Katalog

B İ L İ M İ N Ö N C Ü L E R İ ARASTIRMA Büyük DDT tartışması IBugün insan, biyosfer'in ne Ikadar kırılgan olduğunun bı|lıncıne varmıştır Bıyosfer dıye ağaç tepelerınden toprağın Ibırkaç 10 cm kadar altına luzanan ıncecık yaşam tabaIkasını adlandırıyoruz |lsveç. Öanimarka ve Holland DDT kullanımını tamamıyla yasakladılar B j yasağın sebebı llşte bu yaşama bugün balıklarda kabul edılenın çok uzeİDDT'nın oluşturduğu cıddı rınde DDT bulunmasıdır Pek 1 tehdıt. uiuslararası çapta alar çok Batı ulkesı de, DDT kullanıIma yol açmıştır mını sıkı bır şekılde kısıtlamıştır Kuşlarda DDT aşırı miktarlar da enzım uretımıne yol açmakta Bunun sonucunda da kuş yumurtalarının kabuğu zayıflayarak pek çok kuş daha embrıyo ıken olmektedır ~~ ' JABD Millı Kanser Enstitusu, fa relerdefcı tumörlerde DDT sap tamıştır ve pek çok tıp bılgını, İDDT'nın er ya da geç ınsana da zarar vereceğı^kanısında^ Idırlar DDT yı savunanlar bu madae nın yuksek hayvanlara orneğın lınsana bugune kadar zarar vermemış olduğunu ve ınsanın zararlı bocek duşmanlarına karşı len buyuk sılahı olduğunu ılerı Jsuruyorlar Yeni uygarlıklar keşif programı Su kökenli" uygarlıklarla ilişkl aranacak. Dr. N. Levent Altaş " eçen yıllarda tarıhınde ılk kez NASA (Ulusal Uzay ve Havacılık Daıresı) çalışılmış bır projeye tekrar yenı bır fon ayırdı Bu, yaklaşık 30 yıldır bır avuç gökbılım^ının surdurduğu yaşına göre proje şampıyonu SETI (Dunyadışı Zekı Yaşam Araştırmaları) çalışmalarıydı NASA, Krıstof Kolomb'un Yenı Dunya'yı keşfının 500 yıldönumu olan 1992'de yenı bır SETI programına başlanacağını resmen bıldırdı. NASA gökbılımcısı ve SETI projesı yönetıcılerınden P.Backus'a göre "Pek çok kımsenın alaycı yaklaşımları surdurmelerıne karşın SETI geçen 10 yıldan bu yana ıçınde Ulusal Bılım Akademısı'nın de (NAS) bulunduğu bırçok grup tarafından yenıden gözden geçırıldı Aynca çalışmaya değer, sürelı projeler sınıfından görulerek Federal Vakıf tarafından desteklendı Bu proje ınsanlığın yenı dünyaların keşfıne attığı ılk adımı ıfade etmektedır " Programın temel amacı 10 mılyon frekansı tarayıp ırdeleyebılecek çokkanallı spektrum ınceleyıcılerı ıle donatılmış radyoteleskoplarla gökyuzunu taramak. Böylece dığer uygarlıkların belırtısı olabılen yapay orljlnll elektromanyetik sinyaller yakalamak. Içınde bulunduğumuz galaksımızde (Samanyolu) yaklaşık 300 mılyar yıldız, gozlenebılen evrende ıse 10 mılyar galaksı olduğu duşunulurse, ışın ne kadar ınsanustu olduğu açıktır Asıl sorun, hangı frekansla ne tur bır yıldıza öncelık tanınacak Bunun ıçın NASA ıkı araştırma stratejısı gelıştirdı. llkı Backus'un başkanı bulunduğu Ames Araştırma Merkezı'nde bır grup gökbılımcı tarafından yurutuluyor Görevlerı, Guneş buyukluğunde yaklaşık 1000 yıldızı kapsayan hedeflenmışgokyuzu araştırması Böylece 8090 ışık yıllık uzaklıklarda bır kuşak taranmış olacak Backus'a göre "bu yıldızları 13 GHz aralığında oldukça dar bır bantta ve her bır frekansta yeterh ve eşıt bır surede araştırmak gerekir" G Bugun DC rucu nıtelığı gerılemektedır, bır bılım adamının tahmınıne göre tam 150 ayrı zararlı böcek turu, DDT'ye karşı bağışıklık kazanmıştır Hmerikan kuş bıllmcılerı, örneğin Ikel kartal, balık kartalı ve şahın gıIbı yırtıcı kuşların gıtgıde yok olma Isını, bunların avladıkları hayvanlardakı DDT ' bırıkımı"ne bağlıyorlar Işte yuksek hayvanlara zararlı olan bır tehdıt oluşturan bu ızomerlerdır ve bunları elımıne etmek ıçın ımalatta kuçuk bır değışıklık yapmak yeterlıdır Aynca görunuşte tahrıp edılemez" gıbı duran DDT sığır ların mıdesındekı bazı kımyasal maddeler ve bataklık arazıde rastlanan bazı baktenler tarafından parçalanablllr... Yeni dünyaların keşfi DDT ye karşı yurutulen mucadele henuz tamamlanmadı ABD dekı bazı buyuk DDT ımalatçısı fabrıkalarda ınsanlar uzennde yapılan deneylerde bellı gunluk doz alan kışılerde gözle gorulur bır zararlı etkı saptan ABD dekı tarım bılım adamları DDT nın molekullerının %20'sını ızomerlerın ya da bunların varyantlarının oluşturduğu Kazayla bır gemıden sızan bu madde Avrupa nın en önemlı nehrının yıllar surecek bıçımde zehırlenmesıne yol açmıştır Daha az rastlanır bır örnek de Borneo'dakı kedılerın ölumu olmuştur Bu kedıler, Dunya Sağlık Orgutu'nun sıktığı DDT'den etkılenmış böceklerı yıyen kertenkelelerı yedıklerı ıçın olmuşlerdır DDT ye karşı yurutulen kampan /a, Ren Nehrı'nde mılyonlarc balığın DDT aılesınden bır klorınlı hıdrokarbon ılaç yuzunden bus butun alevlendı Bazı çevrebılımcıler DDT nın yuksek hay vanların ureme surecıne muhtemel zararlarından çok, uzun vadelı zararları uzerınde duruyorlar Kedılerın olumu sonucunda fareler koylerı ıstıla etmış, bu da veba tehlıkesıne yol açmıştır Sonunda Dunya Sağlık Orgutu o yoreye paraşutle kedı sevk etmek Izorunda kaldı Amaç gökyüzünü adım adım taramak Dığer yıldızlara gelınce, ıkıncı SETI ekıbı Jet Propulsıon Laboratuvarı'ndan araştırmayı yönlendırıyor Amaçları, daha genış frekans aralığında tumgokyuzunü butun doğrultularda bölge bölge ve daha az zaman ayırarak taramak Buradakı hedef, uzayın herhangı bır yerınden gelebılecek guçlu bır sınyalı yakalamak OnceUMe tercıh edılen frekanslar, gözlemcılerın "su delığı" adım verdıklerı bolge etrafında yer almakta Elektromanyetik spektrumu bu aralığında hıdroksıl köku (OH) ve hıdrojenın doğal radyo emısyonu (Hl) çızgılerı bulunmakta SETI araştırıcılarına göre, dığer sukökenlı uygarlıklarla ıletışım kurmak ıçın bu frekans bantını seçmemız gerekmekte Öte yanda SETI, ınsanlık uzerıne bırleştırıcı bır etkı yaratarak gezegenımız sakınlerıne Dunya ınsanlığı kavramının gelışmesıne yol açacağı duşunulmekte (Öz»t Çavlri: Rtsaarch and Development, 2/89) ugun artık gıttiKçe aana ço kenın DDT'yı tamamıyla yasakla ma yoluna gıttığını goruyoruz Rusya bıle Isveç e Baltık Denızı nı bırlıkte temızlemeyı onermıştır Örneğin ABD'Iİ biyolog Charles vvurster, plan tonda mılyarda bırkaç bırımın uzerınde bulunacak olan DDT konsantrasyonlarının bu planktonların fotosentez yeteneğını bozacağına ışaret edıyor Oysa Guneş enerjısının bu sureklı dönuşumu gezegenımızın ıhtıyacı olan oksi|enın tam %70 ını saglamaktadır1