Katalog

EKONOMI 10 u sene gıda fiyatları hiç olmadığı kadar yükselip vatandaşın mutfağına ateş düştü. Her ne kadar bu yüksek fiyatlara neden olarak kuraklık, iklim koşulları ve döviz kurundaki artış gösterilse de zamlardaki temel neden ülkenin verimli tarım alanlarını kaybediyor olması. Türkiye, son 10 yılda ekilen ve dikilen tarım alanlarının yaklaşık yüzde 10’unu, çayır ve meralarla toplam tarım alanlarının da yüzde 6.4’ünü kaybetti. 2004’te 26 milyon 593 bin dekar olan ekilen ve dikilen tarım toprağı, 2014’te 23 milyon 943 bin hektara geriledi. AA’nın Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Antalya Ticaret Borsası (ATB) verilerinden yaptığı derlemeye göre, 2014 sonu itibarıyla Türkiye’de ekilen ve dikilen tarım alanı 23 milyon 943 bin hektar, çayır ve mera arazileriyle toplam tarım alanı da 38 milyon 560 bin hektar olarak belirlendi. Tarım alanlarının yüzde 40.9’unu tahıllar ve diğer bitkisel ürünleri, yüzde 10.6’sını nadasa bırakılan tarım toprakları, yüzde 2’sini sebze bahçeleri, yüzde 0.01’ini süs bitkileri, yüzde 8.4’ünü meyveler, içecek ve baharat bitkileri, yüzde 38’ini de çayır ve meralar oluşturdu. 2004 ile kıyaslandığında 10 yılda toplam tarım alanının yüzde 6.4, yani 2 milyon 650 bin hektar azaldığı görüldü. 2004’te Türkiye’nin toplam tarım alanı 41 milyon 210 bin hektar idi. YouTube’un genç milyoneri 2012’de Youtube’da İsveçli Kjelberg tarafından açılan ‘PewDiePie’ adlı oyun kanalı 38 milyon takipçiye ulaştı ve 2014’te 6 milyon 500 bin Avro gelir elde etti. 37 milyarlık satış ABD’li özel sağlık sigortası şirketi Aetna, rakibi Humana’yı satın almak için anlaşmaya vardı. Aetna, Humana için nakit ve hisse senedi karşılığı 37 milyar dolar ödeyecek. Pazar 5 Temmuz 2015 EDİTÖR: PELİN ÜNKER TASARIM: SERPİL ÜNAY Toprağımızı kaybediyoruz Türkiye son 10 yılda tarım alanlarının yüzde 10’unu kaybetti. Buna göre 2 milyon 650 bin hektara yakın tarım arazisi imara, turizme ve sanayileşmeye kurban gitti B Devşirme CHP’lilik HP yönetimi, galat düşünce, yanılgı ile başarılı da olamıyor, yanılgı içinde dolayısıyla da. “CHP’nin geleneksel oyları iktidar için yetersiz, oyları artırabilmek için esnemek gerekiyor” düşüncesinden kaynaklanıyor. Sağa açılmak, Batı’nın sosyal demokrat partilerine öykünmek, neo liberallerin de beğenisini kazanmak, iş çevrelerine hoş gözükmek, böylece partinin oyunu artırarak iktidar olmak düşüncesi sürüyor. CHP 1980 darbesinden sonra bu tür yanılgılarla, hareket ediyor. Devşirme CHP’lilik, sözde ünlülerle vitrin süsleme peşinde. Peki, başarı kazanılıyor mu? Hayır. Oylar CHP’nin 1980 öncesi geleneksel oy oranının gerisinde kalıyor. Her seçim sonrası teselli, bir bahane bulunuyor. Önceden “Seçimi yitirdik ama oylarımız arttı” gerekçesi ileri sürülüyordu. 25’inci milletvekili seçiminde hem oy hem de milletvekili sayısı azalınca, bu kez partinin birinci sırada olduğu il sayısında artış başarı ölçüsü, tesellisi oldu. Yakın gelecekte başarı ölçüsü sandık sayısına indirgenirse şaşmamak gerekir. “Kazanılan sandık sayısı arttı” diye övünülebilir. HHH Einstein, aynı denemeyi yapıp farklı sonuç beklemek akıllıca bir davranış değil demiş, ama CHP kaç seçim dönemidir Sayın K. Kılıçdaroğlu, öncesi, selefi de dahil bu denemeyi yapıyor. Sonuç değişmiyor. CHP son dönemlerde hangi seçimde partinin ilkelerini, temel ilke laikliği, altıoku, devletçiliği, planlamayı, sinaileşme programını, KİT’leri, ciddi bir vergi yapısı değişikliğini, iç tasarrufları artırmayı, savundu da oyları azaldı. Anımsamıyorum. Savunmak için inanç gerekiyor. Devşirme particilerle tutarlılık, savaşım gücü, özveri, etkinlik sağlanamıyor, bu yaklaşım partinin gerçek tabanında da güveni sarsıyor. Güven eksikliği oylamaya katılmama tepkisini, sonucunu doğuruyor. Son seçimde çevredeki birkaç örneğe bakarak genelleme yapmak belki doğru olmayabilir, ama seçime katılmayan yüzde 16 oranındaki seçmen kitlesinin önemli bir bölümü CHP’li veya CHP eğilimli seçmen olabileceğini düşünüyorum. CHP ilkelerini benimsememiş, belki yaşamı boyunca CHP’ye oy vermemiş, vermeyi dahi düşünmemiş bir kişi niçin CHP’ye girer: adayları, yöneticileri arasında yer alır? Başkanın nazik davetini kırmamak için mi? Herhalde böyle bir güdüye inanmak zor. Bir beklenti ile CHP’ye geliyorlar. Partiye giriş inanç temelinde olmadığından da ayrışma çabuk oluyor, vitrin bozuluyor. HHH Batı demokrasilerinde yerleşmiş geleneklerden, parti etiğinden söz ederiz. Yerleşmiş gelenek, seçimde başarılı olamamış parti liderinin başkanlıktan çekilmesidir. Nitekim yakın bir geçmişte İngiltere’de yapılan milletvekili seçiminde İşçi Partisi Başkanı Ed Miliband, partisini iktidara taşıyamadığı için, seçimin ertesi gününü dahi beklemeden istifa etti. Bizde art arda üç seçim başarısızlığından sonra, istifa bir yana, istifa gündeme gelmesin diye koalisyon girişimleri yapılıyor. O zaman partinin yöneticilerine şu soruyu yöneltmek gerekiyor. “Sizlerin işlevi ne?” Partiyi işlevsizleştirmek mi? C 27 MİlYoN CEzA KESİlDİ GıdA fİYATLARı HÂLÂ YÜKSEK Nisanda yıllık bazda yüzde 14.36’ya yükselen gıda ve alkolsüz içecekler grubunda enflasyon mayısta yüzde 12.81; haziranda ise yüzde 9.28’e geriledi. Gıda fiyatlarının yaz ayları boyunca mevsimlik düşüşünü sürdürmesi beklenirken bu düşüş enflasyonun kalıcı olarak düşmesini sağ layamayacak. Enflasyonda kalıcı düşüş için ise başta gıda dağıtım zinciri ve verimlilikle ilgili reformlar gerekiyor. Bunun için Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi kuruldu ancak seçim öncesi somut bir adım atılmadı. Yapısal sorunlar sürüyor. eden Çandır, “Söylemde hepimiz tarımı stratejik bir sektör olarak kabul ediyoruz ama uygulamada bunun karşılığını görmüyoruz. Tarım sektörü yeterince değerlendirilemiyor” dedi. Antalya’da da son 10 yılda yaklaşık 267 bin dekar tarım alanının kaybolduğunu dile getiren Çandır, bu toprakların büyük bölümünün turizm nedeniyle yok olduğunu söyledi. l Ekonomi Servisi En fazla kayıp tahılda 10 yılda en fazla tarım alanı kaybı tahıllar ve diğer bitkisel ürün alanlarında gerçekleşti. 2004’te 17 milyon 962 bin hektar olan tahıllar ve diğer bitkisel ürünlerin alanı 2014’te 15 milyon 789 bin hektar alana geriledi. 200’’te 895 bin hektar olan sebze bahçeleri alanı 804 bin hektara gerilerken, 14 milyon 617 bin hektar olan çayır ve mera arazi miktarında bir değişiklik olmadı. 10 yıl önce 2 milyon 780 bin hektar düzeyinde olan meyveler, içecekler ve bitkileri alanı ise 3 milyon 238 bin hektara çıktı. Yüzde 8’e düştü Antalya Ticaret Borsası (ATB) Başkanı Ali Çandır, kentlerin büyümesi, miras yoluyla tarım arazilerinin bölünmesi, verimli araziler üzerine sanayileşmenin artması ve göç nedeniyle tarım arazilerinin yok olduğunu söyledi. Tarımın ekonomi içindeki payının da yüzde 12’den yüzde 8’lere kadar düştüğüne işaret Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı’nca, gıda üretim, satış ve tüketim noktalarında bu yılın ilk 6 ayında 335 bin denetim yapıldı. Toplamda 5 bin 375 adet idari para cezası uygulandı. 49 firma hakkında da suç duyurusunda bulunuldu. Söz konusu denetimlerde kesilen idari para cezasının toplam tutarı ise 27 milyon 580 bin 326 lira oldu. Ayrıca 74 firmanın 79 parti ürünü taklittağşiş kapsamında, 16 parti ürün ise içerisinde bulunmaması gereken ilaç etkin maddesi bulunduğu için firmaların adı ve ürün adı kamuoyuna açıklandı. metalde işçi kıyımı sürüyor etal direnişin yeni adreslerinden Arçelik LG’de direniş üçüncü gününe girerken, dün verilen sözlerin tutulmamasını ve mobbingin devam etmesini gerekçe göstererek iş bırakan 170 işçinin iş akdi feshedildi. Gebze Organize Sanayi Bölgesi (GOSB)’nde faaliyet gösteren fabrikada 470 kadrolu, 2 bin 106 aylık geçici işçi önceki gece hep birlikte iş bırakarak direnişe geçti. Şirket işten çıkarma gerekçesi olarak, işçilerin işbaşı yapmamalarını ve yasa dışı eylemlere devam ettirmelerini gösterdi. ArçelikLG fabrikasında işten çıkarılan işçilerin, işverenin işten çıkarma kararına tepki göstererek, fabrikadan dışarı çıkmak istemedikleri bildirildi. Fabrikanın önüne çok sayıda çevik kuvvet ekibi ve TOMA aracı geldi. Öte yandan, bazı sendikaların başkan, temsilci ve üyeleri de fabrika önüne gelerek, iş akitleri feshedilen 170 çalışana destek verdi. l Ekonomi Servisi M GEREKçE EYLEmLER Mayıs sonunda Bursa Renault fabrikasında başlayan oradan Kocaeli Ford, Ankara Türk Traktör gibi büyük otomotiv fabrikalarına yayılan eylemler ve Türk Metal Sendikası’ndan istifalar, Arçelik LG fabrikasına da ulaşmış, Arçelik işçileri toplu şekilde TürkMetal Sendikası’ndan istifa etmişti. Eylemlerin ardından Tofaş’ta 82, Mako’da 60, Rolmek’te 60, Ototirm’de 56 işçinin işine son verildi. İşten çıkarılanların ortak özelliği ise Türk Metal Sendikası’ndan istifa eden ve eylemlerde sözcü olarak yer alan isimler oldu. Petrol Ofisi artık kamu ihalelerine katılabilecek. Petrol ofisi’ne yasak kalktı P etrol Ofisi ile Doğan Şirketler Grubu Holding hakkındaki kamu ihalelerine katılma yasağı mahkeme kararıyla kaldırıldı. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Elektrik Üretim AŞ Genel Müdürlüğü’nden yapılan duyuruya göre, Petrol Ofisi ile şirket sermayesinin yarısından fazla hissesine sahip ortağı Doğan Şirketler Grubu Holding ve Petrol Ofisi’nin sermayesinin yarısından fazla hisselerine sahip bulunduğu bazı şirketler hakkında daha önce alınan kamu ihalelerine katılma yasağına ilişkin yeni bir karar alındı. Buna göre, 2009 tarihinde başlayan hukuki süreç sonunda alınan nihai mahkeme kararı uyarınca, söz konusu şirketler hakkında alınan kamu ihalelerine katılma yasağı kaldırıldı. l Ekonomi Servisi TÜBİSAD: Ekonomik büyüme etkilenir ilişim Sanayicileri Derneği (TÜBİSAD) tarafından yapılan açıklamada, elektronik ürünlerin ithalatındaki ek vergiye dayalı bilişim sektöründeki daralmanın ekonomik büyümeyi etkileyeceği savunuldu. Cep telefonu ve tablet bilgisayar gibi ürünlere ek vergi geleceğine ilişkin haberlerin ardından bir açıklama da Bilişim Sanayicileri Derneği TÜBİSAD tarafından yapıldı. Açıklamada bilişim ve iletişim teknolojileri sektörünün gelişmesinin önündeki en büyük engellerden biri olarak sektörde uygulanan ağır vergi yükü gösterildi ve “Özellikle bilgisayar ve iletişim donanım ekipmanlarına uygulanması düşünülen ek vergi yükünün, bilişim ürünlerinin genel olarak fiyatını yükselteceği; dolayısıyla kullanım ve erişim oranlarını ciddi bir şekilde düşüreceği bir gerçektir. Bu durumun da gerek ekonomik gerekse de bilgi toplumuna dönüşüm hedefleri bakımından gelişimin önünde önemli bir engel oluşturacağı açıktır” denildi. ArçelikLG Fabrikası işçileri, ücretlerinin artırılması talebiyle 27 Mayıs’ta da eylem yapmıştı. (Fotoğraf: AA) B İmmİB’den Güney Afrika çıkarması stanbul Maden ve Metaller İhracatçı Birlikleri (İMMİB) Yapı Malzemeleri Komitesi, Güney Afrika pazarından daha fazla pay almak amacıyla bölgenin önde gelen fuarlarından Bauma Conexpo’ya ilk kez katılacak. İMMİB Yapı Malzemeleri Komitesi Başkanı Serdar İ TSKB’ye 256 milyon dolarlık sendikasyon ürkiye Sınai Kalkınma Bankası (TSKB) 256 milyon dolarlık sendikasyon kredisi aldı. Commerzbank koordinatörlüğünde dünyanın önde gelen bankalarının katılımıyla gerçekleşen sendikasyon, yüzde 200’ün üzerinde yenileme oranıyla imza Urfalılar, Güney Afrika’nın yapı malzemeleri ithalatının 3.4 milyar dolar olduğunu ve sektör ihracatının ise 45.1 milyon dolarla sınırlı kaldığını kaydetti. Urfalılar, komite olarak Türk yapı sektörünün Afrika pazarından çok daha fazla pay alması için çabaladıklarını dile getirdi. T landı. TSKB Genel Müdürü Özcan Türkakın, “Temin ettiğimiz sendikasyon kredisini, özel sektör firmalarının dış ticaret finansmanına yönelik yatırım ve proje finansmanı kredileriyle kısa vadeli finansman ihtiyaçları çerçevesinde kullandıracağız” dedi. C M Y B