Katalog

SAYFA CUMHURİYET 11 MAYIS 2013 CUMARTESİ 10 EKONOMİ [email protected] Betam Direktörü Gürsel’e göre, yeterli ve sürdürülebilir büyüme rejimine geçiş, halen ekonominin temel sorunu Türkiye krize sürükleniyor Ekonomi Servisi Ekonomide büyüme rakamlarının beklentilerin altında kalmasıyla geleceğe dönük endişeler artarken akademik çevreler de uyarıda bulunuyor. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (Betam) 5 yıllık araştırma notlarını derlediği “Türkiye Ekonomisinde Büyüme ve Yapısal Sorunlar” adlı kitapla büyüme, dış ticaret, işsizlik, kadın, eğitim, politik ekonomi ve çevre sorunlarına dikkat çekti. Yeterli ve sürdürülebi Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, sanıldığı gibi krizin Türkiye’yi teğet geçmediğini, ancak hemen ardından yaşanan yatırım patlamasıyla etkilerinin gizlendiğini belirtti. 2009’un aksine, 2012’de ise iç talebin durduğuna ve yatırımların azaldığına dikkat çeken Gürsel, radikal reformlara ihtiyaç olduğunu kaydetti. lir büyüme rejimine geçişin halen Türkiye ekonomisinin temel sorunu olduğunu belirten Betam direktörü Prof. Dr. Seyfettin Gürsel, “Kriz bizi teğet geçmedi ancak dışarıdan ithal ettiğimiz krizden çok hızlı bir çıkış yaptık, krizin hemen ardından bir yatırım patlaması yaşandı. 2012 itibarıyla ise iç talep durgunlaştı, yatırımlar azaldı. Aslında 2004’te başlayan yıllarda büyüme düşüşünü 2009 krizi gizlemiş oldu. Şimdi ise kriz öncesi büyüme oranlarına geri dönüyo ruz. Artık ekonomide yapısal reformlar gerekiyor” dedi. Eğitim reformunun gerekli olduğunu ancak tek başına yeterli olmadığını belirten Gürsel, radikal işgücü ve vergi reformlarına ihtiyaç olduğunu kaydetti. Bu ihtiyacın ekonomi bürokrasisi tarafından gayet iyi bilindiğini ancak siyasetçilerin tüm reformları seçimlerin sonrasına, 2015’e ertelediğini belirten Gürsel, “Eğer yapısal reformlar bir an önce yapılmazsa ekonomiyi kriz bekliyor. Düşük büyüme ciddi bir tehdit, yavaş yavaş problem biriktirecek. Büyüme yüzde 2.2 civarındayken istihdam artışı devam edemez. İşsizliğin artması kaçınılmaz. Türkiye şu anda siyasetle uğraşıyor, işsizlik tekrar artmaya başlayınca ekonomiyi hatırlayacaklar” ifadelerini kullandı. Geleceğin kadın liderleri aranıyor Ekonomi Servisi Tür akıllı yatırımdır” sözükiye Kadın Girişimciler nü hatırlattı. 2010 başlayan proje ile Derneği (KAGİDER) ile Sanofi Grubu’nun işbir bugüne kadar 137 kadıliğinde yürütülen Gelece na işe alım sürecinde fayğin Kadın Liderleri prog dalı olacak pratik bilgileramı yeni dönemine başlı rin yanı sıra çeşitli sektöryor. 2025 yaş arası kadın lerle ilgili doğrudan bilgi ların başvurabildiği proje alabilecekleri eğitimler verildi. 4 gün süile genç kadınren eğitimlerin ların işgücüne katılım süreçKAGİDER ve Sanofi sonunda sertifikalarını alan leri kolaylaştıTürkiye işbirliğiyle adaylar eğitim rılarak, toplum hayata geçirilen sonrasında da ve iş hayatındaki hedeflerine projenin dördüncü K A G İ D E R Sanofi’den ulaşmalarının dönem eğitimlerine ve mentorluk desdesteklenme başvurular başladı. teği almaya desi amaçlanıyor. vam edebiliyor. Projenin baFaaliyet gössın toplantısında konuşan KAGİDER terdiği ülkelerde kadınların Başkanı Gülden Türk işgücüne katılımına özel tan, “Kadın girişimcile önem veren Sanofi Grurin çoğu istihdamın için bu, Sanofi Türkiye, Geleden geliyor. Bu projey ceğin Kadın Liderleri prole genç kadınları istih jesiyle 2012’de en prestijdama kazandırmayı he li uluslararası ödüllerden defliyoruz” diyerek “Ka Communitas Ödülleri’nin dına yapılan yatırım en sahibi oldu. İşsizlik artacak Seyfettin Gürsel Ziraat’ten 77.7 milyon TL kredi Ekonomi Servisi Ziraat Bankası’nın kredileri yılın ilk çeyreğinde yüzde 9 büyüyerek 77 milyon 752 bin TL’ye ulaştı. Bankanın net kârı ise yüzde 37.1 artışla 902.4 milyon lira olarak gerçekleşti. Ziraat’in net faiz geliri geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 23.8 artışla 1.87 milyar liraya yükselirken, net ücret ve komisyon gelirleri yüzde 18 artarak 205.5 milyon lira oldu. Bankanın aktif büyüklüğü 168.9 milyar liraya ulaştı. Ziraat Bankası Genel Müdürü Hüseyin Aydın, Balkanlar, Kuzey Afrika ve Uzakdoğu’da arayışlarının devam ettiğini söyledi. Bu yıl 150 şube açma planları çerçevesinde ilk çeyrekte 26 şube açtıklarını belirtti. Terörün finansmanı konusundaki bildirim 987’den 22 bin 370’e yükseldi Şüpheli işlem patladı Elektronik bildirim sonucu, 2011’de 8 bin 739 olan şüpheli işlem bildirim sayısı, 2012’de 15 bin 318’e ulaştı. Ekonomi Servisi MASAK’ın (Mali Suçları Araştırma Kurulu) 2012’ye ilişkin faaliyet raporuna göre, geçen yıl devreye alınan yeni “elektronik şüpheli işlem bildirimi” sonucu şüpheli işlem bildirimleri rekor kırdı. MASAK Başkanı Mürsel Ali Kaplan’ın verdiği bilgiye göre, bu uygulamayla 2011’de 8 bin 739 olan bildirim sayısı, 2012’de 15 bin 318’e ulaştı. Kaplan, mevcut elektronik şüpheli işlem bildirimi (eŞİB) sisteminin yeniden geliştirilmesiyle oluşturulan “MASAK. ONLINE Sistemini” tanıttıklarını belirterek böylece bankalar dışında şüpheli işlem bildirimi yapan finansal kuruluşların da 91’den 108’e ulaştığını ifade etti. Diğer kurumların görev alanına giren suçlarla ilgili olduğu tespit edilen dosyalar kapsamında 1641 kişi hakkında ilgili kurumlara bilgi verildiğini belirten Kaplan, şöyle devam etti: “2012’de aklama suçunun işlendiği gerekçesiyle 275 kişi hakkında da suç duyurusunda bulunduk. Terörün finansmanı suçu açısından, istihbari nitelikte bilgi paylaşımında bulunulan gerçek/tüzel kişi sayısı, 2011’de 987 iken 2012 içerisinde 22 bin 370 oldu.” Kentsel dönüşümün merkezi Fikirtepe’de toplam 450 kişi ile el sıkışarak bin 100 konutluk Yenitepe’yi tanıtan Nuhoğlu ve Gülsa İnşaat, ailelere daire verecek. 80 metre yükseklik sınırının olduğu bölgenin çehresi tamamen değişecek. Herkes hesabını doğru yapsın Ekonomi Servisi Garanti Bankası Genel Müdürü Ergun Özen, kredi faizlerini yüksek olduğuna yönelik eleştirilerle ilgili “Faizler 6’ya düşüyor almıyorum. 12’den vermişim kıramıyorum ki. Böyle bir lüksüm yok. Anlaşmalar var arada. Çünkü sabit borçlanmış. Ya faiz yükselseydi. Sabit borç alan faiz riskine girer. Bunu bilmesi lazım. Herkes hesabını doğru yapsın” dedi. Garanti’nin mobil finans uygulama platformu “iGaranti”nin tanıtım toplantısında konuşan Özen, düşen faiz ortamında bankaların maliyetlerini komisyon olarak yansıtması gerektiğini ifade etti. Özen, “Bizim burada bir hatamız varsa kabul etmeye hazırız. Bu alanda 31 veya 33 kalemden bahsediliyor. Ancak haksız olan 3 ya da 4’tür, geri kalanın hepsini savunmaya hazırım” diye konuştu. Garanti Bankası’nın Bankalar 4 milyar akıllı telefonlar için talira topluyor sarladığı yeni finansal servisi iGaranti, günlük Tüketiciler Derneği (TÜyaşamdaki anlık ya da DER) Genel Başkanı Aydın uzun vadeli tüm finansal Ağaoğlu, Türkiye’de kulaktivitelerin yönetimini lanımdaki 54 milyon kredestekliyor. Kullanıcıdi kartına ortalama 75 lira larına kişiselleştirilmiş yansıtılarak yapılan hesapcazip oranlı ürün ve fırlamaya göre, yılda 4 milsatlar sunan iGaranti’de yar liranın tüketicilerin cetüm bankacılık işlemleri binden bankalara aktarılücretsiz olarak gerçekdığını söyledi. leştirilebiliyor. Nuhoğlu, Fikirtepe’yi yükseltecek Ekonomi Servisi Nuhoğlu İnşaat ve Gülsa İnşaat, Kadıköy Fikirtepe’de konut, ofis ve ticari alanların bulunduğu “Yenitepe Kadıköy” karma projesini hayata geçiriyor. İki adadan oluşan parsellerde toplam 450 kişi ile anlaşan Nuhoğlu, metrekaresi 4 bin 400 TL’den başlayan fiyatlarla ön satışlara başladı. Nuhoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Nuhoğlu, Fikirtepe’nin 1800’lü yıllarda fikir üretilen bir merkez olduğunu ve dönüşümle birlikte tekrar eski kimliğine kavuşacağını belirterek “5 yıl içinde 1.5 milyon metrekare alanda hepsi birbirinden iddialı yaklaşık 50 bin konut yer alacak. İstanbul’un merkezinde, 5 ana arteri bulunan, bulvar ve caddelerin yer alacağı, planlı yapılaşmış yeni bir semt doğacak. Fikirtepe’de İstiklal, Bağdat, Abdi İpekçi, Nispetiye ve Rumeli Caddelerinin kalitesinde 5 ana cadde tek bir semtte yürüyüş mesafesinde bulunacak. Dünyanın önemli markaları, restoran ve galeriler bu caddelerde yer almak için yarışacak” dedi. Tasarımı Tabanlıoğlu Mimarlık’ın imzasını taşıyan projede, 21 katlı 4 blokta, büyüklükleri 61302 metrekare arasında değişen 1+1’den 4+1’e kadar farklı daire alternatifi bulunuyor. Ülker, satışlarını yüzde 13.6 artırdı Ekonomi Servisi Ülker, 2013’ün ilk çeyreğinde satış gelirleri ni yüzde 13.6 artırarak 716 milyon liraya ulaştırdı. Geçen yılın ilk üç ayında 49.8 milyon lira faaliyet kârı elde eden Ülker’in bu yılın aynı dönemindeki faaliyet kârı ise yüzde 40.8 artışla 70.1 milyon liraya çıktı. Şirketin bu çeyrekteki net dönem kârı ise 55.7 milyon lira olarak gerçekleşti. Ülker Üst Yöneticisi (CEO) Mehmet Tütüncü, “Yılın ilk çeyreği, beklentilerimiz ve planlarımız doğrultusunda gerçekleşti. Hem ciroda hem de kârlılıkta önemli büyümeler gerçekleştirdik” dedi. Tofaş kârını yüzde 8 artırdı Ekonomi Servisi Tofaş’ın net kârı yılın ilk çeyreğinde yüzde 8 artışla 104.8 milyon liraya yükseldi. Kâr artışında, faizlerdeki düşüşün desteklediği iç pazar ve ihracat etkili olurken; analistlere göre kur farkı giderleri ve vergi oranındaki yükseliş net kârı sınırladı. Koç Holding ve İtalyan Fiat ortaklığı olan Tofaş’ın satış gelirleri ise ilk çeyrekte yüzde 12 artarak 1.7 milyar lira oldu. Şirketin faiz, amortisman ve vergi öncesi kârı (FAVÖK) yüzde 13.7 artışla 215 milyon lira olarak gerçekleşti. Tofaş’ın iç piyasa satışları ilk çeyrekte yüzde 6.2 artarak 22 bin 835 adet olurken, ihracatı yüzde 11.6 büyüme ile 44 bin 871 adete yükseldi. Yüksek marjlı yedek parça satışlarını içeren diğer satışlar yaklaşık üç kat arttı. Faaliyet raporundaki verilere göre, Tofaş’ın ilk çeyrekteki üretim hacmi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 9.3 artışla 63 bin 983 adet olurken, Fiat markasıyla otomotiv pazarındaki toplam pazar payı 1.1 puan gerileyerek yüzde 11.6 seviyesine indi. Tofaş ilk çeyrekte 15 milyon Avro yatırım gerçekleştirdi. Büyükşehirler borcunu ödemiyor Hazine’nin 44 belediye ve şirketinden 14 milyar 429 milyon lira alacağı bulunuyor. Ekonomi Servisi Hazinenin mahalli idarelerden olan alacaklarının büyük bölümünü büyükşehir belediyeleri ve onlara ait şirketlerin borçları oluşturuyor. Hazine Müsteşarlığı’nın yılın ilk çeyreğine ait geçici verilerine göre, Hazine’nin 14.4 milyar lira alacağı bulunuyor. Bu rakamın 7 milyar 448 milyon lirası vadesi geçmiş alacaklardan oluşuyor. Hazinenin büyükşehir belediyeleri ve bu belediyelerin şirketlerinin alacakları 11 milyar 872 milyon lirayı buluyor. Büyükşehir belediyeleri ve şirketlerinin Hazine’ye olan borcu, mahalli idarelerin toplam borcunun yaklaşık yüzde 82’sine karşılık geliyor. Borçlu belediyelerin başında Kocaeli Büyükşehir Belediyesi geliyor. Belediyenin toplam 5 milyar 497 milyon lira borcu bulunuyor. İkinci sırasında Ankara Büyükşehir Belediyesi var. Belediyenin borçları toplam 2.2 milyar lira. EGO’nun 1.5 milyar, ASKİ’nin de 332 milyon liralık boru bulunuyor. ABD Doları Avro İngiliz Sterlini İsviçre Frangı 24 Ayar Altın Cum. Altını ALIŞ 1.7990 2.3360 2.7500 1.8650 82.60 550.00 SATIŞ 1.8020 2.3390 2.7950 1.8950 82.95 564.00 SERBEST PİYASA 3 Günlük Repo 4.28 7 Günlük Repo 3.50 MERKEZ BANKASI CİNSİ 1 ABD DOLARI 1 AVUSTRALYA DOLARI 1 DANİMARKA KRONU 1 EURO 1 İNGİLİZ STERLİNİ 1 İSVİÇRE FRANGI 1 İSVEÇ KRONU 1 KANADA DOLARI 1 KUVEYT DİNARI 1 NORVEÇ KRONU 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 100 JAPON YENİ DÖVİZ ALIŞ 1.8001 1.8014 0.31360 2.3414 2.7677 1.8792 0.27254 1.7816 6.2736 0.30994 0.47998 1.7708 SATIŞ 1.8033 1.8132 0.31514 2.3456 2.7821 1.8912 0.27536 1.7896 6.3557 0.31203 0.48084 1.7825 11 MAYIS 2013 EFEKTİF ALIŞ 1.7988 1.7931 0.31338 2.3398 2.7658 1.8764 0.27235 1.7750 6.1795 0.30972 0.47638 1.7642 SATIŞ 1.8060 1.8241 0.31586 2.3491 2.7863 1.8940 0.27599 1.7964 6.4510 0.31275 0.48445 1.7893 3. havalimanında kaynak sorunu yok Nihat Özdemir, İstanbul’a yapılacak yeni havalimanının ilk etabı için gereken yatırımın 6.435 milyar Avro olduğunu açıkladı. Ekonomi Servisi İstanbul’a yapılacak 3.havalimanı ihalesini kazanan konsorsiyumda yer alan Limak Holding’in Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, projenin ilk etabında gereken yatırımın 6.435 milyar Avro olduğunu ve bu paranın finansmanının, çeşitli garantiler nedeniyle kolay olacağını söyledi. “Bizim öz sermaye sıkıntımız yok” diyen Özdemir, “Sadece devletin vermiş olduğu bir garanti para var, 6 milyar 300 milyon Avro. Havalimanı finansmanı, Boğaziçi ve Akdeniz Elektrik Dağıtım özelleştirmelerininden çok daha kolay olacak” şeklinde konuştu. Üçüncü Havalimanı inşaatının 42 ay sürecek ilk etabında çalışan sayısının 5 binin altına düşmeyeceğini belirten Özdemir, “Hafriyat zamanı 2 yılı bulacak” dedi. 1 ABD Doları: 0.9969 Avustralya Doları 5.7312 Danimarka Kronu 0.9557 İsviçre Frangı 6.5767 İsveç Kronu 101.41 Japon Yeni 1.0090 Kanada Doları 5.7935 Norveç Kronu 3.7503 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1.3007 ABD Doları 1 İng. S.: 1.5402 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.5049 ABD Doları