Katalog

M l M AR Ll K 500 yıllık mimari kültiir sergisi Expo '92 Dünya Sergisi nde yer alacak Türkiye Pavyonu Proje Yarışması'nda enerji ve dinamizm dolu modern mimarlık çalışmaları sergilendi. Bayar Çİmen, Yüksek Mİmar Türkiye Mlmarlar Odası Cesaretli çalışmaları içeren sergide, Türkiye'dekl mimarlık blrikimlni gördük. Yanşmaya katılan 119 projenin yüksek düzeyde ve uluslararası mimarlık kalitesinde olduğu vurgulanabilir. Şayet mimarlığımızdaki gelişmeleri dikkatle izlemek istiyorsak, dünyadaki miınarlık eylemlerini de göz ardı edemeyiz. Şöyle ki: Avrupa'da 6O'lı yıllarda gelişen funkslyonalizm, 70'li yılların ortalarından sonra ağır bir eleştiriye uğramıştır. Halkın sosyal yapısınm değişmesi, gelişmesi, Avrupa'da mimarhğı 1980'in başından beri etkisi altına almıştır. Bunun sonucu olarak da, Avrupa'da "Cam Mlmarisl", "Gellşmiş Modernlzm", "Post Modernizm" ve ona karşı olan "Dekonstruktivlzm", "Ekolojik yapım" gibı mimarlık akımları geliştirilmiştir. Peki, Türkiye bu modern ve çeşitli mimarlık akımlarının etkisi altında kalmış mıdjr? Bu konuda tartışmalar yapılması gerekir. Ama tartışılamayacak tek konu ise, ülkemizin mimarlarının hâlâ etkisi altında olduğu funksiyonalizme bu yarışma ile cevap verilmesidir: Funksiyonalizm can çekiştiriyor. Zıra Türkiye'de artık bir mimarlık birikimi vardır. Ama bu birikim 1980'den beri toplumumuza, mimarlığımıza yansıyamamıştır. Kısıtlamalar, yasaklar tabii ki mimarhğımızı etkilemiştir. 1980'lerden bu yana oluşan antidemokratik gelişmelerin mimarlık fakültelerindeki eğitime olumsuz etkileri olmuştur. Mimarlık mesleğı ise, özgürlüğü ve düşünce serbestliğini içeren kendine özgü bir meslektir. C hristopher Colombus'un Amerika kıtasını keşfinin 500'üncü yıl dönümü dolayısıyla, Avrupa Konseyi'nin himayesi ve desteğinde, ispanya'nın Sevilla şehrinde yapılması planlanan Expo '92 Dünya Sergisi'ne ülkemız de aktif olarak katılacak. Nisan 1992'de açılıp 4 ay sürecek olan bu sergide dünya ülkeleri her alandaki keşif ve buluşları, kültürel, bilimsel, teknik, sosyopolitik ve ekonomik gelişrneleri son 500 yılı kapsayacak şekilde verecekler. Öte yandan 1992 yılının Avrupa tek pazarının başlangıç tarihini oluşturması, AT ülkeleri açısından olduğu kadar ülkemiz açısından da önem taşımaktadır. İşte bu amaçla, Türk Pavyonu Mimari Projesi'nin elde edilmesini sağlamak üzere "Expo '92 Dünya Sergisi Türkiye Pavyonu" yarışması açılmıştı. Mimarlık yarışmaları fikirsel yarışmalar olmaları nedenıyle sanatsal anlam taşırlar. Sanatsal eserlerin ise parasal bir karşılığı yoktur. Mimarlık yarışmaları bir yandan kalite yaratırken, öbür taraftan alternatif çözürr • lerl beraberlerinde getirirler. Dünya istatistiklerine bakıldığında, yarışmalarda mimarların aldığı ücret o yapının değerinin sadece % 1'i kadardır. Başka bir deyişle, yarışma yöntemi diğer yöntemlerden daha kaliteli ve ucuzdur. Expo '92 yarışması mimari yönüyle Türkiye için oldukça önemli bir gelişmeyi gösterdi. Ankara Atatürk Kültür Merkezi'nde enerji ve dinamizm dolu modern mimarlık çalışmalarını izledik. 2. Ödül Erdoğan Elmas Ertur Yener Zafer Gülçur 2. ödül tasarımıntn ana ilkesinde, Sevilla 'nın tarıhi geçmışinde yatan beyaz kübist formlardan yola çıkıp onları günümüze yorumlama, soyutlama yatıyor. Erdoğan Elmas böylelikle yenı geometrik dokular elde etmek Ister. Onun projesinde ayrıca, Sevilla'nm hem konum hem de tarihi mimarisinın onemi, iç ve dış mekânlann düzenlenmesinde ana ilke olarak kullanılınıslır. Erdoğan Elmas geçmışle bağlan kurarken, gelecekte kalacak bir şekılde, çağdaş teknolojı ile seçilen tormların uyumunu sağlamaya çalıştığım savunuyor pro/esinde. f. ödül Ömer Toklan Hulusl Gönül • llder Toklan Bu çalışmada güncel olan çevre konusu ön planda. Akılcılık önemli bir faktör bu projede. Aynı zamanda mekânlara kolay ulaşılıyor. Sergi salonu, çok amaçlı salon, restoran oibi 3 çeşitli mekin bırbirine bağlanabiliyor. Yörenin iklimi projede dıkkatle ele alınmış. Bu nedenle mahzenler ve gölgelı mekânlar düşünulmüş. Üstteki açık sergi salonu ise, tirmalar gittıkten sonra yeşil alan olarak 40 yıl boyunca binayı sımgeleyecek. Bahceye, kameriye, selsebll çeşmesi, hanımeli sarmaşıklar, fıskıyeli havuzlar canlılık getiriyor. Ayrıca lazer ışınlar için dışarıda büyük bir pano ongörülmüş. Ömer Toklan, olayı abartmadıklarını; mimarlığın, insan eliyle doğayı yaparken, doğayı bozmaması gerektiğıni söylüyor. ömer Toklan'm bütün çalışmalarıncia doğaya yaklaşım görulür. 3. Ödül Nesrln Yatman Attan Yatman Türkiye'nin kültürel verileri ile günümüzün teknolojisini bağdaştıran çarpıcı ve simgesel bir görüntü elde edilmesinin tasanmın çıkış noktası olduğunu aavunuyor Yatman ailesi. Bu simgesellik ise, çeyrek kubbeli bir yapı formu ile iağlanmaya çalışılır. Funksiyon bölümlerde larklı katlarda değişik sergileme ve aktivite olanakları sağlanmıştır. . Mimarimizden gelen kubbe ve kemer formlar yeni bir yorumla bu enteresan çalışmada kullanılmıştır. Attan Yatman'a gön, "Yanşmaya gönderilen çok sayıdaki ustün nitelikllprojeler, mlmarlığımızı sık sık eleştirenlere verilebilecek geçerli cevap olacaktır."