Katalog

ekonomi@cumhuriyet.com.tr CMYB C M Y B ozlem.yuzak@cumhuriyet.com.tr Dünya ekonomisini sarsan son krizleri şöyle bir peş peşe sıralayalım: Meksika’daki ekonomik kriz 1994 yılında, Doğu ve Güneydoğu Asya krizi 1997, Rusya krizi 1998, Arjantin krizi 2001 yılında yaşandı. 2008 sonlarındaki kriz kapitalizmin merkezinde, yani ABD’de patlak verdi. Ve yayılarak tüm dünyayı etkiledi. Şimdi ise Avrupa kıtası, Yunanistan ile başlayarak derin bir kriz sarmalının içine doğru çekiliyor… Dünyada eskiden 30 yıllık dönemler halinde gelen krizler söz konusuydu. Şimdi ise peş peşe yaşıyoruz. Üstelik herkesin yaşamını o ya da bu şekilde etkiliyor. Kimilerine değip geçiyor kimilerinde derin yaralar açıyor. İşsizlik en büyük kâbus. Toplumlar kendi dinamikleri için dönüşüyor, yeni sosyal sınıflar, yeni ve farklı yaşam biçimleri oluşuyor… Bunları yadsıyamayız. Krizlerin küresel siyasi etkilerinin olmaması da imkânsız. Obama, sadece Amerikan halkının değil, bütün dünyanın umudu olarak ortaya çıkmıştı; unutmayalım… Ve Kılıçdaroğlu… Toplumlar kendi değişim dinamiklerini gören, değişen ihtiyaçlarını kavrayan ve ona göre yeni çözüm önerileri geliştiren liderleri arıyor. Oluşmakta olan yeni dünya düzeni zihinsel bir değişimi de zorunlu kılıyor. Kılıçdaroğlu CHP Genel Başkanlığı’na adaylığını açıklamasıyla birlikte Türkiye’de gündemin ilk sırasına oturdu. Toplumun önemli bir kesiminin umudu olduğu kesin. Kendisinin cesur ve kararlı davranışı, CHP’li milletvekillerinin, il başkanlarının çoğunun tereddütsüz Kılıçdaroğlu’na destek olduklarını açıklamaları sevindirici. Bir arkadaşım sabahın köründe telefon ederek, “Uzun zamandan beri ilk kez kendimi iyi hissediyorum. Bu ülkenin sahipsiz kalmayacağını anladım. Kılıçdaroğlu’nun liderliğindeki CHP eğer gerçek bir dönüşümü başarabilirse AKP’nin yarattığı bu yandaşlık düzeni, bu hukuksuzluk, bu baskı ortamı yakında sona erer. Kongrede Kılıçdaroğlu kazanırsa hemen CHP’ye üye olup aktif çalışacağım” dedi. Umarız CHP değişim rüzgârını arkasına alarak önemli bir atılım yapabilir. Kılıçdaroğlu’na ‘evet’ demenin, Baykal’ın mağdur durumundan yararlanmak olarak algılanmaması gerekiyor. Vizyoner bir kimlik kazanabilmiş bir CHP’nin, muhalefet yapmaktaki ustalığını iktidarda sergileyebileceğini unutmayalım. Küresel dünyada er ya da geç oluşacak olan yeni dünya düzeninde, neoliberal sistemin üzerini sımsıkı örttüğü sosyal devlet, adil paylaşım, dayanışma gibi kavramlar yeniden şekillendirilecek. Sosyal demokrat kimliğin buradaki rolü giderek önem kazanacak. Kılıçdaroğlu’nun adaylığını koyduğu CHP’yi bu gözle değerlendirmek lazım… Yeni Bir Dünya Düzeni Anel’in arz yöntemi örnek olacak Haziran başõnda gerçekleştirilecek halka arzõnda ilk kez yapõlan bir uygulama ile bir yõl sürecek likidite desteği sağlanacak, aşõrõ dalgalanmalar olduğunda ona müdahale için gerekli uyarõlar geliştirilecek. Ekonomi Servisi - Anel Grup bünyesindeki Anel Elektrik Proje Taahhüt AŞ’nin halka ar- zõnda ilk kez yapõlan bir uygulama ile daha de- rin bir piyasa oluşumu için hazõrlanan program çerçevesinde bir yõl sürecek likidite desteği sağ- lanacak, aşõrõ dalgalanmalar olduğunda ona müdahale için gerekli uyarõlar geliştirilecek. Söz konusu işlemler Anel Elektrik ortaklarõndan sağlanacak hisse ve nakit ile gerçekleştirilecek. Ser- maye Piyasasõ Kurulu’nun onay vermesi halinde söz konusu işlemlerin esaslarõ izahnamede yer alacak. Projenin büyük olasõlõkla bundan sonra benzeri hal- ka arzlarda da örnek oluşturmasõ bekleniyor. Anel Grup Yönetim Kurulu Başkanõ Rıdvan Çe- likel ve halka arzõnõ yönetecek DenizYatõrõm’õn Yö- netim Kurulu Murahhas Azasõ Cafer Bakırhan’õn verdikleri bilgiye göre, arzda fiyat aralõğõ 5-6 TL olacak. Haziranõn ilk haftasõnda Anel Elektrik’in yüzde 34’ü, ek satõşlarla birlikte yüzde 39’u halka açõlacak. Plana göre yüzde 34’ün yüzde 40’lõk kõs- mõ yurtdõşõna satõlacak. Likidite sağlayõcõ işlemler “Fiyat İstikrarını Sağlayıcı İşlemler”den farklõ olarak her fiyat seviyesinde ve alõm ve/veya satõm yönünde gerçekleştirilecek. Firma bünyesinde Elektrik ve Mekanik Ta- ahhüt İşleri, Güneş Enerjisi faaliyetleri ve Anel İş Merkezi’nin içerisinde yer aldõğõ gayrimen- kul portföyü yer alõyor. Toplantõda kõsa bir konuşma yapan Çelikel; “Özellikle Körfez ülkelerinde mega projeler ya- pıyoruz. Şeffaf, sürdürülebilir ve kalıcı olmak için halka açılıyoruz. Kaynağı güneş enerji sis- temlerinin geliştirilmesinde kullanacağız” dedi. Bakõrhan da “Hisse senetlerinin profesyonel- lerce izlenmesini içeren bu likidite programı pi- yasaya ya da arz ve talebin oluşmasına müda- hale şeklinde olmayacak, sadece piyasadaki anomalileri ortadan kaldıracak şekilde ufak te- fek müdahaleler içerecek. Bu yeni modeli, pla- nı SPK’ye sunduk, görüşlerini bekliyoruz. Ona- yı halinde bunun diğer şirketlere de örnek ola- cağını düşünüyoruz” şeklinde konuştu. 50-60 civarõnda şirketin yer alacağõ endeksin bir-iki yõlda 100 bin insanõ çekebileceği ileri sürülüyor. Ekonomi Servisi - Türkiye Katõlõm Bankalarõ Bir- liği (TKBB) Genel Sekreteri Osman Akyüz, katõlõm en- deksinin çok yakõnda yürürlüğe gireceğini, katõlõm ban- kalarõ müşterilerinin yatõrõm yapacağõ 50-60 civarõnda şirket olacağõnõ ve 1-2 yõl içinde bu endeksin 100 bin insanõ çekebileceğini açõkladõ. TKBB’nin 9. Olağan Genel Kurulu öncesinde dü- zenlenen basõn toplantõsõnda sorularõ yanõtlayan Akyüz, katõlõm endeksine ilişkin teknik ve altyapõ çalõşmalarõ- nõn bittiğini ifade etti. Bu konuda oyuncularõn çok istekli olmadõğõ izleni- mini edindiğini belirten Akyüz, şöyle devam etti: “Yoksa altyapı çalışmaları bitti. Katılım endeksi çok yakın zamanda yürürlüğe girecek. Katılım en- deksi, katılım bankaları müşterilerinin İMKB’de ya- tırım yapacağı bir endeks. 50-60 civarında şirket olur. Bu şirketler arasında alkol, katılım bankaları dı- şındaki bankalar, tütün ve sinema gibi şirketler ol- mayacak. Tamamen katılım bankaları müşterilerine hitap eden şirketler yer alacak.” Akyüz, katõlõm bankalarõnõn 2010 sonuçlarõna ilişkin olarak da, 13 Mayõs itibarõyla toplanan fonlarõn yõl ba- şõna göre yüzde 7 artarak 28.7 milyar liraya, kredilerin yüzde 12 artarak 27 milyar liraya ulaştõğõnõ söyledi. Meyİçki:Bayive büfeler kapanır MURAT KIŞLALI ANKARA - Yeni Rakõ’nõn sahibi Mey İçki, Tü- tün ve Alkol Piyasasõ Düzenleme Kurulu (TAPDK) tarafõndan hazõrlanan alkol yönetmeliği taslağõnda “alkollü içkiler sektörünün hiçbir yasal dayanağı olmadan çok ağır kısıtlamalara tabi tutulmak istendiğini” bildirdi. TAPDK’nin düzenleme gör- evinin “alkol faaliyetlerini yok etmeye yönelik ol- maması” gerektiğini belirten firma, “Taslağın tüketici seçeneklerini yok edeceğini, alkollü iç- ki sektörünü düzenlemeye değil tamamen ka- patmaya yönelik olduğunu, bakkal, bayi ve bü- felerin kapanma noktasına geleceğini, kayıt dı- şına itileceğini ve yönetmeliğin mevcut haliyle al- kollü içki sektörünü tümüyle yok etmeye yöne- lik olduğunu” kaydetti. Mey İçki Sanayi ve Ticaret A.Ş ta- rafõndan TAPDK’ye iletilen gö- rüşte şu ifadelere yer verildi: Dünyada örneği yok: Pek çok ülkede tütün ve alkollü içki piyasasõnõ düzenleyen ve denetle- yen kurumlar var. An- cak sektörün reklam ve satõşõnõ yok etmeye yönelik kurallar da ge- tirilmemektedir. TAPDK düzenlemi- yor, yok ediyor: Kuru- mun piyasayõ düzenleme ve denetleme görevinin, sa- tõş ve pazarlama faaliyetlerini yok etmek üzerine değil tam tersi- ne adil ve dürüst rekabetin tesisi ve tüketici bilinci oluşturmak üzerine kurulmasõ esastõr. Tüketici seçenekleri yok ediliyor: Yönetmelik taslağõnõn getirilen reklam ve satõş yasaklarõ ile sek- törün düzenlenmesi ve bilinçli tüketici oluşturulmasõ bir yana, tüketicinin seçeneklerini yok edecek uy- gulamalar getirilmesini amaçladõğõ açõktõr. Sektörü kapatmayı hedefliyor: Yönetmelik taslağõnda yer alan bazõ hükümler ile pek çok uy- gulama, hazõrlanan taslağõn sektörü düzenlemeye değil tamamen kapatmaya yönelik olduğunu gös- termektedir. Yasal çalõşan firmalarõn, satõş nokta- larõnõn ve toptan satõcõlarõn faaliyeti terk etmesine yol açacak ve sektör kayõt dõşõna yönelecektir. Gümüş fiyatlarõ da yükselişte Ekonomi Servisi - Bin ayar işlenmemiş gümüşün kilogramõ 1000 lira sõnõrõna yaklaştõ. Osmanlõ Gümüş Sima Silver Genel Koordinatörü Serdar Akça, AA muhabirine yaptõğõ açõklamada, gümüş takõ sektörünün son 8-10 yõldõr çok iyi seviyelere geldiğini belirtti. Akça, bu dönemde yatõrõm amaçlõ altõn alõmlarõnõn dõşõnda altõn takõ yerine gümüş takõlarõn tercih edilmeye başlandõğõna da dikkat çekti. Öte yandan Silver Arrow Capital Management kurumundan Gijsbert Groenewegen yaptõğõ değerlendirmede, altõn fiyatlarõnõn gümüş fiyatlarõna oranõnõn ortalama 52 olduğuna, dolayõsõyla gümüşün çõkõşõnõ sürdürebileceğine dikkat çekiyor. GoldCore şirketinin yöneticilerinden Mark O’Byrne gelişmelerle ilgili olarak “Her ne kadar gümüş fiyatlarında son aylarda yaşanan artış altını geride bıraksa da uzun vadeli bakıldığında altının çok gerisinde kalmış bulunuyor” dedi. O’Byrne, yatõrõmcõlarõn gümüşü, altõnõn çirkin kõz kardeşi gibi gördüğünü de belirtti ve henüz emeklilik fonlarõ ya da büyük hedge fonlarõn gümüşe yatõrõm yapmadõğõnõ, ancak bu durumun önümüzdeki aylarda değişeceğini söyledi. O’Byrne, bu gelişmenin gümüş fiyatlarõnõ yukarõ çekeceğini de belirtti. ECA İbo’yla ihracatını arttıracak Ekonomi Servisi - ECA-SEREL, mutfak armatürü, fotoselli armatürler, banyo takõmlarõ, batarya serisi, tam yoğuşmalõ kombiden oluşan yeni ürün serisinin tanõtõmõna başladõ. İbrahim-Demet Kutluay çiftinin kõzlarõ İrem ile birlikte oynadõklarõ beş farklõ reklam filmiyle hem yurtiçinde hem de yurtdõşõnda satõşlarõnõ arttõrmayõ hedefliyor. Yeni ürünler ve şirketin hedefleri hakkõnda bilgi veren ELMOR Şirket Müdürü Hakan Günderen, “Elginkan Topluluğu olarak bu yıl birbirinden özel 7 inovatif ürün serisi yarattık. Sadece Türkiye armatür pazarında değil, dünyada çığır açacak bu yenilikçi ve iddialı ürünler ile sektörümüzde trend belirlemeye bu yıl da devam edeceğiz” dedi. Günderen’in verdiği bilgiye göre, şirketin 500 milyon dolar civarõnda cirosu söz konusu, bunun 200 milyon dolarlõk kõsmõ ihracat gelirlerinden sağlandõ. ECA Isõ Grubu Satõş ve Pazarlama EMAS Şirket Müdürü Cahit Köse de iyileşmenin bu yõlõn ikinci altõ ayõnda olacağõnõ belirterek şu bilgileri verdi. Isõ sektörü 2009’un üç çeyreğinde yüzde 19 daraldõ. Son çeyrekte yüzde 6.5 küçüldü. Kriz yõlõnda ECA õsõ grubunda kombi satõşlarõ yüzde 7 büyüdü. Bu yõl da aynõ oranda büyüme hedefleniyor. Bu yõl õsõ grubu olarak 9 milyon liralõk da yatõrõm öngörülüyor. SAYFA CUMHURİYET 19 MAYIS 2010 ÇARŞAMBA 12 EKONOMİ Tuborg ve Efes Pilsen’den sonra Yeni Rakõ da Alkol Yönetmeliği’ni topa tutarak, söz konusu taslağõ alkol sektörünü yok etme taslağõ olarak yorumladõ. İMKB’ye alkolsüz ve tütünsüz endeks geliyor Bin ayar işlenmemiş gümüşün kilosu geçen yõlõn aynõ dönemine göre yüzde 37 artarak 955 liraya ulaştõ. Altõnõn yükselmesi ve takõda gümüşe olan ilginin artmasõnõn satõşlara olumlu yansõdõğõ belirtiliyor. B‹ L G ‹ T O P L U M U N A D O / R U / Ö Z L E M Y Ü Z A K Ekonomi Servisi - Okan Üniversitesi Finansal Riskleri Araştõrma ve Uygulama Merkezi (OKFRAM), Türkiye’nin, kadõn işgücünde Avrupa sonuncusu olduğunu ve kadõnlarõn işgücüne katõlamamasõnõn işsizlik oranõnõ tetiklediğini kaydetti. OKFRAM, Türkiye’de istihdama dahil olmayan 27.4 milyon kişinin yüzde 44.4’ünü ev kadõnlarõnõn oluşturduğunun gözlendiğini, bunun aslõnda işgücü oluşturabilecek yaklaşõk 12.2 milyonluk bir nüfusu ifade ettiğini belirtti. Açõklamada, istihdama katõlmayan kadõn popülasyonunun sadece yarõsõnõn iş hayatõna kazandõrõlmasõ ile işsizlik oranõnõn yüzde 12’ler düzeyinde olabileceğinin tahmin edildiği kaydedildi. Türkiye’de yaklaşõk yüzde 28 olan kadõn istihdam oranõnõn, AB verileriyle karşõlaştõrõldõğõnda, 27 ülke ortalamasõ yüzde 45 iken yüzde 48 ile kadõn istihdamõnda Fransa’nõn ilk sõrada geldiği, bunu yüzde 47 ile Portekiz ve İngiltere’nin takip ettiği vurgulandõ. FB’de hüsran dinmiyor Ekonomi Servisi - Fenerbahçe’nin Turkcell Süper Ligi’nde son maçõnda 1-1 berabere kalarak şampiyonluğu kaybettikten sonra İMKB’de işlem gören hisse senetleri için önceki gün gerçekleşen yüzde 18.57’lik düşüşün ardõndan dün de indi. Dünkü ilk seansta 6 lira ve yüzde 12.28’lik düşüşle 51.28 liraya inen FB hisselerinin son üç seanstaki kaybõ yüzde 27.14’ü bulmuş durumda. FB hisselerinin nisan ayõ sonuna göre değer kaybõ yüzde 44.57’yi buldu. Türk Telekom Invitel’i aldı Ekonomi Servisi - Türk Telekom, 16 ülkede 27 bin kilometrelik optik fiber ağõ ile Orta ve Güneydoğu Avrupa’nõn önde gelen bağõmsõz data ve toptan kapasite servis sağlayõcõlarõndan biri olan Invitel International’õ almak için satõn alma anlaşmasõ imzaladõ. Türk Telekom’un açõklamasõna göre, Invitel Holdings A/S ile Invitel International’õn hisselerinin yüzde 100’ünün 221 milyon Avro karşõlõğõnda satõn alõnmasõna ilişkin hisse alõm anlaşmasõ imzalandõ. Türk Telekom, kapanõş koşullarõna tabi bu anlaşma ile yaklaşõk 197 milyon avro ödeyecek. Bimeks franchising verecek Ekonomi Servisi - Bu yõl 20. kuruluş yõldönümünü kutlayan teknoloji perakende mağazasõ Bimeks franchising yöntemiyle büyümeyi hedefliyor. Şu anda 13 şehirde 29 mağaza 22 bin metrekare satõş alanõ ve 450 çalõşanõ bulunan Bimeks başta Anadoludaki iller olmak üzere yõl sonuna kadar 30 tane franchising mağaza açmayõ planlõyor. Genel Müdürü Arif Bayraktar, franchising ile garanti edilen minimum kâr marjõnõn her ay ödeneceğini belirterek, bu sistemde Bimeks’in standartlarõna uygun elemanlar olacağõnõ ve 1 aylõk eğitimden geçeceğini anlattõ. Vodafone 15.8 milyon aboneye ulaştı Ekonomi Servisi - Vodafone, Nisan 2009- Mart 2010 dönemini kapsayan mali yõlõn son çeyreği olan Ocak-Mart 2010’da servis gelirlerini bir önceki yõlõn aynõ çeyreğine göre yüzde 31.3 oranõnda arttõrdõğõnõ açõkladõ. Vodafone’den yapõlan açõklamada şirketin, abone pazar payõnõ bir yõl içerisinde 1.6 puan arttõrarak, son çeyrekte yüzde 25.4 pazar payõ seviyesine ve 15.8 milyon abone sayõsõna yükselttiği kaydedilerek, özellikle faturalõ aboneler tarafõndan tercih edilmesindeki büyük artõşa paralel olarak, son çeyrekte faturalõ abone sayõsõnõ bir önceki yõla göre yüzde 27.4 arttõrdõğõ belirtildi. OKFRAM’a göre Türkiye’de istihdama dahil olmayan 27.4 milyon kişinin yüzde 44.4’ünü ev kadõnlarõ oluşturuyor... Kadın çalışanda Avrupa sonuncusuyuz YÜZDE28’İİSTİHDAMEDİLİYOR Anel Grup Yönetim Kurulu Başkanı Rıdvan Çelikel Kagider’in (Kadın Girişimcileri Derneği) 27-28 Mayıs’ta düzenleyeceği 2. Uluslararası Kadın Girişimcilik ve Liderlik Zirvesi’nin ana teması “Daha yetkin kadın, daha gelişmiş toplum”. Toplumların kalkınmasında kadınların rolünün önemi, bilinen bir gerçek. Ülkemizde ise ne yazık ki kadının ekonomide de siyasette de rolü artacağına azalıyor. Söyleminde tam tersini beyan edip dursa da kadını eve kapatmaya meyilli AKP zihniyetinin ve bu doğrultuda çıkardığı yasaların karşısında durabilecek güçlü bir yapının artık oluşması şart. Kagider’in düzenleyeceği zirve bu açıdan önemli. Ama yeterli değil. Hükümet üzerinde bir baskı oluşturması açısından sivil toplumun kadın meselesi üzerine her zamankinden çok daha fazla eğilmesi gerekiyor. Ve burada TÜSİAD Başkanı’nın da zaman zaman kadın kimliği ile ortaya çıkmasına gerek olduğunu düşünüyorum. Daha Yetkin Kadın, Daha Gelişmiş Toplum Arif Bayraktar