Katalog

Artan siyasi belirsizliklerin etkisiyle TL’ye güven de azaldı. Bankalardaki döviz mevduatı ve fonlar son bir yılda yüzde 44.78, seçim öncesi hafta ise yüzde 13.47 arttı konomideki kırılganlıklar ve siyasi gerginlikler nedeniyle Türk Lirası’na güven azalırken bankalardaki döviz mevduatı da yükselişe geçti. Yılbaşından bu yana yurtiçinde yerleşik bankalardaki topPİYASA lam mevduat NOTLARI ve fonlar yüzde 12.56 artarken, yabancı para cinsinden mevduat ve fonlar bunu neredeyPelin se dörde katladı. YurtiçindeÜnker ki bankalardaki mevduat ve fonlar döviz cinsinden yüzde 44.78 artarken, TL cinsinden yüzde 6.84 azaldı. Seçim öncesi haftada ise dövizde artış yüzde 13.47 olurken, TL cinsinde artış yüzde 7.13’te kaldı. 30 Ekim itibarıyla bankalarda toplam 509 milyar 730 milyon 461 bin liralık döviz mevduatı bulunuyor. Buna karşılık TL cinsinden 672 milyar 67 milyon 879 bin liralık mevduat var. Yani toplam mevduatın yüzde 43.1’ini döviz Yurttaş seçimden önce dolara koştu E mevduatları, 56.9’unu da TL mevduatları oluşturuyor. 2014 sonunda bankalarda 655 milyar 831 milyon 96 bin TL mevduatına karşılık 362 milyar 708 milyon 764 bin liralık döviz mevduatı vardı. Döviz mevduatları toplam mevduatın yüzde 35.6’sını oluşturuyordu. Toplam mevduat içinde yabancı para cinsinden mevduatın payı azalırken bu, artan güven ve istikrar ortamının bir göstergesi olarak görülüyordu. Şimdi tablo tam tersine döndü. TL ise yılbaşından bu yana yüzde 17 değer yitirdi. AKP’yi tek başına iktidara taşıyan seçim sonuçlarının ardından dolar/TL haftaya 2.7580’e kadar gerileyerek başladı. Ancak bu düşüş eğilimi, yeniden ortaya çıkan Başkanlık rejimi tartışmaları, yeni ekonomi yönetiminin nasıl şekilleneceği ve Merkez Bankası’nın hükümet ve Cumhurbaşkanlığı ile nasıl bir ilişki içinde olacağı beklentileriyle yerini kısa zamanda tekrar yükselme eğilimine bıraktı. Buna bir de Fed Başkanı Yellen ve önde gelen Fed üyelerinin aralık ayında bir faiz artırımı olabile 10 EKONOMI EDİTÖR: ZEKİ TEZER Suriyeli mülteci akını Ikea’larda yatak bırakmadı Ikea, Suriyeli mülteci akını nedeniyle İsveç ve Almanya’daki satış noktalarında yastık, yatak ve minderlerin bitme noktasına geldiğini duyurdu. Ikea’nın Sözcüsü Josefin Thorell, TASARIM: SERPİL ÜNAY “Eğer durum böyle devam ederse gerekli arzı sağlamakta zorlanabiliriz” dedi. Ikea, İsveç hükümetine mültecilerin ihtiyaçları için gerekli tedariki sağlıyor. Pazar 8 Kasım 2015 AB’nin vize uygulaması ticari ve ekonomik ilişkilerde kayba yol açıyor. Vizenin faturası 300 milyar Avro vrupa Birliği’ne (AB) vize engeli, AB ve Türkiye ekonomisine büyük zarar veriyor. Vizesiz Avrupa Projesi ve Türkiye’yi Tanıtım Platformu’nun Kurucu Başkanı Mehmet Okumuş, yıllık 120 milyar Avro’luk dış ticaret hacmi ile Türkiye’nin AB’nin altıncı büyük ticari ortağı olduğuna dikkat çekerek, vize engelinin tamamen kaldırılması halinde bu rakamın ithalat, ihracat, turizm ve taşımacılık gibi sektörlerdeki gelirlerin artışıyla 5 yıllık sürede 250300 milyar Avro’ya kolayca ulaşabileceğini belirtti. A Cari açığın finansmanı Gelecek hafta sanayi üretimi ve cari denge verileri açıklanacak. Sanayi üretimi yarın, cari açık verisi perşembe günü gelecek. Cari açığın finansmanının kalitesiz olduğuna dair kredi derecelendirme kuruluşlarından uyarılar sürüyor. Moody’s hafta içinde yaptığı uyarıda, cari açığın finansman şeklinin yatırımcı güvenini etkilediğini, Türkiye’nin risklerini artırdığını vurguladı. Merkez Bankası Başkanı Erdem Başçı ise hafta içinde yaptığı sunumda cari açığın finansmanının büyük oranda doğrudan yabancı sermaye akımları ve uzun vadeli borçlanmayla sağlandığını belirtti. Bu açıdan cari açık verisi Türkiye’nin kırılganlıklarını azaltıp azaltmaması konusunda fikir verecek. ‘Endişeler yersiz’ AB yöneticileri tarafından Türkiye’ye yönelik vize uygulamalarının tamamen kaldırılması ya da vize şartlarında kolaylıklar sağlanması için adım atılmadığını söyleyen Okumuş, AB’nin “vizeler kalkarsa Türkler akın eder” endişesinin gereksiz, komik ve asılsız olduğunu savundu. Okumuş, “Türkiye’nin ürettiği ürünler AB’de serbestçe dolaşabilirken, bu ürünleri üreten ve satan Türk insanının etrafı AB tarafından adeta vize duvarlarıyla çevrilmiş, seyahat ve ticaret özgürlüğü elinden alınmıştır” dedi. AB ülkelerine vize başvuru ücretlerinin ortalama 100 Avro olduğuna da işaret eden Okumuş, buna fotokopi, danışma, fotoğraf, randevu, ulaşım gibi diğer masrafların eklenmesiyle bir kişinin yaptığı masrafın ortalama 250300 Avro’yu bulduğunu anlattı. Okumuş, Türkiye’ye vizenin kaldırılması halinde serbest dolaşımın vereceği imkânlarla ve karşılıklı ilişkilerle ticaret, tanıtım ve pazarlama gücünün artacağını belirtti. l Ekonomi Servisi Geçici bahar Tablo tersine döndü ceği yönündeki açıklamaları ve ABD tarım dışı istihdam verileriyle doların küresel piyasalarda güçlenmesi de eklenince dolar/TL paritesi cuma günü 2.92’ye dayandı. Hafta başında yüzde 9.6’ya gerileyen faizler de yeniden yüzde 10’u geçti. Güçlü gelen ABD tarım dışı istihdam verilerinden sonra ABD’de Fed’in aralık ayında bir faiz artırımına gitme olasılığı yükseldi. Bu çerçevede TL’nin dolar karşısında değer kaybının sürmesi bekleniyor. Demokrasi zeytin ağacı gibi TAV cirosunu yüzde 14 artırdı TAV Havalimanları yılın ilk dokuz ayında cirosunu bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 14 artırarak 822 milyon Avro’ya yükseltti. TAV, aynı dönemde amortisman ve vergi öncesi faaliyet kârını ise yüzde 21 artırarak 395 milyon Avro’ya yükseltti. TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Sani Şener “İlk dokuz ayda hizmet verdiğimiz havalimanlarında ağırladığımız yolcu sayısı yüzde 8 artışla 78 milyona ulaştı. İlk 9 ayda oldukça kuvvetli bir nakit akışıyla net borçluluğumuzu yüzde 12 azalttık” dedi. l Ekonomi Servisi 11. Ayvalık Zeytin Hasat Günleri kapsamında konuşan Prof. Ortaylı, demokrasi vurgusu yaparak, ‘Demokrasi de zeytin ağacı gibi her yerde tutunamıyor’ dedi eytin dar bir coğrafi bölgede yetişir; tıpkı demokrasinin dar bir sahnede varlık gösterebilmesi gibi... Demokrasi de zeytin ağacı gibi her yerde yetişemiyor, yetişse bile tutunamıyor.” Ayvalık’ta bu yıl 11’incisi yapılan Ayvalık Uluslararası Zeytin Hasat Günleri kapsamında düzenm le Öz lenen panelde Yüzak Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın bu sözleri sanırım en vurucu nokta. Özellikle zeytin ağaçlarının hunharca kesildiği, yanlış politikalarla tarım ve hayvancılığın giderek çökertildiği Türkiye’de zeytin ve zeytinyağı deyince ilk akla gelen bölgelerden biri Ayvalık. Yılda 56 bin ton zeytinyağı üretiminin yapıldığı bölge son yıllarda yaptığı atakla hem coğrafi menşe işareti aldı hem de Türkiye’nin uluslararası yeterliliğe sahip ilk akredite laboratuvarını oluşturdu. Ayvalık Ticaret Odası Başkanı İbrahim Kantarcı yılda kişi başına 2 litre zeytinyağı tüketildiği “Z Refah endeksinde Türkiye 78. sırada ondra merkezli uluslararası düL şünce kuruluşu Legatum’un Refah Endeksi’ne göre, Türkiye 142 ülke arasında 78. sırada. Norveç bütün uluslararası refah sıralamalarında olduğu gibi yine bir numarada. Legatum’un 2015 endeksinde, Türkiye ekonomi açısından 87’nci, ekonomik fırsatlarda 67’inci, yönetilme kapasitesinde 51’inci, eğitimde 85’inci, sağlıkta 57’inci, kişisel özgürlüklerde 72’nci, sosyal sermayede 139’uncu, güvenlik alanında ise 109’uncu sırada yer aldı. Endeksin toplam sıralaması, ülkelerin bütün özelliklerinin ağırlık ortalaması sonucu ortaya çıkan skor alınarak hesaplanıyor. Toplam sıralamada Filipinler, Ekvador, Azerbaycan, Sri Lanka, Panama ve Romanya gibi ülkeler Türkiye’nin üstünde yer alıyor. Endeksin zirvesindeki Norveç’i sırasıyla İsviçre, Danimarka, Yeni Zellanda, İsveç, Kanada, Avustralya, Hollanda, Finlandiya ve İrlanda izliyor. l Ekonomi Servisi Akçansa’nın geliri 1.071 milyon lira Akçansa, yılın ilk 9 ayında 1.071 milyon TL satış geliri elde ettiğini açıkladı. Şirketin brüt kârı 318.5 milyon TL, net kârı ise 218.5 milyon TL oldu. Akçansa Genel Müdürü Mehmet Hacıkamiloğlu, iç pazarda çimentoya olan talebin yeni yatırımlar ve projeler doğrultusunda sürdüğünü, dünyada ise önemli ve kalıcı pazarlar kazandıklarını vurguladı. Hacıkamiloğlu, ABD, Akdeniz Havzası ve Rusya’ya ulaştıklarını söyledi. l Ekonomi Servisi Türkiye’de zeytinyağı üretiminin önemli merkezi Ayvalık, endüstriyel kültür mirası alanında UNESCO listesine girmek için başvuruda bulunacak. ni bu rakamın çok az olduğunu ve hedeflerinin bunu yılda kişi başı 5 litreye çıkarmak olduğunu söyledi. Ayvalık Belediye Başkanı Rahmi Gerçer ise Ayvalık’ın Endüstriyel Kültür Mirasına Sahip Çıkma alanında UNESCO listesine girmek üzere başvuru yapacaklarını bildirdi. Akdeniz Zeytinci Şehirler Birliği Başkanı İtalyan Enrico Lupi’ye göre de Akdeniz ülkeleri için altın kadar önemli olan zeytincilik bir kültür. Akdeniz Diyeti’nin, UNESCO Somut Olmayan Varlıklar listesine girdiğine ve 7 ülkenin bu kapsamda değerlendirildiğine dikkat çeken Lupi, dünyada zeytinyağı tüketiminin sadece yüzde 3 oranında olduğunu belirterek “Biz Akdeniz ülkeleri bu pazarlara girebilmek için önce kültürümüzle fethetmek zorundayız, bu yüzden işbirliği zorunlu” diye konuştu ve Türkiye’yi 8. ülke olmaya davet etti. Bu yılki hasat, Merkez Camii, göç temalı Kent Müzesi ve 19’uncu yüzyıldan kalma taş evleriyle eski bir Boşnak köyü olan Küçükköy’de gerçekleşti. Çayeli Bakır yönetimi lokavt kararı aldı ize’nin Çayeli İlçesi Madenli Beldesi’nde bulunan ve Türkiye’nin en büyük bakır madeni olan Çayeli Bakır İşletmeleri’nde 320 işçinin başlattığı ve 9 gündür süren grevde işveren, 320’si sendikalı olmak üzere yaklaşık 500 işçi için lokavt kararı aldı. 9 Kasım Pazartesi gününden itibaren uygulanacak kararla tüm işçilerini izine çıkartan Çayeli Bakır İşletmeleri madencilik faaliyetine ara verecek. Çayeli Bakır İşletmeleri (ÇBİ) ile Türk Maden İş Sendikası arasında sürdürülen toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde işverenin sıfır zam önerisinin kabul edilmemesi üzerine, 320 işçi 20 Ekim tarihinde greve başladı. Çayeli Bakır İşletmeleri’nin sendika yetkilileri ile yaptığı son görüşmelerden uzlaşma çıkmayınca ÇBİ yönetimi lokavt kararı aldı. Konuya ilişkin yazılı açıklama yapan ÇBİ Genel Müdürü Ian Anderson, “Maalesef sendikanın beklentilerini karşılamamız mümkün olmamıştır” dedi. l Ekonomi Servisi Tüketim düşük R Finansbank’tan 673 milyon kâr Tarım ve hayvancılık GDO’ya teslim Toplam 32 çeşit GDO’lu hayvan yeminin ithalatına izin veren Biyogüvenlik Kurulu’nu kınayan THD Genel Başkanı Turhan Çakar, “Gıda egemenliğimiz yok edilmiştir” dedi. üketici Hakları Derneği (THD) Genel Başkanı Turhan Çakar, 5 Kasım’da Resmi Gazete’de yayımlanan kararla, hayvan yemlerine GDO serbestisi getirilmesine tepki gösterdi. Çakar, “Gıda egemenliğimiz yok edilmiştir. GDO’lu ithal yeme mahkum eden tarım ve hayvancılık politikalarına neden olanları tüketi Finansbank, Eylül 2015 dönemine ait bilançosunu açıkladı. Toplam özkaynaklarını yüzde 4 oranında artırarak 8 milyar 937 milyon TL’ye çıkaran Finansbank’ın net dönem kârı ise 673 milyon TL oldu. Finansbank’ın toplam aktifleri 90 milyar 410 milyon TL olarak gerçekleşirken, toplam krediler, 2014 sonuna oranla yüzde 14 arttı. l Ekonomi Servisi T ciler olarak şiddetle kınıyoruz” dedi. 2 adet GDO’lu soya çeşidi ve 6 adet GDO’lu mısır çeşidine ilişkin en son ithalat izninin 5 Kasım 2015 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandığını hatırlatan Çakar, bugüne kadar 7 soya ve 25 mısır çeşidi olmak üzere toplam 32 çeşit hayvan yeminin Türkiye’ye ithalatına izin ve ren Biyogüvenlik Kurulu’nu protesto ettiklerini söyledi. Türkiye’de hayvan yeminin emperyalist GDO firmalarına teslim edildiğini savunan Çakar, bundan GDO’lu tohum ve yem üreticisiyle, ihracatçı firmaların yarar sağladığını, riskini ve zararını yüklenenlerin ise tüketiciler ve ülke olduğunu vurguladı. l Ekonomi Servisi AB, GDO’lu tarımı yasaklarken, Türkiye yaygınlaştırıyor. C M Y B