Katalog

BİLİM GÖSTERİ MÜZELERİ BİLİM YAYIN En yakın doğruya nasıl varılır? Dr. TltncayAltuğ Londra'da bilim müzeleri Bilim müzesinde 78 yaşlarında sarışın ve zenci çocuklar, bir fosilden diğerfne koşuyor ve hararetle notlar alıyordu. telefonlardan bırını kaldırdığınızda hayvanın sesını duyabılırsınız veya sık aralarla rastlayacağınız televızyon ekranlarının altındakı hayvan goruntulerınden bırının ustune basarsanız, hemen seçtığınız ha/vanla ılgılı onun yaşamını gosteren bır fılm başlamakta Ayrıca bır taraftan da seslendırme ıle bılgı verılmektedır Bırden karşınıza çıkan koca baskule ılk anda bır anlam veremıyorsunuz Ustune çıkıp duğmesıne bastığınızda sızın tartınızı verıyor sonra da baskulun ust tarafında çoğunu sadece fılmlerde gorebıldığı nız ve çok buyuk olduğunu öğrendiğınız hayvanların, sızın kaç katınız ağırlıkta oldu ğunu hesaplayıp sıze gosterebılıyor I nsan zaman zaman seçtığı blr konunun geçmışını oğrenmeyı arzulamıştır Bırçok alanda bu, ancak bazı kışılerın yazdığı kaynakları okumakla mumkun olabılmektedır Çoğunlukla boyle bır kaynak taramasının doğruluğu, kaynağın guvenırlılığı ıle orantılıdır Kaynağın yazarının taraflılığı, bılgı yetersızlığı, bulunduğu koşullar bazen olayın tam tersıne dahı anlatılmasına neden olur Bu kaynaklardan elde edılen bılgılerle yaratılan her yenı eser ıse kaynaktakı hatalann zıncırleme buyumesıyle sonuçlanır Pekı öyleyse bır konu gerek eğıtım, gerekse hobı veya zevk ıçın gerıye doğru ıncelenırken en yakın doğruya varabılmek gunumuzde mumkun mu? Sorunun yanıtını, Londra'da "Natural History Museum'un dış kapısından gırdığım anda aldım Mınık ellerınde kâğıl kalemlerıyle sağa sola koşuşan 78 yaşlarındakı sarışın, zencı, çekık gözlu (lam anlamıyla Ingılız populasyonunu temsıl edıyorlar) çocuklar, bır fosılden dığerıne gıdıyorlar ve hararetle notlar alıyorlardı O an yukarıda soyledığımız geçmışı ınceleme olayının en doğru şekılde, geçmışı görerek olabıleceğını anladım Londra, bu geçmışı pekiştırecek başka orneklerle de dolu olan bır kent Natural History Museum, hemen komşusu durumunda olan "Sclence Museum", bıraz daha uzaktakı "Royal Botanlc Gardens KEW". Butun bu orneklerın ortak noktası, kuruluşlarının 1800'lu yıllara dayanması ve kuru bır muzecılık zıhnıyetınden öte, bırer araştırma merkezı bıçımınde çahşmalarıdır Muze adındakı bu bılım yuvalarından eğer yeterı kadar yararlanmak ıster senız yapacağınız en onemlı şey, gezınıze mutlak sabahın erken saatlerınde başlamak Aksı halde bıtırmek olanaksız olmakta ve belkı çok önemlı bolumler gerıde kalmaktadır Kadın Doğum derglsı uç ayda bır yayımlanıyor Uzay yolculuğunun babası diye adlandınlan Tsıolkovsky köşesınde Apollo Hınayaınısını temsıl eden gerçeğe çok benzeyen maketler Londra Bılım Muzesı'nın en ılgı çekıcı koşelerınden bın bır kalabalıkla karşılaşabıhyorsunuz ' Natural History Museum"da canlılar tarıhınde gezıntı yapmıştık Bu muzede ıse bılım tarıhınde gezı yapmak olasıydı, hatta olayın sunuluş bıçımı karşısında ıster ıstemez kendınızı zaman zaman bır buharlı gemıde, bazen bır zeplınde hatta Apollo 11 de zannedebılıyor sunuz Hepsı adeta kendı zamanlarında doğal ortamlarındaymış goruntusunde sunulabılmışler Medıal Tıbbı organızasyon ve yayıncılık tarafından yayımlanan ıhtısas dergılerınden Kadın Doğum'un yenı sayısı çıktı Özellıkle son yıllarda tıp ıhtısas dergılerının sayıların dakı artış sevındırıcıdır Ancak bu dergıler yayım hayatlarını surdurobılmek ıçın konusunda uzman kışılerın desteğıne muhtaç durumdadırlar Kadın Doğum dergısının son sayısında "Abdomınal gebelık, Burk.ttLenfoması ve gebelık, normal endometrıumun ultrastrukturu, over tumörlerınde CA125'ın kllnık önemı, Fetal ağırlık tahmınınde Johnson formulunun yerı, gıriş testi Doğum eylemınde fötal dıstre ıçın bır tarama testı, şıır hakkında, Intrapartal uygulanan fenolsrolun doğum ağrılarına ve fetal asıtbaz dengeslne etkısı, 87 gebe uterus repturu olgusunun klınık olarak değerlendırılmesl, menstrual regulasyon ve rahım ıçın araç kullanımında demografık özellıklerm karşılaştırılması, konulan bulunmaktadır Aynı kuruluşun dlger uzmanlık dergllerl İ8O şunlardır. Sineklerin yaşam evreleri Kısacası, muhteşem muzeyı, adeta oyun oynayarak gezıyorsunuz Bır bolumde bıt, pıreden başlayarak kovanlar ıçındekı çeşıtlı tıp lerdekı arılara, kelebeklere kadar butun böcek ve benzerı canlıları bır arada gorme nız mumkun Ayrıca bu bolumdekı bır camekânın ıçınde canlandırılan bır çoplukte sineklerin yaşam evrelerının tumu gerçek hayattakıne tıpatıp uygun olarak ızlenebılıyor Bır başka koşede 1 metre derınlığındekı toprak kesıdmın ıçındekı karınca yuvası doğal ortamda karıncaların yaşam evrelerını oğren mek ısteyenler ıçın gerçekten çok ıdeal temsıl edılmış Natural Hıstory'nın tum bolumlerınde yer alan gruplar çok doyurucu bır bıçımde sergılenmış Doğal yaşamı tarıhsel dönemınden bu ya na ayrıntılı bıçımde sunan muzenın en önemlı bolumlerı Darvvin'e ayrılmış alt katın en merkezı bolumunde koltuğuna oturmuş beyaz renklı heykelden başka, ust katta bır bolum de, tamamen Darvvın kavramının kanıtları sergılenmış Bu bolumun gırışınde yıne Darvvın'ı çalışma odasında temsıl eden bır dekor vardı Içerıye doğru gıdıldıkçe doğal seleksıyo nu, adaptasyonu ve mutasyonu temsıl eden örnekler sıralanmış Salonun tam ortasına yerleştınlen yuvarlak kuçuk odacığın ıçındekı taburelere oturduğunuzda oraya konulan televızyondan bırçok goruntu ıle oğretının de lıllerını ızlemenız mumkun olabılmekte Bu bolumun sıhırlı goruntulerınden kapanış zılı bızlerı uyandırdı Fakat henuz daha muzenın yarısını dahı tamamlayamamıştık Son umıtle merdıvenlerın ustune yerleştırılmış bır ağaç kesıdını gorup muzeden oyle ayrılmak ıstedık Hızla merdıvenlerı tırmanmak ıstedık, fa kat sanıye sektırmeyen gorevlılerce bu hevesımız yarım bırakıldı Uzaktan gorduğu muz kadarıyla yuzlerce yaşındakı bır ağacın sene halkalarını gosteren bır ornektı Ertesı gun geldığımız "Scıence Museum" bızım gezdığımız gunden bırkaç gun once sıne kadar parasızken, bu muzede de Thacher'ın her şeyden para alma polıtıkasından nasıbını almıştı ve 6000 TL'sına ıçerıye gırebılıyorduk Bu fıyata karşılık ıçerıde buyuk Ayalnfş Scıence Museum 6 katlı, oldukça genış bır alana sahıp bınada kurulmuş. Bınanın beşinci katında (benım gezıntı sırama gore) Bıllm ve Tıp Sanatı adı verılen bolum yer alıyor Dorduncu kat tıb tarıhını anlatmak uzere dızayn edılmış Uçuncu katta değışık dısıpknler yer almış Havacılık, meslekler ıçın elbıseler, elektrık, magnetızma optık, fotoğraf ve sınema ışı ve sıcaklık jeofızık, oşınografı Ikinci katta tum yonlerıyle denızcılıktekı gelışmeler, kımya, petrol, nukleer fızık, baskı ve kâğıt yapımı, aydınlatma, tartı ve ölçuler, yaşam ve molekuler bıyolo|i (genış bolum DNA ve proteın yapılarının modellerıne ayrılmıştı) Birincl katta demırın, çelığın plastığın, camın bulunuşlarından gunumuze kadar geçen evrımler bır fılm şe rıdı gıbı sergılenmıştı Bu katta ayrıca haberleşme zıraat gaz, meteorolojı, zaman olçulerı alanındakı gelışmelerı de ızlenebılıyordu Zemınde ıse uzay yolculuğunun babası dıye adlandırılan Tsıolkovsky (18571935) koşesıyle başlayan Apollo 11'ın Ay'a ınışını temsıl eden, orıjınalıne yakın goruntudekı ko şeye kadar devam eden uzay bolumu, Stephenson'un koşesı, trenlerın, otomobıllerın evrımını ızleyebılıyorsunuz Bu kattakı televızyon ekranları dıledığınızde çalışmaya başlıyor ve sıze bır roketın nasıl çalıştığını en ınce noktasına kadar aydınlatıyor Uzaydakı yıyeceklerın orıjınalle rını de burada gormenız bır başka ılgınç konuydu Saat 1800'de muzenın kapanış zıllerı çaldığında bız bu muzeyı de maalesef tamamlayamamıştık Buradan çıkarken James Watl ın orıjınal laboratuvarı olarak onun kullandığı her turlu alet konularak duzenlenen odayı, Pasteur'un spontane |enerasyon teorısı ıle ılgılı deneylerı, hologramların yarattığı sıhırlı dunyayı görmuş olmanın heyecanı ve ulkemızde boylesı yerlerın olmadığının du şuncelerı ıçındeydık ' 1 radyoloji Radyolojı dergısı 4 ayda bır yayımlanıyor Muhteşem dinazor fosili Natural History Museum"un gırış salonunda sızı ılk karşılayan muhteşem buyuk luğu ıle dinazor fosili. Yıne bunun sağındakı ve solundakı bolmelere yerleştırılmış dinazor lar ve dığer |eolo|ik devırlerdekı surungen ler goruluyor Hemen hepsının uzerınde durdukları kaıdelerde bunların Latınce adları 1520 satırlık açıklamalar hangı jeolojık zamanda yaşadığı bılgılen yer alıyordu Natural Hıslory'nın bıtmek bılmeyen salonlarının her bır bolumunde bır hayvan grubu adeta orıjınal ortamlarda yaşar göruntuler ıçınde verılmışler Bır mavi ballnayı muhte şem govdesıyie yanında dığer memelı hayvanlarla kıyaslayarak gormenız mumkun Buralarda kuru bır sergı dolaşma kavramını yıkmak ve olayın daha öğretıcı olmasını sağlamak ıcın ceşıtlı metotlar gelıştırılmış örneğın, şımdıye kadar sadece resmını ve ya fılmını gorduğumuz bır hayvanın doldurulmuş modellerının onundesınız, yandakı nöroloji nöroşlrürji psikiyatri THI TUKKISM IUUKNA1 (II NHJROHK.Y NllROSURt.ERV I IZIM PS^CIUATRV Nöroloji, nöroşırurjı ve psikiyatri dergısı 3 ayda bır yayımlanıyor otorinolarengolojivc stomatoloji dergisi Otorınol arengolojı ve stomatoloji dergısı, 4 ayda bır yayımlanıyor ortopedi travmatoloji ve rehabilltasyon deıgisi Ortopedi travmatoloji ve rehabilltasyon derı gisı 3 ayda bır yayımlanıyor Çocuk hastalıkları dergısı 3 ayda bır yayımlanıyor Yazışma adresı MedıalYakıtçılar Cad No 6, SıhhıyeAnkara Telefon 133 06 10 134 35 87 14