Katalog

8 + PAZAR 1 AĞUSTOS2010/ SAYI1271 Nisan ayında ‘Wlklleaks Olayı”başlıklıbiryazı yazmıştım.Bugün ikirıcisini yazıyorum.Çünkü geçen pazar, dünya tarihinin en büyük askeri belge sızdırma olayımeydana geldi. Olayıgerçekleştiren, New York ÜniversitesiÖğretim ÜyesiProf. JayRosen’in“Ilkdevlotsiz haber örgütü”dediği WikiLeaks. WikiLeaks,bu defa belgeleri “TheAfganWar Dlary’adı altında kendi sitesinde yayımlamadan önce, Amerika’da TheNewYorkTimes’a, Almanya’da DerSpiegefe ve Ingiltere’de TheGuardian’a vermiş.Anlaşılan,Afganistan’da süren savaştan en çok etkilenen üç ülkenin halkınıharekete geçirmek istemiş. Bu etkin yayınorganlan, geçen pazar akşamı belgeleri “Breaking News”anonsuyla duyurunca ortalıkbirbirinegirdi.Çünkü sızan belgeler, 2004-Aralık2009 arasında Afganistan’da Amerikan güçlerinin çok sayıda sivili katlettiğinive kamuoyunu yanlış yönlendirdiğiniortaya koyuyor. WikiLeaks’inkurucusu Jullan Assange’ın söylediği gibi yayımlanan 92 bin gizlibelge, şimdiye kadar, devam eden bir savaş hakkında ortaya çıkanlan en kapsamlı dosyayı oluşturuyor. Bunu Vietnam Savaşı sırasında 1971’de Daniel Ellsberg’in sızdırdığıbelgelerle karşılaştıranlarvar. Ancak yaklaşık 10 bin sayfa olan o belgeler, 1968 yılınakadar gelen olaylarıkapsıyordu ve The NewYorkTimestarafından yayımlandığında aradan üç yıl geçmişti. Yine de Amerikan halkınınsavaş konusunda nasıl aldatıldığınıgörmesini sağlamıştı. WikiLeaks’in200 bin sayfayı bulan belgeleri ise Afganistan savaşıyla ilgilisarsıcı bilinmeyenleriaçığa çıkanyor. ABDve NATOgüçlerince rapor edilen 20 bin ölümün nasıl gerçekleştiğini, açıklanandan çok daha fazla sivilin öldürüldüğünü gösteriyor. Örneğin, ABD’ninbir resmi raporunda, 2008’de Azizabad köyünde birTaliban komutanının hedeflendiği operasyonda, 30 direnişçinin öldüğü bildirilmiş. - Burgazada’dan Istanbul’auzanan günümüz değişimlne bakışınıznasıl? Gözlemlediklerinizve bizzat yaşadıklannızüzerinizdenasıl biriz bırakıyor? - Ne yazıkkihem eskiyihem yeniyi gören bahtsız birara nesiliz.Adalarda adeta bilinçlibirbozma çabası var. Istanbulise acınacak kadar değişti. Bence dert, Istanbul’underdi aslında. Adalarda bundan nasibinialıyor. Kıyaslarsak,şu haliylebileen iyisi Burgaz’dır.Tüm bu olanıbitenirenklerle anlatmayakalksak gerçekten de pembeden siyaha birgidişvar.Aslında güzelbirebru olan İstanbul,artıkiyice • koyubirgri.Adalardaise o kadar canlı renklervar kikolaysolamıyorlar.Belki morlaanlatılabilirama bu gidişe bakılırsa eninde sonunda kararacaklar.Tüm bunlarise birağırlıkolarak biniyor Oysa gerçekte 601 çocuk ve kadın toplam 90 kişiölmüş. Bunun gibi birçok aynntı var belgelerde. Bizzatcephede savaşan askerlerin telsizle verdiği lstihbaratlar bunlar... Şimdi Amerikan hükümeti, bu durumdan en az zararlasıyrılma arayışında. Biryandan bu olayı ulusal güvenliğitehlikeye atacağı gerekçesiyle kınıyor,biryandan da belgelerin Obama’nın Afganistan’dakiasker sayısını arttırma kararından önceki dönemi kapsadığını söylüyor. Birşekilde tepkiyi azaltmaya çalışıyorlarama ben bunun çok kolayolacağını sanmıyorum... Gizlibelgelerin ortaya koyduğu birdiğer gerçekse, NATO’nun Pakistan ve Iran’ınTaliban güçlerine destek verdiği yönündeki şüphesi... Tabii Pakistan, bu iddiayıhemen yalanladı.Amerikan hükümeti de, “Pakistan doğru yolda ama içinde yer alan bazı unsurlar tehdit oluşturmaya devam ediyor’ dedi. Yen gelmişken belirtmek gerek; WikiLeaksin çalışmalarını, bizde Tarafınyayınlanyla karşılaştırmaya çalışanlar var. Bu geçerli bir görüş değil. Çünkü WikiLeaksbelgelennin doğruluğu tartışılmıyor. Bu kuruluş, kendisine ulaştınlan belgelerin kaynağını bilmese de onların gerçek olduğundan emin olmak için yayımlamadan önce uzun bir inceleme yapıyor. Bu olayda da, TheNewYork Times,DerSpiegeive The Guardian,aynı özeni gösterip belgeleri biray süreyle aynntısıyla kontrolettikten sonra yayımlama karan almışlar. Ellsberg’insızdırdığı The Pentagon Papers”, Amerika’da Vietnam Savaşı’na karşı ayaklanmayı hızlandırmıştı. BakalımWikiLeaksbelgeleri Afganistan Savaşı’na nasıl etki edecek? Senato Dış İlişkilerKomitesi Bşk.John Kerry,şimdiden ABD’ninPakistan ve Afganistan politikalarınadair ciddi soruların gündeme geldiğinisöyledi bile.• www.zulalkalkandelen.com üzerime. Bende hırsımı yazarak alıyorum. - Kitabınsonlanna doğru zamankavmmındançok güzel birşekilde söz edlyoısunuz.Zamanın Ihanetiçok sinsioluyor çoğu zaman. Peki bu kitap da zamanın ihanetine bir karşıduruş özelliğimi taşıyor? - Zaman bize ihanet etmiyoraslında.0 kendi bildiğiniokuyor.Bizimle biralıpveremediğiyok. Biz onun mutlakvarlığınıyadsımayıtercih ediyoruz.Yokmuşgibidavranıyoruz. Oysa hep varve çok önemli.Ben yaşanmışlıklarıanlatıp kitap haline getirirkensonsuzluğa karışıpyok oimalarınıengelliyorum.Çünkü anı Bercuhi Berberyan, biryazar, ressam ve tiyatrocu.Içinde biriktirdiklerinifarklı biçimlerde dışavuruyor.Biriktirdiklerinden biride çocukluğunu geçirdiği Burgazada anıları. Unutamıyor,hatta kimse de unutsun istemiyor.0 yüzden de bir kitaplaokuyucuyla buluşturuyor. Adı,“Burgazada Sevgilim”.Birsevgiliyeduyulan sevgiylebağlı Burgaz’a,ağaçları yandığı zaman da sevdiği insanlartopluca ölmüş gibi derin bir acı hissediyor.Çok güçlü birbelleğivar. Herşeyi an be an hatırlıyor.Acıda olsa tatlıda olsa, hafızasınınbiryerine kaydediyor.Halböyle olunca yazmadan da duramıyor. Burgazada Sevgilim, Berberyan’ınüçüncü kitabı.“IçimizIsınsınBiraz” ve “Ermenistan’dabirTürkiyeli”densonra bu kitapla Istanbul’dabaşlayan Burgazada’da da devam eden sosyal ve fizikseldeğişimi eleştiriyor. Polislerinamca, bekçilerinbaba olarak görüldüğü günlerden emniyetve güvenlikbirimlerinden korkan çocukların olduğu bugüne dek uzanıyor hikayesi.Çocukken bahçede oynadıklarıoyunları hatırlıyorbiran, sonra “Mehmet’euykusunda korkarsa haç çıkarıp ‘HisusKrisdos’(Isa Mesih> demesini tembihlemiştim.Yapardıda. Kimseona ‘Sen Müslümansınhaç çıkaramazsın’demezdi” diyor.“Bizöyle birayırımınne olduğunu bilmediğimizgibiailesi de buna hoşgörüyle bakardı. Hıristiyan,Yahudi, Müslüman birlikteoynar,farklıolduğumuzu bile fark etmezdik. Şimdi öyle birşey olabilirmi?” - Sizibu kitabıyazmayave anılannızı paylaşmaya iten şey neydi? Nasılaraladınız hafızanızınkapılannı? -İlkkitabımolan “IçimizIsınsınBiraz”da çocukluğumdan bugüne hayvanlarlakurduğum iletişimianlatmıştım.Oradaki tüm öykülerinarka fonu da Burgazada’ydı. Tabiiyazma süreci de adayla ilgilihem olaylarıhem de insanlarıçağrıştırdı,ki hiçbirişimdikihaline benzemez adanın. Tüm bunlar belgelensin istedim. Şimdiki adalılarda bizimeskiden ne güzellikler yaşadığımızıbilmeliydi.Tabiiadalardaki önüne geçilemeyen ve hiç hoşa gitmeyecek değişimi gördükçe, bu eski güzelliklerianlatmak içindayanılmaz bir arzu duydum. Hafızamınkapılarını aralamaksa benim içinçok kolay.0 kapı neredeyse hep açık durur çünkü. - Peki çocukluğunuzdaki Burgazada’yı nasıltanımlarsınız? -Çocukluğumdaki Burgazada koskoca bir yuva gibiydi.Taşıyla,ağacıyla, hayvanıyla, deniziyle,balığıyla,insanıylakocaman biraile gibiydi.Herkes birbirinitanırdı. Din,dil,ırkve sınıffarkıyoktu.Adalıherhangi biri,herhangi bir adalınınkapısınıçalıp birşey isteyebilirdi. Adada başımıza kötü birşey gelmez, herkes herkesin çocuğunu gözetir, kimse kimseye sataşmazdı. Evlerinkapısı kilitlenmez,hırsızlık olmazdı.Burgaz’ınhavasında, yaşanan her anıyı acı vericibileolsa, gülümseyerek hatıriamanızı sağlayan birşey vardır. - Tüm bu hoşgörü ve anlayışortamı nasılyansıdı yaşamınıza? - Doğrusu, beni hoşgörülü ve sevgi cömerti yaptı. Mutlubirçocukluk yaşadığım içinde kendimle çok daha barışığım. BercuhiBerberyan,yeni kitabı“Burgazada Sevgilim”ileanılarve fotoğraflarla - Anılardasadece mutlulukyok Diğeryandan yaşanan 6-7 Eylülolaylanda acı anılann bir parçası.0 dönemde Burgazada’yınasıl hatırlıyorsunuz? - Neyse ki hiç olmazsa bu soruya “Beno zaman daha çok küçüktüm hatıriamıyorum”diyebilirim. Bizo sırada Kurtuluş’takikışlıkevimizdeydik. Bizimsokak Rum ve Ermenilerinçoğunlukta olduğu birsokaktı. Buna rağmen fazla zarar verilmedi.Çünkü birarkadaşımızın emeklialbay olan babası, üniformasınıgiyipsokağın ortasında durarak kırıpdökmeye gelenlere engel oldu. Biz kardeşimle, annemin bize hiçbirşey sezdirmemeye çaba göstereceği kadar küçüktük. Tüm olanlarısonradan öğrendim. Burgazve Kırıalı’dahiçbirolay olmamış. Çünkü ada esnafı ve emniyetgüçleri kıyılarıtutup yabancı teknelerin yanaşmasını önlemişler.Oysa Büyükada çok zarar görmüş. Bunlarıda sonradan öğrendim. Tabiiondan sonra, yıllargeçtikçe, büyüdükçe, o olayyüzünden mahallemizde olagelen değişikliklerigördüm. Büyükada kısa sürede yaralarınısardı. Burgaz ise alışıldığıgibi kaldı.0, çok daha sonraki yıllardaRumlarınzorla gönderilmesinden sonra azar azar Istanbul’daki değişime ayak uydurmaya başladı. - Nasılbirdeğişim bu? - Burgaz benim çocukluğumdaki Burgaz değil artık.Değişen zamana ayak uyduruyor.Ben bu haliniyadırgıyorumtabii.Ama o benim sevgilim.Hani sevgili,kusurlarıylada sevilirya... Artıkeskisi kadar beğenmiyorum ama eskisi gibi seviyorum.Bomonti’deoturuyorum fakat aidiyetsöz konusu olduğunda ne çocukluğumun bir kısmınıngeçtiği Kurtuluş’a,ne Bomonti’ye aitim.Ben her zaman Burgaz’aaitolacağım. Bir tek orada ben gencim, hatta çocuğum. Mümkünolsa da oraya gömülebilsem. Ama orada Ermenimezarlığıyok.• zuhalay©yahoo.com DONYALIYAZILAR ZÜLALKALKANDELEN Her zaman WikiLeaks Olayı 2 Burgaz’a ait bır yazar Burgazada’yıanlatıyor. Aslındaamacı dünden bugüne değişimi yansıtabilmek. Mutluluklanda var kırgınlıkları da. Hoşgörünün, anlayışın, dostluğunve doğanınşekil değiştirmesine --“•.•• üzülüyor.Karşı duruşunu da yazarak yapabildiğinisöylüyor. 1 DileğiBurgazada’ya ZUHALAYTOLUN gömülebilmek, “Amaorada Ermeni mezarlığıyok”diyor. j 1 ,1 Burgazada İskelesi’nin eski hali (üstte). Bercuhi Berberyan babası ve kardeşiyle (altta). • •..,•• • .,.• , ‘1 ‘ ,-:•.• 1 dediğin şey sen varsan vardır.Sen öldükten sonra senin anılarınyokolur, çünkü sen kendin de başkasının anısı olursun.Birkağıt parçası bir insandan daha dayanıklıkimizaman...• . . . . . . ş • . ‘J