Katalog

20 MART 2011 PAZAR CUMHUR YET SAYFA dishab@cumhuriyet.com.tr DIŞ HABERLER 11 ABD, İngiltere ve Fransa’nın başını çektiği Batılı ülkeler Libya’ya saldırı başlattı... Rusya ve Venezüella tepkili Paris’te dün düzenlenen toplantının ardından Libya’ya yönelik askeri müdahaleye yeşil ışık verildi. Karar Libyalı muhalifler tarafından sevinçle karşılandı. (Fotoğraflar: AFP/REUTERS/AP/EPA) Libya bombalandı Dış Haberler Servisi Birleşmiş Milletler (BM) Güvenlik Konseyi’nin Libya hava sahasını uçuşa yasak bölge ilan etmesinden iki gün sonra dün Fransız savaş uçaklarının Kaddafi güçlerine ait askeri araçları vurmasıyla Libya’ya yönelik askeri operasyon başladı. Libya yönetiminin önceki gün ateşkes ilan etmesine rağmen, Muammer Kaddafi’ye bağlı birliklerin dün erken saatlerde muhalefetin kalesi olan Bingazi kentine girmesi, uluslararası toplumun çabalarını hızlandırdı. NATO üslerinde hareketlilik artarken; Amerika, Avrupa ve Arap dünyasından 22 lider Fransa’nın başkenti Paris’te düzenledikleri Libya zirvesinin ardından askeri operasyon için düğmeye bastı. İlk olarak Fransız savaş uçakları TSİ 18.45 civarında Kaddafi güçlerine ait askeri araçları vurdu. Fransa, İngiltere ve ABD’nin başını çektiği operasyona bazı Arap ülkeleri de destek veriyor. Şimdilik karadan bir operasyondan söz edilmiyor. Önceki gün ateşkes ilan etmesine rağmen Libya ordusu dün sabah saatlerinde isyancıların kalesi konumundaki Bingazi’ye girdi. Kaddafi’ye CHAVEZ ‘Amaç Libya’nın petrolünü ele geçirmek’ Dış Haberler Servisi Fransa ve ABD başta olmak üzere bazı Batılı ülkelerin Libya’ya yönelik askeri müdahalesine Rusya ve Venezüella’dan tepki geldi. Venezüella lideri Hugo Chavez, ABD ve müttefiklerinin askeri operasyonla Libya’nın petrolünü ele geçirmeyi hedeflediklerini savundu. Chavez devlet televizyonundan yaptığı açıklamada müdahaleyi “bir ülkenin içişlerine karışma” olarak değerlendirekek “Libya halkının hayatları umurlarında değil” ifadesini kullandı. Libya’ya askeri müdahaleyle uluslararası yasaların çiğnendiğini belirten Chavez “Neler olacağını biliyoruz... Bombalar, bombalar, savaş, daha fazla insanın acı çekmesi... Bu kapitalizmin eli” dedi. Chavez, “Etkili bir ateşkesin sağlanmasını ve Kuzey Afrika’da yeniden barış yoluna girilmesini istiyoruz” diye konuştu. Rusya hükümetinden ise “Libya’ya yönelik yabancı güçlerin silahlı müdahalesinden üzüntü duydukları” açıklaması geldi. Libya’da ateşkesin bir an önce sağlanması çağrısında bulunulan Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada şöyle denildi: “Libya’da kan dökülmesinin olabildiği kadar çabuk sona erdirilmesi düşüncesindeyiz. İç çatışmanın sürekli hale gelmemesi için Libyalılar birbirleriyle konuşmak zorunda.” Moskova ayrıca Libya’ya yönelik BM kararının aceleyle alındığı yorumundu bulundu. Öte yandan ABD Savunma Bakanı Robert Gates’in, Rusya’ya yapacağı ziyareti son anda iptal ettiği bildirildi. Gates’in dün Rusya’ya gitmesi planlanmıştı ancak Libya’ya yönelik operasyonun başlaması üzerine Pentagon’dan yapılan açıklamada Savunma Bakanı’nın en az 24 saat bu ziyareti ertelediği duyuruldu. Amerika, Avrupa ve Arap dünyasından 22 lider Fransa’nın başkenti Paris’te düzenledikleri Libya zirvesinin ardından askeri operasyon için düğmeye bastı. lk olarak Fransız savaş uçakları TS 18.45 civarında Kaddafi güçlerine ait askeri araçları vurdu. Fransa, ngiltere ve ABD’nin başını çektiği operasyona bazı Arap ülkeleri de destek veriyor. Kaddafi saldırıları “ikinci haçlı seferi” olarak nitelendirdi. bağlı güçler, Bingazi kentinin iç kesimlerini bombalarken, Kaddafi yanlıları ve karşıtları arasında kentte çatışmalar meydana geldi. Binlerce kişi çatışmalar nedeniyle Bingazi’den kaçarken, Libya yönetimi ateşkesin ihlali için muhalifleri suçladı. Öğle saatlerinde ise Libya’ya askeri operasyon düzenlenmesi konusunu görüşmek üzere Fransa’nın başkenti Paris’te bir zirve düzenlendi. Zirveye, Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy, İngiltere Başbakanı David Cameron, ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ve BM Genel Sekreteri Ban Kimun’un yanı sıra Arap Birliği lideri Amr Musa da katıldı. Katar, Ürdün, Irak, Fas ve Birleşik Arap Emirlikleri dışişleri bakanları da zirvede hazır bulundu. Zirve sırasında Fransız savaş uçakları Libya üzerinde keşif uçuşları yaparken, zirvenin ardından Fransa lideri Nicolas Sarkozy bir basın toplantısı düzenledi. Fransız uçaklarının Libya üzerinde uçtuğunu ve her an saldırıya hazır olduklarını söyleyen Sarkozy, Kaddafi’ye ateşkes ilan etmesi için ültimatom verdi. Sarkozy “operasyonla Muammer Kaddafi’nin Libya halkına yaptığı zulmü engellemeyi amaçladıklarını” söyledi. Libya lideri Kaddafi’nin BM’nin uyarılarını dikkate almadığını kaydeden Sarkozy, “ölüm saçan bu caniye Arap ülkeleriyle birlikte karşı çıktıklarını” ifade etti. ABD Dışişleri Bakanı Hillary Clinton ise zirvenin ar SINIRLI DESTEK Türkiye davet edilmedi Clinton ve İngiltere Dışişleri Bakanı William HaANKARA Fransa gue ile telefonda görüşerek Cumhurbaşkanı Nicholas Paris’teki zirve hakkında Sarkozy’nin girişimiyle bilgilendirildiği öğrenildi. yapılan Paris’teki Libya Libya’nın vurulmasının zirvesine, BM Güvenlik ardından Dışişleri BakanKonseyi kararına kerhen lığı gelişmeleri yakından de olsa destek veren ancak takip ettiğini bildirirken, bu ülkeye yönelik operas Bakan Ahmet Davutoğlu, yona sıcak bakmayan Tür “BM’nin 1973 No’lu kakiye davet edilmedi. Li rarının uygulanmasına derler Ankara’yı süreçten önem veriyoruz” dedi. haberdar etmekle yetindi. Dışişleri Bakanlığı kayDışişleri Bakanı Ahmet nakları, gelinen noktada Davutoğlu’nun, ABD Ankara’nın pozisyonunu Dışişleri Bakanı Hillary şöyle özetledi: Türkiye “uçuşa yasak bölge” EPA uygulamasına destek verdi ancak müdahale yapılmasına karşı çıktı. NATO’dan da, Almanya ve Türkiye’nin olumsuz tutumu sürdükçe müdahale kararı çıkması zor. Olursa Irak’ta olduğu gibi “gönülObama’nın lü ülkelerin” uygugündemi layacağı uçuşa yasak uygulaması Latin Amerika bölge geçecek. hayata ünyanın diğer Türkiye ise sabölgelerindeki yoğun vaş uçaklarının Libgündeme rağmen, ABD ya üzerindeki her Başkanı Barack Obama dün türlü operasyonda beş günlük Latin Amerika kullanımına şu anda turuna başladı. Eşi ve kızları karşı. ile birlikte Brezilya’nın Ancak müdahabaşkenti Brasilia’ya giden lede görev alacak Obama, ekonomik ilişkileri gönüllüler koalisyoele alacak. Devlet Başkanı nunun uçakları isDilma Rousseseff terlerse Türkitarafından resmi törenle karşılanan Obama, ye’deki üsleri yakıt Brezilya’dan sonra Şili ve El ikmali ya da acil Salvador’u da ziyaret durumlar için kuledecek. lanabilecek. BAHADIR SEL M D LEK dından yaptığı açıklamada “kara kuvvetlerini gönderme planlarının bulunmadığını” ifade ederek Arap ülkelerinin desteğinin operasyonda büyük önem taşıdığını vurguladı. Clinton, Türkiye’nin de aralarında bulunduğu müttefiklerinin olası katkılarını da görüştüklerini ve müttefiklerini süreçten haberdar ettiklerini söyledi. Daha sonra Fransız savaş uçakları TSİ 18.45 civarında Kaddafi güçlerine ait askeri araçları vurarak operasyonu başlattı. Operasyona Fransa 20 savaş uçağıyla katıldı. “Kaddafi BM kararına uyana kadar operasyon sürecek” diye konuşan Fransa Dışişleri Bakanı Alain Juppe, “Libya’ya karadan bir çıkarma veya operasyon öngörülmediğini” söyledi. Fransız savaş uçağı gemisi Charles de Gaulle bugün Libya’ya gitmek için Fransa’dan yola çıkacak. Latin Amerika turu nedeniyle Brezilya’da olan ABD Başkanı Barack Obama “Askeri müdahalenin ilk seçenekleri olmadığı ancak Muammer Kaddafi’nin halkına saldırmaya devam etmesi nedeniyle ABD ve müteffiklerinin başka seçeneklerinin kalmadığı” açıklamasıyla Libya’ya “sınırlı askeri müdahaleye” izin verdiğini duyurdu. Ardından Akdeniz’deki savaş gemileri ve denizaltılarından fırlatılan füzelerle Libya hava gücü üsleri vuruldu. ABD Savunma Bakanlığı’ndan (Pentagon) yapılan açıklamada, ABD ve İngiliz savaş gemileri ile denizaltılarından fırlatılan 112 Tomahawk füzesinin Tripoli ve Misrata yakınlarındaki 20’den fazla hedefi vurduğu öğrenildi. Operasyona ABD, İngiltere, Fransa, İtalya ve Kanada’nın katıldığı açıklandı. Amerikan ordusundan üst düzey bir yetkili, ABD’nin operasyonun başını çektiğini ifade etti. ABD ayrıca operasyon kapsamında bilgisayar sistemlerini hedef alan elektronik saldırılar düzenlediğini bildirdi. Almanya Başbakanı Angela Merkel Libya zirvesine katılmasına rağmen, Berlin’in operasyonu desteklediği ancak yine de fiili olarak operasyonda yer almayacağı öğrenildi. Belçika, Hollanda, Norveç, Danimarka ve İspanya’nın savaş uçakları göndermeye hazırlandığı, Yunanistan’ın da Libya’nın kuzeyindeki Girit Adası’nı operasyon için kullanıma açmaya hazır olduğu öğrenildi. İtalya da daha önce üslerini kullanıma açtığını duyurmuştu. Arap dünyasından ise Katar operasyona katkıda bulunacağını açıkladı, ancak detay vermedi. Bir BM yetkilisi Birleşik Arap Emirlikleri’nin operasyonda yer alacağını söyledi. yönelik güçlerin Bingazi’yeaskeri yabancı müdahalesinin duyulması sonrasında başkent Trablus’ta binlerce kişinin Muammer Kaddafi’nin ikametgâhı çevresinde olası bir hava saldırısına karşı insan kalkanı oluşturduğu bildirildi. Kalabalık arasında Kaddafi’nin kızı Ayşe Kaddafi de yer aldı. Kaddafi: ‘2. Haçlı Seferi’ Operasyonun başlamasının ardından Libya Devlet Televizyonu’ndan yapılan açıklamada “Sivil hedefler Haçlı düşman uçakları tarafından vuruldu” denildi. Resmi haber ajansı Jana, bu saldırılar sonucu sivillerin yaralandığını duyurdu. Kaddafi saldırı sonrası yaptığı ilk açıklamada “bu ikinci haçlı seferidir” dedi Libyalılara devrim için silahlanın çağırısı yaptı. MISIR’DA DEMOKRAS YE LK ADIM Dış Haberler Servisi Mısır’da Hüsnü Mübarek rejiminin devrilmesi sonrasında ilk kez sandık başına gidildi. Anayasadaki bazı maddelerin halkoylamasına sunulduğu dünkü referanduma ilgi büyüktü. Askeri yönetim, referandumu ülkede onlarca yıldan beri yapılacak ilk hür oylama olarak takdim ediyor. Halkoylaması anayasada yapılması teklif edilen 9 maddelik değişikliğe onay verilip verilmediğini belirleyecek. Çoğunluğun anayasada yapılması önerilen değişikliklere “evet” oyu vermesi durumunda, ülkede bu yıl içinde parlamento ve devlet başkanlığı seçimleri yapılmasının önü açılacak. Ülke çapında yapılan referandum, Devlet Başkanı Mübarek’in ülkede meydana gelen halk ayaklanması sonucu 11 Şubat’ta görevinden istifa etmek zorunda kalmasının ardından ülkenin demokrasiye geçiş yolundaki en önemli sınavı olarak değerlendiriliyor. Bu arada Mübarek yönetimine muhalefet isimlerden Muhammed el Baradey başkent Kahire’de oy kullanmaya gittiği sırada protesto edildi. BBC’nin haberine göre gençlerden oluşan kalabalık bir grup “Seni istemiyoruz” diye bağırarak El Baradey’in içinde bulunduğu araca saldırdı. Referanduma götürülen öneriler arasında devlet başkanlığı görev süresinin 6 yıldan 4’e indirilmesi ve iki dönemle sınırlandırılması dikkat çekiyor. Referanduma götürülen önerilere ülkedeki iki büyük grup Müslüman Kardeşler ve Ulusal Demokratik Parti destek veriyor. Ülkedeki demokrasi yanlısı kimi grup da referanduma sunulan önerilerin yeterli olmadığını söyleyerek kabul edilmemesi çağrısı yapıyordu. SUR YE’DE PROTESTOCULARA MÜDAHALE Dış Haberler Servisi Suriye’nin Deraa kentinde düzenlenen hükümet karşıtı gösterilerde güvenlik güçlerinin müdahalesi sonucu önceki gün en az 4 kişinin ölmesinin ardından, dün de gösteride hayatını kaybedenler için düzenlenen cenaze törenine müdahale edildi. Deraa kentindeki gösteriler sırasında hayatını kaybedenlerden Visam Eyyeş ile Mahmud El Cevabra için dün cenaze töreni düzenlendi. Görgü tanıkları, bu kişilerin naaşının arkasından yürüyen yaklaşık 10 bin kişinin, “Allah, Suriye, Özgürlük”, “Her kim kendi halkını öldürürse haindir” şeklinde sloganlar attıklarını bildirdi. Güvenlik güçleri, cenaze törenine katılanların üzerine biber gazı sıktı, en az bir kişi gözaltına alındı. Başkent Şam da dahil, Suriye’nin çeşitli kentlerin önceki gün Devlet Başkanı Beşşar Essad yönetimine karşıtı gösteriler düzenlenmişti. D Çocuklar da cezaevinde Arap dünyasındaki devrimlerin ilham kaynağı olduğu ülkedeki gösteriler geçtiğimiz hafta Şam’da 150 kişinin siyasi mahkumların salıverilmesi isteğiyle düzenledikleri yürüyüşle hız kazandı. Gözaltına alınanlar arasında, Deraa kentinden Diana el Javabra isimli aktivistin de bulunduğu öğrenildi. Söz konusu aktivist, bu ay içinde kentte duvarlara yönetim karşıtı sloganlar yazdıkları için cezaevine konulan okul çağındaki 15 çocuğun salıverilmesi için kampanyalar düzenliyordu. C MY B C MY B