Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
CMYB
C M Y B
2 MAYIS 2009 CUMARTESİ CUMHURİYET SAYFA
REHBERLİK 15
Kõlavuzu olmayan hata yapar
Ö
SYM tarafõndan be-
lirlenmiş puan baraj-
larõnõ (2 yõllõk önli-
sans programlarõ için 145
puan, 4 yõl ve daha uzun sü-
reli fakülte/yüksekokul li-
sans programlarõ için 165
puan) aşan tüm adaylarõn, ge-
nel ilke olarak (liseden me-
zun olunan alan/koldan ba-
ğõmsõz olarak) tüm yüksek-
öğretim programlarõnõ (SAY-
1, SAY-2, SÖZ-1, SÖZ-2,
EA-1, EA-2, DİL) tercih et-
mesi mümkün. Ancak, ada-
yõn liseden mezun olduğu
alan/kol, merkezi yerleştirme
sõrasõnda adayõn Ağõrlõklõ
Ortaöğretim Başarõ Pua-
nõ’nõn, ÖSS puanõna ne oran-
da ekleneceğini belirliyor.
Aday, lise alan/kolu ile il-
gili bir bölümü tercih ederse
(alan-içi), AOBP’si 0.8 ile
çarpõlõrken, alanõ dõşõnda bir
bölümü tercih etmesi duru-
munda AOBP’si 0.3 ile çar-
põlõyor. Bir başka deyiş ile
alan dõşõ tercih yapan aday
yarõşa geriden başlõyor.
AOBP’nin en düşük 50 ve en
yüksek 100 olabileceğini dü-
şünürsek, alan dõşõ tercih ya-
pan bir adayõn kaybõ 25 ile 50
puan arasõnda oluyor. Bu
kural çerçevesinde ÖSYM,
dolaylõ olarak, adaylarõnõn
alan-içi tercih yapmalarõnõ
teşvik ediyor.
Geçen yõllarõn verileri in-
celendiğinde, üniversiteye
genel kontenjandan alan-dõ-
şõ olarak yerleşen adaylarõn
sayõsõnõn çok düşük olduğu
dikkat çekiyor (2007 ve 2008
ÖSS’de lisans programlarõna
alan dõşõ olarak yerleşenlerin
sayõsõ üç binin altõnda idi).
Hangi bölümlerin kimler
tarafõndan alan-içi tercih edi-
lebileceği 2009 ÖSYS Kõla-
vuzu’nun 27 sayfasõnda yer
alan Tablo 3’te açõklanõyor.
Bu tablolarõ detaylõ şekilde
incelemek, birçok aday için
geleceklerini şekillendirir-
ken yeni fõrsatlar doğurabilir.
Adaylarõn büyük çoğunlu-
ğu, mezun olduklarõ lise ala-
nõ ile hiç de ilgili değilmiş gi-
bi gözüken bazõ bölümleri or-
tak alandan 0.8 katsayõ ile ter-
cih edebileceklerini bilmi-
yor.
İSTANBUL KÜLTÜR ÜNİVERSİTESİ AR-GE MERKEZİ - DOĞRU TERCİH.COM EKİBİ TARAFINDAN HAZIRLANMIŞTIR
S O R U L A R I N I Z I B E K L İ Y O R U Z
www.dogrutercih.com sitesindeki Soru-Cevap bölümüne ya da
egitim@cumhuriyet.com.tr adresine soru gönderebilirsiniz.
HALKIMIZA
ABD emperyalizmi ve
işbirlikçilerine karşõ bağõmsõzlõk savaşõmõzõn
bayraklaşan devrimci önderleri, baskõ ve
sömürü ile her türlü gericiliğe karşõ omuz omuza
savaşõm verirken idam edilen,
inançlarõnõ yaşamlarõ ile
birleştirerek bize devrimci bir
gelenek bõrakan,
Devrimci Yurtsever Savaşımın
3 Yiğit Temsilcisi
DENİZ GEZMİŞ, YUSUF ASLAN, HÜSEYİN İNAN
arkadaşlarõmõzõn idamlarõnõn 37’nci yõlõnda, onlarõ saygõ ve özlemle anõyoruz.
Anma etkinliği, İstanbul’da her yõl düzenlediğimiz ve gelenekselleşen bir “Kitlesel Açık
Hava Basın Toplantısı” biçiminde, devrimci ve yurtseverler için anlamlõ bir alan olan
Dolmabahçe Rõhtõmõ’nda, 6 Mayõs 2009 Çarşamba günü saat 11.30’da yapõlacaktõr.
Siyasal partiler, sendikalar, oda ve meslek kuruluşlarõ, demokratik kitle örgütleri,
basõn yayõn kuruluşlarõ, iletişim organlarõ ile bağõmsõzlõktan, demokrasiden ve
sosyalizmden yana olan tüm halkõmõz Açõk Hava Basõn Toplantõsõna davetlidir.
68’liler Birliği Vakfı
BİRLİĞİ VAKFI
TÜRK KALP
VAKFI
19 Mayıs Cad. No:8
Şişli / İSTANBUL
Telefon:
(212) 212 07 07 (pbx)
http://www.tkv.org.tr
AOBP NEDİR?
O
rtaöğretimdeki akademik başarõnõn üniversiteye girişte
“bir yöntem ile” dikkate alõnmasõ yasal bir zorunluluk.
Bu yöntemi belirlemek ise YÖK’ün sorumluluğunda. Bu-
gün geçerli olan sistemde üniversiteye merkezi yerleştirme sõ-
rasõnda kullanõlan Y-ÖSS puanlarõ hesap edilirken, adayõn lisedeki
akademik başarõsõnõn göstergesi olan AOBP (ağõrlõklõ ortaöğ-
retim başarõ puanõ), adayõn ÖSS puanõna ekleniyor. Bu ekleme
sõrasõnda, şu meşhur katsayõlar devreye giriyor ve adayõn ken-
di alanõndaki bölümler için 0.8, kendi alanõ dõşõndaki bölümler
için 0.3 katsayõsõ ile çarpõlan AOBP, ÖSS puanõna ekleniyor.
AOBP ile ilgili en çok tartõşõlan konulardan biri, AOBP’nin
Y-ÖSS puanõ içindeki ağõrlõğõ. Bugün geçerli olan sistemde ağõr-
lõğõn ortalamada yaklaşõk yüzde 21 olduğunu biliyoruz. Okul bi-
rincileri için bu oran daha da yukarõlara çõkabiliyor (ÖSS pua-
nõ 250 olan bir okul birincisi için oran 80/330 = %24,2). 2010’da
uygulanmaya başlanacak yeni üniversiteye giriş sisteminde
AOBP’nin ağõrlõğõnõn düşürülmesi ile ilgili bazõ görüşler var. Ba-
zõ uzmanlar AOBP’nin ağõrlõğõnõn yüzde 5’e kadar indirilme-
sini savunurken, ÖSYM’nin oranõn yüzde 15’in altõna çekil-
memesi yönünde fikir belirttiği biliniyor. Bu konuda ÖSYM’nin
dayandõğõ sav, oranõn çok düşürülmesi durumunda, zaten ÖSS
performansõ çok yüksek olmayan doğu bölgelerindeki başarõlõ
lise öğrencilerinin, gözde bölüm ve üniversitelere giriş şansõnõn
çok ama çok düşecek olmasõ.
NASIL HESAPLANIYOR?
Ö
ğrenciler için en çok ka-
fa karõştõran konulardan
birisi Ağõrlõklõ Ortaöğ-
retim Başarõ Puan’õnõn (AOBP)
nasõl hesaplandõğõdõr. Gelin bu
konuyu birlikte irdeleyelim.
Üniversiteye yerleştirmede kul-
lanõlan Y-ÖSS puanõ hesaplanõr-
ken adaylarõn ÖSS (ham puan)
puanlarõna AOBP’leri (okul pu-
anlarõ) eklenir. AOBP’nin hesap-
lanmasõ için işe diploma notundan
başlamak gerekir. Diploma notu
sõrayla OBP’ye, OBP ise
AOBP’ye dönüştürülür.
AOBP, OBP ve lise diploma
notu birbirinden farklõ şeylerdir.
Her sene haziran ayõnda lise mü-
dürlükleri o sene liseden mezun
olanlarõn diploma notlarõnõ
ÖSYM’ye bildirirler. ÖSYM bu
notlarõ, ilgili yönergede belirtilen
istatistik yöntemler ile işleyerek
adaylarõn Ortaöğretim Başarõ Pu-
anlarõnõ (OBP) hesaplar. Bu he-
saplamada, genel ilke olarak lise-
nin sonuncusuna (liseden en dü-
şük not ile mezun olan kişi) 50 pu-
an, lisenin birincisine 100 puan verilir.
Lise mezuniyet notu ile OBP birbirinden farklõ şeylerdir. Ör-
neğin, lisesinden sonuncu olarak mezun olan bir kişinin diplo-
ma notu 100 üzerinden 65 olsa, alacağõ OBP yine 50 olacaktõr.
OBP’den AOBP’nin hesaplanmasõ için, liseden o sene mezun
olanlarõn ÖSS’de gösterdikleri başarõ dikkate alõnõr. Mezunlar
ÖSS’de ne denli başarõlõ olurlarsa, o liseden mezun olanlarõn
OBP’leri o denli yükselerek AOBP’ye dönüşür.
Bunu ÖSYM Başkanõ Prof. Dr. Ünal Yarımağan’õn ben-
zetmesini kullanarak şöylece açõklayabiliriz. Bir liseden mezun
olanlarõn OBP’leri lastik bir bant olsun. Lisenin birincisinin
OBP’si 100’dür. Lisenin sonuncusunun OBP’si 50’dir. İki eli-
nizle, bu lastik bandõn iki ucundan tutalõm. 50 alttaki uç, 100 üs-
teki uç. Şimdi OBP’yi “ağırlıklandıralım”, 100 olan uç sabit
kalacak, değişim alt uçta. Lise ÖSS’de ne denli başarõlõ olursa
50 olan alttaki uç o denli yukarõ çõkacak. Yani okul sonuncu-
sunun OBP’si o denli yükselerek AOBP’ye dönüşüyor.
Ortak alan bölümleri ve kaçan fırsatlar
O
rtak alan bölümlerini an-
lamak ve anlatmak çok
kolay değil. Kullanõlan
terimlerin bolluğu içinde gerek
rehber öğretmenlerin, gerek aday-
larõn kafasõ bu konuda çoğu kez
karõşabiliyor. Ortak alanõ şöylece
tarif etmek mümkün: Adayõn ken-
di lise alanõyla (puan türü açõsõn-
dan) ilişkili değilmiş gibi gözük-
se de, 0.8 katsayõ ile (alan-içi) ter-
cih edebileceği bölümler. Somut
bir örnek vermek gerekirse, lise-
nin sosyal bilimler alanõndan mezun olan
(sözelci) bir aday için SÖZ-1 ve SÖZ-2 pu-
an türü ile öğrenci alan bölümlerin alan-
içi olmasõ beklenir ki öyledir. Ancak
SAY-1 puanõ ile öğrenci olan Acil Yardõm
ve Afet Yönetimi, Ebelik, Hemşirelik gi-
bi bölümler, sanki sosyal bilimler alanõna
uzakmõş gibi gözükse de, bu adaylarõn 0.8
katsayõ ile tercih edebilecekleri bölümlerdir,
yani bu bölümler alan-içidir. İşte bu ve bu-
nun gibi bölümler “ortak alan” bölüm-
leridir. Benzer şekilde lisenin fen alanõn-
dan mezun “sayısalcı” adaylar için Felsefe
(EA-2), Sağlõk Kurumlarõ İşletmeciliği
(EA-2), Ekonomi (EA-2); lisenin Türkçe-
Matematik alanõndan mezun olan “eşit-
ağırlıkçı” adaylar için Türk Dili ve Ede-
biyatõ (SÖZ-2), Matemetik (SAY-2), Kent-
sel Tasarõm ve Peyzaj Mimarlõğõ (SAY-2)
ortak alanda yer alan bölümlere birkaç ör-
nek.
Bu noktada adaylarõn yanõlgõya düş-
tükleri bir noktayõ önemle
vurgulamakta fayda var. “Or-
tak alan” konusu AOBP’nin
çarpõlacağõ katsayõ ile ilgili bir
konudur, adaylar bölümlerin
puan türleri konusunda ya-
nõlgõya düşmektedirler.
Örneklemek gerekirse,
sosyal bilmler alanõndan
mezun bir aday Hemşirelik
bölümünü tercih edecek
olursa, AOBP’si 0.8 ile çar-
põlacaktõr ama, Hemşirelik
SAY-1 puanõ ile öğrenci aldõğõ için, ada-
yõn ÖSS-SAY-1 puanõna AOBP’si 0.8
ile çarpõlarak eklenecektir. Birçok sos-
yal bilimler alanõ mezunu aday (ki
kendilerini “sözelci” olarak adlandõ-
rõrlar) sadece sözel puanlarõnõn dikka-
te alõnacağõnõ düşünürler ve ortak alan-
daki bölümlerde de sanki Sözel puan-
larõ ile gireceklerini sanõrlar. Yanõlgõ-
ya düşmemek için adaylarõn bu konu-
ya özellikle dikkat etmeleri gerekiyor.
? Okul birincisinin OBP’si de AOBP’si de 100’dür.
? Okul sonuncusunun OBP’si 50’dir. AOBP’si lisenin ÖSS
başarõsõna göre 50’den yukarõ çõkar.
? Birinci ile sonuncu arasõndaki kişilerin AOBP’leri de 100
ile sonuncunun AOBP’si arasõnda değişir.
? ÖSS başarõsõ o denli yüksek liseler vardõr ki, o liseden so-
nuncu olarak mezun olan kişinin 50 olan OBP’si, lise-
nin gösterdiği başarõya göre 90 ve üzerine çõkabilmek-
tedir. Örneğin İstanbul Lisesi, Galatasaray Lisesi, Ata-
türk Fen Lisesi gibi liselerin sonuncularõnõn geçmiş
ÖSS’lerdeki AOBP’si 90 puanõn üzerinde olmuştur.
BUNLARA
DİKKAT
? OBP ve AOBP, her se-
ne hesaplanmaz. Sa-
dece, kişinin liseden
mezun olduğu sene bir
kez hesaplanõr,
ÖSYM’nin veri ban-
kalarõnda sabitlenir
ve ilerleyen yõllarda
değişmeden bu değer
kullanõlõr.
? OBP’den AOBP’ye li-
senin ÖSS başarõsõ de-
ğerlendirilirken, o li-
seden o sene mezun
olanlarõn ÖSS başa-
rõsõ dikkate alõnõr.
? AOBP, EA, SAY ve
SÖZ puan türleri için
ayrõ ayrõ hesaplanõr.
Hesaplamada, lisenin
ÖSS birinci bölüm
testlerinde gösterdiği
başarõ dikkate alõnõr.
ÖSYSKõlavuzu’nudetaylõşekildeincelemek,birçokadayiçin
geleceklerini şekillendirirken yeni fõrsatlar doğurabilir