Katalog

CMYB C M Y B 20 EYLÜL 2010 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA HABERLER 5 ERDEM GÜL ANKARA - Referandum sonrasõ, ha- yõr diyen partilerde “Yüzde 42 oy ki- min?” tartõşmasõ yaşanõrken, “Evet” kampanyasõ yürüten partiler arasõnda ise seçim ittifakõ yolunda arayõşlar baş gösterdi. Evetçi partiler AKP, SP ve BBP’nin ittifakõ da seçim hesaplarõnõn içi- ne girdi. Yüzde 58 oyu Meclis’e taşõma perspektifiyle yapõlan hesaplarda evet oyu veren “bağımsız ülkücülerin” de ittifaka dahil edilebileceği belirtiliyor. 2011’de yapõlmasõ planlanan yeni anayasa için Meclis’te “anayasal çoğunluk” oluştu- rulmasõ zorunluğu da ittifak için partile- ri teşvik unsuru olarak görülüyor. İttifak formülü, AKP ana gövde olacak şekilde evet kampanyasõ yürüten üç par- tinin seçime birlikte girmesine dayanõyor. Referandumun üzerinden geçen bir haf- talõk sürede üç parti arasõnda eleştirel söy- lemler olmamasõ da, her üç partide seçim ittifakõ konusunda kapõlarõn açõk tutul- duğunun göstergesi olarak görülüyor. İttifaka ilişkin arayõşlarõn tamamõ SP, BBP ve ülkücülerin AKP listelerinden Meclis’e taşõnmasõ formülüne dayandõ- rõlõyor. BBP’nin, Muhsin Yazıcıoğ- lu’ndan sonra yeniden Meclis’te temsil için ittifaka en rahat yanaşacak parti ol- duğu belirtilirken, SP’nin kararõnõ ise Nec- mettin Erbakan yanlõlarõyla süren kav- ganõn varacağõ sonucun belirleyeceği vurgulanõyor. AKP’nin ise seçim önce- si anketlere de bakarak karar vereceği ifa- de ediliyor. Özellikle “CHP’nin bir oy artışı sağlaması durumunda ittifakla seçime girecek bir AKP’nin yeniden tek başına iktidar olabileceği” görüşü, AKP açõsõndan ittifakõn en tercih edilir ya- nõnõ oluşturuyor. SEÇİM HESAPLARINDA AKP, SP VE BBP VAR ‘Yüzde 58 Evet’ seçim ittifakı tartışması başlattı Avrupalõ sosyalistlerin önde gelen ismi Hannes Swoboda, AB ile CHP arasõnda güçlü bir ilişkiye ihtiyaç olduğunu söyledi ‘İslamcılaşma riski sürüyor’ UTKU ÇAKIRÖZER / ÇİMEN TURUNÇ BATURALP BRÜKSEL - Avrupa Parlamentosu Sosyalist Grup Başkanvekili Hannes Swoboda, AKP yönetiminde Türki- ye’nin İslamcõlaşmasõ riskinin hâlâ mevcut olduğunu belirterek bunun en- gellenmesi için AB ile CHP arasõnda güçlü bir ilişkiye ihtiyaç duyulduğunu açõkladõ. İslamileşme baskõsõnõn AKP’li belediye başkanlarõnõ bile etki- lediğini belirten Swoboda, Türki- ye’nin büyük bir ilçesinin AKP’li be- lediye başkanõnõn “Seçmenlerimden çekindiğim için bira içemiyorum” dediğini, bir başka AKP’li belediye başkanõnõn da sosyal ilişkilerin din ağõrlõklõ bir temele oturmaya başladõğõ tespitini aktardõğõnõ açõkladõ. Swoboda, Cumhuriyet’e verdiği özel röportajda CHP’deki liderlik de- ğişimini, AKP iktidarlarõ döneminde ortaya çõkan İslamileşme tehlikesini ve bunun AB-CHP’nin işbirliği ile na- sõl engellenebileceğini şöyle aktardõ: CHP’deki değişim: Yeni lideri çok sõcak karşõladõk çünkü CHP ile yeni bir dönem açtõğõmõza inanõyoruz. Baykal döneminde hiç iletişim yoktu. Türkiye’nin demokra- tikleşmesi konusunda CHP’den yüksek beklenti- lerimiz var. İleride hükü- mete alternatif olacak bir muhalefet partisi ile temasa ihtiyacõmõz var. Türkiye’nin re- formlarõnõ destekle- yen, reformlarõn tar- tõşõlmasõnda büyük rol oynayan bir CHP arzu ederiz. Baykal’dan farkı: Baykal her şeyi bilir ve bize an- latõrdõ. Yeni CHP li- deri daha çok dinli- yor. Sakin, algõsõ daha açõk. Eğer etki yapmak istiyorsa çabucak sesini yükseltmeli. Öğrenme sü- recinde gözüküyor. Mesela Ria Oomen Ruijten’in hedi- yeler karşõlõğõ objektif davran- madõğõnõ öne sürmesi çok da Avrupalõ bir yaklaşõm değildi. Buradaki CHP ofisinin aleyhimde sağa sola mektup yazmasõ da kabul edilemez. İslamileşme tehlikesi var: Türkiye’de İslamileşme yönünde bazõ işaretler, tehlikeler var. Görüştüğüm oldukça büyük bir yerleşim biriminin AKP’li belediye başkanõ bana, “Eski- den bira içerdim ama şimdi seçmen- lerim nedeniyle çekiniyorum içme- ye” diyor. Bu ilçede daha önce bira iç- me, alkol bulma sorunum olmamõştõ. Onun böyle hissetmesi çok üzücü. Başka bir ilçe belediye başkanõ da ra- mazanda yemek yiyecek açõk bir yer bulmanõn zorluğundan bahsetti. Sos- yal hayatõn öncekine göre daha fazla dini kriterlere bağõmlõ hale geldiğini söyledi. Bu İslam ülkelerinde genel bir eğilim. Türkiye de etkileniyor. AKP icraatlarına uyanık ol- malıyız: AKP’nin yaptõklarõ konu- sunda uyanõk, dikkatli olmalõyõz. Çün- kü değişik kesimlerden farklõ mesajlar geliyor. Türkiye’de İslamcõlaşmanõn olmamasõna dikkat etmek zorundayõz. Özellikle de Mavi Marmara sonrasõn- da bir taraftan İsrail’i eleştirirken, di- ğer yandan Türkiye’nin İsrail ile diya- log olasõlõğõnõ kaybetmemesini söyle- dik. Son kamuoyu yoklamalarõ da Türklerin Ortadoğu’yu daha çok güve- nilir bulduğunu gösteriyor. Bu bölgey- le ilgilenmeniz doğal ama üye olmak istediğiniz AB ile daha çok işbirliği yapmalõsõnõz. Türkiye, eğer ABD ve AB bağõnõ kaybederse bu bölgede oy- namak istediği rolü de kaybeder. Din ve devlet ayrı olmalı: Sosyalistlerin din konusundaki pozis- yonu çok açõktõr. Laiklik yani din ile devlet arasõndaki mesafe korunmalõ. Bu yüzden de Türkiye’nin gelişimi bi- zim açõmõzdan özel bir ilgi gerektiri- yor. Çünkü bir İslam ülkesi olmasõna rağmen dinle devlet yönetimi arasõnda net bir çizgi var. Erdoğan limit içinde: Erdo- ğan ilk iktidar olduğunda korkmuştuk. Daha sonra yõllar içinde kendisinin sõ- nõrlar içinde kaldõğõnõ gördük. Ama son Mavi Marmara krizinden sonra Türkiye’nin yine yanlõş yöne gitmesi tehlikesi vardõ. AKP iktidarõ sekiz yõl- da genelde AB açõsõndan kabul edile- bilir limitler içindeydi. Artõk risk yok mu? Bunu söyleyemeyiz. Laiklik kavgasına destek: İfade özgürlüğü, insan haklarõnõn ge- lişmesi için biz mücadeleye devam edeceğiz. Alkol yasağõ, rama- zanda lokanta bulamama gibi hassasiyetleri önemsemiyor değiliz. Türkiye’de bunla- rõn kavgasõnõ verenler var. Laik bir sosyal de- mokrat olarak onlarõ destekliyorum. Türki- ye’de yaşõyor olsam belki de onlarla aynõ fikirlere sahip olur- dum. AKP’yi sınırla- mak için CHP şart: CHP’deki deği- şim Türk demokrasisi- ni istikrarlõ hale getir- mek için lazõm. Hayati unsur şu: Biz AKP’yi sõnõrlayacak birini istiyo- ruz. AKP’nin bu eğilimle- rini düzeltmesini sağlamak için CHP’ye büyük ihtiyaç var. Avrupa’daki sosyal demo- kratlarõn CHP ile işbirliği ülkenin İslamcõlaşmasõ yönündeki değişiklik- lerin sõnõrlandõrõlmasõnda önemli bir rol oynayacaktõr. Güvenilir kaynaktan gelecek somut verilere ihtiyacõmõz var. Eğer CHP insan haklarõnõn savu- nucusu, reformlardan yana bir parti olursa izlememiz daha kolay olabilir. CHP alternatif göstermeli: Böyle bir İslamileşme riski varken, CHP’nin savcõ ve hâkim atama yön- temlerindeki kaygõsõnõ anlayabiliyo- rum. CHP alternatif anayasa teklifi sunsaydõ biz Avrupalõlar daha çok destekleyebilirdik. Eğer, yapõcõ karşõ teklifleri olan bir muhalefet görürsek o zaman biz de hükümete, muhalefetle anlaşmasõ baskõsõ yapabiliriz. Türbanlı başbakana karşı- yım: Öğrenciler devleti temsil etme- dikleri için başlarõnõ örtme hakkõna sa- hip olmalõ. Hükümetin bu meseleyi gündeminin tepesine taşõmasõ ve uz- laşma aramadan çözme girişimi hatay- dõ. Başbakan’õn karõsõ başõnõ kapatmak istiyorsa bu onun seçimi. Asõl zoru, Bayan Erdoğan başbakan olmak ister- se ne olur sorusudur. Öğretmen, dok- tor gibi resmi görevdeki, devleti tem- sil eden kadõnlar ise takmamalõ. AB üyelik adayõ Türkiye’de başõ örtülü bir başbakan fikrine ben eleştirel bakarõm. Açõk görüşlü bir CHP politikasõyla, Kürt meselesi çözülebilir ama yaşa- dõğõmõz sõkõntõ şu: Açõklama yapõp gerisini getirmiyorlar. Deniz Baykal da olumlu şeyler söylüyordu. Umudumuz Kõlõçdaroğlu’nun sözlerini ha- yata geçirmesi. Ben Türk kimliğinin alternatifi olarak değil onunla bera- ber bir de Kürt kimliğine sahip olunmasõnda hiçbir çelişki görmüyorum. Normal Kürt vatandaşlar Türkiye’den ayrõlmak istemiyor. Ama ek bir kimlik özlemlerine yanõt istiyorlar. Dil konusunda ise her zaman ulusal dilin yani Türkçenin öncelikle öğrenilmesi gerektiğini savundum. Kılıçdaroğlu’ndan değişim sinyali Avrupa Parlamentosu Sos- yalist Grup Başkanvekili Hannes Swoboda, İslami- leşme baskısının AKP’li belediye başkanlarını bile etkilediğini belirtti. Deniz Baykal’õn her şeyi bildiğini ve kendilerine anlattõğõnõ söyleyen Avrupa Parlamentosu Sosyalist Grup Başkanvekili Swoboda, “Yeni CHP lideri daha çok dinliyor. Sakin, algõsõ daha açõk. Ama hem parti hem de Türkiye’nin temel meselelerinde daha çok ses çõkarmasõnõ bekliyoruz” dedi. Kürt meselesini CHP çözebilir MURAT KIŞLALI BERLİN - CHP Genel Başkanõ Kemal Kılıçda- roğlu, parti tüzüğünde deği- şiklik yapmak için kurultay yapõlmasõ gerektiğini belir- terek “Tüzüğe gelene kadar önce yapılacak işler var. Partide dönüşüm için bazı konuları görüyorum. Bu konularda çalışacağız ama bazıları seçim sonrasına kalabilir” dedi. Eski Genel Başkanõ Deniz Baykal’õn kurultay toplanmasõna ilişkin çõkõşõ için de “Dün arka- daşları uyardım. Bundan sonra kimse yanıt verme- yecek” diyen Kõlõçdaroğlu, genel seçim stratejisini refe- randum analizinden çõkara- caklarõnõ, ekonomik raporun da kõsa zamanda açõklana- cağõnõ söyledi. Kõlõçdaroğlu, çeşitli gö- rüşmelerde bulunmak üzere Almanya’nõn başkenti Ber- lin’e gitti. Kõlõçdaroğlu’na Genel Başkan Yardõmcõsõ Haluk Koç ve Genel Sekre- ter Yardõmcõsõ Gülsün Bil- gehan eşlik etti. Berlin yo- lunda gündemdeki konularõ değerlendiren Kõlõçdaroğ- lu’nun açõklamalarõ şöyle: ? Seçim stratejisi: Hal- koylamasõ için özel çalõş- malar yapõlacak. İl il, ilçe il- çe sonuçlar değerlendirilecek. Bunlardan strateji çõkacak. ? Seçimde oy hedefi: Yüzde 30-32 bandõnda gö- rünüyoruz. Bunu 35-40’lara taşõmak zorundayõz. Bunun da çalõşmasõnõ yapõyoruz. ? Ekonomik program: Ekonomik programõ hazõrlõ- yoruz. Akademi dünyasõ da bu raporu değerlendirecek. Bir arkadaşõmõz bu raporu “Niye Derviş’e de yollamı- yoruz” dedi. “Evet. Der- viş’e de yollayalım” dedik. GÜNDEMDEKİ KONULARI DEĞERLENDİRDİ