil devre) hareket etti. Birincil devredeki akım, ikincil devrede bir akım Indüklemişti Ardından Faraday birincil devreyi açtığında bu defa galvanometre ibresinln ters yönde saptıgmı gözlemledi. Bu sonuca göre, elektrik akımının kesılmesi de ikincil devrede eşit değerde ancak ters yönde bir akım indüklüyordu. Faraday gözlemlediği elektromanyetik indüksiyon olayını tel içindeki parçacıklarda bir tür "gerilmenin" ortaya çıkmasına ve akım kesildiğinde bunun sonlanmasına bağladı Faraday'ın "elektrotonk durum" adını verdiği bu gerilmenin oluşması veya ortadan kalkması elektrik akımını doğuruyordu. Ancak Faraday deneylerinde böyle bir gerilmeye ilişkin kanıtlar bulamadı r 7 s Mkhael Faraday rik akım ile sıvı moleküllerinin ayrışması) araştırdı Kimyasal elektrik ve manyetik olaylarla iigili deneyler sırasında yaptığı gözlemlerle Faraday doğadaki güçlerin birliğine ınanmıştı. Dogadaki bütün kuvvetleri tek bir evrensel kuvvetin degişik yorüngeleri olarak kabul ediyor ve bu kuvvetlerin bırbirine dönüşebileceğine inanıyordu. Faraday, uzayın da bir boşluktan ibaret olmadıgını, elektriksel ve manyetik gerilmeleri ileten bir ortam olduğunu düşünüyordu Faraday bu yenilikçi düşünceleri ile çağının bilim çevrelerınde derin bir etki yaratmıştı Oaha sonra etektromanyaUzm kuramını geliştiren Mamvell, Faraday'ın görüşlerinden yararlanmıştı 1 2 3 9 lol/ 4 Armağanlı bulmaca Asal aile Biz beş kişilik bir aileyiz. Dün, dedemin yaş günü partisinde iken aramızda şöyle konuşmalar geçti Babam: Şu işe bakın; şimdi fark ettim ki her btrimizin yaşını gösteren sayı bir asal sayı. AMam: Evet. doğru Ayrıca, yaşlarımızın toplamı da bir atal sayı veriyor llginç değil mi? Babam: Dahası var Her hafta, kooperatifin yönetim kurulu toplantılarına ailemizden üc kişi katılıyor Son yedi haftadır bu toplantılara ka Elektrik akımı... Aynı yıl Faraday indükleme akımını araştırırken sabit mıknatıs kullanarak elektrik akımı oluşturmayı basardı Bir tel bobin içine sabit mıknatıs sokulması ya da xçıkarılması sonucunda bobinde elektrik akımı indükleniyordu. Faraday bu deneyden hareketle, bir mıknatısın kutupları arasında döndürülen bir bakır diskin merkezine ve çevresine değdirilen iki tel arasında sürekli bir elektrik akımı meydana geleceğini gösterdi. Böylece Faraday ilk dinamoyu gerçekleştirdi. Bu, aynı zamanda elektrik motorunun da icadı anlamına geliyordu, çünkü diske değen tellere elektrik akımı verildiglnde diskin dönmesi saglanıyordu. BehiçAk tılmak üzem aramızdan gönderdiğimiz üç bireyimizin yaşlarının toplamı, her defasında farklı bir asal sayı olmuştur Anmm: Desenize biz asıl bir aileymişiz meger Dedam: Asil değil, asal. Bu da bu yıl için geçerli Sözgelimi, dört sene önce hiç birimizin yaşı bir asal sayı değildi Dört yıl sonra da, yaşlarımızı gösteren sayıların hiçbırı bir asal sayı olmayacak BL bsş klşlllk altenln her Wr«yi kaç yafindaı'ır? Bu sorL/u Ankara'dan gönderen okurumuz Necah Büyükdura'ya teşekkür ederiz Bulmacayı c'oğru olarak çözen 20 okurumuza "Bozkır Kurdu" kıtabını armağan ediyoruz. Çözümler ve kazananlar Maçlarkaçkaçbttti? AB 34, AD. 33, BC: 00; BD: 43. "Ateşten köprü" kttabını kazananlar: Nalbantın oğlu.. Elektrik ve kimya alanında on sekizlnci yüzyılın en önemli bilginlerinden biri olan Faraday yoksul bir nalbantın oğluydu. Düzenli bir ögrenim görmeyen Faraday bir ciltçinin yanında çıraklık yaparken ciltlenmeye gelen kitapları okuyarak elektrik bilgisini genişletmlşti. Hurda parcalardan yaptığı üreteç ve pillerle elektrik deneyleri gerçekleştirdi. Londra'da ünlü kimyacı Oavy'nin konferanslarına katıldı ve bir süre sonra Davy'nin yanında çalışmaya başladı. önceleri kimya ile llgllenen Faraday daha sonra elektrik akımı ve elektroliz olayını (elekt öznur llapssrfaiçller Aydın, Nestoren Şlmssk Eskişehır, Hasan ÇH Kırklareli, Sabatl Yılmaz Izmir, Ero) Turan Çanakkale, Dursun Aydfinar Izmir, Serdar Çurgunlu Istanbul, Ulaş GOrsoy Istanbul, Engln Oüncy Esklşehir, Murat Balkte*Izmir, Atakan AKbulut Istanbul, Mustafa Kanariı Ankara, S*lim Elmalı Kırklareli, All Slncar Mardin, Selami Toprak Ankara, Ismall Çrtıroğlu Zonguldak, Kamal Atef Ankara, All Sanboyaa Ordu, Kamlle Ç«tln Istanbul, FazlM Şener Tarsus DOzeHme: Geçen haftaki Armağanlı Bulmaca'da bir hata olmuştur En alttaki satırda, B harfi yerine A olmalıydı. Özür diliyoruz Üç taşa devam İlk taşı 2 nolu kutuya koyarsa, sonrası garanti.. Çünkü, her algoritmaya göre geçerli bir kazanma formülü 2610 biçimindeki dizidir. İlk taşı 2ye koyun, kazının Sıranızı da kimseye vermeyin. 22275