Katalog

DUNYA Merkel’e domatesli protesto Almanya’da 24 Eylül’deki genel seçimin favorisi Başbakan Angela Mer kel, mitinglerinde bazı gruplar tarafından yuhalanmasının ardından önceki gün Heidelberg’de domatesli protestonun hedefi oldu. Kürsüdekiler aralarında konuşur ken kalabalıktan atılan 2 domates podyumda patladı. Başbakanın yan kalça, sunucu nun bel hizasında elbiseleri biraz kirlendi. Merkel olayı gülümseyerek karşıladı. Perşembe 7 Eylül 2017 dishab@cumhuriyet.com.tr TASARIM: MÜGE KAYGUSUZ 13 Myanmar’daki şiddetten kaçıp Bangladeş’e sığınan Arakanlıların Sınırdasayısı 146 bini buldu, 300 bine çıkabilir ölüm kalım savaşı Suu Kyi’den Türkiye’ye Myanmar’da, radikal İslamcı Arakan Rohingya Kurtuluş Ordusu’nun (ARSA) 25 Ağustos’ta Bangladeş sınırındaki karakollara yönelik 30 eşzamanlı saldırısının ardından ordu ile Budist milislerin karşı saldırılarıyla başlayan insani kriz her geçen gün ağırlaşıyor. Son 12 günde Bangladeş’e sığınan Arakan Müslümanlarının sayısının dün 146 bine vardığını duyuran Birleşmiş Milletler (BM), 300 bine ulaşabileceği uyarısı yaptı. Ekim 2016’da benzer olaylar sonucu ülkeden kaçan Arakanlılarla birlikte Bangladeş’teki kamplarda yaşayan toplam Arakanlı Müslüman sayısı 233 bini buldu. ‘Myanmar mayın döşüyor’ iddiası Reuters’ın Bangladeşli hükümet yetkililerine dayandırdığı haberde Myanmar hükümetinin ülkeden kaçan Müslümanların geri dönmemesi için sınırın bir kısmına mayın döşediği öne sürüldü. Bangladeş’in Myanmar’a bu hamlenin ardından nota verdiği haberi geldi. İsimlerini açıklamadan Reuters’e konuşan kaynaklar, “Mayınları dikenli teller boyunca döşüyorlar, elimizde buna ilişkin fotoğraflar var” dedi. Myanmar ordu yetkilileri ise mayınların 1990’larda askeri yönetim tarafından döşendiğini ve kendilerinin bu mayınları kaldırmaya çalıştığını savundu. Önceki gün, Myanmar tarafında iki mayın patlaması yaşanmış, iki çocuk yaralanmış, birinin bacağı kopmuştu. Kayık battı Sınırın karasal bölgesinden geçemeyen Arakan Müslümanları ise geçiş yolu olarak Naf Nehri’ni kullanıyor. Nehrin daha dar olduğu bölgelerde sınır güvenliği yoğun olduğu için geniş bölümlerini tercih eden sığınmacılar derme çatma kayıklarla boğulma tehlikesi geçiriyor. Dün de gündeme 35 kişiyi taşıyan bir kayığın battığı, üçü çocuk beş Arakanlının cansız bedenine eleştiri: Bilgi kirliliği var Myanmar’ın fiili lideri Aung San Suu Kyi, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’la önceki gün telefonla konuşmasının ardından dün bir açıklama yayımladı ve bilgi kirliliği yaşandığını söyleyerek Türkiye’yi eleştirdi. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in Twitter üzerinden yüklediği fotoğrafların gerçek olmadığına gönderme yapılan açıklamada, “Suu Kyi, başbakan yardımcısının yaptığı paylaşım gibi sahte bilgilerin sadece bilgi kirliliği buzdağının ucu olduğunu söyledi. Bu gibi durumların diğer ülkelerle ilişkiyi bozabileceğini dile getirdi” ifadeleri yer aldı. Aralarında Şimşek’in de bulunduğu kimi AKP’li bakanlar, Myanmar’la ilgisi olmayan bazı katliam fotoğraflarını “Arakanlı Müslümanlara zulüm” gibi ifadelerle sosyal medyadan paylaşmıştı. 11 bin ton yardım Cumhurbaşkanı Erdoğan ise görüşme hakkında “Dün başkanla bir görüşme yaptım. Kapıları açtılar ve bin ton yardım götürüyoruz. İkinci etapta da 10 bin ton yardım götüreceğiz” dedi. İlk yardım paketini götürüp bölgede temaslarda bulunacak Türkiye heyeti dün bölgeye hareket etti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu başkanlığındaki heyette, Emine Erdoğan ve Bilal Erdoğan’ın da yer alacağı bildirildi. ulaşıldığı haberleri düştü. Myanmar’ın fiili lideri, Nobel Ba rış Ödüllü Aung San Suu Kyi’ye yönelik tepkiler ise artıyor. Pek çok ülkede Myanmar yönetimine yönelik protestolar düzenleniyor. İnsani krize duyarsız kalmakla eleştirilen Kyi’ye yönelik Britanya’nın Guardian gazetesinin başyazısında da “Bütün Batı dünyasını hayal kırık lığına uğrattı, artık Nobel’i hak etmiyor, ödülünü geri alın” ifadeleri kullanıldı. Benzer yorumlar ABD basınında da yer buldu. Kyi’ye en güçlü uluslararası destek ise Hindu milliyetçisi Hindistan Başbakanı Narendra Modi’den geldi. Modi, “Kyi’nin radikal İslama karşı mücadelesini anlıyor ve destekliyorum” dedi. ‘Bağımsızlık sonrası görevim biter’ Irak Kürdistan Bölgesel Yönetimi (IKBY) Başkanı Mesud Barzani, 25 Eylül’de yapılması planlanan bağımsızlık referandumuna ilişkin son açıklamalarında “Bağımsızlığı elde ettiğimiz an görevim tamamlanıyor” dedi. Referandum öncesi El Arabiya’ya konuşan Barzani, Bağdat yönetimindeki Şii hâkimiyetini kast ederek, “Irak’la modern, demokratik ve federal bir devlet kurulması üzerine anlaşmıştık, ancak mevcut durumda belli bir grubun hâkimiyetindeki bir devlette yaşıyoruz” ifadelerini kullandı. “Referandumu ertelememizi talep ediyorlar. Biz de, ‘alternatif verin’ diyoruz” diye ekledi. Mistura: Muhalifler yenilgiyi kabul etmeli Suriye hükümet güçlerinin ülkenin büyük bölümünde kontrolü sağlayıp petrolgaz sanayinin kalbi Deyr ez Zor kentinde IŞİD kuşatmasını kırmalarının ardından BM’nin Suriye Özel Temsilcisi Staffan de Mistura’dan kritik bir açıklama geldi. Muhaliflerin Devlet Başkanı Beşşar Esad’a karşı savaşı kazanamadıklarını kabul etmeleri gerektiğini söyleyen De Mistura şöyle konuştu: BM’den Şam’a kimyasal suçlaması Suriye’de İdlib’in Han Şeyhun kasabasında nisanda gerçekleşen kimyasal kaynaklı 83 ölümle ilgili Birleşmiş Milletler’e bağlı Araştırma Komisyonu, Esad yönetiminin sorumlu olduğunu ileri sürdü. Raporda “eldeki tüm kanıtlardan Suriye hava kuvvetlerinin sarin gazı yayan bombalar attığına inanmak için mantıklı sebepler olduğu sonucunun çıktığı” ifade edildi. Ancak BM’ye bağlı Kimyasal Silahların Yasaklanması Örgütü, Han Şeyhun’a gitmeksizin, Türkiye’ye getirilen ölü ve yaralıların otopsi sonuçlarına dayanarak bu iddiada bulunmuştu. İdlib uyarısı “Deyr ez Zor’un kurtarılması an meselesi. Kısa sürede Rakka da kurtarılacak. Ardından hakikat anı, yani müzakere zamanı gelecek. Asıl mesele şu: Hükümet sadece zafer mi ilan edecek? Hepimiz siyasi süreç olmadan bunun sürdürülebilir olmayacağını biliyoruz. Yoksa gerçekten müzakere etmeye hazır olacak mı? Muhalefet birlik halini alabilecek mi ve savaşı kazanmadığını fark edecek kadar gerçekçi olacak mı?” Rus askeri Telrifat’ta BM Temsilcisi, “Savaşı Esad’ın kazandığını mı ima ediyorsunuz” so Suriye ordusunun IŞİD kuşatmasını kırmasının ardından Deyr ez Zor’da Beşşar Esad posterleriyle sevinç gösterileri yapılıyor. rusuna “Tarihi ben yazmayacağım. Ama şu anda kimse gerçekten savaşı kazandığı iddiasında bulunamaz” yanıtını verdi. Kaide kolu Nusra’nın kontrol ettiği İdlib vilayetinin akıbeti için de “Yeni bir Halep’ten kaçınmak istiyoruz, askeri olmayan bir çözüm umuyoruz” dedi. Rusya, Ankara’nın “terörist” ka bul ettiği YPG ile ÖSO ve TSK’nın çatıştığı bölgeleri “gerilimi azaltma bölgesi” ilan etme uygulamasına Telrifat’ı da kattığını açıkladı. Rus askeri sözcü Sergey Rudskoy, YPG’nin çekildiği Telrifat’a Suriye askerleri ile Rus askeri polisinin konuşlandığını ve kontrol noktaları kurduğunu duyurdu. Seul, Putin’in desteğini arıyor Kuzey Kore’nin Japonya’nın üstünden balistik füze uçurmasının ardından hidrojen bombası denemesi yapması karşısında ABD misilleme çıtasını yükseltiyor. Geçen ay ABD’nin baskısıyla BM Güvenlik Konseyi’nin çıkardığı yakın geçmişin en ağır yaptırımlarına Kuzey Kore lideri Kim Jong Un’un yeni silah denemeleriyle karşılık vermesine karşın, daha da ağır yaptırım paketi sunuldu. Petrolgaz ambargosu ABD’nin sunduğu tasarı Kuzey Kore’ye petrol ve gaz satışına ambargo, Kim’in, K. Kore devletinin ve havayolları gibi kurumlarının mal varlıklarını dondurma, ülkenin tekstil ihracatının, yurtdışında işçi çalıştırmasının, işçilerden para kazanmasının yasaklanmasını içeriyor. Kuzey’e Güney Kore Devlet Başkanı Moon, Rus lider Putin ile görüştü. ‘HEYELANA YOL AÇTI’ Pyonyang yönetiminin pazar günü başarıyla denediğini duyurduğu hidrojen bombasının gücüyle ilgili sırasıyla 70 ve 120 kiloton tahminlerinde bulunan Japonya dün de 160 kilotona çıktı. Japonya Savunma Bakanı, bombanın ABD’nin Hiroşima’ya attığı atom bombasının 10 katı güçte olduğunu savundu. 1945’te atılan bomba 15 kilotonluktu. Denemenin heyelanlara yol açtığı haberleri de dün gündeme düştü. yılda 500 bin varil petrol satan Çin’in ve ikinci tedarikçi Rusya’nın buna destek vermesi zor görülüyor. ‘Büyük savaşa yol açar’ Dün BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’in Kuzey Kore krizinin “yeni dünyasavaşına” yol açabileceği uyarısı eşliğinde Rusya’nın Vladivostok kentinde düzenlenen ekonomik forumda Güney Kore ile Rusya Devlet Başkanları Moon JaeIn ile Vladimir Putin yüz yüze görüştü. İki lider, K. Kore krizinin “mümkün olduğunca çabuk çözülmesinin baş öncelik olduğunda” hemfikir kaldıklarını açık ladı. Kriz yüzünden ABD’nin THAAD sistemlerini konuşlandırmasına ve milyarlarca dolarlık silah satmasına onay vermek zorunda kalan Moon, ABD’nin yeni yaptırım planına destek verip “Kuzey’e en azından petrol sevkıyatının kesilmek zorunda olması bu kez kaçınılmaz, Rusya’dan bunun için aktif işbirliği istedim” dedi. Putin ise yaptırımlar ne kadar sert olursa olsun Kuzey’in nükleer programından vazgeçmeyeceğini, bu krizin sadece yaptırımlar ve baskıyla çözülmesinin imkânsız olduğunu, siyasi çözüme ihtiyaç bulunduğunu vurguladı. Rusya’nın K. Kore’yi 6. nükleer silah denemesine rağmen nükleer silahlı güç olarak tanımadığını teyit eden Putin, Vladivostok’taki forumda Rusya ve Kuzey Kore heyetlerinin görüşme ihtimalini açıkladı. Slovakya ile Macaristan’a ret Adalet Divanı: Mülteci kotası kararına uyun Avrupa Birliği’nin (AB) en üst yargı organı olan Avrupa Adalet Divanı (AAD), üye ülkeler arasındaki mülteci paylaşımına yapılan itirazları reddetti. Lüksemburg merkezli mahkeme, Slovakya ve Macaristan’ın paylarına düşen mültecileri kabul etmekle yükümlü olduklarına hükmetti. 2014’ten beri 1.7 milyon göçmenin akınına uğrayan AB’nin Eylül 2015’te sığınmacı krizinin tavan yaptığı dönemde aldığı karar, Yunanistan ve İtalya’dan giriş yapan, “uluslararası korumaya apaçık ihtiyacı olan” 160 bin göçmenin iki yıl içinde üye ülkelere dağıtılmasını öngörüyordu, bunun için her bir ülkeye büyüklüğü ve nüfusuyla orantılı zorunlu sabit kota getiriyordu. Karar çoğunluk oyuyla alındı. Ancak Maca ristan, Slovakya, Çekya, Romanya’nın aleyhte oy verdiği bu karar sonunda mahkemelik oldu. aPlaarbailcirelezar sı Dün AAD, paylaşım kararının usulen kusursuz alındığına, hukuka uygun olduğuna ve İtalya ile Yunanistan’ın yükünün azaltılmasına yarayacağına hükmetti. Böylece mülteci kabul etmek istemeyen ülkeler de mahkemenin kararına uymak zorunda kalacak. Almamakta direttikleri takdirde “anlaşmayı ihlal” davası açılabilecek ve yüksek para cezasına çarptırılabilecek. Karar çıktığından beri Macaristan ile Polonya tek bir mülteci bile kabul etmedi, Slovakya sadece 12 mülteci alırken Çekya geçen yıl mülteci almayı kesti. Çocuk göçmen yasağına tepki ABD Başkanı Donald Trump’ın selefi Barack Obama döneminde yürürlüğe giren Çocuk Göçmenlere İstisnai Muamele Düzenlemesi’ni (DACA) ortadan kaldırma adımının ardından ülke genelinde protestolar düzenlendi. DACA’nın mimarı Obama da Trump’ı sert sözlerle eleştirdi. Obama, Facebook mesajında, “Bu genç insanların hedef alınması yanlış, çünkü onlar hatalı hiçbir şey yapmadı” dedi. Kongre’ye karara karşı çıkması ve gençleri koruması için seslenen Obama, “Karar siyasidir, yasal olarak gerekli değildir ve ahlaki açıdan soru işareti doğurmaktadır” ifadesini kullandı. Kararı “Gençlere yapılmış büyük bir kötülük” olara nitelendiren Obama, “Onlar bizim geleceğimize katkı sunacak” vurgusunda bulundu. Trump’ın, altı ay içinde yürürlüğe girecek ve yeni yasa yapılmazsa 800 bin çocuğun sınır dışı edilmesine neden olacak kararının ardından Washington ve New York başta olmak üzere ülke genelinde protestolar düzenlendi. dTeekvnleorliodjie karşı Öte yandan ABD’nin Apple, Microsoft ve Facebook gibi önde gelen teknoloji şirketleri Trump’ın kararını protesto etti. Microsoft CEO’su Brad Smith, Apple CEO’su Tim Cook ve Facebook CEO’su Mark Zuckerberg, DACA programıyla ülkeye gelen ve “hayalperestler” olarak anılan 800 bin gencin bir kısmını kendi sektörlerinde istihdam ettiklerini belirterek sınır dışı edilme ye izin vermeyeceklerini belirtti. Beyaz Saray önünde toplanan kalabalık, “Trump istifa”, “Irkçı Trump” sloganları attı. Protestolarda 47 kişi gözaltına alındı. Rusya, ABD’yi dava edecek ABD başkanlık seçimine Rusya’nın müdahale ettiği iddiası üzerinden geçen yıl Obama yönetiminin Rus diplomatları sınır dışı etmesiyle başlayan kriz, geçen hafta ABD’deki üç Rus diplomatik mülküne el konulmasıyla büyüyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, ABD’li mevkidaşı Rex Tillerson ile yaptığı telefon görüşmesinde, dip lomatik mülklere el konulmasının uluslararası hukuk kurallarının kaba biçimde ihlali olduğunu ve ABD’ye dava açacaklarını söyledi. Lavrov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, Çin’in ev sahipliğindeki BRICS zirvesinde, Washington’ın yasadışı eylemleriyle ilgili yargı sürecini başlatma niyetini dile getirdiğini hatırlattı. C MY B