Katalog

SAYFA CUMHURİYET 21 EYLÜL 2013 CUMARTESİ 10 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Kutuplaşma ve gerginlik söyleminden kaçınalım u TÜSİAD Başkanı Muharrem Yılmaz, “Dünyanın hızla geliştiği ve yeniden yapılandığı bu dönemde, mevcut kazanımlarımızı güçlendirmeye ihtiyacımız var. Bu kazanımlarımızdan geriye gitmek hepimize haksızlık olacaktır. Toplumu yoran, ayrışma ve kutuplaşma kaygıları yaratan sert söylem ve gerginliklerden kaçınmalı, Cumhuriyetimizin 100. yıl hedeflerine kilitlenerek uzlaşma ve özveri içinde çalışabilmeliyiz” dedi. Ekonomi Servisi Türk Sanayici ve İşadamları Derneği’nin (TÜSİAD) Yüksek İstişare Kurulu toplantısında konuşan TÜSİAD Başkanı Muharrem Yılmaz, toplumu yoran, ayrışma ve kutuplaşma kaygıları yaratan sert söylem ve gerginliklerden kaçınılması gerektiğini söyledi. Fed’in çalkantılar yaratan kararlarından sonra dünya ve Türkiye ekonomisinin yeni bir evreye girdiği ve bu noktada yapısal reformların hızlandırılması gerektiğini vurgulayan Yılmaz, Türkiye’nin son dönem dış politikası ve söylemlerini de eleştirdi. Karanlıkta kalan siyasi suikastların da aydınlığa kavuşturulması gerektiğini belirten Yılmaz şunları söyledi: 4 Bir süredir duraklamış bulunan Avrupa Birliği üyelik sürecini yeniden hedefe yerleştirmemiz, rayına oturtmamız gerekiyor. TÜSİAD olarak “Bölgesel Politika ve Yapısal Araçların Koordinasyonu” başlıklı 22 numaralı faslın hemen, ardından da “Yargı ve Temel Haklar” başlıklı 23 numaralı ve “Adalet, Özgürlük ve Güvenlik” başlıklı 24 numaralı fasılların müzakereye açılmasını ısrarla talep ediyoruz. Bununla birlikte, AB üyeliği için bir hedef tarihin belirlenmesini de talep ediyoruz, istiyoruz. Türkiye’nin, AB’ye tam üyeliği için en uygun tarihin, müzakereleri 4 ila 5 yıl süreceğini tahmin ettiğimiz Transatlantik Ticaret ve Yatırım Ortaklığı Anlaşması’nın yürürlük tarihi olabileceğine inanıyoruz. Protestolu senetler 5 milyar TL’ye dayandı u Yılın ilk 8 ayında protestolu senetlerde patlama yaşandı. Protestolu senet tutarı yüzde 20 gibi rekor bir artışla 4.9 milyar TL’yi aştı. Ekonomi Servisi Protestolu senet sayısı yılın ilk 8 ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.4 oranında artışla 724 bin 686 adede yükselirken; protestolu senet tutarı yüzde 20 artışla 4 milyar 904 milyon TL’ye çıktı. 8 aylık protestolu senet tutarının 4 milyar 637 bin TL’lik bölümünü 2 bin TL ve üstü senetlerden, 266 milyon 805 milyon TL’sini ise 2 bin TL’nin altındaki senetlerden oluştu. ANKA’nın Türkiye Bankalar Birliği ile Merkez Bankası verilerinden yaptığı belirlemeye göre; protestolu senet sayısı ve tutarında rekortmen yine İstanbul oldu. İstanbul’da protestolu senet sayısı 2013 OcakAğustos döneminde yüzde 11.3 oranında artışla 95 bin 526 adede, protestolu senet tutarı yüzde 14.8 oranında artışla 1 milyar 298 milyon TL’ye yükseldi. Protestolu senet sayısı Ağustos 2013’te geçen yılın aynı ayına göre yüzde 5.8 oranında azalışla 92 bin 876 adet oldu. Protestolu senet tutarı da ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 4 oranında gerileyerek 590 milyon 945 bin TL düzeyinde gerçekleşti. TÜSİAD Yük sek İstişare Kurulu toplantısına katılan Türkiye’nin kalburüstü işinsanları, kapalı oturumda da Başkan Mu harrem Yılmaz’ı destekleyen konuşmalar yaptılar. yası olmak üzere çevremizdeki ülkelere yönelik kullanılan sert üslup, Türkiye’nin uluslararası toplum nazarında sözünün ağırlığını azaltıyor. azalıyor Türkiye’nin ağırlığı Kürt meselesi ve demokrasi paketi 4 Kürt meselesinde, hükümetin başlattığı çözüm sürecine başından beri destek olduk. Cizre’de gerçekleşen yatırım zirvesiyle, bu konunun ekonomik boyutunda üzerimize düşen sorumluluğu alacağımız mesajını, en açık ve yalın bir şekilde verdik. Çözüm sürecinin başarısızlığa uğramaması için gerekli tüm çabaların gösteril Avrupa Birliği Dış politikamızı değerlendirirken, ülkemizde giderek yaygınlaşan Batı karşıtı söylemin, hem yurtiçinde, hem de yurtdışında belirgin bir huzursuzluk yarattığına dair gözlemimi de sizlerle paylaşmak istiyorum. Birçok ülkenin, Türkiye’ye düşman olduğu söylemi ve başta Batı dün mesinden yana tavır aldık. Demokrasi paketi üç amaca hizmet etmelidir. Birincisi, şiddet ve terörden arındırılmış olan ortamı ve toplumsal huzuru kalıcı hale getirecek siyasi adımların atılması, ikincisi “Türkiye’de temel hak ve özgürlükler konusunda geriye gidildiğine dair son dönemlerde gözlenen ve yaygınlaşan izlenimlerin ortadan kaldırılması” ve güven ortamının artırılması. Üçüncüsü, AB süreci ve çözüm sürecinin gereklerine uygun bireyi esas alan özgürlükçü bir anayasa hazırlama çalışmalarına ivme kazandırılması. Siyasi suikastlar ve Hrant Dink Türkiye’nin bazıları kırk yılını aşmış, uzun bir faili meçhul veya aydınlatılmamış siyasi suikastlar ve kıyımlar listesi var. Yıllardır gerçekler ortada yok. Hrant Dink’in ailesinin umutsuzluk haykırışlarına duyarsız kalmak mümkün değil. Türkiye’nin demokratikleşme paketini, yeni anayasayı, Kürt sorununun çözümünü konuştuğu dönemde, karanlıkta kalan bu acı olayları aydınlığa kavuşturarak bu ağır yükten de kurtulması gerektiğini, bir kez daha belirtmek isteriz. Promosyon THY yönetimine hukuk masada u Ayda 75 liradan yıllık 900 lira isteyen emekliler yurt çapında kampanya yapmaya hazırlanıyor. MUSTAFA ÇAKIR darbesi ANKARA Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) emeklilere banka promosyonu için banka genel müdürleri ile masaya oturdu. Aylık 75 lira olmak üzere yıllık 900 lira banka promosyonu isteyen emekliler yurt çapında kampanya başlatıyor. Geriye dönük alacaklarının da verilmesini isteyen emekliler, seçim düzenlemeleri değil gerçek promosyon talep ediyor. Kamu ve özel bankaların genel müdürleri ile SGK Başkanı Yadigar Gökalp İlhan, SGK’de bir araya geldi. Toplantıya Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Faruk Çelik de katıldı. SGK ile banka genel müdürlerinin toplantısında, taraflar karşılıklı taleplerini dile getirdi. Önümüzdeki günlerde yeniden masaya oturacaklar. EmekliSen Genel Başkanı Veli Beysülen, görüşmelerden ümitli olmadıklarını, emeklilere promosyonun “devede kulak” kalacağını söyledi. Ekonomi Servisi Türk Hava Yolları Anonim Ortaklığı’nın (THY) uçucu ekiplerin iki yerel gece 36 saat ER dinlenme süresini 24 saate düşüren hukuksuz işlemine karşı Havaİş Sendikası’nın açtığı davada bilirkişi “tek taraflı değişikliğin iptali” gerektiği yönünde rapor sundu. Bakırköy 2. İş Mahkemesi’nde görülmekte olan davanın duruşması 1 Ekim’de yapılacak. Sendika tarafından yapılan açıklamada, grevin en önemli nedenlerinden biri olan bu konuda sendikanın yine hukuken haklı çıktığı belirtilerek “Toplu iş sözleşmesinin kazanılmış bu haklar geri götürülmeden imzalanması yönündeki görüşümüzün ne kadar haklı olduğu da bir kez daha hukuken ortaya konmuştur” denildi. Öte yandan, Çelikİş Sendikası, bakım merkezinde çalışan işçiler için yetki aldı. Özellikle HABOM ve MNG Teknik çalışanlarının üyeliğiyle gündeme gelen Çelikİş Sendikası, Çalışma Bakanlığı’ndan yetkiyi resmen aldığını üyelere SMS ile iletti. Telefon iletilerinde şu ifadeler kullanıldı: “17.09.2013 itibarıyla THY’de HABOM ve MNG şirketlerinin birleşerek meydana getirdikleri 2500 kişilik THY Havacılık Bakım Onarım Merkezi işyeri için Çalışma Bakanlığı yetkiyi Çelikİş Sendikası’na vermiştir. Sevgilerimizle...” Ekonomi Servisi Önceki gün ABD Merkez Bankası’nın (Fed) aylık 85 milyar dolarlık tahvil alımına devam etme kararıyla rekor üstüne rekor piyasalar dün yeniden düşüşe geçti. Piyasaları bu sefer de Fed’in tahvil alımlarını ekimde azaltacağı endişesi sardı. St Louis Fed başkanı James Bullard’ın, bankanın ekim ayı toplantısında tahvil alımlarını bir miktar azaltabileceği şeklinde yorumlanan açıklamasıyla Borsa İstanbul’da (BIST) kayıp yüzde 2’yi aştı. TL değer kaybederken 10 yıllık faizler de yüzde 9’un üzerini gördü. Bloomberg Televizyonu’na konuşan Fed para politikasına karar veren Açık Piyasa Komitesi üyelerinden James Bullard, ekonomiye dair açıklanacak verilere göre ekimde tahvil alımlarının azaltılmasının mümkün olduğunu söyledi. BIST 100 endeksi açıklamanın ardından 77 bin 649 puana kadar geriledi. Endeks günü 78.697 puandan tamamladı. Önceki gün yüzde 3 değer kazanarak 1.95’in altına inen dolar/TL, Fed açıklamalarının etkisiyle 1.9870’i gördü. Serbest piyasada dolar 1.9770 TL’den kapandı. ABD, Asya ve Avrupa borsalarında yaşanan ralli de dün son buldu. Avrupa’da endeksler hafif ekside ve artıda dalgalandı. Asya Pasifik borsalar endeksi yatay kapandı. ABD borsaları ise rekor yükselişten sonra hafif düştü. Altın ve petrol de yükselişi koruyamadı. Altın yüzde 1.5 civarında kayıpla 1352 dolar seviyesinden işlem gördü. Brent petrol de 109 dolar civarından kapandı. Piyasalarda Fed coşkusu kısa sürdü Engel affedilmez İSO yönetimiyle bölgede dolaşanTarım, Gıda ve Hayvancılık Bakanı Mehdi Eker, “Artık başta Diyarbakır olmak üzere bölge barışın lezzetine vardı. Kim bu süreci engellemeye kalkarsa şunu bilsin ki bu halk onu affetmez” dedi. Bankalar da çözüm sürecine katılmalı uÇözüm sürecinin bankalar tarafından desteklenmediğini ileri süren Bahçıvan, bankaları bakış açılarını değiştirmeye çağırdı. ŞEYMA YILDIRIM MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI DÖVİZ ALIŞ SATIŞ 21 EYLÜL 2013 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1.9720 1.9755 1.9706 1.9785 En büyük teşvik barış Diyarbakır Ticaret Sanayi Odası Başkanı Ahmet Sayar da “Silahların olduğu yerde huzur, yatırım ve çözüm olamaz. Çözüm süreci ile bölgeye yatırım yapma talepleri arttı. Bu nedenle en büyük teşvik barıştır diyoruz. İSO’nun yaptığı çalışmalar bize yol gösterici olacak. DİYARBAKIR İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Erdal Bahçıvan, sanayisini ve ekonomisini ağırlıklı olarak İstanbul, Bursa ve Kocaeli arasında yapan Türkiye gerçeğinin önümüzdeki yıllarda değişeceğini vurguladı. Bahçıvan; “Çözüm sürecinin bölgenin ekonomik kalkınmasına sunduğu katkı, bankalar tarafından maalesef yeterince desteklenmiyor. Bu süreçte, herkes gibi bankalar da bakış açısını değiştirmek zorunda” dedi. 50’ye yakın İSO üyesi işadamı ile Güneydoğu turuna çıkan ve Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası’nın Meclis toplantısına katılan Bahçıvan, “Türkiye, en önemli sorunlarından birisini çözmeye çalışırken bankaların bu bağlamda daha fazla toplumsal duyarlılık ve sorumluluk sergilemeleri gerektiğine inanıyorum. Finansa erişim, bu böl gede de en büyük sıkıntılardan birisidir. İpoteklerin yüksek teminata bağlanması, çekler ve sigortacılık konusunda bölgede büyük sıkıntıların yaşandığına dair şikâyetler kamuoyuna yansımış durumda. Ülke genelinde olduğu gibi bu bölgede de bankalar, vakit kaybetmeksizin üretim ve yatırımı destekleyen bir anlayışa yönelmelidir” açıklamasında bulundu. Kandan ve çatışmadan beslenen, acımasız bazı çevrelerin dışında herkesin çok şey kaybettiği bu olumsuz dönemin geride kaldığını kaydeden Bahçıvan, “Demokratikleştikçe önyargılar kırılıyor, iyimser bir ortam doğuyor, toplumsal kaynaşma artıyor” diye konuştu. Ticaretin doğuya kayıyor oluşu sebebiyle bölge işadamlarıyla buradaki yatırım fırsatlarını değerlendireceklerini vurgulayan Bahçıvan, ülkenin bir bütün halinde sanayileşerek kalkınmasını arzu ettiklerinin altını çizdi. ’de n e ç k ö G a h i b Sa yolcu rekoru 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.8554 1.8675 1.8469 1.8787 1 DANİMARKA KRONU 0.35732 0.35907 0.35707 0.35990 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 100 JAPON YENİ 2.6689 2.6737 2.6670 2.6777 3.1574 3.1739 3.1552 3.1787 2.1614 2.1753 2.1582 2.1786 0.30970 0.31291 0.30948 0.31363 1.9150 1.9237 1.9079 1.9310 6.9205 7.0110 6.8167 7.1162 0.33487 0.33712 0.33464 0.33790 1.9796 1.9927 1.9723 2.0003 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.52581 0.52676 0.52187 0.53071 Ağustosta, İstanbul Sabiha Gökçen Havalimanı iç ve dış hat terminalinden toplam 2 milyon 38 bin 912 yolcu giriş ve çıkış yaptı. Havalimanı bu yılın ilk 8 ayında toplam 11 milyon 957 bin 704 yolcuya ev sahipliği yaparken yolcu artış oranı geçen yılın ilk 8 ayına oranla yüzde 20 oldu. Ağustostaki yolcu artış oranı da yüzde 35 oldu. Yeni havalimanı inşaatı mayısta Ekonomi Servisi Limak Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, İstanbul 3. havalimanında projeyi tamamladıklarını, mayıs başında inşaata başlayacaklarını söyledi. Vodafone Türkiye ana sponsorluğunda düzenlenen CEO Club toplantısında Özdemir, “Havalimanını 2019 yılı Ocak ayında açacağız” dedi. Aynı toplantıya katılan Akfen Holding Yönetim Kurulu Başkanı Hamdi Akın da, 2009’ dan sonra proje finansmanlarının ne yazık ki yalnız Türk bankaları tarafından yapıldığını söyledi. 1 ABD Doları: 1.0603 Avustralya Doları 5.5103 Danimarka Kronu 0.9102 İsviçre Frangı 6.3402 İsveç Kronu 99.38 Japon Yeni 1.0284 Kanada Doları 5.8744 Norveç Kronu 3.7503 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3534 ABD Doları 1.6039 ABD Doları SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.9730 1.9770 2.6710 2.6760 3.1350 3.1900 2.1550 2.1820 85.45 85.80 563.97 577.14 ALIŞ SATIŞ 1 Kuveyt D.: 3.5292 ABD Doları GECELİK FAİZLER 3 Günlük Repo 5.96