Katalog

ZOOLOJİ Köpekbalığı ye bilinmeyen yönleri Keskin dişlerinin yanı sıra keskin zekâsı da köpekbalığının önemli üstünlüğüdür. Önce avı hakkında bilgi edinir. 3ır köpekbalığı ve dışlerı Iki cm uzunluğundakı bu dışler ıkı ayda bır yenılenırler çekmektedır Elektromanyetık alanları "lorenzını ampullerı' adı verılen bır duyu ory ı ganıyla algılayan köpekbalıklarının söz konusu yeteneğı, onların gece karanlık sularda hedeflerını bulmalarına yardımcı olabllır Kopekbc'ıklarının ıştahı hakkında fıkır vermek ıçın, yuz kılo ağırlığındakı mako turu köpekbalığının yılda bır buçuk ton et tukettığını soylemek yeterlıdır Dışı köpekbalığı bır defada 1012 yavru do\Uğurur Bunlardan yalnızca bırı erışkın duruma gelır Bır köpek balığının 2 50 metre uzunluğa erışmesı ıçın 1520 yıl geçmesı gerekır Köpekbalıkları oldukça "ateşlı" bır cınsel yaşama sahıptır Erkek köpekbalığı dışısıyle çıftleşırken onu uzerıne ttıtunmak ıçın ısırır Bu nedenle çıftleşme son rasında dışının vucudu yara bere ıçındedır Keskin dişlerinin yanı sıra keskin zekâsı da köpekbalığının önemli bır ustunluğudur Hucuma geçmeden once kurbanın çevresınde dolaşarak onun hakkında bılgı edınır, özellıkle ınsan gıbı tanımadığı bır av karşısında ıhtıyatlı davranır Balına gıbı doğal duşmanlarına saldırmaz Beynındekı grı madde mıktarı dığer balıklardan fazladır Bu ınceleme evresınden sonra sıra eyleme geldığınde ıse köpekbalığı bır yıldırım kadar hızlı hareket eder Govdesı bır yay gıbı kıvrılır ve ılerı doğru hamle yapar Kopekbalığından korunmak ıçın ne yapmalı 7 Denızde ansızın karşılaştığınız bu yırtıcı canavarın dışlerınden kurtulmak mumkun m u ' Avazı çıktığı kadar bağırmak, eskı olmakla bırlıkte guvenılen bır korkutma yontemı sayılır Ancak balıklar dınamıt gıbı şıddetlı patlama gurultulerıne alışmışlarsa bağırmak bır ışe yaramayacaktır Can yeleklerındekı bakır asetat, kısa bır sure sonra caydırıcı etkısını yıtırmektedır Denızdılınden elde edılen zehıılı bır madde, daha etkın bır kımyasal sılah tır Bu maddenın denız suyuna karışma sı kopekbalıklarını kacırmada kesın etkı lıdır Bunların dışında dıkkatlı bır gerı ce kılme veya panığe kapılmadan soğukkan lılıkla canavarın gozune parmak sokulması, yaşam kurtarıcı olabılır Köpekbalığının anatomlsı 1 yuzgecı, 2 Arka yuzgeç, 3 Yan yu. 4 Karacıçer 5 Bağırsaklar 6 Mıde, 7 Göğus yuzgecı 8 Kalp 9 Göz W Lorenzın\ ampullert 11 Koku kesesı 12 Arka sırt yuzgecı, 13 Ûn sırt yuzgecı Atlantik kıyısında 250 yunus balığı ölü olarak karaya vurdu. unus ölümlerının bugune dek rastlanan en yuksek sayıya ulaşması, demzlerın lağım ve çoplerle gıderek kirlenmesi sorununu yenıden gundeme getırdı New Jersey'dekı Çevre Kırlılığını Onleme Da ıresı'nın bır sozcusu, bu durum karşısında halkın tam bır ısyan ıçınde olduğunu açıkladı Yunusların kitlesel olumu Okyanus kirlenmesi Y H er yıl ortalama otuz kadar yuzucu, sorfçu ve dalgıç 'denızın dışlerıne' kurban gıdıyor Aslında dunyanın çeşıtlı plajlarında mılyonlarca kışının denıze gırdığını veya su sporları yaptığını duşunursek bu rakam hıç de yuksek değıl Kopekbalıklarının "cırıt attığı" kıyılarda denızın ıçıne çelık perde çekılmesı gıbı koruyucu onlemlerın de kurban sayısının az olmasında payı var Bunun yanında en çok tehlıkeye maruz kalanlar, kuşkusuz kopekba'ığı araştırmacıları 'Kelle koltukta" kopek balıklarının ozel yaşamlarını ınceleyen cesur kışılerın vucutlarında çogunlukla bu tehlıkelı uğraştan kalan ızler mevcut, araştırma tutkularının bedelını canlarıyla odeyenler de yok değıl Köpekbalığının sabıt ve soğuk gozlerı sıvrı burnu buyuk yuzgeclerı, spor araba dızayncıları tarafından çızılmış ızlenımı veren govdesı ve kana susamış bır katılın ıfadesız maskesıne benzeyen yuiuyle karşılaşmak, denızın uzerındekı hava yatağında tatılın tadını çıkaran bırı ıçın hoş değıl, ancak bu ' canavar ruhlu" yaratık hakkında soylenenlerın bırcoğu da aslı astarı olmayan efsanelerden ıbaret Bır kere sayısı 350'yı askın köpekbalığı turunden yalnızca bırkaçının yemek lıstesınde et var Bunların başında beyaz köpekbalığı, kaplan kopekbalığı, mako, çekıç balığı, ökuz köpekbalığı ve lımon renklı Köpekbalığı gelıyor Köpekbalıklarının vucut yapısı dığer balıklardan oldukça farklı ıskeletlerı kıkırdak yapısında dolayısıyla kasiara lyı bırer dayanak noktası oluşturan kemıklerı bulunmuyor Sanıldığının aksıne köpekbalığının vucudu yumuşak ve gevşek bır et yığını Sozgelımı suyun dışında ırı ve canlı bır alabalığı elınızde tutmak zordur Oysa suyun dışında bır köpekbalığının vucudu guçsuz, peltemsı bır kulçeden ıbarettır, koltuğumuzun altına sıkıştırıp taşıyabılırız Bu nedenle köpekbalığı butun gucunu, guçlu yuzgeçlerınden, kuvvetlı çenesınden ve kes kın dışlerınden alır Dışlerı 2 cm uzunluğunda olup, çelık kadar sert, jılet kadar da keskındır Ustelık ıkı ayda bır yenılenırler Ayrıca köpekbalığının butun derısı bır "zımpara kâğıdı ' gıbı kuçuk derı dışlerıyle kaplıdır Kurbanına surtunmesı bıle ol durucu olabılır Derı dıslenmn oj.ı Q ^ e v ) kopekbalığına su ıçınde hi7iı *"' . . . . V nağısaolam ..««<«» olaAU • . . .aoiaır Alt çenenın gorevı kur uanı yakalayıp tutmak, ust çenenın gore vı ıse kurbanından irl et parçaları koparmaktır Yalnızca ıkı metrelık bır kopekba lığı, guçlu çenesı yardımıyla bır kerede dort beş kıloluk et parçasını kolayca ko parabılır Alumınyum bır levha uzerındekı dış ızlerının derınlığının ölculmesıyle ko pekbalığının ısırışında cm 2 'ye 3 tonluk bır kuvvet uyguladığı ortaya çıkmıstır Buna köpekbalığının bırkaç sıra dışı olduğunu da eklemek gerekır Ve bu dışlerın tumu bır yıl ıçınde yenılenır Köpekbalığı kurba nına drk açıyla alttan yaklaşır Köpekbalı ğını bır hedefe hucum etmeye teşvık eden nedır 9 Konuyla ılgılenen araştırmacılar su yüzeyınde suya kol ve bacaklarını vuran bır kışının köpekbalığı ıçın cazıp bır hedef oluşturduğunu söylemektedırler Kopekba lığı sudakı her olağandışı dalga hareketı nı 400 metre uzaktan algılayabılır ve dal ganın kaynağına doğru yörıelır Köpekbalığının ılgısını çeken ıkıncı uyarı, kan kokusudur Son araştırmalara gore ortaya atılan uçuncu bır uyarı da su altındakı elektro manyetık alanlardakı değışımlerın kopek balıklarınca algılanmasıdır Arastırmaları nı su altında çelık kafesler ıçınde surdu ren araştırmacılar köpekbalıklarının bu kafeslere saldırdığını fark etmışler ve saldırının kafesın ıçındekı ınsana değıl doğru dan kafese yonelık olduğunu gozlemışler dır Kafesın su altındakı elektromanyetık alanı bozması, köpekbalıklarının ılgısını öncelerı, yılda sadece bırkaç duzıne yunus karaya vururken bu yıl beklenmedık sayıda olum gorulmesı uzerıne konuyla ılgılı araştırmalar derınleştırıldı Geçen yaz ıçınde, ılk yunus ölulerı hazıran ayı başlarında, Delavvare Korfezı'nde goruldu Ancak 20 ağustosa kadar, New Jersey'dekı Long Beach Island'dan North Carolına'ya kadar uzanan kıyılarda her gun bırkaç yunus olumu haberı geldı "US's Natıonal Marine Fısherıes Servıce"te gorevlı uzmanlardan Brıan Gorman, olu yunuslar hakkında şu bılgılerı verdı "Bu hayvanların tumunde derıde berelenme ve ağızda yaralar tespıt edıldı Derının ust tabakası pul pul dokuluyordu Hayvanların ıçını açtığımızda go ğus ve karın boşluğunda onemlı mıktarda kırmızı sıvıya rastladık, ayrıca kalp ve akcığerlerde kan toplanmıştı" Ölu yunuslardan alınan parçalar ıncelendığınde .enfeksıyonların çeşıtlı bakterılerden kaynaklandığı ortaya çıktı Incelemeyı surduren uzman ekıp yunuslarda bulu nan doğal bağışıklık sıstemının enfeksıyonlara yenılecek kadar zayıf duşmesıne mantıklı bır neden bulmaya çalışıyor Ölu hayvanlardan dlınan parçalar, vırus testlerı yapılmak uzere resmı vete rıner laboratuvarlanna gönderıldı New Jersey Marine Iviammals Strandıng Center'ın uzmanlarından bırı olan Robert Schoelkopf yunuslarda olume yol açan bu salgına ılgılılerın dıkkatını çekıyor Schoelkopf, olayla ılgılı olarak yaptığı araştırmada, yunus ölümlerının açık denızde çop artıklarının oluşturduğu kırlenme ıle hazıran ayında yapılan bır grev sonunda Phıladelphıa'nın Delavvare Körfezf ne bosaltılan 3 mılyar galon lağım pıslığı arasında bır ılışkı olup olmadığını saptamaya çalışıyor Schoelkopf'a göre bu olaylar denızde bır bakterı patlamasına yol açtı ya da denıze dokulen bu yabancı maddeler, oldurucu bakterılerın gelışmesı ıçın uygun ortam yarattı Yerel gazeteler, okyanus kırlılıöınm *; tık hır gerçck Cıiarak kabul edılmesı gerektığını yazıyor ve yasadışı yollardan denızlere boşaJtılan pıslıklerden dolayı gelgıt olayının sadece denız kabarma sı olarak değıl, bundan boyle kanalızasyon artıklarının kıyılara taşması şeklınde gelışeceğını belırtıyorlar F.YrNew Scieotlst I j Insan lle karşılaştırıldığında köpekbalıklarının ınlığı ortaya çıkıyor Fotoğrafta en in cıns olan çızgılı beyaz köpekbalığı göruluyor