Katalog

SAYFA CUMHURİYET 24 EYLÜL 2013 SALI 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Ülkede para var, iş sistemi anlatabilmekte Yılbaşından itibaren tüm tanıtım ve devlet katkısına karşın sisteme giren katılımcı sayısı kadar trafiğe araba girdiğini belirten ING Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı İhsan Çevik’e göre bu zamlarla benzine hâlâ para ödeyen 15 milyon kişi varken 4 milyon civarında katılımcı çok çok düşük. evletin yıl başından itibaren ödemeye başladığı yüzde 25’lik katkı ile ciddi bir ivme kazanan Bireysel Emeklilik Sistemi’ne (BES) 700 bin civarında yeni katılımcı eklendi. Bu sayı geçen yıl, yıl boyunca sisteme girenlerin bir buçuk katı... Yani yıl sonu itibarıyla geçen yılıki katılımcı sayısının ikiye katlanması kehanet değil. “Katılımcı sayısının bu hızla olmasa da devam etmesi ise mümkün. Çünkü ülkede aslında para var” diyen İhsan Çevik’e göre bunu sağlamanın en iyi ve garantili yolu ise çok sayıda kalifiye çalışan. ING Emeklilik olarak sektöre kalifiye eleman kazadırmak amacıyla üç yıldır üç aşamada uygulanan projeye yaklaşık 9 milyon lira haracayan ve sektöre 900 civarnıda eleman kazandırdıklarını, bunlardan 339’unun iş ortaklarında çalışmaya devam ettiğini anlatan Çevik, özellikle istihdam sorunu yaşanan ülkede sistemin önemli bir çare olacağını savundu. Genç ve dinamik ülke nüfusunun sigorta için çok ciddi bir potansiyel oluşturduğunu yineleyen ING Emeklilik Genel Müdür Yardımcısı İhsan Çevik, Doğu Bloku’ndan yeni ayrılmış ülkelerde bile sigortalılık ve özel emeklilik oranının Türkiye’ye oranla çok daha yüksek olduğunu hatırlattı. Sistemin yaygınlaşması, küresel ve ülke ekonomisinin sisteme etkisi, hedefler ve öneriler konusunda sorularımızı yanıtlayan Çevik’in saptamaları özetle şöyle: * Türkiye’de biriktirme kültürü yetirince gelişmiş değil. Daha doğrusu elinde parası olanlar bunu sisteme aktarmakta zorlanıyor. BES, Avrupa’nın şeffaf en iyi tanımlanmış ve düzenlenmiş sistemi olmasına karşın katılım düşük sayılır. * Katılanların bir bölümü de karşılaştıkları en küçük sorunda gözünü buradaki paraya dikiyor. Kurbanlık almak için BES’ini bozduran insan var. * Türkiye’de sistemli biriktirme kültürü yok. Vergi vermeyen insana vergi iadesi bir şey ifade etmez. O nedenle katkı sistemi uygulandığı sürece çok iyi. Sistem D Avrupa’nın bile en şeffaf sistemlerinden. * Almanya’da sigorta sektöründe 550 bin kişi çalışıyor. Üstelik pek çok Alman, sigortayı internetten kendisi alıyor. Japonya’da sigorta şirketlerinin çalışanları 40 bin ile 110 bin arasında değişiyor. * Türkiye’de 17 bin acente var, bunlar çoğunlukla aile kurumları. Burada çalışanları da ekleyin, sistemde toplam çalışan sayısı 60 bini geçmez. * BES diye bakıldığında 18 yaş üstünde 46 milyon insan var. 6 milyonu yaşlı deseniz demek ki 40 milyon kişi hâlâ sisteme girebilecek kişi var. * Sorun para değil. Bugün 100 lira verecek çok insan var. Bu benzin zamlarına karşın ayda en az 300 lira benzin parası ödeyen en az 15 milyon kişi var. * Bunu trafikteki araç sayısına bakarak söylüyorum. Bugün trafikte 17 milyon taşıt var. 1213 milyonu binek. 15 milyon hanede benzin ödeniyor. * Yıl başından bugüne kabaca sisteme 600 bin kişi katılmış. Oysa dört ayda artan taşıt sayısı 460 bin. Mayıshaziranı da koyarsak neredeyse sisteme giren katılımcı sayısı kadar trafiğe araç çıkmış. Demek ki gerçekten parayla ilgili bir durum yok. Hedefler yüzde Fed’in etkisi 130 üzerinde kısa sürdü Ağustos sonu itibarıyla 32 bin yeni katılımcı geldiğini anlatan İhsan Çevik, hedefin 24 bin katılımcı olduğunu, ancak bunun güzel bir şekilde aşıldığını dile getirdi. Yıl sonu hedefinin de 45 bin katılımcı olarak belirleyen ING Emeklilik’in bunu da aşacağını belirtti. Prim üretiminde 236 milyon lirayla yüzde 127 artış yaşandığını dile getiren Çevik, sektör olarak tabana yayılmak gerektiğinin, 100 kişiden bin lira almak yerine 1000 kişiden 100 lira toplanmasının sistemi daha sağlıklı hale getireceğinin altını çizdi. 0 bin çalışan çok az 6 Elemana 9 milyon lira yatırım İhsan Çevik Sektöre lisanslı çalışan kazandırmak için değişik projelerle yola çıktıklarını anlatan Çevik, ilk aşamada acentelerle işbirliğine giderek; asgari ücret, yol ve sigorta masraflarını ödeyerek elaman almalarını ve onları 6 ay yetiştirmelerini istediklerini dile getiriyor. Bu yöntemle dört yılda 500 kişi işe yerleştiriliyor. Bir kısmı başarılı oluyor, bir kısımı da olmuyor. İkinci aşamada tek kişi değil de beşon kişilik ekip kurmak isteyenler de erişilebilir hedeflerle kimi üç, kimi altı ay destekleniyor. Bu yöntemle acente kanalındaki 200 lisanslı eleman 700’e ulaşıyor. Üçüncü aşamada da acentelerle ortak şirketler kuruluyor. Bunları acenteler yönetiyor. Yetiştirilen 900 civarındaki kişinin 339’u bu iş ortaklığı şirketlerde çalışıyor. Tüm projeler için toplam 9 milyon lira civarında bir harcama yaptıklarını anlatın Çevik, Doğu Avrupa ülkelerinin bile hızlı bir şekilde sigortalılık oranlarını artırdığını, dünyada 18. büyük ekonomiye sahip ülkenin sigortada 80. sırada olduğunu hatırlatarak, “18. değil ama hiç olmazsa sigortada 30. büyüklükte bir ülke olalım. O da insanlara bunu anlatmakla, yani elemanla olur” diye konuşuyor. Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası Fed’in geçen hafta tahvil alımlarında indirime gitmemesi ardından 1,9341’e kadar inen dolar kuru, tekrar 1,98 sınırını aştı. Cuma günü Fed üyelerinden James Bullard’ın tahvil alımının azaltılmaması kararının çok az bir farkla alındığı ve önümüzdeki dönemde parasal sıkılaştırmaya gidilebileceğini söylemesiyle dolar kuru tekrar 5 Eylül’de 2,0844’e yükselerek rekor kırmıştı. Hazirandan bu yana en yükseğini gören BIST 100 endeksi de tekrar 77 bin puan bandına geriledi. Borsa günü yüzde 1,35 düşüşle tamamladı. Borsa İstanbul 100 (BIST 100) endeksi günü, cuma günü kapanışına göre 1.055 puanlık düşüşle 77.228 puandan tamamladı. ABD’de New York Fed Başkanı William Dudley’in 0parasal genişlemeden çıkış için ekonominin hala zayıf olduğunu söylemesi dolar/TL paritesinin gün içinde gördüğü 1,9948 seviyesinden 1,9880 seviyelerine kadar gerilemesini sağladı. Beşiktaş borsadan da darbe yedi Ekonomi Servisi Önceki gün akşam BeşiktaşGalatasaray maçındaki olayla rın ardından Beşiktaş hisseleri taban yaptı. Şirketin piyasa değeri 53 milyon lira eridi. BeşiktaşGalatasaray maçında sahaya yüzlerce seyirci girmesi Beşiktaş’ın başını borsada da ağrıttı. Geçen hafta yatırımcısına yüzde 48’lik getiri sağlayarak haftanın borsada en çok kazandıran ikinci hissesi olan Beşiktaş hisseleri önceki olayların ardından ilk işlem gününde yaklaşık yüzde 10’luk bir düşüş kaydederek taban yaptı. Açılışta büyük bir hızla düşen Beşiktaş’ın piyasa değeri 52 milyon 800 bin lira azalarak 494 milyon 400 bin liraya geriledi. Beşiktaş’ın piyasa değeri cuma kapanışta 547 milyon 205 bin liradaydı. BES ‘kurban’ edilmesin SEKTÖRDEN AvivaSA Golf Kupası için geri sayım başladı. Aviva’nın Avrupa’da banka sigortacılığı alanında önde gelen ülkeleri olan İspanya, İtalya, Polonya ve Fransa’da düzenlediği Golf Cup’ın Türkiye ayağı “AvivaSA Golf Kupası”, Akbank ve AvivaSA işbirliğiyle 28 Eylül Cumartesi günü Kemer Golf & Country Club’da yapılacak. sigortasını birleştirdi. Liberty Sigorta Genel Müdür Yardımcısı Ayşegül Arışan, uyguladıkları ‘Liberty Kasko Dünyası’ ile yenilikçi, geniş kapsamlı, kolay anlaşılır ve avantajlı ürünler sunduklarını; bu ürünler ile de sigortalıların değişen ihtiyaçlarına cevap verdiklerini söyledi. Sigorta dolandırıcılığı arttı Tüketiciler Derneği (TÜDER) Genel Başkanı Aydın Ağaoğlu, derneklerine yapılan şikâyetlerde yetkisiz aracılar tarafından sigorta satışına bağlı mağduriyetlerin, geçen yıla göre yüzde 500 oranında arttığını söyledi. Ağaoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, pek çok tüketici tarafından derneğe ulaştırılan şikâyetlerde, bazı çağrı merkezlerinin tüketicileri telefonla arayıp yetkisiz oldukları halde sigorta ürünleri satma girişiminde bulunduklarını anlattı. Sigortayı kabul etmeyen tüketicilerin sonraki yıl tekrar aranıp kendilerine, “bir yıl önce kampanya kapsamında ilk yılı ücretsiz 2 yıllık poliçe yapıldığı, ücretsiz poliçenin sona erdiği, iptali halinde cayma Ağustosta Türkiye’ye 5 milyon yabancı geldi Ekonomi Servisi 2013 yılı OcakAğustos döneminde Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 10.67 oranında artış göstererek 24 milyon 89 bin 31 kişi düzeyinde oldu. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ağustos 2013, Giriş ve Çıkış Yapan Ziyaretçiler Yabancı ve Vatandaşlar İstatistiklerini açıkladı. Bakanlığın Emniyet Genel Müdürlüğü’nden derlediği verilere göre; 2013 yılı Ağustos ayında Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı geçen yılın aynı ayına göre yüzde 10.64 oranında artışla 4 milyon 945 bin 999 kişi oldu. 2012 yılı Ağustos ayında Türkiye’ye ziyaret eden yabancı sayısı 4 milyon 470 bin 202 kişi düzeyinde bulunuyordu. ‘Derneğe bu konuda gelen şikâyetler, geçen yıla göre yüzde 500 oranında artış gösterdi’ diyen TÜDER Başkanı Ağaoğlu, tüketicileri telefonla yapılan satışlara itibar etmemelerini, sigortacı olduklarını söyleyenlerden yetki belgelerini göstermelerini istedi. bedeli olarak iki kat ücret ödemek zorunda kalacakları” yönünde tehdit edildiğini belirten Ağaoğlu’nun verdiği bilgiye göre, tüketiciler ödemek istemedikleri takdirde icraya verilecekleri yönünde tehdit alıyor. Tüketicinin, ‘ben yapılmasını istemedim’ itirazlarına ve ‘Geçen yıl verdiğiniz onayın ses kaydı mevcut’ denilmesine rağ . Liberty, kasko ile trafik men ses kayıtları ‘gizli’ olduğu gerekçesiyle dinletilmiyor. Kredi kartı bilgileri baskı ve şantajla alınan tüketicilerin hesaplarından para çekiliyor. Oysa 5684 sayılı Sigortacılık Kanunu, sadece yetkili kişi ve kurumların sigortalama yapabileceğine hükmediyor. Tüketiciler, bu sahtekar danışmanlık şirketlerine ödeme yapmamaları durumunda sıkıntı yaşamazlar. Aslında yasalar da boşluk yok ama insanlar kişisel bilgilerinin elden ele dolaşması sebebiyle bu tacizlerle muhatap oluyor. Tüketiciler, telefonla uzaktan yapılan satışlara rağbet etmeyerek, sigortacı olduklarını beyan edenlerden yetki belgelerini istemeli ve asla kredi kartı bilgilerini paylaşmamalı. MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ DÖVİZ ALIŞ 1.9856 1.8671 0.35928 2.6835 3.1802 2.1725 0.31061 1.9258 6.9712 0.33520 0.52945 2.0023 SATIŞ 1.9892 1.8793 0.36105 2.6884 3.1968 2.1865 0.31382 1.9345 7.0624 0.33745 0.53040 2.0156 24 EYLÜL 2013 EFEKTİF ALIŞ 1.9842 1.8585 0.35903 2.6816 3.1780 2.1692 0.31039 1.9187 6.8666 0.33497 0.52548 1.9949 SATIŞ 1.9922 1.8906 0.36188 2.6924 3.2016 2.1898 0.31454 1.9419 7.1683 0.33823 0.53438 2.0233 Güneş’ten sağlıkta yüzde 20 indirim Güneş Sigorta, ilk kez bireysel sağlık sigortası sahibi olacaklara da yüzde 20 indirimden yararlanma imkânı sunuyor. “Okyanus Limitsiz”, “Okyanus Ekstra”, “Okyanus Avantaj”, “Yakamoz Maxi” ve “Yakamoz Mini”ile sigortalılarının farklılaşan ihtiyaçlarına dönük özel çözümler sunan şirket, yenileme kapsamında, ilk kez bireysel sağlık sigortası sahibi olacakları aralık sonuna kadar yüzde 20 indirim olanağı sağlıyor. Şirket, yeni ürünleri ile sigortalılarını, yatarak ve ayakta tedavi teminatları, yurtdışı tedavi seçenekleri, doğum, ileri tanı hizmetlerinin yanı sıra kayak vemotorsikletkaynaklı sağlık sorunları gibi farklı durumlarda da güvence altına alıyor. Sadakat Paketi gibi özel hizmetler desunulanürünlerde, sağlık sigortalarındaki yaygın uygulamaların aksine 2 yıl gibi kısa sürede ömür boyu yenileme garantisi veriliyor vekullanıma bağlı ek prim de uygulanmıyor. Dolar yükseldi teminatlar azaldı TSB Başkanı Rec Koçak, son döne ep dolardaki artış n mde eden sigortalıların aldı iyle kla sigorta teminatın rı ın da azaldığını söyled i. Recep Koçak, sig or ta poliçelerinde tem inatın genellikle Türk L ira cinsinden verildi sı ğini, doğal olarak taşım oldukları riskin d akta e d cinsinden düştüğ olar belirterek, ancak p ünü primlerinin TL cin oliçe sinde olmasının dolar n cinsinden gelirler in azalmasına yol aç in tığını kaydetti. Koçak, “2012 son unda ulaştığımız kişi b aşına 146 dolar seviyes ini koruyacağımızı düşünüyorum” d edi. BNP Paribas Cardif Eme klilik için stratejik pazarlama araştırmaları şirketi Sia Insight tarafından yapılan “2012 Bireysel Emeklilik Sistemi’nde Kayıp Müşteriler Araştırması”, 2013 Baykuş Ödülleri kapsamında Usta Baykuş kategorisinde Bronz Ödül’e layık görüldü. Söz konusu proje, katılımcıların BES’den çıkışının ya da bir başka emeklilik şirketine geçişinin arkasındaki davranışsal gerekçeleri analiz ediyor. 1 ABD Doları: 1.0609 Avustralya Doları 5.5180 Danimarka Kronu 0.9119 İsviçre Frangı 6.3655 İsveç Kronu 98.93 Japon Yeni 1.0297 Kanada Doları 5.9091 Norveç Kronu 3.7503 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3515 ABD Doları 1.6044 ABD Doları SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını ALIŞ 1.9840 2.6750 3.1600 2.1590 84.45 557.37 SATIŞ 1.9880 2.6790 3.2100 2.1820 84.80 570.53 1 Kuveyt D.: 3.5307 ABD Doları GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 6.84