Katalog

18 MAYIS 2014 PAZAR CUMHURİYET SAYFA HABERLER AA 3 EMO: ÖNLEM ALINMAZSA YENİ FELAKETLER KAÇINILMAZ uğramamış l Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız dün yaptığı açıklamalarda,Türkiye’nin en büyük maden kazasında 485 işçinin kurtulduğunu, 301 madencinin şehit olduğunu açıkladı. Madende yerinin tespit edildiğini söylediği 2 işçinin cenazesinin dün saat 15.10 itibarıyla ocaktan çıkarıldığını belirten Yıldız, “Çalışmalar sona erdi. İçeride kalan işçi yok” dedi. Cenazeler DNA testi için Akhisar Devlet Hastanesi’ne gönderildi. Bakan Yıldız ayrıca Eynez’deki madende eski yangının 200300 metre ilerisinde ikinci bir yangının başladığını ve çalışmaların ardından yangının kontrol altına alındığını vurguladı. l CHP’den rakam yalanlaması Öte yandan CHP Soma İlçe Başkanı Murat Bayramoğlu da, kurdukları kayıp masasına 8 işçi için başvuru yapıldığını bildirdi. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bürosu) Soma’daki maden katliamının ardından olayın trafodan kaynaklanmadığı yönündeki ilk açıklamayı yapan ve bu yönde bilimsel rapor hazırlayan Elektrik Mühendisleri Odası İzmir Şubesi, madenlerdeki teknolojinin de çok eski olduğunu bildirdi. Şubeden yapılan açıklamada, Soma Kömürleri AŞ sahibi ve yetkililerinin, olayın trafo patlamasından kaynaklanmadığı yönündeki raporlarını günler sonra kabul ettikleri anımsatıldı. Bu nedenle madenle ilgili tüm bilgilerin eksiksiz kamuoyuyla paylaşılmasının önemli olduğu vurgulandı. Odanın açıklamasında, bugüne kadar yapılan araştırmalardan, Soma’daki madenin havalandırma, erken algılama, kişisel güvenlik donanımları, kaçış yolları, özel yaşam alanları gibi konularda ciddi eksiklerinin ortaya çıktığına dikkat çekildi. Şube açıklamasına göre, söz konusu madende şu sorunlar saptandı: 4 Ocakların sıcaklıklarının, metan gibi gazların sürekli izlenebildiği, bu izlemelere bağlı olarak olası tehlikelerin tespiti, havalandırma ve yönlendirme sistemlerinin yönetiminin yapılması ve tüm bu işlemlerin kayıt altına alınabilmesi amacıyla gerekli donanımın tesiste olmadığı netleşmiştir. Teknoloji 4 Merkez ülkeler 1970’li yıllardan bu yana, çevre ülkeler ise yaklaşık son 20 yıldır madenleri bu donanımlar yeter düzeyde olmaksızın çalıştırmamaktadırlar. Bu bağlamda 1970 yılından önce yaşanmış kazalara ve istatistiklere bakarak yaşanan bu olayı normal olarak görmek doğru bir yaklaşım değildir ve üstü kapalı olarak bu tesislerin eski teknolojiye sahip ve güvenlik tedbirlerinin yetersiz olduğunu kabul etmek demektir. 4 Her biri başlı başına ciddi risk faktörü olan eksiklere rağmen söz konusu tesisin çalışabilmesi, tesisin ruhsatlanması ve denetlenmesinde ciddi ihmal ve eksiklerin olduğunu göstermektedir. 4 Enerji ve maden başta olmak üzere temel altyapı sektörlerinde gerçekleştirilen özelleştirme ve taşeronlaştırma faaliyetleri ile; aslında bu alanların doğal yapısı gereği teknik olarak yönetilemez, denetlenemez hale geldiğinin, işçi sağlığı ve iş güvenliği açısından yaşamsal risk taşıdığının, kamu yararı gözetmeksizin daha fazla kâr hırsı ile yönetilen şirketlere ülke ve kamu kaynaklarının aktarıldığının artık anlaşılması gerekmektedir. AA Kahreden 301 l Madenin 40 yıl önceki haliyle bırakıldığına dikkat çeken MMO’nun hazırladığı rapor, facianın nasıl geldiğini gözler önüne seriyor... MUSTAFA ÇAKIR rakam Her biri ciddi risk Nereye kaçsan ANKARA Maden mühendislerinin erk edİlmİş kasaba gİbİ’ gözlem ve raporları, Soma’daki Doğan, TMMOB Genel Kurulu’nda facianın nedenleri hakkında bilgi da önerge vereceklerini, teknik rapor verdi. Madende daha önce açılmış hazırlanmasını isteyeceklerini bildirdi. ancak sonra terk edilmiş alandaki Madenin 40 yıl önceki haliyle bırakıldıkömürün “için için” yandığına ğına, “tek bir çivi bile” çakılmadığına dikkat çeken maden mühendisleri, dikkat çeken Doğan, “Bu maden terk gaz izleme cihazlarının da bu edilmiş kasaba gibi. Toz toprak içinbölümdeki gazı tespit edemediğini de. Binalar 60’lı yıllardan kalma gibi. belirtti. Kullanılmayan alanda yanan ve biriken gazın patladığına, duvarı Devletten alındıktan sonra hiçbir şey yıkarak saniyeler içerisinde üretim yapılmamış. Rezillik” dedi. yapılan alanı kapladığını işaret eden mühendisler, “O anda gaz izleme cihazları da yüksek gazı algıladı. Ancak artık yapacak bir şey yoktu. Kullanılmayan o alanın önceden bilinmesi, önlem alınması gerekiyordu. Ancak bu önlemler alınmadı” vurgusunu yaptı. 2. Başkan Hüseyin Can Doğan’ın da aralarında bulunduğu Maden Mühendisleri Odası (MMO) heyeti hazırladıkları ilk raporda, madenle ilgili şu değerlendirmelere yer verdi: Kazanın olduğu 13 Mayıs 08.0016.00 vardiyasında 787 işçi var. Bu işçilerin yaklaşık 440’ı yeraltında görevli. Faciayı tetikleyen yangın ocak hava girişinde meydana geliyor. Ölümlerin büyük bir bölümü kömürün oksidasyonu nedeniyle oluşan karbonmonoksit zehirlenmesi sonucu yaşandı. Oda tarafından 2010 yılında hazırlanan raporda Soma havzasında bir facia yaşanabileceği belirtilmişti. Facianın ardından madene ilk gidenlerden olan ve 4 gün orada kurtarma çalışmalarına katılan Maden Mühendisleri Odası 2. Başkanı Doğan, faciaya ilişkin gözlemini şöyle aktardı: “Evinizin odalarını düşünün. Siz bir odada üretim yapıyorsunuz. Ancak başka bir oda ya da üst kat daha var. Daha önce bu odada çalışılmış ancak sonra kapatılmış. Terk edilmiş. Buradaki kömür için için yanıyor. Sıkışan ve ısınan gaz ile birlikte bu oda patlıyor. Duvar yıkılıyor. Gaz saniyeler içinde üretim yapılan alanı kaplıyor. Üretim yapılan yerde gaz izleme cihazları var. Gaz ölçülüyor. Mühendis ve teknik personelin üzerinde de gaz cihazları var. Ancak bu cihazlar diğer odadaki gazı ölçemiyor. Duvar yıkılınca bu cihazlar gazı algılıyor, bir anda pik yapıyor. Saniyeler içinde sınır değer aşılıyor. Ancak artık çok geç.” ‘T ölüm ÖN RAPOR HAZIR l Ceyhan Bağdatlı, facianın yaşandığı gün madendeydi, çavuşuyla tartıştı ve işi bıraktı. Tartışma sonrasında verdiği bu karar genç madencinin hayatta kalmasında büyük rol oynadı. Madendeki yaşam panosunda çalışan Bağdatlı, çavuşun 4 işçiyi yer üstüne gönderip kendisine izin vermemesi üzerine başlayan tartışmasını şöyle anlattı: “Yer üstüne gidip ne yapacaksınız” dedi, “Yorulduk” dedik, ısrar etti. Öbür arkadaşım “Ben gidiyorum” dedi, ben de “Geliyorum” dedim. “Gidemezsiniz bir yere” dedi. Ben “Giderim” dedim. Çavuşla tartışan diğer arkadaşının banttan gittiğini, kendisinin ise tehlikeli olduğu için o yolu tercih etmediğini kaydeden Bağdatlı, tartıştığı çavuşunun ve arkadaşının hayatını kaybettiğini belirtti. Anne Hanife Bağdatlı, düğün borcunu ödemek için madende çalışan oğlunun tartışma sonucu madenden çıkmaya karar vermesini ve hayatta kalmasını “bir mucize” olarak yorumladı. hayatı kurtuldu Tartıştı, Yangın nasıl çıktı? l Soma’daki madende inceleme yapan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’ndan 3 müfettişin hazırladığı ön raporda da şu tespitler yer aldı: 4 Madende karbonmonoksit ölçen cihazlar yeterli sıklıkta yerleştirilmedi. 4 Ana nakliyat galerisinde 1400 metrede bağlar arası sağlamlaştırmanın uygun olmadığı, bağlar arası tahkimat için gerekli hasır tel ve ankraj (göçüğe karşı kaya saplaması) çubuğu kullanılmadı. 4 Tavanda bolca ağaç malzeme kullanıldı. Galeri içerisindeki tavan taşının (kömür) içten içe yanmasından dolayı yanma tavandan bir iki metre yukarı ulaşmıştır. Komple galeri boyunda meydana gelen bu olay sonucunda tavan, aniden boşalarak galeriyi doldurmuştur (çökme). Yanma devam ettiği için galerinin hava yolu kapanmış, çıkan karbonmonoksit gazı ve dumandan maden işçileri zehirlendi. İhmal zinciri Fotoğraf: OĞUZ YILDIZ AcI TAbELADA l Soma’da her şeyi anlatan tabela. Tüm Türkiye’yi yasa boğan faciaya tepkiler sürerken ilçenin Bergama yolu çıkışındaki nüfus 105 bin yazılı tabelaya bir grup tarafından sprey boyayla “302+?” yazıldı. (Fotoğraf: DHA) Madencilerin cenazeleri karıştı l Facianın ardından önceki gün Kütahya’nın Gediz ilçesi, Gökler beldesinde toprağa verilen 3 cenazeden 32 yaşındaki İlyas Özkan’ın yerine başka bir cenazenin toprağa verildiği ortaya çıktı. Özkan’ın naaşı Kırkağaç ilçesindeki soğuk hava deposundan getirilip toprağa verilirken yanlış defnedilen cenaze ise geri gönderildi. l Maden ocağında çalışan işçilerden 24 yaşındaki Mustafa Türkhan, düğününden 22 gün sonra hayatını kaybetti. İzninin bitmesinden iki gün sonra ölen madenci, düğün takılarını satıp banka kredisi çekerek ev almayı planlıyordu. Madencinin ağabeyi Gaffur Türkhan, kardeşinin iki yıl önce ocakta işe girdiğini belirterek şunları anlattı: “Olaydan 20 gün önce evlendi. Düğününü yaptık, burada evimizin önünde yemeklerini pişirdik. 3 hafta sonra ise aynı yerde lokmasını dağıttık. İnanılmaz zor. İzinden sonra ilk gün, eşi ilk kez onu madene uğurladı. İkinci gün ise bu faciada hayatını kaybetti. Mesaisi bittiği için Mustafa madenden çıkacak, diğer kardeşim Rasim girecekti. Rasim, vardiya çıkışını beklediği kardeşinin cenazesini aldı. Kırkağaç’a gidip kendimiz bulduk cenazeyi.” Ağabey Türkhan “Düğünde takılan bilezikler ve altınları vardı. Onları satarak üzerine kredi çekip ev almak istiyordu” dedi. yerinde lokma Düğün