Katalog

4- 4 Cumhuriyet Gençliğe armagan 19 MAYIS 2010 ÇARŞAMBA Türk devriminin ilk adımı ttffc • - » - -»"-"*».. ' ""»*». Dr. Handan DİKER Yeditepe Üniv. 14 Mayıs 1919 Çarşamba akşamı Mustafa Kemal Paşa, Sadrazam Damat Ferit Paşa'nın konağına akşam yemeğine davetlidir. Aynı akşam Genelkurmay Başkanı olan Cevat Çobanlı Paşa da orada davetli olarak bulunmaktadır. Yemek sırasmda Damat Ferit, Mustafa Kemal Paşa'ya Samsun'da ne yapacağını sorar. Yanıt: Yerindc incelemeler yaptıktan sonra karar vereceği şeklinde olur. Yemek sonrasında ise bu kez Cevat Paşa, Mustafa KemaPe 'Bir şey mi yapacaksın Kemal' diye sorunca Mustafa Kemal bu soruya şöyle yanıt verir: 'Evet Paşam bir şey yapacağım'(l) Gerçekten de Mustafa Kemal Samsun'a giderken bir şey değil, aksine birçok şey yapmaya doğru ya da başka bir deyişle bir devrimi başlatmaya doğru yola çıkıyordu. Türk devriminin düşünsel yönünün çoktan hazırlanmış ve tamamlamış bulunan Mustafa Kemal, Samsun'a artık bir ihtilalin adımlarını atmaya gidiyordu. lşte bu nedenle 19 Mayıs 1919 tarihi Türk devrim tarihinde ilk adımın, 13 Kasım 1918 günü 55 savaş gemisinden oluşan donanma İstanbul Boğazı'na deınîrledi ve toplarını şehre çevirdi. Bit Fransız uçaği havadan şehri kontrol edİyor. yani Anadolu ihtilalinin ilk adımınm başlangıcıdır. Bundan sonra Mustafa Kemal yayımladığı Amasya Genelgesi ile ilk kez bir ihtilal beyannamesini halka duyurarak Erzurum ve Sivas kongrelerini toplamıştır. Amaç bellidir: Bir ulus devlet yaratmak. Tüm bu eylemler de padişahlık düzenine karşı bir hareket olarak ortaya çıkmıştır. Vanlan sonuç ise 23 Nisan . 1920'de Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin açılması ile neticelenmiş ve "Yeni Türk Devleti" böylece kuruluşunu tamamlamıştır. Mustafa Kemal, bu süreçte ulus ve ulusal iradenin önemine değinerek bunu "Nutuk"ta şöyle açıklar: "Ve geleceği egemen bir ulusal iradenin, ancak Anadolu'dan çıkabileceğini açıkladım. Ulusal iradeye dayanan ulusal bir kongre kurulmasmı ve gücünü ulusal iradeden alacak bir hükümetin meydana getirilmesini çalışmaların ilk hedefi olarak gösterdim." Kuruluşun tamamlanmasınm ardından bu kez kurtuluşa geçilmiştir. Yapılan kurtuluş savaşı ile sonunda imzalanan Lozan Barış Antlaşması, yeni devletin uluslararası alanda tanınmasmı sağlayan önemli bir anlaşma olmuştur. Ardından da yapılan bir dizi reformlarla amaçlanılan çağdaş, tam bağımsız bir ulus devlet, yani Türkiye Cumhuriyeti devleti kendisini tüm dünyaya kanıtlamıştır. 4 Aralık 1923'te Mustafa Kemal'in geleceğe ilişkin şu sözleri oldukça önemlidir. Sözler 1923'te söylenmiştir. Ama görüyoruz ki günümüz için de bu sözler son derecede önem taşımaktadır. tlerlemek, yenileşmek dünyaya uyum sağlamak modernleşmek. Tüm bunlar bir tek sözcükle örtüşmektedir: Çağdaşlaşmak. lşte yapılması gereken budur, biricik hedef de bu olmahdır. O şöyle diyor: "Ülke, hemen çağdaş, uygar ve yenilenmiş olacaktır. Bizim için bu yaşam kavgasıdır. Tüm özverilerimizin ürün vermesi buna bağlıdır. Türkiye ya yeni görüşlerle bezenmiş namuslu bir yönetim olacaktır ya da olmayacaktır... Halk refah içinde, bağımsız zengin olmak istiyor. Komşularının refahını gördüğü halde fakir olmak pek ağırdır. Gerici düşünceleri besleyenler belirli bir sınıfa dayanabileceklerini sanıyorlar. Bu kesinlikle bir kuruntudur, bir sanıdır. Üerleme yolumuzun önüne dikilmek isteyenleri ezip geçeceğiz. Yenileşme yolunda duracak değiliz. Dünya korkunç bir akışla ilerliyor. Biz bu dalganın dışında kalabilirmiyiz." (1) Hıfzı Topuz, 'Nişantaşı Anıları'sayfa 25. Vatan boylu boyunca vurulmuş İki gözü iki çeşme derelerin Dağlar kapkara yasından Ovalar tüm kovrulmuş Düşman kan içinde parmaklarıyla Ta Kars'a kadar Menderes Ovası'ndan. -Geldi geçti, ama hatırlanmalı- Neler çektik o günler milletimle ben Bir bir yollara düştüler perperişan Aç susuz ama aşk içinde Yanmış yıkılmış damları koyup Sessiz sedasız köylerden.... İşte böylece efendiler Aşk istediler verdim Ateş istediler verdim Ekmek istediler verdim -Güldüler, yalan dediler, olmaz dediler- Uğraştım sonunda en güzel boyalarla Önümüze bir bütün harita çıkardım... Ben, Atatürk'üm öldüm -demiştim zaten- İşte nutkumu da baştan sona okudum. Öldüm ama gözüm arkada değil Kitabım bir uzun bir güzel oldu Hem ne iyi ettim, ne iyi ettim de efendiler -Sonunda "EYTÜRK GENÇLİGİ" dedim, TurgutUYAR ALEV COŞKUN Samsun'dan Önce Bilînmeyen 6AYİşgal, Hüzün, Hazırlık Alev Coşkun, Mustafa Kemal Paşa'nın Samsun'a gitmeden önce kurtuluş planları yaptığı İstanbul'daki son altı ayıni ' belgelere dayanarak gün be gün anlatıyor. csı CvJ f ao J "6 Ay" karşıdevrimcilere bilimsel bir tokattır! llhan Selcuk Can Düncfar, Atatürk'ün İstanbul'da ne yaptığını bilmiyor; Alev Coşkun'y.n "6 Ay" kitabım okumasını ailerim. Turgut Özakman Alev Cü^kun, Atotürk'ün Snmsun'n cıkmadan öncskl "6 Ay"mi az bilinen yanlarıyla anlatıyor. Hasan Pulur Alev Coşkun, "6 Ay" adlı kitabıyla tarihe nasıl bakılacağının dersini veriyor. Server Tanilli Güzel yazıılmış, güzel okunan, bizleri o günlere götüren bir başucu kitabı... Oktay Akbal "6 Ay' Can Dündar'ın "Mustafa"sı yarattığı tartışma ortamında çıktı ve cuk oturdu. Ali Sjrmen İşgal İştgnbulu'ndg eşgretten kurtulmak için başkaldırmaya niyetli o kadar az kişi vardır ki... Alev Coşkuıı, işle bu dönemi hayli kapsamlı bir kitap yapmış. Melih Âşık Titizlikle h'azırlanmış, kararlı bir dâhinin Kurtuluş Savaşı'nı nasıl oya işler gibi planladığını anlatan bir çalışma. Emre Kongar "Mustafa" fılmmin gösterime girdigi günlerde, "6 Ay"ın çıkışı bence ancak "ilahi bir rastlantı" olarak nitelendirilir. Alev Coşkun'g ne kadarteşekküretsgk Q2dır: Vural Savaş Alev Coşkun, önemli inceleme kitaplarına biryenisini daha ekledi. "6 Ay"da, Samsun'dan önceki altı aylık dönemin nefes keserı öyküsü var... Nail Güreli Merkez: Prof. Nurettin Mazhar öktel Sokak No: 2 Şişli Tel: 0212 343 72 74 AnkaraŞube: AhmetRasimSokakNo:14Çankaya Tel: 0 312 442 30 50 İzmir Şube: H. Ziya Bulvarı 1352. Sokak No: 2/3 Pasaporl Tel: 0 232 44112 20 Dufııinii: İKİ A (UB12 2/2 & 46). Allii (0212 613 53 03). Flllill (0212 444 33 90) ocCumhuriyet V Kitapları KİTAP OKUDUĞUNUZU RİI.İYORUZ