Katalog

CUMHURİYET 21 TEMMUZ 2004 ÇARŞAMB HABERLER Cumhurbaşkanı Sezer, 23 yasasmı anayasaya aykın bularak veto etti Hukuktan öclün vermiyor A»AHAR TANRISEVT:R KP, Çanjkaya KöşkiTne kamu görevlerine atamalara ilişkin 2173 ortak kararname gönderdi. Sezer, 1730 karamameyi onaylarken 358'ini iade etti. Hükümet, 34 kararnarnesini geri alırken halen 53 kararname de işlemde bulunuyor. döneminde farklı yorumlanacak soyut ölçütler getirmesi nedeniyle iade etti. ^ Iş güvencesinin yürürlüğe girmesinı erteleyen yasayı, devletin çalışanlanmn güvence ıçınde yaşaması için gerekli önlemleri almak zorunda olduğunu anımsatarak geri çevirdi. */ Albayrak Turizm AŞ ve İGDAŞ'ın trilyonlarca liralık vergi borcunun affedilmesini sağlayan yasayı. hukuksal temeli olmadığı, kamu yaranyla bağdaşmadığı ve bazı yükümlülerin ek vergiden kurtanlmak istendiği gerekçesiyle iade etti. */ Orman varlığının sona erdınlmesıne yönelik eylemlere anasayal dayanak kazandınldığı, işgalcilerin ödüllendinldiği ve orman yağmasının artmasına neden olunacağı gerekçesiyle orman niteliğini yitirmış arazilerin sarışına ilişkin anayasa değişikliğini veto etti. Yasanın bir maddesinin degıştirilerek Meclis'te kabul edilmesinin ardından da yasayı aynı gerekçeyle ikinci kez iade etti. ^ AB'ye 6. uyum paketini veto ederken Terörle Mücadele Yasası'nın 8. maddesinin kaldınlmasıyla "ülkenin bölünmez bütünlüğü yönünden sakıncalar ortaya çıkacağını belirterek kaldırma yerine uluslarası hukukla uyumlaştırma yoluna gidilmesini istedı. Anayasa değişikliği hazırlığı A.VKARA - Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer. hukukçu kimlığinden tavLz vermeden, yaklaşık 2 yıldır işbaşında bulunan AKP iktidannın anayasa ve Iaıkliğe aykın düzenlemeleri ile kadrolaşma ginşimlerinin önüne set çekti. AKP hükümetlerinin 23 yasası ıle 358 atajna kararnamesini veto eden Sezer, 2 düzenieme konusunda da Anayasa Mahkemesf ne iptal davası açtı. Abdullah G ü T ü n başbakanlığındaki 58. hükümet ve Recep TayyipErdoğan'ın başbakanlığındaki 59. hükümet döneminde Çaakaya Köşkü'ne kamu görevlerine atamalara ilişkin 2 bin 173 ortak kararname göndenldi. Cumhurbaşkanı Sezer. 1730 kırarnameyi onaylarken 358'ini iade etti. AKP, 34 kiramamesini geri alırken halen 53 kararname de ışlemde bjlunuyor. Sezer. atama kararnamelerini çoğunlukJa. "güvenük soruşftırmalannın ohımsuz otntası ve liyakat esaslanna uvulmaması'* gerekçeleriyle iade etti. AKP, yaklaşık 2 yıllık hükümet döneminde Çankaya Köşkü'ne rekor sayıda yasa gönderdi. Sezer, önüne gelen 426 yasanın 23'ünü veto etti. Sezer'ın iade ederken hıikümete hukuk dersi de verdığı yasalar ve itıraz gerekçeleri şöyle: • Başbakan ErdoğarTa milletvekilı olma yolunu açan düzenlemeyi, "kişiye özel anayasa değişikliğinin hukuk devleti ilkesiyle bağdaşmadığuu" belirterek geri çevirdi. • "Vfali miiat" ve "Nereden buldun?" uygulamalannı kaldıran düzenlemeyi, '•kayrt dışıhğı özendireceğT ve "kara parayla savaşımı olumsuz etkfleyeceğr uyansında bulunarak iade etti. • Başbakan Erdoğan'ın Türk Ceza Yasası'nın 312. maddesinden aldığı cezayı yok sayan ve memnu haklanmn iadesını sağlayan yasayı. af niteliğınde olması nedeniyle anayasa uyannca Meclis'te 3- 5 çoğunlukla kabul edilmesi gerektiğini belirterek veto etti. 'Vergi Barısı Yasası güveni sarsıyor' • Af getiren Vergi Banşı Yasası'nı yine 3'5 çoğunluk kuralına uyulmadığı için geri çevirdi. Sezer, gerekçesinde aflann vergi suçunun işlenmesini özendirdiğini; yurttaşlann adalet duygusunu incittigini ve güvenini sarstığını bildırdi. • Emeklilik yaşını 65*ten 61 'e düşüren yasayı, devlet çıkarlanyla bağdaşmaması, tutarlı olmaması ve her iktidar AnayasaMahkemesi'ne dava Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, vergi indinmı ve ICDV'ye yönelik düzenieme ıle kızılağaçlıklar ve aşılı kestaneliklerin orman dışına çıkartılması yasalan hakkında Yüksek Mahkeme'ye dava açtı. Böylece Sezer AKP ıktidan döneminde 2 yasa hakkında mahkemeye başvurmuş oldu. Sezer'in hükümete geri gönderdiğı dığer yasalar ise şöyle: %/ Yoksul öğrencılerin özel okullara göndenlmesıne ilişkin yasayı, "laildiğe aykın düşünen insanlann yetişmesine" yol açacağı için iade etti. • Kızılagaç ve aşılı kestaneliklerin orman arazisı dışına çıkartılmasına ilişkin yasayı, ağaç örtüsünün ortadan kaldınfmasıyla sel ve toprak kayması gibi felaketlerin artmasına neden olacağı için gen çevirdi. • TÜBlTAK Bilim Kurulu üyelikJeri için Başbakan'a atama yetkisi veren yasayı, özerkJik, kamu yaran ve hukuk devleti ilkesıne aykm olması gerekçesiyle veto etti. • Büyükşehirlerin sınırlaruu genişleten yasayı, Seçim Yasası'nda yapılan değişiklikJerin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 1 yıl içinde yapılacak seçimlerde uygulanamayacağı gerekçesiyle iade etti. 340 belediyeyi köy haline getiren yasa ile Denizli "deki bazı belediye ve köyleri merkeze bağlayan yasayı da geri çevirdi. • OHADdekı sılah ruhsatlan ve usulsüziük yapılan at yanşlanna ilişkin yasalan da, af niteliği taşımalan nedeniyle Meclis'te 3'5 çoğunlukla kabul edilmelen gerektiğini belirterek veto etti. ^ Spor karşılaşmalannda şiddetin önlenmesine ilişkin yasayı, taraftann eylemı nedeniyle kulüp ya da dernek için para cezası uygulanmasmı "cezalann kişiselliğrni öngören anayasal kurala aykın bularak iade etti. •/ Imam hatiplilenn önünü açan YÖK Yasası 'nı anayasa, Öğretim Birliği Yasası, laıkJik ilkelerine aykın bularak veto ederken "imam hatiplerin yeniden çekki kıünmak istendiğini" bildirdı. • Tababet ve Şuabat Sanatlannın lcrası Yasası'nı. yan dal asistanlık sınavlannda, yürürlükten kaldınlmış bir yasaya dayanarak, yönetmelık yürürlüğe konulmak istendiğini belirterek geri çevirdi. •" Belediye başkanı ve bürokratlann yargılanmasını güçleştiren düzenlemeyi. "ülke gerçekleriyie bağdaşmadığı ve suç işleyen kamu göreviilerinin korunduğu izlenimini verdiği'' içm veto etti. • AKP'nin yerel yönetımler paketinin ılk ayağını oluşturan II Özel tdaresi Yasası'nı. "anayasada öngöriilmeyen bir j önetim biçimlne geçilmesine olanak sağiandığT gerekçesiyle veto ederken rejim uyansı yaptı. ütpanlamak istiyorlar • Köşk'ün "veto" engelini, yasalan aynen Meclis'ten geçirerek aşan hükümet, Cumhurbaşkanı Sezer'in "referandum" yetkisini törpüleme hesabı yapıyor. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - CHP'den yaptığı 2 transferle ' millefvekili sayısını 369'a çıkaran AKP'nin, sonbaharda Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in yetkilerini tırpanlamaya dönük anayasa değişikliğini de gündeme getirmesi bekleniyor. Köşk'ün "veto" engelini, yasalan aynen Meclis'ten geçirerek aşan AKP, "referandum" yetkisini törpüleme hesabı yapıyor. Bu çerçevede hükümetin öncelikle 367'nin üzerinde oyla kabul edilen anayasa değişikhklerinin referanduma sunulmasını engelleyen ve Cumhurbaşkanı'nın bununla ilgilı yetkısını kaldıran bir düzenieme yapabileceğı kaydedildi. Atama yetklslne daraltma Cumhurbaşmanı Ahmet Necdet Sezer'in atama kararnamelerini veto etmesi nedeniyle birçok üst düzey bürokratı vekâleten atayabilen hükümetin, Cumhurbaşkanrnın atama kararnamelerini onaylama yetkisini de yeniden düzenlemesi bekleniyor. Bu pakette, aynca Cumhurbaşkanı'nın YÖK ve yargı organlanna yönelik atama yetkisinin de daraltılması planlanıyor. Hükümetin Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer'in görev süresi bitmeden erken seçime gıdilmesi gibi bir olasılık karşısında anayasa değışikliğiyle 9. Cumhurbaşkanı Süleyman DemireJ için formüle edilen "5+5" düzenlemesini gündeme getırebileceği de kaydedilıyor. Cumhurbaşkanı Sezer, AKP hükümetinin temmuz ayı içinde TBMMüen geçirdiği 11 yasayı inceleyecek Tartışmah yasalarmercekaltındaAYŞE SAYTN ANKARA -Cumhurbaşkam Ahmet Necdet Sezer, AKP hükümetinin temmuz ayı içinde Meclis'ten geçirdiği toplam 11 yasayı en geç 5 Ağustos'a kadar inceleyip sonuçlandırmak durumundakalacak. Cumhurbaşkanı Sezer'in önüne gelen yasalar arasında aylardırkamuoyun- da tartışılan ve daha önce iade edeceğinin sin- yalini verdiği Kamu Yönetimi Temel Yasası ile bu düzenlemeye paralel olarak çıkanlan Bele- dıyeler ve Büyükşehir Belediyeleri ile millet- vekıllenne "akademikunvankryağT sağlayan yasaJar bulunuyor. Sezer'in, II Özel Idareleri Yasa- sı'ndaki iade gerekçelerini "Cumhur- baskanı da hata yapar" gerekçesiy- le dikkate almayan AKP hükümeti. Köşk'le inatlaşmayı seçerek, ben- zer hükümler taşıyan Kamu Yöne- timi, Belediyeler ve Büyükşehir Be- lediyeleri yasalannı, anayasaya ay- kın hükümleriyle Meclis'ten geçir- di. Cumhurbaşkanı Sezer, temmuzun ikinci yansını ve ağustos başını yoğun yasa in- celeme mesaisiyle geçirecek. Sezer'in Büyük- şehir Belediyelen ve Belediyeler Yasası'nı, 15 günlük sürenin dolacağı 27 ve 28 Temmuz'a kadar sonuçlandırması gerekiyor. Bu yasalar 12 ve 13 Temmuz'da Köşk'e iletildi. Curnhurbaş- kanı'nın önünde bulunan yasalar ve getırdıği düzenlemeler özetle şöyle: Belediyeler Yasası.- 9 Temmuz'da Mec- hs'ten geçen düzenieme, geniş yetkilerle do- natılan belediye başkanlanna "kîyak maaş ar- olan belediyelerin kamuya olan 19 trilyon li- ralık borcunun tasfiye edilmesıne olanak tanı- nıyor. Yasa ile nüfusu 2 binin altındakı yerler beledıye sıfatını yitirdiği için 250'ye yakıiı bel- de, köye dönüştürülüvor. Büyükşehir Befediyeleri Yasası: 10 Temmuz'da kabul edilen ve bazı büvükşehir- lerin sınırlannı yenıden belirleyen yasa "ilçe ve ilk kademe beledjyeleriııiıı" yetkilerini önem- li ölçüde daraltıyor. Büyükşehir belediye baş- kanına adeta başbakan yetkisi tanıyan düzen- ieme ile başkanlann belediye şirketlerinde gö- rev alması sağlanıyor. • AKP, Sezer'in Kamu Yönetimi, Belediyeler ve Büyükşehir Belediyeleri yasalannı veto edeceğinin işaretmi vermesine karşın, sonbaharda 'yol almak' uğruna bu yasalan Meclis'ten geçirdi. AKP, Sezer'in bu üç yasayla paralel hükümler taşıyan II Özel îdaresi Yasası'ndaki veto gerekçelerini de "Cumhurbaşkanı da hata yapabilir" diyerek dikkate almadı. Bazı Özel Celir ve Özel Ödenekle- rin Bütçe İçine Alınmasına İlişkin Yasa: 14 Temmuz'da kabul edıldı. Adalet Ba- kanlığı'na bağlı iş yurdu ödeneğınin bütçe ıçi- ne alınması da öngörüldüğü için Adalet Baka- nı ile Maliye Bakanı arasında tartışmaya neden olan yasa, bütçe dışındaki 3.7 katrilyon liralık ödeneein, bütçe içine alınmasını öngörüyor. Kamu Yönetimi Temel Yasası: Dev- letın yönetim sıstemı tamamen değıştinliyor. Kamudaki teftiş sıstemi yok edilırken, birçok ı. I I , luşlan lağvediliyor. Yasa 15 Temmuz'da Mec- lis'ten oeçinldi Vergi Yasası değişikliği: Trafîk mu- ayene ıstasyonlan özelleştirilirken, hükümetin "Vergi Banşı" olarak adlandırdığı "vergi affin- dan" yararlanma süresi eylül sonuna kadar uzatılıyor. Yasa 16 Temmuz'da kabul edildi. Memurların Yargılanması Hakkın- i Yasa'da değİSİklİk: Cumhurbaşka- m Sezer'in daha önce veto ettiği yasa. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Melih Gökçek'in de aralannda bulunduğu bazı belediye başkan- lannın Yargıtay'daki davalannı yerel mahkeme- lere kaydınyor. Sezer, Meclis'ten aynen geçtıği için yasayı onaylamak zorunda. Ancak Anayasa Mahke- mesi 'ne götürme yetkisi bulunuyor. Dernekler Yasası: AB'ye uyum düzenlemeleri arasında yer alan ve 17 Temmuz'da kabul edilen yasa, çocukJann dernek kurabilme- si yolunu açarken, demek kurulma- sı ve faalıyetlerinı kolaylaştınyor. Terörden zarar Gören Yurttasların Mağduriyetlerinin Ci- derilmesine ilişkin Yasa: 16 Temmuz'da kabul edilen yasa, terörve terörle mücadele mağ- durlanna tazminat ödenmesini öngörüyor. Bütçe ile İlgisf Olmayan Konuların Bütçe Yasası Dışına Çıkarılmasına Dair Yasa: TBMM'nın 16 Temmuz'da tari- le gırmeden önce son çıkardığı düzenieme ile milletv ekilliğınde geçen süreyi akademik bek- leme süresinden sayan düzenlemeyle Mec- lis'teki doçent mılletvekilenne "kolayprofesör- AVRUPA'DAN GURAY OZ Politika ve Sol Almanya'da politik alanda saflaşma, yenider dızilip dağılma zamanı gelmişe benziyor. "Sosya demokrat" Gerhard Schröder'in neoliberal poli- tikalar uyguladığı artık herkesin ma/umu. Daha ik- tidara gelir gelmez bir-iki lafebeliğınden sonra, sosyal demokrat politıkalan uygulamakta ısrarlı parti başkanı Oscar Lafontaine i tasfiye eden Schröder'in sonraki hayatı, hep tekel patronlarıy- la kucak kucağa geçti. Kendisini iktidara getiren ve SPD'nin her zaman temelini oluşturan işçilere ise yüz çevirdi. Bu yeniliğe sendika yöneticilerinin büyük katkısı da inkâr edilmemeli kuşkusuz. Her neyse, şimdı taşlar yerine oturuyor. Işçiler durumun farkına varmaya başladılar. Sendika liderleri tekel patronlanyla aralanndaki ilişkinin politik üstadını ya da tabanlannı tercih et- me konusunda, karar aşamasına hızla yaklaştık- lannı anlamaya başladılar. • • • Almanya'dan söz ediyorsak bir-iki gerçeğin al- tını çizmekte yarar vardır. Bu ülkede ve daha pek çok Avrupa ülkesinde işsizlik sorunu, öyle "Hadişunu çözelim" diye üze- rinde ciddi olarak konuşulan bir sorun değildır. Almanya'da 4.5 milyon işsız var ve bu işsızler için gelecekte de iş bulma umudu yoktur. Çünkü bu işsizlerin önemli bir bölümü, oldukça ılerı yaşlar- dadırlar ve değışen teknolojiye ayak uydurarak iş piyasasında kalma şansına sahip değildirler. Bu iş- sızler, ne hükümetin ne de tekellerin umurundadır. Şimdi alınan kararla onlara verilen işsizJik parala- rı da ellerinden alınmakta, "Ne haliniz varsa gö- rün" denilmektedir. İkinci gerçek, tekel patronlannın ve hükümetin "Ekonomi sıkıntıda" yollu sızlanmalannın uydur-, ma olduğudur. Kuşkusuz kapitalizm krizsiz yaşa- yamıyor, şimdi de görece bir durgunluktan söz edilebilır, ama yaklaşık yirmi yıldır bir degişim dö- nemi geçıren Avrupa kapitalizmi, hem sosyalizmin fiziki ve psikolojık ağırtıgından kurtulmuş hem de geri kaldığı teknolojik gelişmeyi yakalama çaba-. sına gırişmiştir. "Kriz var" söylentilerinin arkasın- da, artan kârlar, artan sömürü yer alıyor. Avrupa kapitalızminin temel sorunu ucuz ve^ genç işgücü sorunudur. Bunu çözmek için de "sosyal demokrat" hükümetle tekel patronlan ve muhaiefet el ele vermış, her gün yeni bir "reform"' paketiyle ortalığı hallaç pamuğu gibi atmaktadır- lar. Karşılarında ise ne bir sol ne de politika bulunu- yor. • • • Peki, Türkiye'de sol ve politika var mı? Türkiye'de ekonomide, sosyal hayatta ve poli- tik alanda krizden krıze girsek de bunlara çözüm arayan, kendi çözümlerini ortaya koyan, ufku gös- teren bir soldan ve sol bir politikadan söz edemi- yoruz ne yazık ki. Sol ile politika arasındaki ilışki, hükümetlerin yaptıklannı, ettiklenni o günün modası içinde "de- şifre " etmekten öteye geçemiyor. O günün moda- sı içinde kalındığında ise politika, ne sol ne de her- hangi bir derde deva olabiliyor. Sol siyasal parti- ler ya da hareketler kendı içlerindeki ya da arala- rındaki "tartışmayı" bitiremiyorlar ve sıra bir türiü karşı tarafla tartışmaya gelemiyor. Oysa karşı ta- rafla tartışmadan bir politika üretmenin ve halka bu politikalan anlatmanın yolu bulunamaz. Solun, solculann, Marksistlerin kendi içlerinde- ki ve aralarındaki tartışma tümüyle değersiz ilan edilemez, ama karşı tarafı, onlann dedıklerini yap- tıklannı, politikalannı bir yana bırakmış bir iç tar- tışmanın eksikliği ve yararsızlığı ortada. Tartışma derken "modaya"uygun ve dayatılmış tartışmalardan söz etmediğim hemalde bellidir, • • • Teoriyle bağını koparmış, içinde yer aldığımız sosyal ve siyasal çerçeveyi tanımayan ve zorlama- yan, güncel siyaseti modadan öteye götüremeyen politikalar sol olamıyorlar. Tersten söyledim, birde düzden söylemeyi deneyelım. Günümüzün solu, neoliberalızmin ağır ıdeolojik baskısı altında te- oriyle ilişkisini kesti, bağını kopardı, değiştirmek is- tediği şeyin ne olduğunu unuttu ve dayatılmış gün- demlere teslim oldu. Bu talihini tersıne çevirebil- diği, yani kapitalizmi yeniden tanıdığı, Türkiye'nin sosyal ve siyasal yapısının nasıl bir şey olduğunu anladığı, güncel politik alana hızla ve etkilı bir şe- kilde müdahale edebıldıği gün kıyamet kopacak- tır. O gün aynı zamanda, şimdilerde sola akıllar ve- ren neoliberal kalem erbabının bilgisayariannın ka- paklannı kapattıkları, boş meydanda nara atma- ya son verdikleri gün de olacaktır. Sol titreyıp kendine dönse o gün yann olabilir. e-posta: guray.oz@cumhuriyet.com.tr KÜLTÜR • SANAT 160GüzelSanaflara Hazırlık OSSJ™ Herhangi bir türden Puan alın YETER! İ( mimari-Grafik-Teksfil Yoğunlasfırılmıs Kurs Koyıtfarıınız Başladı. Kusdili Caddesi 021534597753466530 KAOIKÖY-İST. Ebuziya Caddesi 021254382925835854 BAKIRKÖY-İST. Fevzipaşa Bulvarı 02324462998-4462999 KONAK-İZMİR İstasyon Caddesi 05554170635 ESKİŞEHİR 24 saat bılgı için; 0542.292 89 68-0542.292 89 69