Katalog

EKONOMİ ABD düşürdü, Türkiye yükseltti Kurumlar Vergisi, Başkan Donald Trump’ın imzasıyla ABD’de yüzde 35’ten yüzde 21’e düşerken, Türkiye’de üç yıllığına yüzde 20’den yüzde 22’ye yükseltildi. Karar dün Resmi Gazete’de yayımlandı. Pazar 24 Aralık 2017 EDİTÖR: EMRE DEVECİ TASARIM: SERPİL ÜNAY Patlayacakları kesin Yılbaşında zamlı kuruyemiş Tüm Kuruyemiş Sanayicileri ve İşadamları Derneği Başkanı Hüsamettin Karaman, önceki yıla göre leblebide yüzde 20, antepfıstığında yüzde 30, ithal ürünlerde yüzde 14 zam olduğunu dile getirdi. 9 Marksist yazar Erkin Özalp’e göre, Bitcoin ve diğer sanal paralar birer balon ve patlayacakları kesin. Blockchain teknolojisi ise faydalı olabilir Son dönemin en popüler konularından Bitcoin ve sanal paralar ile Block dar olanların bunlara yatırım yapmaya başlaması balonların şişmeye devam etmesini müm chain teknolojisini Marksist kün kılıyor. Er ya da geç patla yazar Erkin Özalp ile konuş yacakları ise kesin. tuk. n Bitcoin ve n Blockchain finansal siste diğer sanal pa mi nasıl etkiler? ralar balon mu “Blockchain”, yani blok zinci yoksa gerçek ri teknolojisi, tümüyle yasadı bir zemine sa şı işler için yapılan para trans EMRE DEVECİ hip mi? Bence bun lar, gerçek bir zemi nin üzerinde şişen ferlerini kolaylaştırırken, nor mal para transferleri Marksistler Bitcoin’e ni zorlaştırıyor. Kripto paraların bu kadar popüler olma balonlar. 20072008 yıllarındaki bunalım, ne diyor? sı, finans sistemini devre dışı bırakma devletlerin, kendi çıkar larından değil, spekü dıkları paraların değerini her latif bir şekilde değer kazanma an düşürebileceğini ve insan larından kaynaklanıyor. Diğer ların bankalardaki birikimleri yandan, bugün büyük finans ne el koyabileceğini bir kez da şirketleri ve kapitalist devletler ha gösterdi. Devletlerden ba de, daha güvenilir bir kayıt tut ğımsız bir para biriminin yara ma sisteminin maliyetleri dü tılması fikri böyle bir ortamda şürme potansiyeli nedeniyle, hayata geçirildi ve karşılık bul blok zinciri teknolojisinden ya du. Diğer taraftan, geçmişteki rarlanmaya yönelik projeler ge tüm diğer spekülatif balonlar liştiriyor. Her tür yeni teknolo gibi bu balon da, şiş ji, ona en fazla yatırımı yapabi meye devam ettiği lecek olan büyük sermaye sa sürece, ona yatı hiplerine ve kapitalist devletle rım yapanlara ko re yeni olanaklar da sunar. lay kazanç sağla n Dünyada nasıl bir dönü yabiliyor. Kripto şüme yol açabilir? paralar sayesinde ABD dolarının dünya gene büyük kazançla linde ödeme aracı olarak kabul rın elde edile edilmesi, ABD ekonomisinin bildiğinden büyüklüğüne dayanan ABD he yeni haber gemonyasının nedeni değil so KAPİTAL’İN ÇEVİRMENİ Yazar, çevirmen, Teorisyeniniz Devrimciydi: 21. Yüzyılda Marksizm ve Sosyalizm adlı kitabın yazarı, Karl Marx ile Friedrich Engels’in farklı eserlerinin çevirmeni ve Marx’ın Kapital adlı eserinin Yordam Kitap’tan çıkan çevirisinin editörlerinden ve çevirmenlerinden. nucu. Ulusal para birimlerinin gücü, onları basan devletlerin temsil ettikleri iktisadi güce bağlıdır. Piyasa değerleri tümüyle spekülatif nedenlerle çok fazla dalgalanan, çalınma ya da kaybedilme riski hiç de az olmayan ve er ya da geç tümüyle değer yitirecek olan kripto paraların, finans sektörünün yarattığı spekülatif balonlarla karşılaştırıldığında daha büyük ya da farklı bir dönüşüme yol açabileceğini düşünmüyorum. n Venezüella, kendi sanal parasını çıkaracağını ve ABD’nin finansal yaptırımlarını bu yolla aşmayı hedeflediğini açıkladı. Sizce bu gerçekçi bir plan mı? Benim görebildiğim kadarıyla ortada ciddiye alınabilir bir plan bulunmuyor. Eğer diğer kripto para birimleri gibi devlet müdahalelerinden bağımsız bir para birimi yaratılacaksa, mevcut kripto para birimlerinden birini kullanmakla bu para birimini kullanmak arasında herhangi bir fark olmayacaktır. Yok eğer devletin denetleyeceği bir para birimi yaratılacaksa, ülkenin bugünkü para birimi olan Bolivar ile bu yeni para birimi arasında yine herhangi bir fark olmayacaktır. SAVBUÜRYGÜAKNLIK Bu arada, insanlık tarihinin gördüğü en büyük savurganlıklardan biriyle karşı karşıyayız. Şu anda, Bitcoin madenciliği için, yani insanlığa en küçük bir faydası bulunmayan matematiksel işlemlerin bilgisayarlar tarafından yapılması için harcanan yıllık enerji miktarı, Danimarka’nın bir yıllık toplam enerji harcamasını geride bırakmış durumda. n Sanal paralar ve blockchain, eşitlikçi toplum tasarımları için yeni olanaklar sağlıyor mu? Eşitlikçi bir toplumda kripto paralara gerek ve yer olmayacaktır. Daha güvenilir bir kayıt tutma sistemi sunmanın yanı sıra insanların ortak hedefler doğrultusunda birlikte çalışmasını kolaylaştırma potansiyeline sahip olan blok zinciri teknolojisi ise yeni olanaklar sağlamaya aday. Ama herhangi bir teknolojinin doğası gereği ve kaçınılmaz olarak eşitlikçi bir toplumun yolunu açacağı düşünülmemeli. Bugüne kadar, blok zinciri teknolojisini kullanarak devlet müdahalelerinden bağımsız örgütler yaratmaya yönelik en önemli girişimler, mevcut üretim ve mülkiyet ilişkilerini temel aldıkları için, var olan eşitsizlikleri artırmaktan başka bir sonuç doğurmadı. Ağaç yaşlı, metot eksikTürk fındığının en büyük alıcısı Ferrore, fındıktaki tehlikeye dikkat çekti ÖZLEM YÜZAK Fındık üretiminde dünya birincisiyiz ama üretimden gelen bu gücü kullanıp doğru bir model yaratılamaması yakında fındıkta tehlike çanlarını çaldırabilir. Bir cümle ile özetlemek gerekirse: Ağaç yaşlı, çiftçi yaşlı, metot eksik... Türkiye’de fındıkta her yıl yüzde 1015 verim kaybı yaşanıyor. Azerbaycan, Oregon, Şili fındığında ise tam tersi, verim her yıl katlanarak artıyor. Türkiye’de hektar başına 800 kilo fındık elde edilirken, Oregon’da 4 misli (3.200 kilo) fındık alınıyor. İşin acısı Türkiye bu durumu ciddi bir sorun olarak görüp önlemler geliştirmezken Türk fındığının en önemli alıcılarından biri olan İtalyan Ferrore’nin bunu dert ediyor olması. Ferrore, Türkiye’den her yıl 200 bin tonun üzerinde kabuklu fındık alıp bunu işleyen ünlü İtalyan çikolata devi ve Nutella’nın yaratıcısı. 2. Dünya Savaşı sonrasında İtalya’nın yoksul bir kenti olan Alba’da kurulup bir dünya markası haline gelmiş. Gelirken de, uygulanan ekonomik gelişme modeli ile bulunduğu bölgenin kalkınmasına aracılık etmiş. Stratejik ürün olmalı Ferrero ile hem bölgeyi ziyaret ettik hem de Ferrore’nin  İnovasyon ve Stratejik İş Birimlerinden Sorum Aldo Uva lu Başkan Yardımcısı Aldo Uva ile konuştuk. Uva “fındık Türkiye için stratejik ürün olmalı” diye özellikle vurguluyor. “Yakın gelecekte şekerli ürünlerin yerini kuru meyve alacak. Fındık tüketimi de bu bağlamda artacak. Bu fırsatı doğru değerlendirirseniz kazanırsınız” diye de ekledi. Uva Türkiye’deki sorunları “Ağaçlar 80 100 yıllık yaşlı ağaçlar, yavaş yavaş yenilenmeleri gerekiyor. Doğru verim için çiftçinin 140 gün arazide kalması gerekiyor. Türkiye’de çiftçi 40 gün kalıyor. Metotları eksik; gübreleme, budama ve sulamayı doğru zamanda yapmıyor” dedi. Ferrore toplam fındık ihtiyacının yüzde 70’ini Türkiye’den karşı İtalya modeli zenginleştirdi İtalya fındık üretiminde lider bir ülke değil ama hem fındığı işleyerek çikolatada bir dünya markası yarattı hem de hayli yoksul olan bir bölgeyi kalkındırmayı ve bir turizm merkezi haline getirmeyi başardı. Alba kentinde 1946 yılında kurulan Ferrore çikolata fabrikası Nutella’yı yaratırken bölge çiftçisine de iş imkânı yarattı. Fındık üzerine bir mes lek okulu açıldı. Öğrencilerden biri de Türk; Esma Nur Aydın. Okul birincisi. Ve ileride bu konuda çalışmak kendi işini kurmak istiyor. Bölge halkı fındık, şarap ve bölgeye özgü trüf mantarı üzerinden güçlü bir turizm de yaratmayı başarmış. Fuarlar ve festivaller de büyük bir çekim merkezi. Bugün kişi başı gelir 23 bin Avro civarında. lıyor. Bu yüzden Türkiye’deki üretimin sürdürülebilirliği onlar için çok önemli. Giresun ile Alba kenti arasında geçen yıl kardeş şehir protokolü imzalandı. Ortak çalışmalar başladı. Ferrero Türkiye Genel Müdürü Azmi Gümüşlüoğlu da Türk fındığının en büyük kullanıcısı olarak 5 yıldır yürüttükleri Değerli Tarım Projesi ile 35 milyon TL kaynak ayırarak 35 bin çiftçiye ulaştıklarını belirtti. Gümüşlüoğlu “Sahada aralarında ziraat mühendisleri ve sosyal uzmanların bulunduğu 110 çalışanımız bulunuyor. Değerli Tarım uygulamalarını kullanan çiftçilerimiz verimliliklerinde yüzde 30’a ve kârlılıklarında yüzde 66’ya kadar artış gördüler. En önemlisi, ortaya çok yüksek kalitede fındık mahsulü çıktı” dedi. Ferrero’nun Türkiye’de 7 fabrikası bulunuyor. Manisa fabrikasından 100 ülkeye ihracat yapılıyor. Bunun dışında 6 tane fındık işleme fabrikası ve toplam 1650 çalışanı var. Migros balıkları ‘MAP’ladı İbrahim Sözen Ümit Güvenç Migros; somon, çipura, levrek, hamsi, tekir, palamut, lüfer, istavrit satışını balık tezgâhı bulunmayan mağazalarında da gerçekleştirmek için Leröy Türkiye ile işbirliği gerçekleştirdi. Denizden çıktığı gün temizlenen ve MAP (modifiye atmosfer paketleme) teknolojisiyle ambalajlanan balıklar pişirmeye hazır şekilde Migros mağazalarında satışa sunuldu. MAP ambalaj teknolojisi, ürünlerin raf ömrünü yüzde 400’e kadar uzatıyor, bozulmalara karşı gıdaları katkı maddesi eklemeden koruma altına alıyor. Bu teknoloji sayesinde Migros, MAP ambalajlı balık satışını Türkiye çapındaki 860 mağazasına taşıdı. Migros Ticaret A.Ş. Taze Ürünler Pazarlama Direktörü İbrahim Sözen, “Sadece Migros’ta bulunan bu hizmet sayesinde balığı her an ulaşılabilir ve ekonomik bir alternatif haline getirdik” dedi. Pasaporta çift haneli zam Yurtdışına seyahat etmek artık daha masraflı olacak. Yükselen enflasyon, pasaport harçlarına da yansıdı. Vatandaşlar, 2018 yılından itibaren pasaportlarını almak için yüzde 14.47 oranı kadar daha fazla ödeme yapacaklar. Ödenecek olan harç miktarları ve ne kadar süre ile geçerli oldukları süre şöyle: 6 aylık; 137.50 TL, 1 senelik; 201.30 TL, 3 senelik; 465.50 TL, 410 senelik; 657.40 TL. Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen yeni pasaport harç bedelleri, zamlı hali ile 2018 Ocak ayı başından itibaren ge çerli olmaya başlayacak. Çıkarılan son yasa ile birlikte 2017 yılının sonunda bütün pasaport işlemleri Nüfus ve Va tandaşlık İşleri Genel Müdürlüğü tarafından yapılacak. Ancak 2018’e kadar işlemler yine Emniyet Genel Müdürlüğü’nce gerçekleştirilmeye devam edecek. l Ekonomi Servisi Vodafone’dan yatırıma devam Vodafone Türkiye Üst Yöneticisi (CEO) Colman Deegan, toplam 23.2 milyon mobil müşteriye hizmet verdiklerini ve Türkiye için 20172018 mali yılında taahhüt ettikleri 1 milyar liranın üzerindeki yatırım programlarını devam ettirdiklerini söyledi. Deegan, 30 Eylül 2017 tarihiyle biten 201718 mali yılının ilk yarısında, servis gelirlerinin yüzde 14.3 artarak 4.5 milyar liraya ulaştığını, FAVÖK oranlarının organik bazda yüzde 20.4 artışla 1.3 milyar liraya yükseldiğini, kurumsal segment servis gelirlerinin ise, 201718 mali yılının ilk yarısında, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14 arttığını bildirdi. l Ekonomi Servisi Antifriz uyarısı Kimya Mühendisleri Odası (KMO), cam sularının donma noktasının gerçekte olduğundan daha düşük gösterilmesine karşı tüketicileri uyardı. KMO, “Metil alkol oranı yüzde 20 olan ürünlerin tüketiciler tarafından kullanılması halinde, hava sıcaklığı 12 derecenin altına düştüğünde araçlarda kullanılan cam suyu antifrizlerinin donması ve araçlarda ciddi arızalar meydana gelmesi riski bulunmaktadır” dedi. Şahenk’e Legion D’Honneur nişanı Doğuş Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ferit F. Şahenk, 1802 yılından bu yana Fransız hükümeti tarafından verilen en üst düzey nişan olan “Legion D’Honneur”e layık görüldü. İstanbul’da Fransız Sarayı’nda düzenlenen törende Ferit F. Şahenk’e nişanı, Fransa’nın Türkiye Büyükelçisi Charles Fries takdim etti. Törende konuşan Şahenk “Bugün hayatımdaki en özel zamanlardan birini yaşıyorum, büyük onur duydum” dedi. Uyumlu mükellefe indirim 1Ocak’tan itibaren ticari, zirai veya mesleki faaliyeti nedeniyle gelir vergisi mükellefi olanlarla finans ve bankacılık sektörlerinde faaliyet gösterenler, sigorta ve reasürans şirketleri, emeklilik şirketleri ve emeklilik yatırım fonları hariç kurumlar vergisi mükellefleri arasından vergisini düzenli ödeyenlerin yıllık beyannameleri üzerinden hesaplanan vergilerinin yüzde 5’i indirilecek. Hesaplanan indirim tutarı 1 milyon liradan fazla olamayacak. C MY B