Katalog

BİLGİSAYAR MESLEKLERİ 2000 yılının meslekleri neler olacak? (1) Bilgisayar yardımıyla çalışan bilişimcilerin büyük bir geleceği var. Ağ mimarı, ağinsan, bağlantı mühendisi, videotek grafikçisi, şifreleme uzmanı, bilgigrafikçi ve diğer tonlarca meslek, bilişim alanının yeni sahiplerini bekliyor. Yazan: Herve Keınpf Çevıren: Dr. Ismaıl Kılmç arının bılışımulerı kımleı olacak ya da beş on yıl ıcınde en cok talep edılen uzmanlar hangılen olacaktır'? Bu konıuia sızloıı l y dımatmaya çalısalım Bılgısayarla ılgılı bır meslek seçmek ıMı yorsanız senmınızı nasıl yapicaksınız 9 Ge lecek bılgısayar yardımıyla calışan bılısım cıleıın olaeaktır Bılısırn meslt klprının ıll1 eqı lımı bu yondedır Kullanıcı butunuyle kıJ landıgı araca egemen olat ik Her ptkınlıu'o ıkı yeleneklı meslekler ortaya çıkacak Bıl gısayar yardımıyla çaliban bılısım Sfktoıu Ikıncı egılım ıse saf bılışımcılpıın gıdertk uz manlaşmalarıdır Bılışım sekturu dagılm<ık la VP uzmanlasma baslamakt i Artık bılısımn yoklur fakat bılışım mesleklorı vardır Ayrı calıklı dldnları ıse endustrıyel bılışım ya zılım muhendlsliğı ve aglardır (şebeke) Uçuncu egılım bılısım uncesı mesleklor nlup fazla bır yetkı ya da teknık yeterlılık gtıek tırmez Bu egılımlerın aıkasuulıkı dekor M> nıtelıklerın gıdfrek artması ış ılıskılerının do ğışmesı takım çalışmdbinın un plam t knn sıdıı Mıkrobılgısayar kullanr tak ıse yinnın mpsleklprını uygulamak ıçın lyı ve gertklı bu Urptımde bılısımı kullananlar oyle bır du rumdddırlar kı bılgısayaı aıı/alanırsa bu kı sılpr mpslpklprını yapamaz hale geiıyorlar Peugeot Idbrıkdlarınuı bılijim yonctıcısı Bernard Gırard bu snzlorıylt l)uqunku egı lımı dıle getırır Artık mesleklerın eogunda bıl gısayaısız cdlışılmıyor Bılgıs lyar butun ıdarı ıslpvlerp gırdı (ucret odemesı laturdldmd muhasebc) Sııııdı dc butun fabrıkaları ı qil pdıyor ve buqune kadar rihat oldn kırıı meslpkler dc bılgısayaıın ıslıl ı ına ugtuyoı mımarlık zıraatçı, doktor tııccar, ogretıcı üılgısdyar Yardımıyla I i c ırım ddiı son ra BYO (Rılgısayar Yardımıyla ÖgrPtım) BYn(Resırn) BYÇ (Cevırı) BYUI (Uretım Ib lcttnpeısı) oıtaya çıkımkta Bılışım vazgeçılmez hale yclıyor ve mes lekleıı degijtuıyur Ht ıkc ı kullanıcı olu yor klavypyı dısketı (areyı oıjrenmeye ca lışıyor kutuk ve yazıcı nı dıı dıyı soruyoı Co qu meslpklpıın uygulanib bıcırnı buyuk olcu dı ctkılenıyor Bır tardflan bılışım VP bunun geregı oto matıkleşmo duşuk vasıflı meslekleri tehdıt edıyor Burolarda mektuplar elle ayıklan mıyor fabrıkada vasıfbiz ışç ıcr kara kaıa du ATALEOFKEROVNIA Y şunuyor Dıgeı taraltan mesleklerın ıcenqı degısıyor Metın ışleyıcısını oğrenen sler.ü daklılolar bunun ne oldugunu bılıyor Labo latuvarlarda calısanlar da bılışım akımını şım dıden hıssedıyorlar Bu qpnpl qorunumun otesınde bılışımın qenellesmesı yenı uzmanlık dalları ortaya cı karıyor Bu uzmanlıgın anahtar sozcuqu ıso ıkılı yetenek (ıkı yptkılı dedıyebılırız) Bun lar ozel bır dlandakı uzmanlıgın (mımarlık larıın ronlqon) yanında b j alanlara u/gu lanan bılışım araçlarının tanınmasını gerek lıreıı vasıllı ıslevlpı ya da mesleklerdır Yenı bılışım uzmanları pıyasaya cıkn aya başlddı Omegın zıraat uzmanı tohumlaıı gubrelprı ılarları tanıyacaklır Ama bundan baska belırlı bır dururnda larımsal gırdılfnn ı n 1yı bılesımını eldp elmpk ıçın programlarla oynayacaktır Bu kışı tarım ddnıbmanı ol ı t ak vc kucuk ya da buyuk baş hayvan su rusunu bılgısayarla duzenleyecek en ıyı VL ıımlıhgın msıl oldo edılecegını VP buna qe ıpklı makıne ve programları onerecek Yt.ni bılibim uztııanı mnlt /dıı ve kullanırı ıİP bılı sım ararlarını sa^layanlar arasında arabırırrı olacaktır Mebleklerdekı bu degısım bılibim cılerı de elkıleyeopklır Bılışımın butun etkın lıklere yayılmasının anldmı genel bılışım kul tuıunun bu ıso bn^Ky înlar arasında da ya yılmasıdır Boylece daha yeteneklı daha elublınc vc kcndılerınp bunulan donsnımı vr proqramların nıtelıgını olcmek ıçın datıa ye teneklı uluyuılar Bununla bırlıkte bılısım Ifk nıyı kullanımı arısından basıtleşıyor Aynı za mandd SOGITEC de calijan Aldin Behar ın belırttıgı gıhı arOn bu basıtlıgın arkasın da makınflprın artan bır karmaşıklıgı var Sonucta ba! bılısım kaımaaik hale gelıyor Vısıtlarda artış akımı var Temelde ıse ibltv ler gerılıyoı Ve rı rjıtıcıloı a?Tİıyor Program cıhr da tehlıkPde COBOL programcıları kay bolmak u/tıe Sibteııı aıuılızcılıgıne dogru gıtmek ıcın vasıf degıştırmek qerekıyor Gt nel olarak ısletım bılısımı azalıyor Buna kaı sın bılısım meslegı gelısmp ıçınde 3 Ağlar Ayrıca gerçekten meslek yaratan alanlar da var Ornek bılışım guvenlığı Bılgısayar duyarlı bınlerce verı akımı yardtıyor Bu ne denle endustrıyel casusluga karsı korunmak gerekır Kutuklerın çalınmabinı onlemelı ve lınansal akımları erısılmez hale getıımplı B\ T ın gelısmesıyle ozellıkle parabılısımın (para bılısım) ya da bankabılısımın bılısım t guvenlık uzmanları tarafından korunması onlar ıçın ydşamsdl bır alan oldCdk progrdm ların kodlanması erısım ınn anahtar sozruk kullanılması ya da yaratılması gıbı Bılgısayar olayına venı bdbldydnlard kdr sı verılerın okunamaz hale gelırılmesı ırın ve rılerı şıfreleme, ozel bır uzmanlık dalı ola bılır Dıgeı bu ornek leleışlemle ılgılı Tele ıslpın ı ogu kpz klasık bılısıme ya da ağ tek nolojılerıne ba&vurur Fdkat yenı meslekler dp yaratmakta Ornpk Vıdeoteks grafıkçlsı Bu kışı once vıdeote^b bayfalarını kulla nıları ararların kısıtlarını dıkkatp alarak (ek rana ya/ma hızı grafık olanakları) ohısturur Sonra pcnqıamı tasaılanıak ıcın onerılen ya zılımları drılamak ve bılgıye erısımın devın genlıgıne cgemen ulmak gerekır Vıclpodısk de ypnı meslekler yaratacak Orneğın vıde odıskcı ya da etkınlıklerarası teknibyen Vı deodıskı tanıyan kısıler klasık lıneer senar yodan baska bır mantıga uyan yol ızleme be naryolan hizırlarlar Resım sentezı olayı da enfografısl (bılgıgrafıkçı)kr gerek'ırecek Bunların qoıovlerı qrafık yazılımlar ıle mekan dd goruntulemeyı bırleştırmek Daha genel olarak verılerın goruntulenmesı alanı (BYT ve rpsımlerın ıslenmpsı) gelışme ıçınde olan bır alan Ses alanı dd yenı muzısyenler ve srs muhendıslorı yaratıyor Bunlar tellı np (eslı vurmalı çalgıları terk ederek bılgısayar da muzıkle oynuyorlar mektedır Endustrıyel bılısım uretıcı SBMF (Servıs vc Bılısım Muhrndıshgı Fırmaları) Kullanıcı uçgenı ıcınde yenı etkınlıkler yarg tır Bırıncıler robotların tasarımını ve ure ttmını yapar Ikınrıler endustrıye ozgu kıs.t lara gore sıstemlerı yaratır Fabrıkada ıs cıden muher dısp kadar klasık mpslpklprdp değışım var Bunlar yenı mesleklerın yenı ve ılgınç bıı ornegı Endustrıyel bılışımcı % 90 ı ıkılı yete nekli olan ve temelınde endustriyel eğıtım olan (fızık mekanık, elektrık) ve bılışımle tamumlanan kışıdır ' B Rıquıer ın acıkla ması boyle Ama henuz yerıne oturan bır bey yok Endustrıypl bılışım tPknıklerı hpnuz nor malleşmemıştır Mesleklerle ılgılı prolıller or taya cıkmakta o/pllıklp otomatıklpstırmp tek nıklerınde Kımı meslekler kesınlıkle belırmış tır Ornegın butun duzenleme ve labima yerleştırme ıslerıne uygulanan otomatıkles tırme olayıyla uğıaşan otomatık tasıyıcılar Ama robotbılımcı genel olarak kullanılan bır deyımdır ve robotbılımsel uygulamaların mu hendısıdır Mıkıoıslpmcılprm progtamlanmT sını ve ozel uygulamdları gerçekleştırır Bu mesleklerın dısında endustııde bılışım fab rıkadakı mesleklerde yenı bır vasıt duzenle mesı getırır Habrıkadd bdkırn ışlevırıden cok ongorme ıslevı on plana cıkmaktadır Bu ne denle degısık yerleştırme yurutucubu ve ba kım ışlpmrısındpn '•oz edılmpktp Yazılım muhendislerı Gelışmekte oldn bır dıger alan ıse yazılım muhendıslıgı Burada yazılımı zanaatkar ev reden endustrıyel evreye gecırmek soz ko nusudur Yazılım etkmlıgı henuz degısımle re uğramadı Kullanılan araclar quclenırkpn ve bdşarıları artarken yazılım yaratılmdsı et kınlıgı daha az arlmaktaciır Buyuk yazılımların ba^ım malıyetlerı onemlı olrıakta kımı kez gclıştırılmelerının dort katı malıyete cıkmaktadırlar Kullanım da cıkan hataların duzeltılmesı ya da yenı ogpİPrın yazılıma alınması npdenıyle admak tadır Çozum gelışım devrelerını otomatıkles tırmek ve yazılımları lasın ınılır uyumlu ha le getırmek (bır başka makınede bır baska dılde ve kalıte denetımını sıslc ml(jbtırmpklır Yazılım muhpndıslıı^ının konusu budur Ya zılımın yabdrn burejinı dıgibik evrplero ya da modullere bolmek ve hpr pvrp ıçın tasarımı otomdtıkleştırmeye calıştırtnak Boylelıkle yazaryazılımcı yaratılarak dıger yazılımla rın evre ve modullerını otomatık oldrak yd ratıı Uzun vadPde amaç her yazılımın çok sa yıdd evrebinı olomdtıklestırmektır Bu da ya zılım muhpnriıshgı atolyplprınde yapılabılır Bugun ydzılım muhendıslıgı teknık ve bılım sel uygulamalara yonelık olup cok hesap ge rektırmektedır ve henuz yazılımın gelışme sının binırlı asamalarına uzanmaktadır (Uz manlaşma ve malıyet analızlerı) Şımdıden programların nıtelıgı yanı bakım duzeyınde onemlı kazançlar sağlanmıştır Ydzılım muhendıslıgı SMBF nın etkınlıgı konusunda yenı bır tanımlama getırecek Bır kaç yıldan berı bunların tırmalar hesabın.ı makıne hızmetlerı ve merkezı bılgı ıslemlerı etkınlıklerı azalmaktadır Fırmalar da daha ıyı donanmakta vo ypteneklı olmaya basla mışlardır Aynı şekılde bakım malıyetlerının gıderek artan onpmı SMBF nın ıslpmlprını azaltıyor Pahalı odenen bır yazılımın uyar lanmdbi ve hatalarının duzeltılmpsı ıcın dı şarıdan uzman çağırmayı ıstemıyorlar Bu nedenle en onemlı SMBF leı yazılım muhen dıslığı bolumu yaratıyorlar ve bılışımın yenı alanlarında uzmanlasıyorlar uretım bılışım teleışlem paraışlem verı bankaları ve uzman sıstemler Fabrikada bilgisayar Butun bu saydıgımız alanlar ya sat bılışım le ılgılı ya da bılışımın bır teknıkle karsılas masının sonucu Ortak kokenlerıne karşın meslekler değısıktır Oyle kı bu meslcklerı uygulayanlar kendı aralarında anlaşab lırler fakat bır uzmanlıktan dıgeı ıne zor'ukla ge cebılırler Endustriyel bilişimci tnduslrıyel bılışım de gelısme ıcınde Ucuncul kesımın cok ıyı bılgısayarlaşması na karşın endustrı henuz bu ışın başırıdd Bılgısayar endustrıde ıkı yoldan yayılıyor Uretımın denetlenmesı (Process control) yanı urunlerır ve hammadde akımlarının ı, letımı ve uretım bıçımının denetımı Aracsal bılısım ıse otomatık urptım yontemlerının VP duzenleme mıkroışlemcılennın en ıvılerı ro botlar ve sayısal komutlu makınelerle ılgılen Bılışım parçalanıyor Gelısım' ıcınde bılibim parcalanıyoı U/ manlar artıyof Ur onemlı alan ortaya cık makta 1 Ydpay Zeka (yazılım nıuhpndıshgı uz man sıstom robotıslem) 2 Endubtrıyel Bılışım Gelecek hafta diğer meslekler