Katalog

SAYFA CUMHURİYET 5 TEMMUZ 2013 CUMA 10 Dolar kurunun 1.94’lere çıkması, konut kredisi faizlerinin yükselmesi konutta zammı gündeme getirdi EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Küresel gelişmelerin yanı sıra içeride artan siyasi tansiyon Türkiye ekonomisine dair daha fazla kaygı uyandırıyor 11 Konuta zam göründü KISA... KISA 4 Saray Grup tarafından Güneşli’de 60 milyon Avro yatırımla inşaa edilen Greenist’te 216 odalı Hilton Inn Garden Otel 2014 Mart’ta hizmete girecek. 175 konuttan meydana gelen Greenist’te 58 adet konut satıldı. 2014 Haziran’ında konut teslimlerinin başlayacağı Greenist projesi Garanti Bankası’yla yaptığı anlaşma sonucunda 60 ay vadeyle yüzde 0.56 faiz oranı satışa sunuluyor. 4 Metropolist Yapı&Gayrimenkul Yönetim Kurulu Başkanı Ömer Derbazlar, bir dünya kenti olan İstanbul’un stratejik bir çalışmayla global resimde yeniden konumlandırılması gerektiğini ve bir “marka şehir” haline getirilmesinin önemli olduğunu söyledi. 4 Nurol Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı, Anadolu Isuzu Otomotiv’in mülkiyetinde bulunan İstanbul Kartal’daki taşınmazın satış ihalesine gireceğini açıkladı. 4 Via Properties tarafından hayata geçirilen Via Port Houses&Suites, eylül’de teslim ediliyor. Projede son kalan 17 ‘1+1’ daire 232 bin TL’den başlayan fiyatlar ile satışa sunuluyor. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para musluklarını kısacağının açıklaması ile özellikle gelişmekte olan ülkelerde yaşanan dalgalanma, Türkiye’de de dolarda yüzde 6’ya yakın artışa yol açarken bu artış gayrimenkul sektöründe tedirginliğe neden oldu. Sektörde yaz durgunluğu da yaşanırken Fed kararları sonrasında konut kredisi faizlerinde artış beklentisi de yakın zamanda ev fiyatlarını arttıracak diğer bir faktör olacak. Garanti Mortgage Genel Müdür Yardımcısı Umur Güven, faiz oranlarının, Hazine bonosu faiz oranlarındaki düşüşe paralel olarak rekor düşük seviyeler olan aylık yüzde 0.60 seviyelerine kadar indiğini, ancak gerek iç, ge u Gerek iç, gerekse de dış gelişmeler sonucunda, genel faiz seviyelerindeki artışa paralel olarak konut kredisi faiz oranlarında da bir artış gündeme geldi. Faizler 0.60’tan 0.80 civarlarına kadar çıktı. rekse de dış gelişmeler sonucunda, genel faiz seviyelerindeki artışa paralel olarak konut kredisi faiz oranlarında da bir artış gündeme geldiğini söyledi. Güven, mevcut durumda faiz oranlarının yüzde 0.70 seviyesinin üstüne çıktığına işaret ederek “Önümüzdeki dönemde, bu seviyenin tekrar altına gelmesini pek mümkün görmemekteyiz. Daha fazla artış olup olmayacağını ise ancak iç ve dış gelişmelere göre tahmin etmek mümkün olabilecek. Mevcut durumda, yüzde 0.700.80 aralığında bir dalgalanma olacağını bekleyebiliriz” dedi. Güven, bu artışın, piyasadaki son derece hızlı büyümeyi bir nebze yavaşlatabile ceğini dile getirdi. Uzaltaş AŞ Yönetim Kurulu Başkanı Ünal Pala, dövizdeki artışın girdilerinde ithal malzeme kullanan lüks konut projelerini olumsuz etkileyeceğini, özellikle de siparişlerini tamamlamayan başlangıç aşamasındaki projelerde maliyetlerin yükselmesine yol açacağını kaydetti. Pala, büyük konut projelerinde ithal girdinin yüzde 50’leri aşabildiğini anlatarak “Camdan klimaya, mutfak malzemelerinden mermerlere kadar birçok kalem ürün dolarla ithal ediliyor. Lüks segmentte konut fiyatları yüksek olduğu için yüzde 1’lik bile maliyet artışı ciddi rakamlara ulaşılmasına neden oluyor” dedi. Kalan Son Silah: Din İstismarı Son on yıl boyunca AKP’nin, daha doğrusu partiyi şahsı ile bütünleştirmiş Sayın Başbakan’ın hemen her alanda başarı öyküsü, masalı, menkibesi hangi sıfatla nitelendirirseniz nitelendirin adeta destanı yazıldı, söylendi. Bu bağlamda belki ileride yalakalıkta “örnek vaka” olarak ele alınacak, okutulacak söylemler oldu. Ekonomik başarı, dış itibar, lider ülke, dünya lideri başbakan, ileri demokrasi, AB fatihi gibi motifleri de içeren övgüler düzüldü. Son yaşanan olaylar başarının yalnız sözde kaldığını, yalaka medya, partizan bürokratlar, ürkek işadamları, bazı bilim adamları(!) hatta dış desteklerle sanal bir ortam yaratıldığını, övgülerin, övünmelerin hiçbirinin gerçekçi olmadığını, hayali olduğunu ortaya koydu, kanıtladı. Ekonomik başarısızlık, bir muhasebe kesinliğiyle, rakamlarla kanıtlandı. Halkımızın en azından bir bölümü bu başarısızlığın, özür dilerim, ceremesini ödemeye başladı. Gerçi uzun bir süredir ülkemizde ekonomik başarının sözde kaldığını, Türkiye ekonomisinin kırılgan olduğunu, her an krize sürüklenebileceğini ileri süren, öngören ekonomistler, yazarlar vardı; ama onlar sadece kötümser münafıklardı. Başarıyı bir türlü göremiyorlardı. Ekonomi güçlü, taş gibi sağlamdı. Nasıl taş gibi sağlam bir ekonomiyse bu... Son bir ayda döviz sepeti TCMB’nin yoğun döviz satışına karşın TL’ye karşı en az yüzde 7.0 oranında değer kazandı. TL değer yitirdi. Faizler nerdeyse ikiye katlandı, borsada değer kaybı yüzde 15’i buldu. Dış ticaret açığı aylık yüzde 14.3 düzeyine yükseldi. Yıllık dış ticaret açığı 90.0 milyar USD, cari işlemler açığı 50.0 milyar USD düzeyinde sürüyor. Büyüme hızında yıllık yüzde 3.0 düzeyini tutturmak bile iyimser bir olasılık olarak kalıyor. Döviz kuru ve faiz yükseldiği için bankalar ve firmalar sürekli zarar yazıyor. Bunun bilançolar üzerindeki olumsuz etkileri haziran sonu ve eylül sonu bilançolarında daha net görülecek. Bu sonuçlar “güçlü ekonomi” tanısına yeni anlamlar, öğeler kazandırıyor. Aynen 2009 ekonomik krizinin, “teğet” kavramına geometride yeni anlam kazandırdığı gibi. Dış politika her durumda Cumhuriyet döneminin en başarısız yıllarını yaşıyor. “Lider ülke” savından ABD uyduluğu gerçeğine evrilme söz konusu; Arap âleminde de yalnız ABD uydusu ülkelerle aramız iyi. Bunlar gerçek Suriye dostları mı, yoksa ABD hempaları mı? Burada da bir gizleme, takıyye var. Demokrasimiz, “ileri demokrasi” alalaması ile eksikli, melez demokrasiden, kakokrasiye doğru hızla evriliyor. Özgürlükler, insan haklarına saygı, kadın hakları konusunda dünya sıralamasındaki yerimiz en sonlarda. Kadın haklarından anladığımız sadece türbana özgürlük, kadının yaşam hakkını dahi koruyamıyoruz. Her alanda başarısızlık yaygın iken, bir yerde Cumhuriyetin fetret, ayrışma dönemi yaşanırken, son bir silaha başvuruluyor: Din istismarı. Din istismarı bir yerde bir çaresizliği de yansıtıyor. Din istismarı ile oy kazanma stratejisi izleniyor. Din istismarı da incelikten yoksun; camilerde içki içildi, ayakkabı ile girildi, uygunsuz hareketlerde bulunuldu gibi. Din istismarı, dincilerle gerçek Müslümanlar arasında bir çatışma doğuruyor. Müslümanlık doğruluğu, düzgünlüğü, güçsüzden yana olmayı gerektirir. Dini kişisel bir çıkar aracı olarak kullanmak, Müslümanlıkla bağdaşmaz. Bu nedenle gerçek ve laik Müslümanlar arasında dincilerin, din tacirlerinin gerçek Müslüman olmadıkları görüşü yaygındır. “Gerçek bir Müslüman böyle hareket etmez, bu derekeye düşmez diye düşünülür.” Halkımızın aydınlanması, din istismarının etkisizleşmesi açısından da yaşamsaldır. İktidarın din istismarına sarılması, bir yerde başarısızlığın da örtülü itirafını oluşturuyor. u Deloitte, Gezi Parkı olayları sonrası Türkiye’de artan siyasi tansiyonun büyüme üzerinde negatif bir risk oluşturduğuna dikkat çekti. S&P ise Türkiye’yi dış açıklarından dolayı Fed politikalarından en olumsuz etkilenecek ülkeler arasında saydı. Ekonomi Servisi Deloitte Türkiye’nin, ülke ekonomisindeki son makro gelişmelere odaklandığı “Ekonomik Görünüm: Yeni bir dünyanın eşiğinde...” raporuna göre, Türkiye’de büyüme toparlanmaya başlasa da gerek ABD’de para politikasının seyri, gerekse içeride son dönemde yaşanan sosyal olaylar önemli belirsizlik kaynağı. Küresel ekonomide risklerin sürdüğüne işaret eden rapora göre, bu risklerin başında ABD Merkez Bankası’nın (Fed) parasal genişleme programının azaltılmasına küresel ekonominin vereceği tepkinin belirsizliği geliyor. Avrupa’da devam eden yapısal sorunlar ve büyü(yeme) me endişeleri, Ortadoğu’daki siyasi çalkantılar ve Çin’de sert yavaşlama olasılığı da diğer riskler arasında yer alıyor. Rapora göre; l Türkiye’de yaza girerken yaşanan gelişmeler ve yüklü bir seçim takvimi olması nedeniyle siyasi tansiyon arttı. Bunlar büyüme üzerinde negatif risk oluşturuyor. l Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon beklentisine ulaşması son dönemde kurda yaşanan hareket ışığında oldukça zor. l Siyasi takvim göz önünde bulundurulduğunda bütçe giderlerinde hız kesmek mümkün değil. l Nisan rakamlarına göre cari açık belirgin şekilde artmaya başladı. Kredi derecelendirme kuruluşu Standard&Poors ise (S&P) fonla Türkiye’de risk artıyor Borçlar, Türkİye’nİn elİne kelepçe geçİrDİ MUSTAFA ÇAKIR ANKARA CHP, haziranda döviz kurunda başlayan artışın henüz enflasyona yansımadığını, kur ve girdi fiyatlarındaki artışın enflasyonu önümüzdeki aylarda daha da yukarı itebileceğine dikkat çekti. CHP’nin “Ekonomik Görünüm Raporu”nda şunlara yer verildi: l Yılın ilk üç ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5 artan ihracatın, ikinci üç ayda sıfıra yakın artış göstermesi çok büyük olasılık. Bunun bir sebebi de geçen yıl İran’a yapılan altın ihracatının sonlanması. l Yılın ilk üç ayında Türkiye’nin dış borç stoku 350 milyar dolara ulaştı. Bu, Türkiye’nin risk algısını artırıyor. l Türkiye’nin her 100 dolarlık dış borcunun 33 doları kısa vadeli. Artan dış açık ve kısa vadeli borçlar Türkiye’nin ellerine adeta kelepçe geçirdi. l TCMB’nin döviz rezervi mayıstan 21 Haziran haftasına kadar 1.3 milyar dolar eridi. Zaten yetersiz olan döviz rezervlerinin çok dikkatli yönetilmesi gerekiyor. l Enflasyonda hedefin tutması için yılın ikinci yarısında sadece yüzde 11.2 artış gerek. Bunun gerçekleşmesi bu konjonktürde mümkün değil. ‘Direniş’e büyük ilgi Ekonomi Servisi Gezi Parkı Direnişi’yle ortaya çıkan terminolojinin kelimelerine, marka yaratmak isteyenlerin ilgisi artıyor. ‘Gezi Parkı’ ve ‘Çapulcu’ kelimelerinin marka tescili için başvuruda bulunanların sayısı her geçen gün artarken, içinde ‘Gezi’ kelimesi geçen pek çok marka tescili başvurusu yapılmaya devam ediyor. Grup Ofis Marka ve Patent’in yaptığı araştırma, direnişin ortaya çıkardığı yeni terminolojinin ülke ekonomisine yeni markalar katabileceğini gösterdi. Haziran boyunca Türk Patent Enstitüsü’ne yapılan marka tescili başvuruları arasında ‘Gezi Parkı’, ‘Duran Adam’, ‘Çapulcu’, ‘Chapulling’, ‘Diren Gezi’ ve hatta ‘Biber Gazına HAYIR’ gibi adeta Gezi Parkı Direnişi’nin sembolü haline gelen kelimeler ve sloganlar bulunuyor. Ayrıca içinde ‘Gezi’ kelimesi geçen ‘diren gezi’, ‘#geziden’ ve ‘gezi fonu’ için bir, ‘geziparkı’ için iki ve ‘gezipark’ için üç marka tescili başvurusu iletildi. Evora Park’ta Teknik Yapı tarafından yaklaşık 30 ay önce ‘Akılcı Proje’ olarak satışa sunulan 432 dairelik Evora Park projesinde daire teslimleri başladı. Samandıra Fenerbahçe tesislerinin yanı başında yer alan projede daireler 77 bin 700 liradan başlayan fiyatla satışa sunulmuştu. Evora Park projesindeki 432 dairenin 417’sinin satıldığını belirten Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Umut Durbakayım, “İlk başta söylediğimiz gibi projemizdeki daireler konum ve şerefiyesine göre yüzde 50 ile yüzde 75 arasında prim yaptı” dedi. Temmuz ve Ağustos 2013 döneminde site müdürü, muhasebeci, teknik ekip, güvenlik, ortak mekânların temizliği, bahçe bakımı, açık yüzme havuzu giderlerini Teknik Yapı karşılayacak. ma koşullarının kötüleşmesi durumunda Türkiye, Ukrayna ve Gürcistan’ın en olumsuz etkilenecek ülkelerin başında geleceğini belirtti. S&P, “Yatırımcılar başta Fed ol mak üzere merkez bankalarının sıkılaştırıcı politikalara geçeceği spekülasyonlarıyla gelişen ülke piyasalarındaki pozisyonlarını azaltıyor. Sınır ötesi fonlama azalırsa, dış nakit pozisyonları görece olarak düşük olan ekonomiler riskli olacak, kredi notları baskı altına girecek” uyarısında bulundu. daire teslimi başladı Piyasaları Mısır endişesi sardı Ekonomi Servisi Mısır’da, askeri darbe sonrası belirsizliğin sürmesi finans piyasaları için risk kaynağı oluşturuyor. Ülkede yeniden uluslararası camia tarafından tanınan bir hükümet kuruluncaya dek IMF’nin Mısır ekonomisine yapacağı olası yardımlar kesilebilir. Katar gibi bazı komşu ülkeler, son aylarda Mısır Merkez Bankası’na yaptığı nakit yardımlar ile ekonomiyi ayakta tutuyordu. Türkiye, geçen yıl yapılan anlaşmayla Mısır’a 1 milyar dolar tutarında borç vermişti. Finansal danışmanlık şirketi NationsShares Başkanı Scott Nations ise “Petrol 100 doların üzerine çıktı. Bunda Çin’den gelen talep ve sakin ortam da etkiliydi. Ama şimdi askeri darbenin yaşanması çok da iyi bir gelişme değil” dedi. Diğer yandan dün sert yükselen Mısır borsasında işlemler durduruldu. Güne yüzde 6 kazançla başlayan borsada, 10 dakika süren işlemlerin ardından kazanç yüzde 6.4’ü buldu. ABD ham petrolü 102 doları geçerken, Brent petrol de varil başına 106 doları gördü. Ekonomi Servisi YılMursi’nin kısa dönem iktidarı boyunca dız Holding bünyesinde buMısır’da enflasyon, kamu borcu ve yoksullunan Ak Gıda, 5. üretim teluk arttı. İşsizlik, Mübarek rejimine kısisini 40 milyon TL’lik yatıyasla çok daha fazla artarak yüzde 14’e rımla Aydın’da açtı. Ak Gıda tırmanırken istihdam yok denecek kaAydın Fabrikası’nın açılış tödar azaldı. Economist dergisinin verireninde konuşan Yıldız Holding lerine göre, Ocak 2013’ten bu yana, Yönetim Kurulu Başkan YardımMısır’ın para birimi yüzde 10 decısı Ali Ülker, “2003 yılında Ak ğer kaybetti. Ülkede 83 milyonGıda Genel Müdürlüğü’nü yaparluk nüfusun dörtte biri, yokken 400 ton süt işliyorduk. Şu anda 4 sulluk sınırı altında yaşıyor. bin ton süt işleme kapasitesine ulaştık. Endüstriyel ve perakendede önde gelen Ciliv: Turkcell’de üç ortak anlaşmalı Merkez Zekeriyaköy’ün yüzde 55’i tamam Ortadoğu Grup tarafından Zekeriyaköy’de hayata geçirilen Merkez Zekeriyaköy’de kaba inşaatın yüzde 55’i tamamlandı. 106 konuttan oluşan projede yaşam Aralık 2014’te başlayacak. Merkez Zekeriyaköy’de 2+1 çatı dubleksi daireler 345 bin 750 dolardan satışa sunuluyor Projenin Zekeriyaköy’ün en merkezi noktasında ve ana arter yolları üzerinde 25 bin 360 metrekare alanda inşa edildiğini belirten Ortadoğu Grup İcra Kurulu Başkanı ve CEO’su Mehmet Gür’ün verdiği bilgilere göre ev sahiplerine butik bir yaşam sunmayı hedefleyen Merkez Zekeriyaköy’de 106 konut bulunuyor. Projede balkon ve teras yaşamını sevenler için 50 adet çatı dubleksi daire, bahçe hayatını tercih edenler için 50 adet bahçe dubleksi daire ve özel havuzları bulunan 6 adet ikiz villa yer alıyor. Riskli binanın yanındaki sağlam bina yıkılmayacak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, aynı parsel üzerinde bulunan binalardan riskli olarak tespiti yapılan binanın tapu kayıtlarına şerh konulacağını ve yıkılacağını belirterek, riskli binanın yanındaki sağlam binanın yıkılmayacağını vurguladı. Bakanlık, yıkılacak binanın yerine yeni bina yapılmasının, parseldeki tüm maliklerin muvafakatine değil, sadece riskli yapının maliklerinin talep ve muvafakatine bağlı olduğunu aktardı. Bakanlıktan yapılan açıklamada “Yıkılacak binanın yerine yeni bina yapılması, parseldeki tüm maliklerin muvafakatine değil, sadece riskli yapının maliklerinin talep ve muvafakatine bağlı olacak. Riskli olarak tespit edilen bina üzerine tapuda şerh konulması sağlanacak ve binanın yıkılıp yeniden yapılmasında diğer apartman sakinlerinin muvafakati aranmayacak” denildi. Ak Gıda’dan 40 milyon TL yatırım üreticilerden biriyiz” dedi. Yıldız Holding Gıda Grubu Başkanı Mehmet Tütüncü, fabrika ile 159 kişiye doğrudan, 2 bin 750 kişiye dolaylı istihdam yarattıklarını dile getirerek “Ege ve Marmara bölgesine hizmet verecek, 500 ton günlük süt işleme kapasitesine sahip fabrikada ağırlıklı olarak peynir üretilecek. Ülker İçim’in peynir portföyünde, beyaz, kaşar, sürülebilir ve özel peynirler olmak üzere 9 çeşit peynir bulunuyor” dedi. Tütüncü, 3 yıl içinde sütteki ciroyu yüzde 20, ihracatı da yüzde 33 artırmayı hedeflediklerini belirtti. Ekonomi Servisi Turkcell Genel Müdürü Süreyya Ciliv, Turkcell Genel Kurulu’nun üç yıldır toplanamamasına ilişkin olarak “üç ortağın anlaşması lazım” dedi. Şu anda Turkcell’in yönetim kurulunda sadece üç üyenin olmasının bir sıkıntı olduğunu dile getiren Ciliv’in konuşmasının satırbaşları şöyle: Ekonomi Servisi İstanbul Tical Ben çok isterdim ki genel kurullar çok başarılı ret Borsası (İSTİB), kapılarını basıbir şekilde yapılsın, yerli yabancı, küçük büyük büna açtı. İSTİB’in ilk basın toplantısıtün hissedarlarımız dengeli bir şekilde temsil edilsin. nı yapan yeni başkan Ç. Ali Kopuz, l Turkcell takımının diğer tarafları çok başarılı çalışyeni dönemde tamamen şefmasına devam ediyor. faf ve üyelere açık bir borsa Yönetim kurulumuz olmayı hedeflediklerini, mecda bence önümüzdelis toplantılarının artık basıki dönemde güçlü bir ça na açık yapılacağını ve “kau Kam t) riye mhu (Cu ARA ANK de yüz şekilde yapılanırsa o palı kutu” olan İSTİB’i arolan k lece lışanlarına bu ay veri zaman Turkcell takımı 1’lik enflasyon zammı maaşlarda ortala tık dışarı açacaklarını söyledi. 3’lük daha da güçlü olacak. Kopuz, Türkiye’de borsama 20 liralık artış yapacak. Yüzde düen kte birli ile mı l Temettünün daların teknolojik dönüşüme toplusözleşme zam eğıtılmasında son yetyeterince önem vermediğişük memur maaşındaki artış ise sad a kats ş maa ur kili makam genel kuni savundu. Ticaret borsace 59 lira olacak. Mem yüzruldur. Genel kurulun larını birbirine bağlayan bir yıları yüzde 1’lik enflasyon farkı ve iden toplanması ve çoğunlu de 3’lük temmuz zammına göre yen yapı düşündüklerini anla1, taban ğun kararı çok önemli. belirlendi. Aylık katsayı 0.07679 tan Kopuz, “Önümüzdea ödeme kats O kararı beklememiz aylık katsayısı 1.0275, yan uSen’in heki dönemde kotasyona tayısı da 0.02435 oldu. Kam gerekiyor. bi ürünlerin fiyatlarının ; yeni düzenleme sonl Tamamen Turk saplamasına göre belirlenmesi ve 81 ildeki li 2 düşük memur maaşı 1.96 cell mühendisleri tara rasında en 6 liraya yükseldi. 7’nci dereborsa üyelerine eşzamanlı radan 2.03 fından tasarlanan yerli, olarak duyurulması nokn tme öğre eki sind eme kad cenin 1’inci ci akıllı cep telefonu sene tasında altyapıya dönük 1’in in cen dere ci 8’in lira, 1 2.19 şı maa da şı sonundan önce piyasamaa birçok çalışmamız olauru mem s kademesindeki poli da olacak. cak” dedi. 2.784 liraya yükseldi. İSTİB ‘kapalı kutu’ olmaktan çıkacak Harca harca bitmez!