Katalog

SAYFA CUMHURİYET 27 OCAK 2006 CUMA 6 HABERLER EK ÖDEMELER TARİFEYE Hükümetin enerjide bir sıkıntı olmadığını açıklamasına karşın dün kesintiler yaşandı Sanayidedoğalgazalarmı Yurt Haberleri Servisi Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ve Enerji Bakanı Hilmi Güler’ın doğalgazda bir sıkıntı olmadığı yönündeki açıklamalarına karşın İzmit, Bursa, Ankara Sincan, Gaziantep, Mersin, Denizli ve Kütahya’daki birçok fabrikanın doğalgazı kesildi. İzmit’te dev firmaların da aralarında bulunduğu kuruluşlardaki kesintiye 2 saat sonra son verilirken Bakan Güler, kesintinin Cezayir’den gelen sıvılaştırılmış doğalgaz yüklü geminin fırtına nedeni ile Çanakkale Boğazı’nı geçememesinden kaynaklandığını belirtti. Botaş’ın talimatıyla İzmit Gaz AŞ 21 Ocak’ta alınan kararla doğalgazı kesilen Enerjisa ve Entek adlı kuruluşların ardından dün aralarında Hyundai, Goodyear, Brisa, Ford Otosan, Kartonsan’ın da bulunduğu 21 kuruluşun daha doğalgaz vanalarının kapatılması kararlaştırıldı. İzmit Gaz AŞ Genel Müdürü İmat Erdoğan, ‘‘İran ve Rusya’dan ithal edilen doğalgaz akışında azalma olması, Türkiye’de hava sıdı. Çok sıkıntıdayız, perişanız’’ dedi. ? İzmit, Bursa, Ankara Sincan, Gaziantep, Mersin, Denizli ve Kütahya’daki pek çok fabrikanın doğalgazı kesildi. İzmit’teki kesintiye iki DENİZLİKÜTAHYA saat sonra son verilirken Enerji Bakanı Güler de, kesintinin Cezayir’den BOTAŞ, Denizli’de doğalgazla elektrik gelen sıvılaştırılmış doğalgaz yüklü geminin fırtına nedeniyle Çanakkale üreten Ak Enerji ve Dentaş ile kendi kullandığı enerjinin dışında TEDAŞ’a da elektrik Boğazı’nı geçememesinden kaynaklandığını belirtti. caklığının mevsim normallerinin altına düşmesinden dolayı şehirlerde doğalgaz tüketiminin artması’’ nedeniyle kesintiye gidildiğini belirtti. Ancak konunun televizyonlara yansımasının ardından saat 12.00’den itibaren yeniden gaz verilmeye başlandı. Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Yılmaz Kanbak, ‘‘Doğalgazın hepsini kesmek yerine en azından yüzde 30 olarak verseler, üretim devamı sağlanabilir’’ dedi. Bursa’da da Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) ve otoprodüktör santrallarda doğalgaz şoku yaşandı. Bursa Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanvekili Mahmut Yılmaz, Güney Marmara’daki 40 otoprodüktör şirketinden BİS Enerji ve Koç Entek dışında OSB için elektrik üreten BOSEN’in de aralarında bulunduğu tüm otoprodüktör şirketlerin doğalgazının önceki gün itibarıyla kesildiğini söyledi. Yılmaz, böyle bir sorunla karşılaşmamak için sanayi tesislerinin kesintisiz tarife kullandığına dikkat çekti. Yaklaşık 2 ay önce doğalgaz kullanımına geçen MersinTarsus Organize Sanayi Bölgesi’nde doğalgaz iletiminin durdurulması kriz yarattı. OSB yetkilileri, aralarında Trakya Cam’ın da bulunduğu 6 firmanın doğalgaz kullandığını, 8 firmanın ise doğalgaz kullanımı için iç dönüşüm yatırımlarını sürdürdüğünü belirttiler. Yetkililer, ‘‘Doğalgazın ne zaman verileceğini bilmiyoruz. Bu krizin bir an önce aşılması gerekli’’ dediler. Gaziantep OSB’deki kesinti de üretimde aksamalara neden oldu. OSB Yönetim Kurulu Başkanı Cahit Nakıboğlu, 700 sanayiciden 70’inin doğalgaz kullandığına dikkat çekerek ‘‘Gaziantep OSB’ye henüz 3 ay önce doğalgaz verildi. Tedbir alma imkânımız olmasatan Menderes Enerji’ye doğalgaz akışını keserken Denizli Organize Sanayi Bölgesi (OSB) Müdürlüğü’ne de sevkiyatın durdurulacağını bildirdi. Kütahya’nın Emet ilçesinde kurulu ETİ Holding’e bağlı Borik Asit Fabrikası’na verilen doğalgaz kesildi. Ankara Sincan OSB’ye verilen doğalgazın kesilmesiyle birlikte üretim durdu. Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Zafer Çağlayan böyle bir durumla karşılaşmamak için daha fazla ödeme yaparak kesintisiz tarifeye geçtiklerini belirterek ‘‘Böyle bir ortamda ben kime güveneceğim? Birinci Organize Sanayi Bölgesi’nde 20 bin insan çalışıyor, 200 fabrika var. Ne olacak şimdi’’ diye sordu. İstanbul’da doğalgazdan elektrik üreten yedi fabrikanın gazı dün kesildi. İstanbul Gaz Dağıtım Sanayi ve Ticaret AŞ (İGDAŞ) yetkilileri, doğalgaz arzında meydana gelen azalmalar nedeniyle, üretim amaçlı sanayilerde doğalgaz kesintisine gidilebileceğini belirttiler. Fatura yurttaşa çıkacak ? Tüketilen elektriğin ortalama yüzde 44’ünü karşılayan doğalgaz santralları talimatla doğalgazdan 5 kat daha pahalı fueloil’le elektrik üretmeye başladı. FATMA KOŞAR Hükümet, arzda yaşanan kesintilere karşın konutlarda doğalgaz ve elektrik kesintilerine gitmemek için yapişletdevret (YİD) santrallarına ‘yedek yakıt kullanın’ talimatı verdi. Doğalgazla elektrik üreten 5 santral önceki günden itibaren doğalgazdan 5 kat daha pahalı fueloil kullanmaya başladı. Doğalgazdan çok daha pahalı bir yakıtla üretim yapan söz konusu santrallardan alınan elektriğin parası Enerji Fonu’ndan karşılanacak. Ancak hükümetin BOTAŞ’ta NG (sıkıştırılmış gaz) depolayarak krize hazırlıklı olmamasının faturasını yurttaş ödeyecek. Çünkü 5 kat daha pahalıya elektrik ürettiren hükümet, ek ödemeleri tarifeye yansıtmak durumunda kalacak. Yetkililere göre Enerji Bakanlığı, önlem alarak Trakya’da olan BOTAŞ tesislerinde sıkıştırılmış gaz depolasaydı arzdan kaynaklı kısıntı telafi edilebilecekti. BOTAŞ’ın Trakya’daki tesislerinde 10 milyar metreküp ‘‘sıkıştırılmış gaz’’ (NG) depolanabildiğini ve sıkışma durumlarında, bu gazın ‘‘sıvılaştırılıp’’ devreye sokulduğunu bildiren yetkililer, şu anda deponun boş olması nedeniyle önlem alınamadığını söylediler. 5 doğalgaz santralının Türkiye’de tüketilen elektriğin ortalama yüzde 44’ünü ürettiği dikkate alındığında birkaç günlük fueloil faturasının, tutarda ciddi bir fark yaratacağı ortaya çıkıyor. Enerji Bakanlığı yetkilileri, doğalgaz getiren geminin Çanakkale Boğazı’ndan geçememesi nedeniyle sıkıntı yaşandığını ve depolama şansları olmadığını savunurken sektör yetkilileri, “Gemi geçemedi diyorlar. Bu gemi nereye boşaltacaktı. Trakya’da BOTAŞ’ın ciddi kapasitesi olan deposu var. Enerji Bakanı doğru söylemiyor” değerlendirmesini yaptı. Yetkililer, 5 kat daha pahalıya elektrik ürettiren Bakanlığın suç işlediğini dile getirerek eski bakanlardan Cumhur Ersümer’in bu uygulamalar nedeniyle Yüce Divan’da yargılandığını anımsattı. Buna karşılık Enerji Bakanlığı yetkilileri YİD’lerin gazının kesilmesi ve diğer kuruluşlardaki sıkıntıyla ilgili olarak ‘‘Sıvılaştırılmış gaz getiren gemi dün itibarıyla Çanakkale Boğazı’ndan ancak geçebildi. Bu kısmi bir rahatlama sağlayacak. Trakya’da depo şansı yok, gemi geçemediği için kriz büyüdü’’ dediler. MERSİN ANKARAİSTANBUL BURSA’DA 38 FİRMA GAZİANTEP ‘DEPO BOŞ BIRAKILDI’ BELEDİYELER HALKI UYARIYOR Kriz sürüyor Başbakan çok sakin ? Başbakan Erdoğan, çevrim santrallarının doğalgazının kesilmesine karşın doğalgazda kriz olmadığını ileri sürdü. Ankara’nın stokunda 23 günlük gaz bulunuyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ‘‘Doğalgazda sıkıntı yok. Olsa çevrim santrallarının doğalgazını keseriz’’ derken bakanlığın bu doğalgazı zaten kestiği ortaya çıktı. Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanı Melih Gökçek, kesinti durumunda ellerinde 23 günlük stok bulunduğunu söyledi. Erdoğan, Davos’a hareketinden önce Esenboğa Havaalanı’nda yaptığı basın toplantısında Mavi Akım’da kapasite artırıldığı için doğalgaz ile ilgili sıkıntı olmadığını ileri sürdü. Erdoğan şöyle konuştu: ‘‘Böyle bir fevkalade sıkıntı olacağını da zannetmiyoruz. Böyle bir durumda özellikle sanayiye verdiğimiz doğalgazda yapılan anlaşmalar gereği, bu tür fevkalade sıkıntı olması halinde Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığımız gerekli tedbirleri alır. Ama dün (önceki gün) yaptığım görüşmelerde henüz böyle bir sıkıntı söz konusu değil. Gerekirse biz, doğalgaz çevrim santrallarında kısıtlamaya gitmek suretiyle hidroelektrik ve termik santrallardaki elektriği kullanarak, böylece oradaki kapasiteyi artırıp doğalgazdan tasarrufa gideceğiz, evlerde özellikle böyle bir sıkıntı söz konusu olmayacak.’’ Erdoğan’ın havaalanındaki konuşmasında ‘‘gerektiğinde doğalgaz çevrim santrallarında kısıtlamaya gidilir. Henüz böyle bir sıkıntı yok’’ demesine karşın, bakanlığın, Erdoğan’ın sözlerinde belirttiği kısıtlamayı zaten uygulamaya soktuğu ortaya çıktı.Böylelikle doğalgazda bir sıkıntı olduğunun hükümet tarafından kabul gördüğü de anlaşılırken konuyla ilgili bilgi veren bir Bakanlık yetkilisi ‘‘Yapişletdevretler (YİD) ve yapişletlere (Yİ) verilen gaz yüzde 50’ye düşürüldü. Onlara günde 16 milyon ton doğalgaz veriliyordu, bu rakam 8’e düştü’’ dedi. CHP İzmir Milletvekili Hakkı Ülkü’nün, yenilenebilir enerji kaynaklarıyla ilgili gündem dışı konuşmasını yanıtlayan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Hilmi Güler ise doğalgazda yüksek fiyat ve miktarın faturasını geçmiş iktidarlara yıktı. Güler, İran ve Ukrayna üzerinden gelen Rus gazındaki sıkıntılar üzerine ‘‘kriz’’ yönetimi uygulayarak kömür santrallarını devreye soktuklarını söyledi. Güler, Marmara Silivri’de 1.6 milyar metreküp hacimli bir doğalgaz depolama tesisinin gelecek haziran ayında devreye gireceğini söyledi. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da yaptığı yazılı açıklamada, hükümetin bir an önce, İran ve Rusya’dan istikrarlı gaz temin etmesini beklediklerini bildirdi. Hisarcıklıoğlu, ‘‘Siyasi otoriteden beklentimiz, ülkenin geleceğini aydınlatacak bir enerji politikasını oluşturmasıdır’’ dedi Ankara Büyükşehir Belediyesi Başkanı Melih Gökçek ise, mevcut durumda Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin stokunda 23 güne yetecek kadar gaz bulunduğunu bildirdi. Gökçek ‘‘Elimizde şu anda Ankaralıların uzun süre ihtiyacını karşılayacak gaz bulunmuyor. Doğalgaz stokumuz yok. Eğer doğalgazı keserlerse 23 gün sonra Ankaralılar doğalgazsız kalacak’’ dedi. BAKANLIK: İHMAL YOK Tekel sigara fabrikalarının kapatılmasını Adana’da protesto eden işçiler yağmura karşın kent merkezinden fabrikaya dek yürüdü. (VURAL KÖSE) İRAN VANAYI AÇTI AMA YETMEDİ Emekçinin eylem günü ‘FABRİKAYI ALIN’ ÖNERİSİ ANKARA (ANKA) Maliye Bakanı Kemal Unakıtan, TEKEL ’in Adana Sigara Fabrikası’nın kapatılmasına karşı çıkan ve yaklaşık 1 aydır işyerini terk etmeme eylemi yapan işçilere, fabrikayı satın almaları önerisinde bulundu. Tek Gıdaİş Sendikası Güney Anadolu Bölge Başkanı Gürsel Diliçıkık, bu öneriyi fabrikanın Kardemir örneğinde olduğu gibi işçilere verilmesi durumunda kabul edebileceklerini söyledi. Gürsel Diliçıkık, 60 gündür üretim yapılmaması dolayısıyla devletin 240 milyon YTL ’lik kayba uğradığını söyledi. Yurt Haberleri Servisi AKP hükümetinin kapatma kararı verdiği Adana ve Malatya TEKEL Sigara fabrikalarındaki direniş ülke geneline yayıldı. Adana Sigara Fabrikası’nın 24 Kasım’dan bu yana işyerini terk etmeme eylemi yapan işçiler adına bir konuşma yapan Tek Gıdaİş Güney Anadolu Şube Başkanı Gürsel Diliçıkık, ‘‘TEKEL ’in ateşi AKP’yi yakacak’’ dedi. Bağımsız Cumhuriyet Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Mümtaz Soysal da fabrikaya giderek işçilere destek verdi. Soysal, ülkeyi yönetenlerin akıllarını kaybettiğini ve kâr eden kamu kurum ve kuruluşlarını kapattığını ya da özelleştirdiğini belirti. Avrupa liman işçilerinin bir günlük iş bırakma eylemi yaparak Avrupa ekonomisini felce uğrattığını anımsatan Soysal, ‘‘Böyle bir örgütlenmeyi Türkiye genelinde başarmamak işten bile değil’’ diye konuştu. Malatya Sigara Fabrikası işçilerine de Saadet Partisi Genel Başkan Vekili Recai Kutan ziyaret etti. Kutan, ‘‘Bir süre önce Sümerbank’ı özelleştirdiler, şimdi Tekel Sigara Fabrikası’nı tümden kapatmak istiyorlar. Gösterdiğiniz mücadele nedeniyle sizleri tebrik ediyorum’’ dedi. Samsun Tekel Yaprak Tütün İşletme Atölyesi çalışanı 179’u kadın 350 işçi atölye bahçesinde sloganlar atarak yoğun kar yağışı altında yürüdü. Tek Gıdaİş Sendikası Orta Karadeniz Bölge Sekreteri Ayhan Saraç, ‘‘Sonuna kadar bu işin peşini bırakmayacağız ve Tekel işçisinin kapı dışarı edilmesine asla izin vermeyeceğiz. Hükümetten Tekel’i niçin ve kimin için sattıkları sorularının cevabını henüz almış değiliz. Bu soruya cevap vermeyen iktidar milletvekilleri, bakanlar, Başbakan gelecekte yüce divanlık olacağını bilsin’’ diye konuştu. Sıkıntı hâla aşılamadı ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Türkiye’nin doğalgaz sıkıntısı büyüyor. Diplomatik kaynaklar İran’dan gelen doğalgazın azalması konusunda karşı tarafta görüşecek muhatap bulmakta zorlanıyor. Dün yapılan girişimlerin ardından İran’ın 6 milyon metreküpe düşürdüğü günlük doğalgaz miktarı 11 milyon metreküpe çıktı. Ancak bunun da yeterli olmadığına işaret ediliyor. Kaynaklar Rusya’nın olağanüstü sıkıntılar için ayırdığı gazı bile kullandığını, bu nedenle, Moskova’dan fazladan bir akışın beklenmediğini kaydediyor. USYA’DAN ARTTIRIM YOK Kaynaklar, Rusya Devlet Başkanı Viladimir Putin’in Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’a ‘‘Mavi Akım’’ aracılığıyla gelen gazın oranını arttıracağı konusunda söz vermesine karşın, akımda herhangi bir artma beklemediklerini söyledi. Rusya’nın iç tüketim nedeniyle acil durum dönemlerinde kullanmak için depoladığı ve yaklaşık 15 gün yetecek orandaki doğalgaz stokunu bile kullanıma açtığını ifade eden kaynaklar, ‘‘Rusya’nın durumu da İran’dan pek farklı değil. Acil durum stoklarını bile kullanmaya başladılar. Bu nedenle gazın arttırılacağı beklentimiz yok’’ diye konuştu. Öte yandan, Ankara 2007’de bitmesi planlanan ve Azeri gazını Türkiye’ye taşıyacak olan ‘‘Şah Denizi Projesi’’nin yapımının hızlandırılması için harekete geçti. BakuTiflisCeyhan petrol boru hattına paralel olarak gerçekleştirilecek olan hattın Türkiye bölümü, İran hattının ‘‘Türkmen petrolü de gelebilir’’ düşüncesi sonrasında gereğinden büyük yapılması sayesinde hazır bulunuyor. Ancak boru hattının Azerbaycan bölümü bitmemiş durumda. Ankara da sıkışık durum üzerine Azerbaycan ile temasa geçerek boru hattının inşasının daha hızlı gerçekleştirilmesi isteminde bulundu. Bu doğalgaz boru hattıyla Türkiye’ye yaklaşık 6 milyar metreküp daha gaz gelecek. GÜLER: KÖMÜRÜ DEVREYE SOKTUK Tankerlerin TÜPRAŞ kuyruğu Yurt Haberleri Servisi TÜPRAŞ’ın Koç ve Shell ortaklığına bugün devredilmesi beklenirken yurt genelindeki rafinerilerdeki işçiler kararı protesto etmek için dün iş bıraktı. Petrolİş Sendikası Genel Başkanı Mustafa Öztaşkın, ‘‘TÜPRAŞ yargı süreci devam ederken devredilemez’’ uyarılarını yapmalarına karşın kulak asmayanlara bir hayat dersi daha vereceklerini söyledi. Aliağa Rafinerisi’nde işçiler 08.00 vardiyası öncesinde kapıda toplandılar. ‘‘TÜPRAŞ’ı alan da, satan da vatan haini’’, ‘‘Yaşasın onurlu mücadelemiz’’ sloganları atan işçiler adına bir konuşma yapan Petrolİş Sendikası Aliağa Şube Başkanı İbrahim Doğangül, dolum yapmayacaklarını ve rafinerileri terk etmeyerek geceyi işyerlerinde geçireceklerini belirtti. Kırıkkale Rafinerisi’nde işçiler dün sabah R1 kapısından girdikten sonra şubelerine gitmeyerek yemekhanede toplandılar. İzmit Yarımca ve Batman’daki rafinerilerde de işçiler işbaşı yapmayarak özelleştirme kararını protesto ettiler. R AZERİ GAZI HIZLANACAK ANKARA TEHLİKEDE Kırıkkale rafinerisindeki eylem nedeniyle tanker dolumları durdurulunca kuyruk da uzadı. (AA) CUMHURİYET 06 K