Katalog

BİLİMİN ÖNCÜLERİ UZAY YOLCU LUĞU Evcilleştirmenin tehlikesi. Damar sertliği niçin arttı? Batının uygar toplumlarında kalp hastalığı tıp bıhmını cıddı olarak zorlayan bır hastalıktır Bazı otorıteler, ınsanoğlunun öteden berı hep et yedığını ılerı suruyor ve hayvansal yağların sorumlu tutulamayacağını soyluyorlar Neptüıfle büyük buluşma Son araştırmalar ılgınç bir açıklama getırmıştır Hayvan ların evcılleştırılmesı yağ ıçerıklerını temelden değıştirmlş bulunuyor Kalp hastalığında beslenme laktörunun özellıkle de hay vansal yağların rolu uzerınde tartışma buyuyerek suruyor Bugun tıp bılımı damar has talıklarının seçılen beslenme turunden kaynaklandığı yo lunda hemen hemen göruş bırlığıne varmıştır Voyager2 bu ay Neptün'ün yakınından geçecek G Hekımlerı şaşırtan nokta ınsanın öteden berı hayvansal yağ bakımından zengın bır beslenme ıle yaşadığı halde damar hastalıklarının nıçın şımdı artmış olduğudur ayvansal yağlarla aşırı besle nen deney hayvanları arterıosk leroz ve tromboz gelıştırmış buna karşılık bıtkısel yağlarla beslenen 'kontrol grupları"nda bu görulmemıştır Hayvanlarda doymamış yağ molekullerının oranının duşuk olması damarlara zarar verır oysa bıtkısel yağlarda bu madde yuksektır önce ınsan yapısı' sığırın etın de çok daha yuksek oranda yağ bulunmaktadır Hıçbır yabanı hayvanda böylesıne masıf yağ depolanması görulmez Bundan da önemlısı yağın terkıbıdır Yanı yararlı doymamış yağların ötekı yağ tıplerlne ora uneşı 4,5 mılyar kılometrelık bır mesafeden çevreleyen Neptun gezegenı, tahmınlerın aksıne yapısal açıdan zengin blr atmosfere sahıp Kısa bır sure öncesıne kadar, Neptun'un yakından oldukça monoton bır tablo yansıttığı sanılmıştı Dunyadan onu görebılmek bır haylı guç Neptun ıle kıyaslanabılen Jupiter, Saturn ve Uranus gıbı atmosferık açıdan zengın gezegenler dunyadan uzaklaştıkları oranda daha da monoton gözukuyorlar Mesafenın buyumesıyle bırlıkte gezegenlerın atmosferlnı harekete geçırebılecek guneş enerjısı azalıyor 24 ağustosu 25 ağustosa bağlayan gecede Neptun'un yakınından uçacak olan Amerıkan uzay sondası Voyager 2 bu yılın başında, gezegenın atmosferındekı ılk yapıları ızledı öncelerı ekvatorun 30 derece guneyınde açık renkte beyaz bır leke görundu Ancak bır sure sonra tekrar kayboldu Daha sonra fotoğraflarda ekvatorun yakınında, 10 000 kılometre çapında buyuk bır karanlık bulut yapısına rastlandı Fotoğraflarda ayrıca gezegenın kutuplannın yakınında kuyu renkte bulut şerıtlerı göruldu Ekvator yakınındakı bu lekenın, Juprier'dekı "büyük kırmızı leke"ye benzeyen devasa boyutta sureklı bır fırtına olduğu tahmın edılıyor Buyuk kırmızı leke, guneş sıstemı ıçındekı en sureklı fırtına Bıçımını sık sık on yıllar boyunca koruyor Buyuk benzerlıkten öturu, bılım adamları Neptun'dekı mavımsı yeşıl lekeye "buyuk mavı leke" adını verdıler Hareketınden anlaşıldığı uzere, Neptun yaklaşık 18 saatte bır, bır kez kendı eksenı etrafında dönuyor Neptun'un atmosferındekı dığer yapılar ıse daha az ıstıkrarlı gözukuyor Nısan ayında Örneğın Guney Kutbu yakınlarında öncelerı bellı belırsız bır beyaz leke kısa bır sure ıçın gezegenın en aydınlık bölgesıne dönuştu ndradakı Nuffıeld Karşılaş tırmalı Tıp Enstıtusu nden Dr M A Cravvford Batılı ınsanın hayvansal yağ Içerığı yuksek 'normal' beslenmesını ınceDr Cravvford un araştırmala rı, yabanı ve evcıl hayvanlar da yağ terkıbının temelde değışık olduğunu goster mıştır ve evcıl hayvanların ıçerdığı yağ ıle yabanı hayvanların ıçerdığı yağ arasında anlamlı bır fark buldu Voyager çok yaklaştı Sonda artık Neptun e öylesıne yaklaştı kı, her an yenı keşıflerın ortaya çıkacağı tahmın ddılıyor önumuzdekı haftalarda özellıkle bılınen Neptun aylarının sayısının artması beklenıyor Bırkaç gun öncesıne kadar astronomlar ıçın yalnızca Trıton ve Nerejde vardı Kısa bır sure önce gelen habere göre, şımdı en azından uçüncu bir Neptun ayı bulundu Ağustos ayı başında saatte 67 bın kılometre hızla gezegene yaklaşan Voyager sondası ıçın Neptun artık öylesıne buyuk olacak kı, onu tek bır goruntuyle kavraması olanaksızlaşacak öncelerı sonda 1300 kılometre mesafede gezegenın yanından uçup gıdecektı Ancak bu plan şımdı değıştırıldı Çunku bu mesafede atmosferın Voyager 2'nın rotasını bozabıleceğı ve daha sonra Neptun ayı Trlton'un yakınından planlanan uçuşunu engelleyebıleceğı duşunuldü Bu nedenle sonda ağustos ayı sonunda gezegene' yalnızca" 5000 kılometre mesafeye kadar yaklaşacak 20 Ağustos 1977'de fırlatılan Voyager 2, Jupiter, Saturn ve Uranus gezegenlerının yakınlarından uçup, buralarda gerçekleştırdığı olağanustu guzel yakın çekımlerı dunyaya gonderdı (s.n.) Serbestçe doğada yaşayan tıpkı eskıden Insanın yaşadığı gıbı yabanı hayvanların etınde yararlı doymamış yağlar, toplam yağ ıçerıgının %30'unu oluştu Oysa aynı hayvanların evcıl leştırılmış turlerınde bu oran ancak %2'dır Damarlara za rarlı doymuş yağlar ıse 50 de 1 oranındadır Yabanı sığırın doğal besını, doymamış yağlardan yana zengın tohumlar da ıçerır Oysa evcıl hayvanların çoğu, ıslahedılmış otyada yem yerler bunun sonucunda da etlerınde zararlı 'doymuş" yağlardan ağır depolar oluşur Dolayısıyla ınsan bu özel yagdan yana zengın beslenmeyı tarıhının ancak yuzde bırı kadar bır sure ıçın sürdurmuştur Ve belkı de şımdı bunun bedelını ödemektedlr Cilt kanseri geni, kromozom 1'de merıkalı bılım adamları "malıgnen MelanonV'un olası kalıtımsal bıçımınden sorumlu genı saptadılar "National Canser Instltute" ve "MassachuMtts Inatltute of Techonology'den bır araştırma grubunun belırttığıne göre söz konusu gen, kanın Rhesus taktörunden sorumlu kalıtım kesımının yakınındakl kromozomi'ın kısa kolu uzerınde bulunuyor Amerika'da her yıl ortaya çıkan 27 bin "malıgnen melanom"un (cilt kanserının bır çeşıdı) yaklaşık yüzde onunun kalıtımsal olduğu tahmın edılıyor (an) A Araştırmalar evcıl hayvan larda zararlı yağların yuksek oranda bulunmasının da gene beslenmeye bağlı ol duğunu ortaya koymuştur Dolayısıyla Insan sadece kendısının değıl kendı beslenme kaynaklarının da uygartaşmasından hıç beklemedığı bır şekılde zarar görmektedır 14