Katalog

SAYFA CUMHURİYET 23 TEMMUZ 2013 SALI 14 EKONOMİ ekonomi@cumhuriyet.com.tr Geçen yıl aynı dönem 2 milyon lira teknik kâr elde edilmişti. Kaskoda ‘yetmez ama devam’ dönemi S ektörden 9 sigorta şirketi risk altında. G20 tarafından oluşturulan Finansal İstikrar Kurulu, dünya genelinde 9 sigorta şirketini global finansal sistem için risk oluşturabilecek kuruluşlar olarak belirledi. Kurul, ABD’den AIG, MetLife Inc. ve Prudential Financial Inc’i sistemsel açıdan önemli olarak tanımladı. Avrupa’dan listeye Allianz SE, Assicurazionni Generali SpA, Aviva PLC, Axa S.A ve Prudential PLC; Çin’den ise Ping An Insurance Company of China dahil edildi. Artış sürecek Anadolu Sigorta Genel Müdürü Musa Ülken, sektördeki birçok şirketin doğru riske doğru fiyat vermeye başlamasının hayat dışında yakalanan kâra büyük etkisi olduğunu ifade etti. Aynı politikayla ilerlenmesi halinde kârlılıktaki yükseliş trendinin devam edeceğini söyleyen Ülken, önümüzdeki dönemde şirketlerin daha kâr odaklı çalışmaya başlayacağını sözlerine ekledi. Generali Sigorta Genel Müdürü Mine Ayhan da sektördeki bu büyüme trendinin devam edeceğini söyledi. Sigorta şirketlerinin ilk üç aydaki büyümesinin kârlılığa da Birlik verilerine göre bu yılın ilk çeyreğinde kârlılık devam etti. Bilançoların iyileşmesinde en büyük pay kaskonun oldu. Önceki dönemlerde zarar edilen bu branşta teknik kâr 158 milyon lira olarak kayıtlara geçti. şıdı. Uzun süredir zarar eden sağlık branşındaysa bu kez 17 milyon lira zarar edildi. Sonuçlardaki iyileşmede en büyük pay kasko branşının oldu. Açıklanan verilere göre kasko branşında ciddi bir iyileşme göze çarpıyor. 2013’ün ilk çeyrek sonuçlarına göre 158 milyon lira teknik kâra ulaşılan bu branşta, geçen yıl aynı dönemin sonunda 2 milyon lira teknik kâr açıklanmıştı. Fiyatlar yaklaşık yüzde 40 civarında artmasına rağmen, sektör trafik branşında zarar etmeyi sürdürüyor. TSB’nin verilerine göre ilk çeyrekte bu branşta 221 milyon lira zarar edildi. Geçen yılın aynı döneminde zarar 188 milyon liraydı. Hasar prim oranındaysa pek bir değişme gözlemlenmedi. Bu oran geçen yılın ilk çeyreğinde yüzde 106’yken, bu yıl yüzde 105 oldu. Memur yüzde 10+10 istedi MUSTAFA ÇAKIR BNP Pari bas Cardif Emeklilik , yansıdığını belirten Ayhan, “Ülkemizde sigorta sektörü, güçlü bir büyüme potansiyelini içinde barındırıyor. Bu nedenle, 2013 yılında da sektörde kârlı ve sağlıklı bir büyüme ortamı yakalanacağını öngörüyorum” dedi. TSB’nin açıkladığı 2013 yılı ilk çeyrek sonuçlarına göre uzun zamandan sonra hayat dışı branşlarda 100 milyon liranın üzerinde teknik ve mali kâr elde edildi. 2013’ün mart sonu teknik rakamları Türkiye Sigorta Birliği (TSB) tarafından açıklandı. Verilere göre uzun zamandan sonra ilk kez hayat dışı branşlarda 129 milyon lira teknik kâr elde edilirken, bu branşlardaki mali kârsa 133 milyon lira oldu. Geçen yılın aynı dönemindeki teknik kâr 60 milyon lirayken, mali kâr 22 milyon liraydı. Hayat branşındaysa 79 milyon lira teknik kâr açıklandı; emeklilik şirketleriyse teknik olarak 46 milyon lira zarar etti. Yangın branşında kârlılık artış gösterdi. Geçen yılın aynı döneminde 22 milyon lira kâr eden branş, bu yıl kârını 28 milyon liraya ta bireysel emeklilik sistemi katılımcılarını bilgilendirmek amacıyla videolu fon bülteni uygulamasını başlattı. Uygulamada, portföy yöneticileri ekonomik gelişmeler ve sermaye piyasaları hakkında detaylı bilgiler sunarak, emeklilik fonlarının bu gelişmeler karşındaki performanslarını da değerlendiriyor. Videolar, şirketin kurumsal web sitesi üzerinden izlenebiliyor. Çorum’da bir tavuk çiftliğinde meydana gelen yangın sebebiyle ölen tavukların bedeli olarak sigortalı işletmeye yaklaşık 350 bin lira ödendiğini açıkladı. dırıcısına 10 ay hapis. Mahke meden sigorta dolandırıcılarına hapis kararı çıktı. Antalya’da anlaşmalı kaza yapan iki kişi, 10 ay hapis, bin lira da para cezası aldı. Hırsız ve yangın en büyük kâbus Her beş haneden 1’i hırsız mağduru; en popüler para ve ziynet eşyası saklama yerleri ise gardırop, şifonyer, komodin ve kasalar. Üç kişiden biri evinden uzak kaldığı dönemde risklere karşı sadece “kapısını kilitleyerek” önlem alırken erkekler evini “komşuya emanet etmeyi” tercih ediyor. Toplumun yüzde 26’sı hiçbir önlem almaz iken sadece yüzde 5’i önlem olarak eveşya sigortası yaptırıyor. Aksigorta’nın araştırma şirketi Ipsos’a yaptırdığı araştırmaya göre, Türk halkının yüzde 34’ü evini hırsızlık riskine, yüzde 36’sı yangın riskine karşı korumak istiyor. Hırsızlık ve yangın riskini, yüzde 19 ile deprem riski takip ediyor. Yangın korkusu 30 yaş üzerinde daha baskın iken, hırsız korkusu 1519 yaşlarında daha sık (yüzde 49) görülüyor. AB sosyoekonomik segmentinde deprem korkusunun yüzde 23 oran ile diğerlerine göre daha yoğun olduğunun saptandığı araştırmaya göre, D ve E sosyoekonomik segmentinde yüzde 14 ile en düşük seviyede bulunuyor. Araştırmaya göre her üç kişiden biri evinden uzak kaldığı dönemlerde tek önlem olarak kapısını kilitliyor. Araştırmaya katılanların yüzde 26’sı risklere karşı hiçbir önAksigorta’nın lem almadığını diyaptırdığı bir le getirirken yüzde 14’ü kapısıaraştırma, Türk na çift kilit takıtoplumunun yaşadığı yor, yüzde 13’ü mekânları, uzak kaldığı komşusuna emanet ediyor, yüzde dönemlerde en fazla hırsız 10’u alarm takve yangından korumak tırıyor ya da var istediğini ortaya olan alarm sistekoydu. mini aktive ediyor. “Komşuya emanet etme” kadınlara (yüzde 8) oranla erkeklerde (yüzde 17) daha fazla tercih edilirken, risklere karşı sigorta ile önlem almayı tercih edenlerin oranı da sadece yüzde 5. ANKARA 200 bin işçiyi kapsayan kamu kesimi toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde sona gelinirken, 1 Ağustos’ta da memurlar hükümetle masaya oturacak. Kamu çalışanlarının milli gelirden aldıkları payın düştüğüne dikkat çeken Türkiye KamuSen, 2014 ve 2015 yılı için hükümetten yüzde 10+10 zam talep ediyor. Kamu kesimi toplu iş sözleşmesi görüşmeleri kapsamında Türkİş ile hükümet bugün 5. kez masaya oturacak. Ücretlere birinci 6 ay için yüzde 10; 2, 3 ve 4. altı aylık dönemlerde ise “enflasyon+2 puan” zam talep eden Türkİş’e hükümet son toplantıda teklifini yüzde 4+4’e çıkarmış, 200 lira iyileştirme önermişti. Alınan bilgiye göre, Türkİş ilk 6 aylık zammın en az yüzde 6’ya kadar çıkmasını, iyileştirmenin de 250 liraya yaklaşmasını istiyor. Ücretlerdeki vergi kayıplarının giderilmesi de Türkİş’teki bir diğer beklenti. Toplusözleşmede bugün bir sonuç çıkabileceğine dikkat çekiliyor. Türkiye KamuSen de zam talebini netleştirdi. Türkiye KamuSen Genel Başkanı İsmail Koncuk, kamu çalışanlarının milli gelirden aldığı payın 2002’den bu yana 6.6’dan 6.2’ye düştüğüne işaret etti. Erdemir’de grev günü 2 Ağustos Ekonomi Servisi Erdemir’de örgütlü TürkMetal Sendikası 2 Ağustos’tan itibaren grev uygulama kararı aldı. Tarafların bu tarihten önce uzlaşmaya varması bekleniyor. Türk Metal Sendikası’ndan bir yetkili konuyla ilgili Reuters’a yaptığı açıklamada, “Grev kararı daha önce alındığı için prosedür gereği yasal süre içinde grev uygulama kararı alınması gerekiyor. Bu nedenle 2 Ağustos’ta grev uygulama kararı aldık. Ancak tarafların kısa bir süre içinde anlaşması bekleniyor” dedi. Türk Metal Sendikası, Türkiye Metal Sanayicileri Sendikası (MESS) ile yürütülen ve 4 bin 800 işçiyi kapsayan toplu iş sözleşmesi görüşmelerinde anlaşmaya varılamaması üzerine mayısta grev kararı almıştı. Türk Metal Sendikası, işverene tanıdığı 60 günlük sürenin bitimine az bir süre kala grev kararını uygulamak için adım attı. 2 Ağustos’taki grev kararı Erdemir’deki tüm birimlerin panolarına asılarak işçilere duyuruldu. TARSİM, BES rekora koşuyor Temmuz itibarıyla bireysel emeklilik sistemine (BES) 584 bin yeni kişi katılarak toplam üye sayısı 3 milyon 712 bin oldu. Sisteme yılbaşından bu yana 584 bin 58 yeni kişi katıldı. Sektör yetkilileri, yılsonunda üye sayısının 4.5 milyona yaklaşmasını, fon tutarını da 28 milyar TL’yi bulmasını öngörüyorlar. Sektörde faaliyet gösteren 17 şirket içinde katılımcı sayısında 720 bin 820 kişi ile Garanti Emeklilik, fon tutarında da 4 milyar 554 milyon TL ile Anadolu Hayat Emeklilik ilk sırada bulunuyor. Sistemden emekli olan kişi sayısı da 2 bin 950 kişi ile en fazla Anadolu Hayat Emeklilik’te bulunurken, 1.054 kişi ile Yapı Kredi Emeklilik ikinci sırada bulunuyor. Hayatta yükseliş sürdü Swiss Re’nin yayını Sigma dergisinin her yıl yaptığı dünya sigorta istatistikleri çalışmasındaki verilere göre, 2012’de hayat primleri yüzde 2.3, hayat dışı primleri yüzde 2.6 arttı. Geçen yıl dünyada hayatta 2 trilyon 620 milyar 864 milyon dolar, hayat dışında 1 trilyon 991 milyar 650 milyon dolarlık prim üretildi. Primler Kuzey Amerika bölgesinde önceki yıla göre reel olarak yüzde 1.8, Latin Amerika ve Karayipler’de yüzde 11.7 arttı. Avrupa’da üretim önceki yıla göre yüzde 1.7 azalırken Asya’da yüzde 6.9 oranında büyüme kaydedildi. Afrika kıtasında da sigorta sektörü önceki yıla göre yüzde 10.5 büyüdü. Okyanusya bölgesinde ise prim üretimi yüzde 0.1 düştü. Dünya genelinde, primler gelişmiş ülkelerde yüzde 1.7, gelişmekte olan pazarlarda yüzde 6.8 arttı. Türkiye 2012’de prim üretimi sıralamasında 38. sırada yer aldı. Dünya sigorta piyasasının en büyüğü yine ABD. Orta vadede dünyanın en büyük ekonomisi olması beklenen Çin, sigortacılıkta da büyüme ivmesini Sigorta dolan Çin hızlı büyüdü sürdürüyor. Bir yılda iki basamak yükselerek Almanya ve Fransa’yı geride bırakan Çin, dördüncü sıraya yükseldi. Japonya iki, Birleşik Krallık üç, İtalya yedi, Güney Kore sekiz, Kanada dokuz ve Hollanda onuncu sırada yer alıyor. Geçen yıl dünyada primlerin gayri safi hasılaya oranı yüzde 6.50 oldu. Tayvan, Güney Afrika, Hollanda, Hong Kong, Güney Kore, Japonya dünyada sigorta katılımının en yüksek olduğu ülkeler. Yüzde 1.37’lik sigorta katılımı oranıyla Türkiye 72. sırada kaldı. Bu sözler, REFAHYOL hükümetinde Başbakan’ın ekonomiden sorumlu baş danışmanı Prof Dr. Osman Altuğ’a ait. REFAHYOL zamanında sermayenin ayağına nasıl basıldığını yaptığımız bir söyleşide bakın nasıl anlatıyor: dışarıya akıyordu Faizlerle ciddi bir kaynak AKP Sermaye Faşizminin Bir Ürünüdür! sağladığı avanta da gitti. Yani sermayenin ayağına bastık. Buradan tasarruf ettiğimiz parayı memura ve işçiye aktardık. Mevduat faizlerine yüzde 12 gelir vergisi uyguladık. Kulakları çınlasın Tansu Çiller “Hoca hem faizleri indireceğim diyorsun hem de vergi getiriyorsun. Bu nasıl olacak” diye kaygılarını dile getirdiğinde ben de “Bak gör olacak” dedim ve bu gerçekleşti. vatandaşların paralarına talip olduk. Yüzde 12 faiz vererek ülkeye çekmek istedik. Ancak karşımızda yeşil sermaye vardı. Onlar bu paralara yüzde 3040 faiz veriyorlardı. İslami duyguları kullanarak yeşil sermaye oldukça ciddi paralar getirdi. Bu durumda biz ne yapacağız? Bu haksız rekabete rağmen işçilerimizin parasını biz nasıl yurda getirebilirdik? Para da lazım… Bir kere yurtdışından gelecek paralarda süreklilik sağlamak gerekliydi. Ben de bedelsiz ithalatla bunu sağlamayı düşündüm. Her Türk vatandaşı 12.500 dolar veya 25.000 mark Türkiye’ye getirirse, 100 bin marka kadar otomobilden tutun tarım aletleri, her türlü ekipman, araç ve gereci gümrüksüz olarak getirsin dedik. Bu bedelsiz ithalatın avantajı ile yeşil sermayenin verdiği yüzde 30 faiz arasındaki farkı gideren bir avantaj olup olmadığını tespit edemiyorduk ve endişeliydik. Ama bu sistemle olağanüstü bir mevduat gelişi oldu. İnsanlar kuyruğa girdi. İşte bu uygulama ile de yeşil sermayenin ayağına bastık. Üstelik dandik arabaların Mercedes fiyatına satışını da azaltmış olduk. Bu durumda az önce söylediğim gibi bankaların da ayağına bastık. Yeşil sermayeyi kızdırdık. Dış güçlerin hâkim olduğu otomotiv sektörünü zarara uğrattık. Kavgada bu kadar yumruk atarsan karşındakinin gücü yetmezse sana silah sıkar. Nitekim de öyle oldu. 1 ABD Doları: 1.0857 Avustralya Doları 5.6640 Danimarka Kronu 0.9393 İsviçre Frangı 6.5087 İsveç Kronu 99.97 Japon Yeni 1.0349 Kanada Doları 5.9499 Norveç Kronu 3.7504 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1 İng. S.: 1.3167 ABD Doları 1.5311 ABD Doları Borçlara ödediğimiz faizin geçmiş yıllar ortalaması yüzde 22. Yabancı bankaların bize verdiği faiz yüzde 5.22. Bu durumda yüzde 17 oranında ben dışarıya kaynak aktarmışım. Bunu önlemek için REFAHYOL hükümeti döneminde benim projem olan “havuz sistemi” uygulandı. Havuz sistemi esas itibarıyla devletin parasına sahip çıkmasıdır. O dönemde kamu kurum ve kuruluşları Merkez Bankası’ndan yüzde 135 ile borç para alıyordu. Öbür taraftan bu kurum ve kuruluşlar (iktisadi devlet teşekkülleri dahi) kendi paralarını bankalarda tutmaları dolayısıyla yüzde 10 faiz tahsil ediyordu. Buradaki yüzde 125 faiz farkına ne diyeceğiz? Bunu önlemek için “Kamu Tek Hesabı yapalım. Bu kurum ve kuruluşlar havuza para yatırsınlar. Buradan onlara yüzde 50 faiz verelim” dedik ve uygulamaya geçtik. Çok kısa sürede Merkez Bankası faizi yüzde 135’ten yüzde 75’e geriledi. Bu durumda sermayenin uygulamaların sonucudur 28 Şubat darbesi bu SERBEST PİYASA ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını 1.9130 2.5240 2.9100 2.0260 81.70 546.00 ALIŞ SATIŞ ermaye faşizmi bize engel oldu Bakın Türkiye’de aslında sermaye faşizmi vardır. Bu da REFAHYOL hükümetinin gidişinde etkili oldu. Yeni hükümete de bunu kaldırın dediler ve bu sistem kaldırıldı. Sermaye faşizmi, sermayenin çıkarının ortadan kaldırılması halinde her yola başvurması demektir. S eşil sermayenin de ayağına bastık Başta Almanya olmak üzere dışarıdaki Y 28 Şubat darbesi aslında Erbakan hocanın dinsel duruşuna değil, yaptığı bu tasarruflara karşı yapılmıştır. Şeriat meseleleri önde görünen gerekçelerdir. 28 Şubat darbesi askeri görünümlü sivil bir darbedir. Sermaye faşizminin yönetime el koymasıdır. 28 Şubat sürecine gelinceye kadar mümessiller savaşı yaşanmış ve bu savaşta Erbakan’a destek veren askerler bugün içeriye atılmışlardır. Asker o gün doğru yapmış, ama bugün cezalandırılmaktadır. AKP de işte bu darbenin ürünüdür. Erbakan’ın yanında olanlar, onun yaptıklarının tam tersini şu an yapmaktadırlar. Başbakan’ın faiz lobisini suçlaması da şaka gibi bir şeydir. HHH Bir dönemin en yakın tanığının ilginç tespitleri böyle. Anlıyoruz ki çıraklar ustasına ihanet etmiş! 1.9160 2.5280 2.9600 2.0520 82.05 558.00 1 Kuveyt D.: 3.5048 ABD Doları GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 5.54 23 TEMMUZ 2013 EFEKTİF SATIŞ 1.9215 1.7818 0.34003 2.5299 2.9469 2.0504 0.29670 1.8634 6.8666 0.32399 0.51541 1.9310 MERKEZ BANKASI DÖVİZ CİNSİ ALIŞ SATIŞ ALIŞ 1 ABD DOLARI 1.9151 1.9186 1.9138 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.7597 1.7712 1.7516 1 DANİMARKA KRONU 0.33760 0.33925 0.33736 1 EURO 2.5216 2.5261 2.5198 1 İNGİLİZ STERLİNİ 2.9272 2.9425 2.9252 1 İSVİÇRE FRANGI 2.0342 2.0473 2.0311 1 İSVEÇ KRONU 0.29299 0.29602 0.29278 1 KANADA DOLARI 1.8480 1.8563 1.8412 1 KUVEYT DİNARI 6.6777 6.7651 6.5775 1 NORVEÇ KRONU 0.32109 0.32325 0.32087 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.51065 0.51157 0.50682 100 JAPON YENİ 1.9111 1.9237 1.9040