Katalog

DÜŞÜNBUL S O R U N C E V A P V E R E L İ M Seçici geçirgen nereden bulurum? Yolunu arıyor Yolunu şaşırmış bu yofcuya yardım edebilir misiniz? Evine varmak istiyor, ancak bu beşli yol yumağının neresin de olduğunu bilmiyor. Siz kırmızı ve mavi yollardan oluşan öyle bir hat çizin ki, isterse A noktasından bile çıkarak sonuçta eve gıden yeşil yola girebilsin. Yankı Yazgan'dan bir bilmece 0" ASTRONOT NAİL ASTRONOT NAİL, AYA İLK AYAK BASTIĞI GÜN NEYE KAFASINI TAKMIŞ BILİYOR * MUSUNUZ? Şimdi güneş sisteminin dışından bu sisteme bakan birisi varsa; benim üstünde bulunduğum şu 'ay'ın, güneş çevresindeki hareketini nasıl gözlemler? NAİL'E YARDIMCI OLMAK İSTEYEN ARKADAŞLARI ONA ÜÇ SEÇENEK SUNMUŞLAR. SÎZİNKİ HANGİSİNE UYAR? (c) Geçen haftanın çözümleri Doğru vakit Çözüm: Saatlerin yeniden aynı vakti göstermeleri, hızlı gidenle yavaş gidenin arasında tam 12 saatlik bir farkın olduğu noktada gerçekleşir. 12 saat 43.200 saniye ve saatler arasındaki toplam "hız" farkı saatte 2 J saniye olduğuna 2 göre saatler aynı vaktı 43200/2 saat sonra, yani 17,280 saat (720 gün) sonra gösterecekler. Her iki saatin doğru vakit göstermeleri ise çok daha uzun bir süre gerektirecek. Bu hızlı saat içın her 43,200 saatte (1800 günde) bir, yavaş saat için ise her 1200 günde bir gerçekleşecek. Bu iki olayın birlikte görülmesi için de 3600 gün (yaklaşık on yıl) geçmesi gerekir. arasındaki uzaklığa eşittir: İkincı karşılaştıklarında bu uzaklığın üç katı bir yol alınmış, ve her iki tekne için geçen süre ile alınan yol ilk duruma göre üç misli artmıştır. Bu durumda birınci tekne 500 x 3 = 1500 metre yol almıştır ki, bu da kıyılar arasındaki uzaklıktan 300 metre fazladır. Dolayısıyla kıyılar arasındaki uzaklık 1200 metredir A kıyısından kalkan ilk tekne ile B kıyısından kalkan teknenin hızlarının oranı da, ilk karşılaştıkları durum değerlendirılerek 500 Asansör nasıl düşer? kontrol tablosu Konya'dan Yücel Üstün soruyor: "Canlı bünyedekl elektrik akımı" konusunda bir tez hazırlıyorum. Deneylerde kullanmak için semlpermeable membran (seçicl geçirgen) gerekmektedir. Nereden temin edebllirim? Istanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü'nden bir öğretim üyesi sorunuza cevap veriyor: • "Eğer aradığınız seçici geçirgen, yanl sellectif membran ise biitün canlı hücrelerin membranları, geçicl geçirgendir. Deneylerlnizde amip, çlzglll kas ya da düz kastan elde ederek kullanablllrsiniz. Aradığınız yan geçirgen, yani semlpermeable membran ise biraz llteratür araştırması yapmanız gerekiyor. Elde edillsi zor olan yarı geçirgenler, özel ortamlarda oluşturularak suni olarak da üretllebillyorlar. Deneylerinlzi kurbağa derlsinl kullanarak bir dereceye kadar yapabilirsiniz. Başvurabileceginlz en genel kaynak ise şudur: CELL MEMBRANES Blochemistry, Cell Biology and Pathology Geral VVelssmann / Robert Clalborne 1975 New York. HP Pubilshing Co. Inc. 485 Madlson Avenue New YorkNEW YORK 10022. Sorunuzu ASTOR LTD Şirketi'nln yöneticlsi Yavuz Topaç cevaplıyor: Asansör'ün düşmesinı önleyici bir sistem vardır. Biz buna paraşüt sistemi diyoruz. Bu sistem her asansörde bulunur. Çekme halatları koparsa bu halatların sayısı en ufak asansörde 4'tür asansör kabini rayların üzerinde kayarak kendi ivmesiyle aşağıya düşecektir. Tam 0 sırada bu sistem frenlemeye geçer, paraşüt açar. Paraşüt sisteminin çalışması şöyledir: Asansör makine dairesinde bir regülatör vardır. Bu regülatör asansörle birlikte hareket eder. Ayrı bir halatla asansör kabınine bağlıdır. Mesela asansör 1 m/sn hızında ise bu regülatör 1.25 m/sn'lik bir hızla hareket eder. Asansör 1 m/sn'lik hızın üzerine ulaştığında frenleme yapacaktır Böylece asansör kabini yavaş yavaş durur. Eğer bu regülatör de çalışmazsa düşme olayı olur. D Cisimler nasıl düşer? Aynı okuyucumuzun ikinci sorusu şöyle: Gallleo'ya göre boşlukta her cins cisim, cismin büyüklüğüne veya ağırlığına bağlı olmadan aynı hızla düşüyormuş, doğru mu? Sorunuzulstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi 'nden uzmanlar cevaplıyor: Galıleo'nun Cisımlerın Serbest Düşme Kanunu'na göre, serbest düşen bir cismin düştüğü mesafe, düşme süresınin karesiyle doğru orantılı olarak değişir. s=1/2 gt 2 olarak ifade edilir. Bu denklemde (s) düşme mesafesini, (t) düşme süresini, (g) sabit bir değer olan yerçekimi ivmesini sımgelemektedir. Rivayete göre Galileo, eğik Pisa Kulesi'nden farklı ağırlıkta cisimler atarak düşme hızının ağırlığa bağlı olmadığını deneysel olarak kanıtlamıştır. Yönler niçin ayrı? İstanbul Çapa Ortaokulu'ndan Ayda Şafak Üstündağ soruyor: Elektrik akımının yönüyle, elektron akımının yönü niye ayrıdır? Sorunuzu Gebze TÜBİTAK Fizik Bölümü uzmanları cevaplıyor: Bu tanımlarından gelen bir ayrılıktır. Herhangi bir malzemeye elektrik alanı tatbik ederseniz, elektrik alanının işaretlerine göre, elektronlar (+) kutba doğru hareket gderler. Ama elektrik akımı tanımı gereği elektron akımının zıt yönünde yer alırlar. Elektron akımı diye tanımlanan şey, uygulanan elektrik alanının doğrultusundadır. Bu da elektronların hareket doğrultusuna zıt yöndedir. G 1200500 5/7'dir. kabın Yankı Yazgan'dan bir paradoks Şöyle demış öğrenci: Davayı ben kazanırsam, mahkeme kararı gereği sana ücret Ödemeyeceğim. Yok eğer davayı sen kazanır, ben kaybedersem sözleşmemız hükümleri gereğı sana ücret ödemeyeceğim. Paradoksun çözümü, Protagoras'ın alacağının tahsili için mahkeme yerine inci Baba'ya başvurması herhalde. kabın rayı Bilmece Çözüm: llk karşılaştıklarında teknelerin almış oldukları toplam yol, iki kıyı Okuyucumuz Seyfi Güleryüz soruyor: Asansörlerde çekme tell koparsa, asansör dlrekt düser ml? Yoksa düşmeslnl önleyecek bir tedblr var mıdır?