Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 ARALIK 2014 PAZARTESİ 12 DIŞ HABERLER [email protected] Avrupa’yla Sağırlar Diyaloğu Geçen hafta AB Komisyonu’ndan iki üye Ankara’ya geldi ve AB Bakanı Volkan Bozkır ile görüştü. Ankara ve Brüksel açısından masada neler vardı? Brüksel açısından, “Ankara’dan 3 yıldır ses seda yok; zaten hükümet asılmıyor, işi idare ediyor, gidip durumu bir görelim” demişlerdir. Ankara açısından durum; İç ve dış kamuoyuna AB konusunda “bir şeyler yapar görüntüsü verelim”. Ocakta Başbakan’ın nisanda Erdoğan’ın Brüksel gezileri var. Erdoğan Avrupa Konseyi merkezine, Strazburg’a da geçecek. Fotoğrafta yer alarak iç ve dış kamuoyuna kötü gidişe karşın iyi bir resim verelim, seçim de geliyor, çok gerekli diye düşünüyor. Dinci devlet (ve hukuk) uygulamaları ile Batı’dan iyice kopan hükümet imaj tazeleyecek. Mutfakta bir şey değişmeyecek, sadece vitrin görüntüsü verilecek. Ankara da Brüksel de karşı tarafın niyetlerini çok iyi biliyorlar. Aptalı oynamak her iki tarafın da işine geliyor. Türkiye çok uzun yıllardan beri Avrupa Konseyi’nin üyesi. Kurumun bütün organları içinde yer alıyor. Ben de 19641969 yılları arasında Avrupa Konseyi’nin gençlik örgütü C.E.N.Y.C (European National Youth Com) de T.M.G.T’nin temsilcisi olarak görev yapmıştım. Buna karşılık Türkiye Avrupa Birliği’nin (AB) üyesi değildir. AB, Türkiye’nin üyelik talebini 1989’da reddettikten sonra, “Avrupa hukukuna da aykırı olarak!” onun Gümrük Birliği’ne dışardan tek yanlı bağlanmıştır. TürkiyeAB ilişkilerinde mallar AB kuralları içinde serbestçe dolaşır, buna karşılık Türkiye’nin AB dışı dünya ile ticareti tek yanlı bir biçimde çalışır. Biz Çin’e ya da Amerika’ya mal ihraç ederken AB dışı ülke oluruz; buna karşılık onlar ihraç ederken AB üyesiymişiz gibi düşük gümrükle ithal etmek yükümlülüğü altına gireriz. Hükümetten ve bürokrasiden medyaya yansıyan haberlerde Ankara’nın gümrük birliği anlaşmasında revizyon isteyeceği yazılıyor. Yani Ankara, AB’nin ABD ile yapacağı transatlantik ticaret ve yatırım anlaşmasında “Türkiye her ne kadar AB üyesi değil ise de siz onu lütfen AB üyesi gibi kabul edin; Ankara’nın AB ile 1995’te yaptığı çok özel Gümrük Birliği anlaşması var.” Adamlar ne diye kabul etsin; Türk malına yüksek gümrük koyup pazarlarını koruyorlar: Türkiye pazarına satarken de çok düşük vergilerle içeri giriyorlar. 1996’dan bu yana sistem böyle çalışıyor. Şimdi hükümet “bizim özel GB anlaşmamızı kabul edin” diyecekmiş. Bugüne kadar Ankara’nın üçüncü ülkelerde çaldığı bütün kapılar yüzüne kapandı. Kızını kuma olarak adama vermişsin, aradan 20 yıl geçmiş. Şimdi adamın kapısını çalıyorsun, “Ne olur kızıma medeni nikâh yap diyorsun”, atı alan Üsküdar’ı çoktan geçmiş. Washington ve New York gibi Amerikan kentlerinde siyahlara polis şiddetini kınayan on binler adalet talep etti Amerika adalet için sokakta Dış Haberler Servisi ABD’de Missouri eyaletinin St.Louis kentindeki Ferguson bölgesinde silahsız siyah genç Michael Brown’ın beyaz bir polis tarafından öldürülmesine rağmen aklanması, bunu başka vakaların izlemesiyle taşan adalet arayışı, büyük Amerikan kentlerinde nadir görülen kitlesel yürüyüşlerle doruğa çıktı. Başkent Washington, ülkenin en büyük kenti New York, Boston, Chicago ve San Francisco gibi kentlerde önceki akşam on binlerce kişi “Herkes İçin Adalet” sloganıyla yürüdü, kalabalıklardan sisteme yönelik değişim talepleri yükseldi. “Nefes alamıyorum”, “Eller yukarı, ateş etme”, “Siyahların hayatı önemlidir” sloganlarının öne çıktığı yürüyüşlerden New York’ta düzenlenilenine, polise göre 25, organizatörlere göre 50 bin kişi katıldı. Bu vesileyle Amerika’ya seslenen kurbanların aileleri, adalet sisteminde değişiklik için baskı oluşturma çağrısında bulundular. Ülke çapındaki yürüyüşlerde kitlelerin hissiyatı, “Adalet yoksa barış yok, ırkçı polise hayır”, “Herkes eşit yaratılmıştır”, “Adalet şimdi! Allah’ın belası sistem tamamen suçlu” sloganlarıyla dile getirildi. New York’ta polisin boğazına uyguladığı baskı yüzünden hayatını yitiren ve son sözü “Nefes Alamıyorum” olan Eric Garner’ın eşi Esaw Garner, başkentte düzenle u Washington’daki gösteride beyaz polislerin şiddetine uğrayan siyah kurbanların yakınları söz aldı. Polis uygulamasında boğularak ölen Eric Garner’ın annesi, “siyah, beyaz, tüm ırklar, tüm dinler... Her zaman böyle ayağa kalkmaya ihtiyacımız var” mesajını verdi. nen gösteride kalabalığa “Eşim sessiz bir adamdı ama şimdi çok ses çıkarıyor. Bu dünyada beş çocuğum var ve yalnızca eşim için değil herkesin geleceği, herkesin geçmişi ve bugünü için savaşıyoruz” diyerek hitap etti. Eric Garner’ın annesi Gwen Carr, göstericileri “Tarih yazmaya” çağırarak “Bugün bizimle birlikte olmaya gelenleri görmek çok etkileyici. Demek istiyorum ki, kalabalıklara bakın. Siyah, beyaz, tüm ırklar, tüm dinler... Her zaman böyle ayağa kalkmaya ihtiyacımız var” diye konuştu. Massachusetts eyaletinin St. Louis kentinde beyaz polis tarafından öldürülen 18 yaşındaki Michael Brown’ın annesi Lesley McSpadden, “İnsan denizine bakın. Bunu görmeyip değişime gitmeyeceklerse, bundan sonra ne yaparız bilmiyorum” ifadelerini kullandı. Bu yıl öldürülen gençlerden 12 yaşındaki Tamir Rice’ın annesinin yanı sıra 15 yıl önce yine polis kurşunlarıyla hayatını kaybeden Amadou Diallo’nun ailesi de gösterideydi. Kadiatou Diallo, oğlu öldürüldüğünde tartışılan sorunların gündemde olduğunu belirterek kalabalığa “Bugün ayağa kalktık ve aynı şeyi talep ediyoruz” diye seslendi. İnsan hakları savunucusu rahip Al Sharpton, Kongre üyelerine çağrı yapıp “Dikkatli olun, biz ciddiyiz. Noel’de evinize gelen Noel Baba değil Rahip Al olabilir” dedi. Kongre’den polis şiddetiyle ilgili davalara federal yargıçların bakması için yasa talep eden Sharpton, göstericileri, provokatörlere izin vermemeleri, şiddet olaylarına yol açmamaları için de uyardı. New York’ta Manhattan, 5. Cadde ve Brookly köprüsü’nde yürüyen göstericiler polise göre 25 bin kişiye ulaşırken protestocular 50 bin kişinin toplandığını duyurdular. Gösteriler sırasında yere yatarak ölü taklidi yapan ve yolları kapatan protestocularla polis arasında kimi zaman itiş kakış yaşandı. Ancak büyük ölçüde barışçı geçen gösteri için Washington polis şefi Cathy Lanier “Benim gördüğüm en iyi düzenlenmiş gösterilerden biri” diye konuştu, dayanışma sergilemek için göstericilerle temasa geçtiğini belirtti. Massachusetts’te 20’yı aşkın, Oakland’da vandalizm, dağılma uyarısına uymama ve gözaltına direnme gibi gerekçelerle 45 kişi gözaltına alındı. Kaliforniya Üniversitesi’nde kampusa asılan, öldürülen siyahların gerçek boyutlu fotoğrafları, polis tarafından indirildi. Boston’da Suffolk Hapishanesi’nde mahkumlar, göstericiler binanın önünden geçerken bağırarak ve hücre pencerelerine vurarak destek verdiler. Polis şefinden dayanışma Kurumsal çifte standart ‘Allah’ın belası sistem suçlu’ Gümrük Birliği’nde revizyon! İkinci şansa kavuşan Türk cihatçı Dış Haberler Servisi Suriye’ye gidip IŞİD’e katılan cihatçılar Avrupa’nın birçok yerinde hapsi boylarken Danimarka gençlere ikinci bir sans tanımayı seçiyor. Kılavuzluk hizmeti, okul hayatına hazırlama, ailelerle görüşme gibi unsurlar da içeren bir rehabilitasyon programı uygulanırken bundan yararlananlardan birisi de Türk asıllı cihatçı “Osman”. “Osman” 13 ay savaştığı Suriye’den dönüşte katıldığı rehabilitasyon programı sayesinde şimdi Aarhus kentindeki merkezde günlerini cimnastik salonunda ya da futbol oynayarak geçiriyor. Şubatta mühendislik okumaya hazırlanan “Osman”, “Evde gibi hissediyorum. Burada hiçbir problemim yok” diyor. şırı sağ için kullanılan rehabilitasyon.. Belçika, Britanya, Fransa, Almanya ve Norveç gibi ülkeler geri dönen cihatçıları terör örgütlerine katıldıkları şüphe A siyle ya da Suriye’ye seyahat kısıtlamalarını ihlal ettikleri gerekçesiyle gözaltına alıyor. Nüfusuna oranla en fazla cihatçının bulunduğu ikinci ülke olan Danimarka ise ceza yerine rehabilitasyonu yeğliyor. Danimarka, rehabilitasyon programını ilk kez 2007’de Aarhus Futbol Kulübü’yle bağlantılı aşırı sağcılar için uygulamış. Program, artık düşüşe geçen Neonazi akımların yerine bütün Avrupa’da yükselişte olan cihatçılığa ve Suriye’ye gidip dönen yüzlerce genç Müslümana odaklanmış durumda. Aarhus’un sosyal demokrat Belediye Başkanı Jacob Bundsgard, cihatçıların yeniden toplumun aktif bir parçası olması, radikallikten uzaklaşması için çalıştıklarını söylüyor. Danimarka polisine göre, 30 yaşın altındaki Aarhus’lu 31 Müslüman 2012 sonlarından beri Suriye’ye gitti. Bunlardan ikisi kadın beşi öldürüldü, 16’sı ise geri döndü. Bunlardan tutuklanan olmazken rehabilitasyon programı devreye sokuldu, “kılavuz” sistemi oluşturuldu. Bu kılavuzlardan biri si Türkiye doğumlu avukat Erhan Kılıç, en büyük sorunun güven kazanmak olduğunu, bu bir kez başarılırsa inançlarıyla ilgili yorum yanlışlarının anlatılabildiğini ve fikirlerinin ılımlı hale gelebildiğini söylüyor. Geri dönen 16 cihatçıdan 10’u kılavuz yardımı istememiş. “Osman” da öyle, ama topluma kazandırılma programına katılıyor. Aslında Suriye’ye gitmekten de pişman değil ve ailesiyle görüştükten sonra dönmeyi planlıyormuş, ama evlenip kalmış. Şubatta bölgenin üniversitesinde mühendislik okumaya hazırlanan “Osman”, “Şimdi Suriye’ye gitmek çok tehlikeli” diyor. Danimarka polisi, radikal Selefi görüşleri yayan bir camiyle de diyalog halinde. Cami imamı Ebu Bilal İsmail geçen yaz Berlin’de verdiği vaazda “Allah’tan Yahudilerin son kişiye kadar öldürülmesini” dilemişti. Sağ politikacılar da caminin kapatılmasını talep etti. Ancak Belediye Başkanı Bundsgard yasadışı eyleme ilişkin kanıt olmadan camiyi kapatmanın doğru olmayacağı görüşünde. Canbolat: Haşhaş ekimi yasallaşsın Lübnan’daki Dürzilerin lideri Velid Canbolat, haşhaş yetiştirilmesinin serbest bırakılması çağrısında bulundu. Canbolat Arapça Twitter hesabından, “Haşhaş ekimine izin vermenin ve insanların bu yüzden tutuklanmasına son vermenin vakti geldi” diye yazdı. Haşhaş 19751990’daki iç savaşta milyarlarca dolar gelir sağlamıştı. Lübnan’da uyuşturucu trafiği ağır cezalarla karşılansa da Bekaa Vadisi’nde pek çok aşiret açıkça bu ekimi yapıyor. Dikkatler Suriye’deki çatışmaya çevrilmişken haşhaşın artık rahatlıkla ekiminin yapıldığı belirtiliyor. Abe’ye ‘katılım darbesi’ Dış Haberler Servisi Japonya’ da Başbakan Şinzo Abe, “Abenomiks” diye anılan ekonomi politikaları için referanduma çevirdiği erken seçimleri rahatça kazandı. Ancak rekor katılım azlığı zaferini gölgelerken, Japon siyasetinde “alternatifsizlik” tartışmalarını beraberinde getirdi. Dün düzenlenen seçimlerde katılım, 2012’den 7 puan düşerek yüzde 52’de kaldı. Abe’nin Liberal Demokratik Parti’si (LDP) ve koalisyonun küçük ortağı Komeito, parlamentoda 475 sandalyeden 333’ünü kazanarak üçte ikilik çoğunluğa ulaştı. 2009’dan 2012’ye kadar süren iktidarlarında 3 başbakan değiştirdikten sonra ana muhalefete geçen Demokratik Japonya Partisi ise sandalye sayısını biraz artırsa bile etkisiz kaldı. Ülkenin 2. Dünya Savaşı’ndan bu yana pasifist anayasasını Japon ordusunu ülke dışı maceralara sürükleyebilecek şekilde değiştirmeye soyunmuş olan milliyetçi Başbakan, önceliğini ekonomi olarak ilan etmişti. Abe, zaferi sonrasında “Halkın beklentilerini yerine getireceğiz” dedi. Abe dört yıllık görev süresinin ikinci yılında gittiği seçimlerle para ve bütçe politikalarıyla büyümeyi sağlamayı umuyor. Büyüme hızındaki düşüş ülkede resesyona işaret ediyor. Arap idolü Suriye’den Dış Haberler Servisi İç savaş yüzünden kaos içindeki Suriye’nin Halep kentinden bir genç, Arap âleminde milyonlarca insanın izlediği ünlü şarkı yarışması “Pop Idol”ün Arap versiyonu Arap İdol”de birinciliği kazandı. 21 yaşındaki Hazım Şerif dört aydır düzenlenen ve finali cumartesi akşamı Beyrut’ta yapılan yarışmada Suudi, Filistinli ve İsrail vatandaşı bir Arap olan üç rakibini yenmeyi başardı. Sahneyi öpüp “rüyasını gerçekleştirdiği için Allah’a teşekkür eden” Şerif, zafer şarkısını Suriye’ye adadı. Daha sonra gazetecilere sahnede Suriye bayrağı taşımamasını “siyasete karışmama” olarak izah eden Halepli genç, Facebook’taki paylaşımında “ülkesindeki felaketi bitirmesi için Allah’a dua ettiğini” yazdı. Şerif’in zaferi Suriye’de büyük coşku yarattı. Yarışmanın finali Suriye’de de canlı yayımlanırken binlerce insan sosyal medyada mesajlar ve videolu paylaşımlarla olayı kutladı. Suriye’nin başkenti Şam’da insanlar sokaklarda genç Halepli’nin posterleri ve Suriye bayrakları ile kutlama yaptı. Şerif, yarışma sayesinde 66 bin doların yanı sıra MBC televizyonuyla bağlantılı bir şirketle kontrat ve Seyşeller’e seyahat kazandı. Lima’da gevşek iklim uzlaşması Dış Haberler Servisi Peru’nun başkenti Lima’da toplanan iklim konferansında 196 ülke gelecek yıl aralık ayında Paris’te düzenlenecek zirveye kadar gerçekleştirilecek aşamalı plan üzerinde anlaşma sağladı. Ancak çevreci örgütler anlaşmayı yetersiz buldu. Anlaşmaya göre imzacı ülkeler karbonmonoksit salımını azaltmak üzere 31 Mart 2015’e kadar ulusal planlarını sunacaklar ve konuyla ilgili önlemler Paris zirvesinde karara bağlanacak. Nihai uzlaşma sağlanırsa 2020’de yürürlüğe girmesi hedefleniyor. Anlaşmayla ilk kez bütün imzacı ülkelere gaz salımını azaltma yükümlülüğü getiriliyor. Uzlaşmadan sera gazı salımında başı çeken ABD gibi zengin ülkeler de Çin ve Hindistan gibi gelişmekte olan ülkeler de memnun kaldı. Çevreci örgütler ise çok daha sıkı önlemler alınması gerektiğini belirtirken saptanan tarihte ülkelerin anlaşmaya uyup uymadığının tam değerlendirilemeyeceğini belirtti. Kongo’da tekne kazası: 129 ölü Demokratik Kongo Cumhuriyeti’nin Tanzanya sınırındaki Tanganika Gölü’nde geçen perşembe gecesi bir yolcu teknesinin alabora olması sonucunda en az 129 kişi hayatını yitirdi. Kurtarma ekipleri gölden en az 129 kişinin cesetlerini çıkardı. Kurbanlar arasında kadın ve çocuklar çoğunluktayken, kurtulanların sayısı ise çoğu erkek 232 olarak verildi. Yetkililer yolcu dışında kargo da taşıyan teknenin alabora olmasına güçlü rüzgârın sebep olduğunu söylerken, gemilerde hayat kurtaran can yelekleri gibi malzemelerin bulunmaması tartışmalarını beraberinde getirdi. Abe ekonomik kriz yüzünden iiktidarının 2. yılında seçime gitti.