Katalog

ARAŞTI RMA H A F T A N I N Ü Ü N D E M İ Bir Türk araştırmacı iki ödül kazandı ODTÜ Çevre Mühendisliği Bölümü'nde görevli Yard. Doç. Dr. Coşkun Yurteri içme suyundaki organik maddeleri ozonlama yoluyla gideren proje hazırladı. Nilay Karman ır Turk bılım adamı, ıçme sularındakı organik kırletıcılerırı ozoniama yoluyla uzaklaştırılmasının en uygun koşullarını araştıran doktora teztyle, ABD ve Fransa'da ıki ayrı ödül kazandı Ortadoğu Çevre Muhendıslığı bolumu öğretım uyelerınden yardımcı Doçent Dr. Coşkun Yurteri, geçen yıl ABD'nın Phıladelphıa kentındekı Drexel Unıversıtesi'nde verdığı doktora tezıyle, ıçme suyu konusunda bağımsız projelerle ılgılenen ve bağımsız bır kuruluş olan American Water VVorks Associatlon'un açtığı bır yarışmada bırıncılık ödulu ve merkezı Parıs'te bulunan Uluslararası Ozon Derneğı Avrupa Komıtesı'nın ıkı yılda bır verdığı Prıs Jean Hallopeu ödulune layık bulundu Coşkun Yurteri, doktora tezınde, "Eserorganik klrletlcllerin ıçme suyundan ozonlama tekniğı kullanılarak uzaklaştırıldığını" hatırlatırken, ozonlomanın ıdeal koşullarını belırlemeye çalıştığını söyledı Ozellıkle Avrupa ve Kanada'da, ozonlomanın 1920 yılından berı su arıtımında kullanılabılen bır yöntem olduğunu hatırlatan yardımcı Doç Dr Yurteri, ancak pahalılık yuzunden bu yöntemın uygulanabılırlığının yaygın olmadığını belırttı Yurterı'ye gore bu teknolojıde, ozon gazı önce reaktör denilen havuza verılıyor ve gaz şekllndekı ozon su şeklıne geçıyor ve suyun ıçındekı maddeleıın yapısını bozuyor Bu yöntemle suyun ıçındekı maddeier parçalanıyor Ancak ozon gazı, her maddeye karşı aynı ölçude etkın olmadığı ıçın, yanında hıdrojen peroksıd (H2 O2)'le (bır yardımcı maddeyle) kullanılıyor Yurteri, Drexel Unıversıtesınde ken dısı gıbı bır Turk olan tez hocası yuksek kımya muhendlsı Dr. Mirat Gürol'la bırlıkte gerçekleştırdığı projede, ozonun suyu ıçındekı partıkulurlerı nasıl parçaladığını ve hangı maddelerın ozona nasıl tepkı verdığını, yanı ozonlomanın ıdeal koşullarını araştırdıklarını soyledı Yurteri (Removal of Organlc Pollutants by Ozonatlon Kınetıcs and Desıgn) ısımlt bu doktora tezıyle American Water VVorks Assocıatıon'dan ve Uluslararası Ozon Derneğı Avrupa Komıtesı'nın odullerını kazandı Boyle bır yöntemın pahalılığı nedenıyle, ozellıkle Turklye koşullarında uygulanmasının s6z konusu olmadığını belır ten Yurteri, Turkıye'de daha butun şehırlerde tam anlamıyla temız ıçme suyu şebekesının bıle bulunmadığını belırttı Coşkun Yurteri, genellıkle tum dunyada ıçme suyu arıtımında kullanılan alışılagelmış yontemlerın, yumaklaştırrna, fılt rasyon ve çokturme olduğunu, daha sonra B uezenfektasyon yapıldığını da söyledi Yurteri, Avrupa'da su kaynakları genellıkle sı nırlı olduğu ıçın, ozonloma dahıl daha ılerı arıtma teknıkierı kullanıldığını ıfade edıyor Ortadoğu Unıversıtesı Çevre Muhendıslığı bölumu oğretım uyesı yardımcı Doç Dr Coşkun Yurteri, ıkı ödül kazandığı doktora tezıyle ılgılı çalışmalara Turkıye'de devam etmesının mumkun olmadığını, çunku bölumlermde ozon gazı elde etmek ıçin yeterlı araç gerecın bulunmadığını dıle getırıyor D Derin düşünce Satranç oynayan bilgisayarlar büyük ustaları yeniyor. u haberı bır gun okumamız kaçınılmazdı Insan emeğı yerını nasıl makınelere bıraktıysa dunyanın en iyi satranç oyuncuları da bılgısayarların önunde egılmek zorunda kalıyor Kısa sure öncesıne kadar satranç oynayan bilgisayarlar, sadece ortaiama oyuncuyu yenebılen, yaratıcılıktan yoksun olarak nıtelenıyordu Geçen eylul ayında CarnegieMellon Universltesl'nde yapılan bır bılgısayar Hitech, geçen yılın ABD sampiyonu Arnold Denker'ı gösterı maçında yendı Ikı ay sonra aynı unıversıteden başka bır ekıbın yaptığı bılgisayar Hıtech'ı geçtı 'Derin Duşunce" anlamına gelen "Deep Thought " adı verılen bu bılgısayar dunyanın en iyi satranç oyuncularından bazılarının da katıldığı bır turnuvada birincl oldu. Dunyanın en iyi 50 oyuncusundan Bent Larsen'ı yenmesının yanı sıra, uluslararası usta unvanını alabılecek kadar puan da topladı Bu başarısı 'Deep Thoughf'a unlu bılgısayar muhendısı Edvvard Fredkin'ın 9 yıl once kurduğu fonun 10 000 dolarlık gelışme ödulunu kazandırdı Bılgısayarı yaratan bır doktoralı u/man ve dort doktora öğrencısı cıhazın hamlelerını yaptıran mıkroprosesörlerı 2 den 8 e çıkarmaya çalışıyorlar Uzmanlar böyle bır bılgısayarın bırkaç yıllık bır deneme suresınden sonra dünya şampıyonunu yenerek Fredkin'ın 100 000 dolarlık odulunu alabıleceğını söyluyorlar (g.a) ki ayağı üzerinde doğrulması, insanın evrim tarihınde çok önemli bir kılometre taşıdır. Kılometre taşı sözleri bizlerı yanıltmasın; bu süreç dunden yarına gerçekleşmedi, mılyonlarca yıl surdü. Bu aşamanın insana kazandırdığı temel özelliğin, ellerin serbest kalması ve beynin işlerlik kazanması olduğu belirtilir. Insan ozgurleşen elleriyle "yapmaya" başlamış, beyın durmadan ortaya çıkan yeni yenı sorunlara çözumler aramıştır. Tarih öncesini araştıranlann üzerinde önemle durdukları konudur, ne zaman ve nasıl dik yürümeye başladığımız. Evrim tarıhımiz'ın zincirindeki kopuk halkaların tamamlanması için surdürülen çahşmaların bir özetini orta sayfamızda okuyacaksınızGunumüzün "zamanı dar" insanının, dik yürümeye başlamamız ve bunun sonuçları üzerinde kafa yormaya pek fırsatı yoktur. Ancak bizleri dığer canlılardan ayıran bu farklılıkların bılincinde olmak, her zaman gereğı gıbi kullanmayı başarabildığimizi söyleyemeyeceğimiz beynimizı, tıpkı bir zamanlar iki ayak üzerine dikilmenin yapmış olduğu gıbi, uyarabilir belki. Doğrusu, böyle uyarıya ihtiyacı olan beynin sayısı hıç de yabana atılır gibi değil! • •• Gelecek cumartesine kadar mutlu bir hafta dılerız... i B O K U R D A N Matematiğe önem verilmeli Ben dergınızı ılk çıktığı gunden ben almaktayım Dergınızı daha doğrusu dergımızı severek okuyorum Bu yuzden dergınm daha mukemmel olması ıçın çalısmayı kendıme şorev sayarım Dergı her bakımdan iyi gorunse bıle oy/e bır eksığı var kı hıçbır şey bunun yerını kolay kolay dolduramaz Neden bahtettığımı anlamıssınızdır sanırım "Matemafık" Bugune kadar matematiğe çok sınırlı yer ayırdınız isı arka sayfada basıt btr soruyla veya ayda yılda bır herhangı bır konuyla geçıştırmeye çalıştınız Şımdı benım sızden ıstedığım matematiğe gereken onemı vermenız olacaktır Umut Pekel BİZE Kaynak Natıonal Geograph/'c, Jully 7964 Fiknt Ifik Orman Yuk Muhendısı ELMAU "Ruhsal baskı" kanser yapıyor mu? 7 N/san J989 far/h/ı Cumrıurıyef Bılım Teknık Dergısı'nın, "Ruhsal Baskı Kanser Yapıyor mu2" baslıklı yazısını, fakulte bıhrme tezımle ılgılı olduğu ıcın cok beğendım Sızden rıcam, bu makalenm tarıhı ve yayımlandığı dergınm ısmı Cunku bv yazıdan alıntı yapmak ıstıyorum ve kaynak gostermem gerek Tuncay Coksel Ege Unıv Tıp Fak 6 Sınıf Bilım Teknık in notu. Soz konusu yazı Bıld der VVıssenschaft ın 1 1988 sayısından özetlenmıştır Anıt ağaçlar Bılım Teknık Dergısı'nın 18 Şubat I989fonh/ı 703 savısında 7? sayfasında 300 m'lık anıt ağaçlardan soz edılıyor Bu doğru bır bılgı değıl Yeryuzundeh en boylu ağaç ?72 m (367 8 feet) boyundadır Turu ıse servı değıl sahıl sekoyandır Cumhuriyet Billm Teknlk • Sahıbı Cumhu rıyet Matbaacılık ve Gazetecılık Turk Anonım Şırketı adına Nadlr Nadi • Genel Yayın Muduru Hasan Cemal • Muessese Muduru Emine Uşaklıgll • Yazı Işlerı Muduru Okay Gonensın • Yayın Yonetmenı Orhan Bursalı • Grafık Yönetmen Tules Hasdemir •