Katalog

24 HAZ RAN 2011 CUMA CUMHUR YET SAYFA [email protected] EKONOMİ 13 Adnan Bali: Bir süredir kaynak maliyetlerindeki artışları faizlere yansıtmıyorduk, ama bu dönemin sonuna geldik Bir dönem kapanıyor BDDK’nin kredi sıkılaştırılmasına yönelik aldığı önlemlerinin kredi faizlerinde tür ve vadeye göre yıllık 13 puan ilave yük getireceğini vurgulayan ş Bankası Genel Müdürü Bali, bunun şube ağı ve istihdamı da olumsuz etkileyeceğini açıkladı. Ekonomi Servisi Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) kredi sıkılaştırılmasına yönelik aldığı kararlara ilişkin açıklama yapan İş Bankası Genel Müdürü Adnan Bali, “Bu durum kredilerin türleri ve vadelerine göre faizlerde 1 ila 3 puanı aşkın yıllık bazda artışlar getirir. Ayrıca düzenlemeler bankaların şube ağı genişletme ve istihdam politikalarını da olumsuz yönde etkileyecektir. Yoğun rekabet olan alanlarda kârlılığa imkân bırakmayan fiyatlamaların sonuna gelindiği görülüyor” dedi. Limak ve Bilgin gruplarının, aralarında İş Bankası’nın da bulunduğu 4 banka ile kredi anlaşmasının Limak’a HES için 415 milyon dolar Limak ve Bilgin gruplarının ortaklıkları ile kurulan Darenhes Elektrik AŞ, Elazığ ile Tunceli il sınırındaki Peri Suyu üzerinde inşaa ettiği 131 MW. kurulu gücündeki Tatar ile 130 MW. kurulu gücündeki Pempelik HES projelerinin finansmanı için Türkiye İş Bankası, TSKB, Yapı Kredi ve Ziraat Bankası’ndan oluşan konsorsiyumla 415 milyon dolarlık kredi anlaşması imzaladı. 600 milyon dolara inşaa edilecek HES’ler 2013’ten itibaren yılda ortalama 810 milyon kwh elekrik üretecek. EPDK Başkanı Hasan Köktaş, Türkiye’de 20 yıl içinde 400 milyar lira enerji yatırımına ihtiyaç olduğuna değinerek, bankaların uzun vadeli ve ucuz finansman kaynaklarına erişime yönelik yeni enstrümanların geliştirmesi gerektiğine dikkati çekti. Köktaş,“Düşük kaynaklı maliyetli kaynak bulmak zorundayız. Yatırımcıdan istenen özkaynak oranının son derece yüksek” dedi. Kredi büyümesi yüzde 25’i aşmaz Türkiye Bankalar Birliği (TBB) Yönetim Kurulu Başkanı ve Halkbank Genel Müdürü Hüseyin Aydın, dün TBB yönetim kurulu üyeleri ile toplantının ardından, sektörün hükümetin cari açığa karşı aldığı önlemleri desteklediğini söyledi. Aydın bu çerçevede kredilerde yüzde 25 büyüme sınırına bütün bankaların uyma konusunda uzlaştığını öne sürdü. Aydın, “Aslında biz bankacılıktaki kredi genişlemesine, bugün geldiğimiz noktaya baktığımız zaman yıl sonu itibarıyla yüzde 25’lik kredi büyümesinin daha üstünde bir büyümeyle yılı tamamlamayacağımızı gördük” diye konuştu. Ekonomide stikrar Arayışı Seçim öncesi ve kampanya döneminde ekonomik konular üzerinde ağırlıklı olarak durulmadı. Sadece AKP’ye propaganda malzemesi olarak, bütçenin fazla vermesinden, işsizlik oranının düşmesinden ve bir de genel ifadelerle ekonomik başarıdan söz edildi. Genişleyen dış ticaret açığından, cari işlemler açığının tehlikeli boyutlara ulaşmasından, fiyat artış hızının hedefin üstüne çıkmasından, faizlerin yükselme eğilimi içine girmesinden, döviz kurlarında sınırlı ölçüde de kalsa bir hareketlenmeden fazla söz edilmedi. Ekonomi bürokratları gidişin tehlikeli olduğunu herhalde görüyorlardır. Nitekim zaman zaman ekonominin aşırı ısındığından, soğutulması gereğinden söz edilmektedir. İlgilenen olur umuduyla, ekonomide tehlikeli gidişi gösteren rakamları yineliyeyim. Yılın ilk dört ayında dış ticaret açığı bir önceki yılın eş dönemine göre yüzde 86.7 oranında artmıştır. OcakNisan/2011 döneminde ihracat 2010 yılının ilk dört ayına göre USD bazında yüzde 22.4 oranında artarak 35.403 milyon USD’den 43.337 milyon USD’ye yükselirken ithalat aynı dönemde çok daha hızlı, yüzde 44.1 oranında artarak 77.007 milyon USD’ye yükselmiştir. Bu gelişme sonucu yılın ilk dört ayında dış ticaret açığı yüzde 86.7 oranında artarak 18.035 milyon USD’den 33.670 milyon USD’ye yükselmiştir. Türkiye ekonomisi günde 250 milyon USD açık veriyor diye, bundan bir süre önce kamuoyunu uyarmaya çalışmıştım. Rakamlar, günlük açığın yılın ilk dört ayında 250 milyon USD’nin de üzerine çıktığını göstermektedir. İhracatın ithalatı karşılama oranı da, ocaknisan döneminde bir önceki yıla göre yüzde 66.3’ten yüzde 56.3’e gerilemiştir. İhracat artışı diye övünme, aslında montajdan kaynaklanmaktadır. İhracat için girdiler yurtdışından sağlandığından, giderek ithalat yurtiçi üretimin yerini aldığından, üretimde bir ikame etkisi yaşandığından, ihracatın ithalatı karşılama oranı da giderek düşmektedir. Cari işlemler açığı yılın ilk dört ayında yüzde 113.8 oranında artmıştır. Ekonomi, ocaknisan döneminde 2010 yılında 13.863 milyon USD cari işlemler açığı vermişken 2011 yılının eş döneminde bu açık yüzde 113.8 oranında artarak 29.642 milyon USD’lik bir boyuta çıkmıştır. Cari işlemler açığının hızlı artışına, dış ticaret açığının dışında bir etken daha eklenmiştir. O da yatırımlar hesabı açığıdır. Türkiye, dış borç artışı, yabancı sermaye girişi, özelleştirme gibi nedenlerle yurtdışına her yıl daha fazla faiz ve kâr payı aktarır durumuna düşmüştür. Yurtdışına yapılan faiz ve kâr payı ödemeleriyle yurtdışından sağlanan faiz ve kâr payı arasındaki dengesizlik de cari işlemler açığını büyütmektedir. Fiyat artış hızı (enflasyon) hızlanmaktadır. Yılın ilk beş ayında (aralık sonumayıs sonu) üretici fiyatlarında (ÜFE) artış hızı yüzde 5.47’den yüzde 6.20’ye; tüketici fiyatlarındaki artış hızı da (TÜFE) yüzde 4.17’den yüzde 4.93’e yükselmiştir. 2011 yılı için TÜFE’de fiyat artış hızı hedefi yüzde 5.3’tür. Mayıs ayı itibarıyla yıllık fiyat artışı 7.17 olarak hedefin üstünde bulunmaktadır. Olumlu gelişme olarak vurgulanan, merkezi yönetim bütçesinin Mayıs 2011 ayında fazla vermesi üzerinde de durmak gerekir. Devletin gelir ve giderleri arasında aylar itibarıyla eş anlı paralel bir gelişme yoktur. Vergi gelirlerinin yoğunlaştığı aylarda bütçeler fazla verebilir ya da açık bir miktar azabilir. Nisanmayıs ayları, gelir ve kurumlar vergilerindeki tahsilat nedeniyle vergi gelirlerinin arttığı aylardır. Bu aylarda bütçe uygulaması genelde olumlu bir görüntü verir. Nitekim Mayıs 2010 ayında da bütçe 5.8 milyar TL fazla vermişti. Bu yıl, iki olumlu etkiye karşın, mayıs ayındaki bütçe fazlası 5.8 milyar TL’den 2.8 milyar TL’ye gerilemiştir. Vergi gelirlerine katkı yapan iki etken, ithalatın hızlanması nedeniyle ithalde alınan KDV’nin artması; ikincisi de vergi affı deyin, alacakların tahsilatını hızlandırma deyin, kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasının tahsilata etkisidir. Banka zorunlu karşılıklarının yükseltilmesi dışında, ekonomide istikrar sağlamaya dönük önlemler bekleyebiliriz. imza töreninin ardından soruları yanıtlayan Bali, şu açıklamalarda bulundu: Ölçeği yeterli olmayan kuruluşlar fizibilite çalışmalarını gözden geçirmeli. Kârlılığı desteklemeyen işlemlerin elemine edilmesi ve sektörün tekrar kârlı işlere yönelmesi gerekecek. Bu dönemde artık arbitraj manasına gelebilecek, kredi işlemlerinin sürdürülemeyecek. Yoğun rekabet olan alanlarda kârlı lığa imkan bırakmayan fiyatlamaların sonuna gelindi. Aktif getirisi ve operasyon verimliliğine odaklanılması gereken döneme girildi Yoğun rekabet ve büyüme iştahı yüzünden bir süreden beridir kaynak maliyetindeki, ilave yükümlülüklerdeki artışları kredi faizlerine yansıtamıyor veya yansıtmıyorduk. Bu dönemin sonuna geldiğimizi düşünüyorum. Kırsalda işsizlik artıyor ANKARA (ANKA) Kırsal bölgelerde işsizlik her geçen yıl artıyor. 2004’de köy ve kasabaların genelinde 414 bin işsiz varken bu rakam 2011’in Mart ayı itibarıyla 623 bin kişiye yükseldi. Kırsal bölgelerde işsizlik oranı Mart’ta yüzde 7.1 olarak gerçekleşti. Erkeklerde ise 2004’te yüzde 6.8 olan işsizlik oranı 1.9 puanlık artışla Mart 2011’de yüzde 8.7 düzeyine yükseldi. Martta kırsal bölgelerde işgücü piyasasında yer alan 8 milyon 759 bin kişinin sadece 8 milyon 136 bini istihdam edilebildi. İşgücü piyasasında yer alan 623 bin kişi ise bu dönemde işsiz kaldı. Dünyanın antibiyotiği Lüleburgaz’dan Türkiye’de iş yapmak belirsizleşiyor ŞEHR BAN KIRAÇ ABD’nin büyüme tahmini düşürüldü Ekonomi Servisi ABD Merkez Bankası (Fed) yükselen enerji maliyetleri nedeniyle, Amerikan ekonomisinin büyüme tahminini aşağı çekti. Fed, nisanda yüzde 3.1 3.3 aralığında açıkladığı 2011 büyüme tahminini 2.7 2.9 aralığına indirdi. Fed Başkanı Ben Bernanke, Amerikan ekonomisini yavaşlatan sorunlardan bazılarının gelecek yıl da sürebileceğini söyledi. Bernanke, faizlerin bu yılın sonuna kadar ya da daha uzun süre bu seviyede tutulmaya devam edileceğinin işaretini verirken, 600 milyar dolarlık tahvil alım programının bu ay sonunda tamamlanacağını ifade etti. Şahin Arslan Rob Koremans Zentiva 2012’den itibaren Lüleburgaz’daki fabrikadan 29 ülkeye 20 milyon kutunun üzerinde antibiyotik gönderecek. PRAG Eşdeğer ilaç şirketi Zentiva’nın SanofiAventis ile birleşmesinin ardından Türkiye bir üretim üssüne dönüşüyor. SanofiAventis ülkeleri de dahil olmak üzere 2012’den itibaren antibiyotik satışı Lüleburgaz’daki tesisten yapılacak. Şirket 29 ülkeye 20 milToplantıda yon kutunun üzerinde antibiyotik gönderecek. konuşan Zentiva SanofiAventis Grubu bünyesinde faaliyet gösDünya Başkanı teren Zentiva’nın Prag’daki üretim tesislerinde Rob Koremans, gazetecilerle bir araya gelen Zentiva Türkiye Ge“Son 1.52 yıldaki fiyat kararnameleri nel Müdürü Şahin Arslan, Zentiva’nın Türnedeniyle ilaç kiye’ye adım atmasıyla Türkiye’deki en büfiyatlarında önemli yük üretim ve ArGe merkezine sahip olindirimler yapıldı. Bu duklarını ve ciddi bir üretim sıçraması kayindirimler tüm endüstri dettiklerini anlattı. için, Türkiye’de faaliyet Zentiva’nın Lüleburgaz fabrikasının, Sagösteren tüm şirketler nofiAventis’in dünyada sahip olduğu fabiçin çok beklenmedik bir rikalar arasında, kapasitesine göre ilk üç sışekilde iş modellerini rada yer aldığını belirten Arslan, Lüleburetkiliyor. Türkiye’de iş gaz fabrikasının yıllık 425 milyon kutu üreyapmayı birazcık belirsiz tim kapasitesine sahip olduğunu, tesislerde hale getiriyor. Bu yüzden geçen yıl 187 milyon kutu üretim gerçekdevletin bu konuda bazı leştirildiğini, stratejik önceliklerinden biriaksiyonlar alması lazım. nin de kapasite kullanım oranlarını gelecek Fiyat indirimleri, yıllarda daha etkin hale getirmek olduğunu anyapılacak yatırımları da lattı. Zentiva’nın ArGe çalışmaları kapsaetkiliyor, yatırımların mında bugüne kadar 79 molekül üzerine çadevamı için tüm lıştığını ve sadece 2011’de 15 patent başvuruşirketlerin ihtiyacı su yapıldığını, bunlardan 5’inin tescil edildiğini olan daha sabit bir belirten Arslan, 2010’da 295 milyon liralık satış zemin üzerinde rakamına ulaştıklarını ve satışlarının yüzde 11.5’ini bulunması ihracatın oluşturduğunu bildirdi. Arslan, ilaçtaki figerekiyor” yat indirimleriyle sektörün varlığını sürdürmesinin yorumunu mümkün olmadığını, sektörün, dayanabileceği noktanın yaptı. sınırına geldiğini vurguladı. Borsada vurgun işadamlarına sıçradı MKB’de Manipülasyon olayı ile ilgili GS eski Başkanı Faruk Süren ve Demirel’in kayınbiraderi de ifade verecek. Ekonomi Servisi İMKB’de manipülasyon iddialarına ilişkin başlatılan soruşturmada çember genişliyor. Eski futbolcular Mecnur Çolak ve Şenol Ustaömer’in de aralarında bulunduğu gözaltındaki 41 kişinin sorguları sürerken, 9. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel’in kayınbiraderi Ali Şener ile GS eski Başkanı Faruk Süren gibi sürpriz isimler de soruşturma dosyasına eklendi. Şener’in borsadaki hisselerin alınması için 50 milyon dolarlık finans sağladığı, bunu yönlendirip organize eden ismin de gözaltındaki Aylin Ç. olduğu iddia edildi. Faruk Süren’in sahibi olduğu bir şirketin, söz konusu olaylarda kullanıldığı belirtildi. Teknik takiple telefonları dinlenen Şener ile Süren’in savcılığa gelerek ifade vermeleri bekleniyor. Gözaltındaki şüpheliler, sorguda sadece bilgi paylaşımında bulunduklarını öne sürerek iddiaları reddetti. Şüphelilere, ‘dolandırıcılıktan’ işlem yapılacak. Merkez Bankası izlemede kalacak Ekonomi Servisi Merkez Bankası (TCMB), daha önce aldıkları ve son olarak BDDK’nın açıkladığı önlemlerin sonuçlarını görmek için ekonomideki gelişimi izleyecek. TCMB politika faizi, gecelik borçlanma ve borç verme faizleri ile zorunlu karşılık oranlarını sabit bırakırken, BDDK’nin aldığı önlemlerin iç ve dış talebin dengelenmesine katkıda bulunacağını ve son çeyrekten itibaren cari dengede iyileşmenin gözlenmeye başlayacağını belirterek, gerekli görüldüğü takdirde ilave tedbirlerin alınacağını vurguladı. Kararın ardından yabancı çıkışlarıyla dolar/TL son 2 yılın en yüksek seviyesini gördü. MERKEZ BANKASI KURLARI DÖVİZ CİNSİ ALIŞ SATIŞ 1 ABD DOLARI 1.6183 1.6261 1 AVUSTRALYA DOLARI 1.6991 1.7102 1 DANİMARKA KRONU 0.30888 0.31040 1 EURO 2.3040 2.3151 1 İNGİLİZ STERLİNİ 2.5874 2.6009 1 İSVİÇRE FRANGI 1.9204 1.9328 1 İSVEÇ KRONU 0.24999 0.25259 1 KANADA DOLARI 1.6617 1.6692 1 KUVEYT DİNARI 5.8405 5.9174 1 NORVEÇ KRONU 0.29450 0.29649 1 S. ARABİSTAN RİYALİ 0.43282 0.43360 100 JAPON YENİ 2.0040 2.0173 24 HAZİRAN 2011 EFEKTİF ALIŞ SATIŞ 1.6172 1.6285 1.6913 1.7205 0.30866 0.31111 2.3024 2.3186 2.5856 2.6048 1.9175 1.9357 0.24982 0.25317 1.6556 1.6755 5.7529 6.0062 0.29429 0.29717 0.42957 0.43685 1.9966 2.0250 1ABD Doları: 0.9508 Avustralya Doları 5.2387 Danimarka Kronu 0.8413 sviçre Frangı 6.4377 sveç Kronu 80.61 Japon Yeni 0.9742 Kanada Doları 5.4845 Norveç Kronu 3.7502 Suudi Arabistan Riyali 1 Avro: 1.4237 ABD Doları 1 ng. S: 1.5995 ABD Doları 1 Kuveyt D.: 3.6390 ABD Doları ABD’den A&T Bank’a ambargo Ekonomi Sevrisi Libya’ya yönelik mali yaptırımları sıkılaştıran ABD yönetimi, Libya hükümetince kontrol edilen veya hükümetle bağlantı içinde olan 9 Libya firmasını kara listeye aldı. ABD üzerinden işlem yapılması yasaklanan firmalar içinde ortakları arasında Türkiye İş Bankası, Ziraat Bankası, Libyan Foreign Bank ve Kuwait Investment Co’nun da bulunduğu Arap Türk Bankası (A&T Bank) yer alıyor. A&T Bank ise bankacılık faaliyetlerinin tüm hızıyla devam ettiğini duyurdu. Açıklamada: “A&T Bank’a yönelik kararın en kısa sürede kaldırılacağına inanıyoruz” denildi. GECELİK FAİZLER 1 Günlük Repo 7.52 C MY B C MY B SERBEST PİYASA ALIŞ SATIŞ ABD Doları 1.6320 1.6350 Avro 2.3100 2.3140 ngiliz Sterlini 2.5850 2.6300 sviçre Frangı 1.9250 1.9500 24 Ayar Altın 79.70 80.05 Cum. Altını 535.00 538.00