Katalog

SAYFA CUMHURİYET 15 ARALIK 2010 ÇARŞAMBA 14 EKONOMİ İzmirli Ekoten Tekstil geliştirdiği kumaşları Marks & Spencer gibi şirketlere veriyor YAHYA ARIKAN eposta: [email protected] SGK Borcuna İnce Ayar zun bir süredir esnafın, tüccarın, işadamının beklediği Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) borçlarının yapılandırılmasına ilişkin düzenleme TBMM’de komisyonlarda görüşülüyor. Düzenleme, 2010 yılı Haziran ayı ve önceki aylara ilişkin olan ve yapılandırma kanunun yayımlandığı tarihten önce tahakkuk eden ve halen ödenmemiş olan borçlarla ilgili. Buna göre; SSK, Emekli Sandığı ve BağKur kapsamındaki sigortalılık statülerinden kaynaklanan; sigorta primi, emeklilik keseneği ve kurum karşılığı, işsizlik sigortası primi, sosyal güvenlik destek primi düzenlemeye esas konu. Bu kanuna göre yapılan başvuru tarihi itibarıyla ilgili mevzuatına göre ödenmesi imkânı ortadan kalkmamış isteğe bağlı sigorta primi ve topluluk sigortası primi de düzenleme içinde. Sonuç olarak; damga vergisi, özel işlem vergisi ve eğitime katkı payı, borç asılları ile bu alacaklara ödeme sürelerinin bittiği tarihlerden bu kanunun yayımlandığı tarihe kadar geçen süre için TEFE/ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutar için bir ödeme programı yapılıyor. Bu tutarın kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının Akıllı kumaşa yönelerek büyüyor Almanya’daki itfaiye teşkilatının kullanacağı giysiler için geç tutuşan ve koku üretmeyen, büyük spor giyim markaları için ter emici ve bakteri üremesini engelleyici, kayak giysileri için UV filtreli kumaş üreten İzmirli Ekoten Tekstil şimdi de siyah kumaşları özel bir teknikle beyaz kumaş karakterine dönüştürüyor. U tahsilinden vazgeçilecek. Kanunun yayımı sonrası ikinci ayın sonuna kadar başvuru hakkı var. Tabii bu aşamada ödeme planı önemli. Bu kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarın; a) İlk taksit ödeme süresi içerisinde defaten ödenmesi halinde, bu tutara bu kanunun yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmaz. b) Taksitle ödenmesi halinde 6, 9, 12 ve 18 eşit taksit tercihi var. Taksitli seçenekte belirlenen tutar; 6 eşit taksit için (1.05), 9 için (1.07), 12 için (1.10) ve 18 için (1.15), katsayısı ile çarpılacak ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı olarak hesaplanacak. Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde, bunlarla ilgili gerekli yükümlülükler yerine getirilmezse, ilgili matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla bu kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecek. Bu hüküm her bir madde ve alacaklı idareler açısından taksitlendirilen alacaklar için ayrı ayrı uygulanacak. Taksit tutarının yüzde 10’unu aşmamak şartıyla 5 TL’ye kadar yapılmış eksik ödemeler için, (…ki bu tutarın artmasının herkese yararı var), kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmayacak. İzmir’de yüksek teknolojiye dayalı kumaş üretimi yapan Ekoten Tekstil firması, yaz aylarında koyu renk giyinmenin önünü açacak bir kumaş geliştirdi. Işığı emmesi nedeniyle sıcak havada tercih edilmeyen siyah kumaşları, özel bir kimyasal işlemle ışığı yansıtan beyaz kumaşların karakterine dönüştüren firma, önemli oranda ihracat yapmayı hedefliyor. Ekoten Yönetim Kurulu Başkanı Sabri Ünlütürk, Almanya’da geliştirilen Coldblack boyar maddesini kumaşa uygulayarak kimyasal işlemlerle yenilikçi bir siyah kumaş geliştirdiklerini belirterek “Siyah kumaş özellikle yazın sıcak günlerinde insanı bunaltması nedeniyle tercih edilmiyordu. Geliştirilen bu teknolojiyle siyah kumaş beyaz gibi davranarak ışığı büyük oranda yansıtacak. Kumaşın görünümünde herhangi bir farklılığa neden olmayan bu işlemle artık yazın en sıcak günlerinde dahi sıcaktan etkilenmeden siyah tişört giymek mümkün olacak. Şu anda deneme üretimlerini yapıyoruz. Gelecek yıl bu ürünleri raflarda görebileceğimizi tahmin ediyorum” dedi. İzmir Torbalı’da günde 30 tonluk kapasiteyle Avrupa’nın en büyük örgü kumaş üretimini yapan Ekoten’in bu yılı, geçen yıla göre yüzde 20 büyümeyle kapatarak, 50 milyon Avro ciroyla kapatacağını dile getiren Ünlütürk, fabrikada üretilen kumaşların dünyanın önde gelen hazır giyim markaları tarafından kullanıldığını ifade etti. Tekstilde artık örtünme, ısınma ve moda ihtiyaçlarının çok ötesinde taleplerin ortaya çıktığını, giysiler ve diğer tekstil ürünlerinden insan hayatını kolaylaştıracak faydalar beklendiğini dile getiren Ünlütürk, bu arayışın teknolojinin ve araştırmageliştirme faaliyetlerinin önemini arttırdığını dile getirdi. Bu kapsamda üretim anlayışlarını değiştirerek yenilikçi kumaş üretimine odaklandıklarını ifade eden Ünlütürk, müşterilerin ihtiyaçlarına göre kumaş geliştirdiklerini belirtti. Ünlütürk, önceki yıllarda Almanya’daki itfaiye teşkilatının kullanacağı giysiler için geç tutuşan ve koku üretmeyen, büyük spor giyim markaları için ter emici ve bakteri üremesini engelleyici, kayak giysileri için UV filtreli kumaş ürettiklerini, son olarak İngiltere’de okul kıyafetleri üreten bir firma için kir tutmayan kumaş geliştirdiklerini belirtti. Dünya genelinde laboratuvar ortamındaki çalışmaları yakından takip ederek bu teknolojilerin tekstile uyarlanmasında aktif rol oynadıklarını dile getiren Ünlütürk, son olarak siyah kumaşların karakterini değiştiren bir teknoloji üzerinde çalıştıklarını anlattı. Ünlütürk, yeni fonksiyonlar geliştirmenin yanında mevcut kumaşların daha dayanıklı olması için de çalışmalar yürüttüklerini bu kapsamda ABD’li bir firmayla yenilikçi apre teknolojileri üzerine çalıştıklarını dile getir di. Bu uygulamayla 25 yıkamaya dayanıklı kumaş geliştirdiklerini anlatan Ünlütürk, şunları söyledi: “Normalde özellikle koyu renk kumaşları 4 yıkamada rengi atmaya ve çekme yapmaya başlar. Dünyada örgü kumaşlarda sadece bizde olan bu teknolojiyle 25 yıkamada dahi ilk günkü renk ve biçimini koruyan, dayanıklı kumaşların üretimine başladık. Bunu bu sezon Marks&Spencer’a verdik. Şimdi bu teknolojiyi ucuzlatmak için Santez Projesi yürütüyoruz. Çalışmanın tamamlanmasıyla giyim alışkanlıklarını önemli ölçüde değiştirecek çok dayanıklı kumaşlar üreteceğiz.” Hazır giyimin yanında otomotiv sektörü için de kumaş geliştirmeye başladıklarını ifade eden Ünlütürk, bir Alman otomotiv markası için Hollandalı bir şirketle, içinde ısıtma ve soğutma kanalları bulunan döşeme kumaşı geliştirdiklerini bildirdi. ‘At koşar baht kazanınca’ sahibi stopaj öder! Ü lkemizdeki şans oyunlarının en eskilerinden biri olan at yarışlarına ilginin devam ettiği rakamlarla ortada. Yarışların, Türkiye Jokey Kulübü’ne (TJK) getirisi geçen yıl 2 milyar 2 milyon lira oldu. Kulüp, 2010 yılının Eylül ayı itibarıyla ise 1 milyar 650 milyon liralık gelir elde etti.Kurumun dışında bu işte tabii ki başka kazananlar da var. “At koşar baht kazanır” sözünün gerçekleştiği anlarda; dereceye giren atların sahipleri de bu işten gelir elde etmektedirler.Gelgelelim; vergi kanunlarında at sahiplerinin atlarını yarışlarda koşturarak gelir elde etmesi faaliyetinin tanımı ise belirsizliğini korumaktadır. Yasalara göre; bu zirai mi, yoksa ticari bir faaliyet midir belli değil. Pratikte ise TJK’nin yarışlarında dereceye giren atların sahiplerine ödenen ikramiyeler zirai kazanç olarak vergilenmektedir. Gelir Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde; yarış atı yetiştirici ve sahiplerine teşvik primi ve ikramiye dahil yapılan ödemelerden gelir vergisi tevkifatı yani kesintisi yapılacağı belirtilmektedir. Yine; Veraset ve İntikal Vergisi Kanunu Genel Tebliği’nde de at yarışlarında at sahiplerine ödenecek ikramiyelerin zirai faaliyet kapsamında gelir vergisi konusuna gireceği şeklinde açıklamalara yer verilmiştir. 193 Sayılı Gelir Vergisi Kanunu’nun ilgili maddelerinde, işletme büyüklüğü veya hayvan sayısı esasına göre vergileme yapılacağı belirtilmiştir. Kanunun 29. maddesinde ise teşvik gayesiyle verilen “tanımlanan” ikramiye ve mükâfatlar Gelir Vergisi’nden istisna edilmiştir. 1960 yılından bugüne değişmeyen ve taraflar arasında ihtilaf konusu olan bu tanım ise şöyledir: “İlim ve fenni, güzel sanatları, hayvan yetiştirilmesini ve memleket bakımından faydalı olan diğer işleri ve faaliyetleri teşvik maksadıyla verilen ikramiyeler ve mükâfatlar…” Bu kanun hükmü 1960 yılından günümüze kadar hiç değişmemiştir. Ancak konuya 219 sayılı Gelir Vergisi Genel Tebliği ile açıklık getirilmiştir. Buna göre; Yarış atı yetiştirici ve sahiplerine yapılan ödemelerden (teşvik primi ve ikramiye gibi ödemeler dahil) gelir vergisi tevkifatı yapılacaktır. İşletme büyüklüğü ölçüsünü aşmayan çiftçilere yapılan bu tür ödemelerden kesilen vergi bunların nihai vergisi olacaktır.İki yaşından küçük ve iş hayvanları dışında 150 atı bulunan, biçerdöveri ve 10 yaşından küçük ikiden fazla traktörü olmayan çiftçiler küçük çiftçi kabul edilmekte, elde edilen hasılattan yüzde 2 stopaj yapılması halinde nihai vergileme oluşmaktadır. Ve bu stopajın müstahsil makbuzu ile yapılması gerekir. KOBİ’lerin endişeleri değişmedi Regus Business Tracker’ın, KOBİ’lerin ve girişimcilerin hükümetler ve finansal kuruluşlardan sağladıkları desteklere ilişkin 78 ülkede 5 binden fazla girişimciyle yaptığı ankete göre, uluslararası işletme sahiplerinin yüzde 75’i, hükümetlerinin küçük ve orta ölçekli işletmelerin çıkarlarını görmezden geldiğine inanıyor. Türkiye’deki küçük ve orta boy işletmelerin (KOBİ) yüzde 89’u, kredi olanaklarının girişimciler için bir sorun olduğunu, yeni yılda hükümetten bu konuda daha fazla destek beklediklerini belirtiyor. Regus Business Tracker’ın, KOBİ’lerin ve girişimcilerin hükümetler ve finansal kuruluşlardan sağladıkları desteklere ilişkin 78 ülkede 5 binden fazla girişimciyle yaptığı ankete göre, uluslararası işletme sahiplerinin en az yüzde 75’i, hükümetlerinin genellikle küçük ve orta ölçekli işletmelerin menfaatlarını görmezden geldiğini ifade ediyor. Türkiye’de aynı görüşü savunan KOBİ’lerin oranı ise yüzde 72’yi buluyor. Türkiye’deki işletme sahipleri, özellikle Türkiye’de KOBİ’lerin, gayri safi yurtiçi milli hasılanın yüzde 50’sini oluşturduklarını dile getirirken, ulusal düzeyde de istihdamın yüzde 60’ını oluşturduklarını ifade ediyor. Regus’un anketine göre, uluslararası ölçekte yer alan işletmelerin yüzde 74’ü, Türkiye’deki işletmelerin de yüzde 89’u, kredi olanaklarının girişimciler için bir sorun olduğunu belirtiyor. İşletmeler, bankaların küçük işletmelere daha fazla kredi imkânı yaratması gerektiğini, bunun için de hükümetlerin KOBİ’ler için özel paketler oluşturmasını beklediklerini dile getiriyor. Ayrıca, uluslararası işletmelerin yüzde 72’si ve Türkiye’de işletmelerin yüzde 68’si, nakit akışını korumanın dünya genelindeki küçük işletmeler için bir sorun olduğunu ifade ediyor. Uluslararası işletmelerin yüzde 86’sı, Türkiye’dekilerin de yüzde 95’i, girişimcileri teşvik etmek için hükümetlerin KOBİ’lere yönelik özel “Girişimci Sermaye Fonları”nı oluşturmaları gerektiğinin altını çiziyor. Regus Business Tracker İcra Başkanı Mark Dixon, “Özellikle Türk KOBİ’leri ki, özel işletmenin yüzde 99.9’unu oluşturmaktadır, iyileşme döneminde yatırım yapmak için sermayeye erişmekte zorluk çektiklerinden şikâyet ediyorlar” dedi. Kalite ödülünü aldı, rotayı Avrupa’ya çevirdi SADECE ‘YALIN’LAŞARAK VERİMLİLİĞİNİ YÜZDE 50 ARTTIRDI Bursa’da üretim yapan 30 milyon Avro ciroya sahip Orda Otomotiv, başka hiçbir yatırım yapmaksızın, sadece üretim ve proje yönetimi süreçlerini “yalın”laştırarak ortalama yüzde 50 verimlilik artışı sağladı. Japon kökenli Yalın Felsefe ile yenilenen şirket, aynı miktarda üretimi yüzde 70 daha küçük alanda, yüzde 30 daha kısa sürede ve mevcut ekipmanları yüzde 75 daha etkin kullanarak yapabiliyor. Yalın Enstitü Derneği işbirliğiyle gerçekleştirilen “Yalın Dönüşüm Projesi”nin ilk aşamasında Orda Otomotiv, üretim ve proje yönetimi süreçlerini “yalın”laştırarak ortalama yüzde 50 oranında iyileşme sağladı. Orhan Holding bünyesinde yer alan, otomobil parçaları üreterek ihraç eden Orda Otomotiv, düşük kâr marjlarının hâkim olduğu sektörde, kârlılığı arttırmanın tek yolunun maliyetleri düşürmekten geçtiğini öngörerek “yalın”laşma çalışmalarını hızlandırma kararı aldı. Yalın Enstitü Derneği’nin yönetiminde gerçekleştirilen bu yalın dönüşüm projesinin altı ayda tamamlanan ilk aşamasında, üretim ve proje yönetimi süreçleri ele alındı. Bu dönemde proje yönetiminde yüzde 37’lik, üretimde ise setup sürelerinde yüzde 60, üretim içerisindeki kalite hatalarında yüzde 98 iyileşme sağlandı. Üretim için kullanılan alan yüzde 70 küçülürken, böylelikle yeni yatırımlar için mevcut alanın yüzde 70’i oranında yer açılmış oldu. İş süreçleri için harcanan zaman yüzde 30 kısaldı ve aynı üretim yüzde 30 daha az işçilikle sağlanabilir hale gelindi. Orda Otomotiv Sürekli İyileştirme Şefi Yasemin Taşpınar, “Grup içerisindeki diğer şirketlerimizden transfer ettiğimiz süreçlerimiz vardı ve onları sorgulamayı hiç düşünmemiştik. Herhangi bir hatanın, sürecin bütününden değil de sadece bizim tarafımızdan yapılan bölümünden kaynaklandığını öngörüyorduk. Yalın Enstitü Derneği bize yalın mantığıyla sorgulamayı ve düzeltmeyi öğretti. İlk kez süreç içindeki bütün adımlarımızı sorguladık. Ve verimliliğimiz giderek arttı. Artık bizde çözülmesi imkânsız bir sorun yok. Sorunları ya yok ediyoruz ya da küçültüp kontrol altına alıyoruz” şeklinde konuştu. YETİM AYLIĞI ANCAK EVLENİNCE KESİLİR Babası vefat eden lise mezunu 23 yaşındaki kız çocuğu Emekli Sandığı’ndan yetim aylığı almaktadır. Sigortalı olarak bir işte çalışmaya başlarsa, yetim aylığı devam eder mi, evlenmesi durumunda kesinti olur mu? Barış Yılmaz 1.10.2008 öncesinde yürürlükte olan mevzuata göre, Emekli Sandığı’ndan Sorularınız için yetim aylığı alan kız çocuğu SSK’li çalışsa malicozum ism dahi yetim aylığı almaya devam eder. mmo.org.tr adresine mail ataSadece evlenince yetim aylığı kesilir ve 12 bilirsiniz. Tüm aylık maaşı tutarında çeyiz parası verilir. sorular eposta ile tek tek cevaplanacaktır. Yüzde 100 yerli sermaye ile kurulan Barem Araştırma, KalDer’in KOBİ kategorisindeki “Ulusal Kalite Ödülünü” alırken, kalite serüveninde rotasını Avrupa’ya çevirdi. Uluslararası alanda P&G, Unilever, Henkel gibi dünyanın en büyük perakendecilerinin araştırmalarını yapan şirket, kısa sürede dünya sıralamasında en üst ligde yer almayı planlıyor. Barem Araştırma Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Pervin Olgun, her türlü yeniliğin gelişebildiği bir kuruluş olduklarını belirterek, “Kendi özgün modellerimizi geliştiriyor, bağlı bulunduğumuz uluslararası WIN grubu içinde referans olarak gösteriliyor, yaptıklarımızla izleniyoruz” dedi. Şirket olarak, aldıkları belge ve ödülleri, EFQM modeli ile tanıştıkları 2004 yılında başlayan mükemmellik yolculuğunun bir yan ürünü olarak ve mükemmele ulaşmak için birer kilometre taşı olarak gördüklerini anlatan Olgun, süreç geliştirme ile benzer adımları kendi yenilikçi ürünleri ve araştırma modelleri için kullandıklarını vurguladı. Olgun, Türkiye’de sektörde ilk 10 firma içinde olduğunu ve yerel firmaların lideri olduklarını kaydederek, araştırma yaptıran şirket profillerine ilişkin olarak, uzun süredir varolan, uluslararası firmaların araştırma yaptırdığını ve araştırmayı “olmazsa olmaz” olarak tanımladığını, yerli büyük firmaların araştırmaya ciddi pay ayırdıklarını ve pazarı takip ettiklerini söyledi. Yerli firma sayısı katlanıyor Barem Araştırma Yönetim Kurulu Üyesi Arda Özkan da pazar araştırması sektörünün dünyada 29 milyar dolarlık büyüklüğü bulunduğunu ve 2009 yılında yüzde 5 oranında daraldığını, Türkiye’de ise 123 milyon dolar civarındaki büyüklüğünün, 2009 yılında yüzde 15 oranında küçüldüğünü kaydederek, dünyadaki 40 büyük global şirketin 7 tanesinin Türkiye pazarında yer aldığını dile getirdi. Barem Araştırma’nın uzmanlık alanlarından bazılarını medikal, hızlı tüketim malzemeleri, telekom, otomotiv, finans, turizm olarak sıralayan Özkan, müşterileriyle iş ortağı şeklinde çalışmayı tercih ettiklerini belirtti. Özkan, Türkiye’de araştırma kullanan yerli firma sayısının az olmasına rağmen yavaş yavaş arttığını, çokuluslu firmaların, yerlilere göre daha fazla araştırma yaptırdığını söyledi. C MY B C MY B