Katalog

•-SAYFA CUMHURİYET 7 NİSAN 2004 ÇARŞAMBA 10 DIŞ H A B E R L E R dishab(«cumhuriyet.com.tr El Sadr'a bağlı Şii gruplann isyanmı bastıramayan ABD, Felluce'de de direnişle karşı karşıya Irak'ta çatışmalaryayılıyorDış Haberler Servisi - Irak'ta Mukteda d Sadr'a bağlı Şii gruplann bulunduğu kentlerde hafta sonu başlayan çatışmalar yayılırken ABD birliklerinin Felluce'de ha\a desteğiyle başlattığı operasyon da tüm şiddetiyle sürüyor.ABD'nin dün ge- ce Felluce'ye gerçekleştirdiği bombardı- manda26 Iraklı öldü. Felluce'de önceki gün yaşanan çatışma- larda ıse 11 Iraklının öldüğü belirtiliyor. ABD ordusu da , El Anbar eyaletinde öl- dürülen denız piyadelerinin sayısını 4 ola- rak açıkladı. Ancak, bu askerlerin aynı eyalete bağlı Felluce'de ölüp ölmediği be- lirtılmedi. Dün sabah saatlerinde Fellu- ce'deki sanayi bölgesine giren ABD as- kerlennin karşılaştıklan şiddetli direnış sonucunda kentin dış mahallelerine çekıldiğı kaydedildı. Kenti gece boyunca bombalayan Amerikan askerleri, çok sayıda Iraklıyı da tutukladı.Felluce'nin kuzeyindeki anayolda patlayıcılar ve ağır makınelı silahların kullanıldığı çatışmalann yaşandığından söz ediliyor. Irak güvenlik güçleri ile 1200 Amerikan askerinin katıldığı belirrilen operasyona "Tetikte ve karartT adı verildı. ABD, Felluce'dekı çatışmalann yanı sıra pek çok kentte El Sadr yanlılannın isyanıyla da uğraşıyor. ABD Felluce'yi bombaladı ABD savaş uçaklannın, Irak'ın Felluce kentine dün gece düzenlediği hava akınında 26 Iraklının öldüğü bildirildi. Görgü tanıklan ve doktorlann verdiği bilgiye göre. uçaklar kentteki 4 eve roket attı. Saldında ilk belirlemelere göre, aralarında kadın ve çocukların da bulunduğu 26 Iraklı öldü, 30 kişı yaralandı. El Cezire televizyonu, olaylann patlak verdiği Necef'te dün şiddetli bir patlama olduğunu duyurdu. Kentte, önceki gece yansından beri süren çatışmalarda 15 Iraklı \e 4 işgal askeri öldü. Güneydeki Sünni kenti Felluce'de şiddetli bir direnişle karşılaşan ABD askerleri kentin dış mahallelerine çekildi. Kent gece boyunca bombalandı. Sadr'a bağlı Şii gruplann bulunduğu kentlerde ise ayaklanma büyüyor. Olaylarda şimdiye dek 100'den fazla kişi öldü. ABD asker gönderme seçeneği üzerinde duruyor. Nasıriye'de dün yaşanan çatışmalarda 15 Iraklı öldü. Aynı çatışmalarda 12 Italyan jandarması (Carabinieri) yaralandı. El Sadr yandaşlan Nasıriye'de Güney Koreli 2 insan haklan örgütü görevlisıni ka- çırdılar ve Italyan askerlen kenti terk ede- ne dek görevhleri bırakmayacaklannı açık- ladılar. Şii yetkili Seyid Riyad, Italyan bir- liğinin kenti terk etmesine olanak sağla- mak amacıyla dün 2 saatlik bir süre için ateşkes ilan edildiğini söyledi. Italyan as- ken sözcüsü Binbaşı Simone Schiavr oni'nin Italyan birliklerinin çekilmeyeceği belırt- mesi ardından ateşkes bozuldu ve kente dün akşam saatlerinde çatışmalann yeniden başladığı ileri sürüldü. El Sadr yanlılannın Ingiliz kuvvetleriy- le çatışmalanna sahne olan Amara'da da son 48 saatte 12 kişinin öldüğü, 27 kişinın yaralandığı bildirildi. Kerbela'daki Bulgar üssüne önceki akşam düzenlenen saldın- da ise ölen ya da yaralanan olmadı. Başkent Bağdat'ta da Amerikan kuv- vetleriyle Şii milisler arasında yaşanan ça- tışmalarda son 48 saatte en az 57 Iraklı öl- dürüldü. 236'sı yaralandı. Sadr semtinde ABD tanklannın bazı hedeflere ateş açtı- ğı kaydedilirken çatışmalann Azamiye'ye de sıçradığı belirtildi. Kerbala yakınlann- da da pusuya düşürülen, 2 Polonyalı ve 3 Bulgar askerin yaralandığı bildirildi. Bağ- dat'ta ayn saldınlarda ölen 3 ABD aske- riyle birlikte pazar gününden beri ölen ABD askerlerinin sayısı 19'a çıktı. Bağ- dat'ın Kut kentinde de dün bir Ukraynalı askerin öldürüldüğü, 5'inin yaralandığı bildirildi. El Sadr yanlılannın Kut kentini ele geçirdilderi belirtildi. Çatışmalar Ra- madi'ye sıçradı, burada savaş uçaklan ve Bağdat'ın Sadr semtindeki çatışmalarda son 48 saatte en az 57 Iraklı öldürüldü, 236'sı yaralandı. (Fotoğraf: REUTERS) askeri helikopterler de destek veriyor. Hakkında tutuklama emri çıkartilan Muk- teda el Sadr'ın, Bağdat' ın güneyindeki Kû- fe kasabasında kale gibi kullandığı camı- den aynldığı bildirildi. El Sadr'ın büro- sundan yapılan açıklamada Şii liderin ne- reye gittiği belirtilmedi. El Sadr'ın yar- dımcısı Keysel Gazali, istekleri karşılana- na kadar ayaklanmanın devam edeceğini ve Şii liderin tutuklanmasına izin verme- yecekJerini söyledi. Irak'ta ABD yönetı- mindeki koalisyonun sözcüsü Dan Senor, önceki gün, Iraklı bir hâkimin, El Sadr hakkında tutuklama emri çıkardığını bil- dirmiştı. ABD, hafta sonu başlayan çatış- malann ardından El Sadr'ı "haydut" ilan etmişti.Irak Geçici Hükümet Konseyi (GHK) üyesi lyad el Attavi, Mukteda el Sadr'ı Irak'a zarar vermekle suçlayarak Şii lidere ülkeyi "kana bulamaması" çağnsında bulundu. ABD yönetiminin, Amerikalı komu- tanlara Irak'ta Şiilerin yarattığı kargaşa- nın kontrolden çıkması olasılığına dönük olarak asker takvıyesini de içeren bir plan hazırlamalan emri vermesi dikkat çekti. Washington'da bir Savunma Ba- kanlığı sözcüsü. çeşıtli şehirlere yayılan olaylan, Irak'ta çoğunluğu oluşturan Şi- ilerin ısyanı olarak görmediklerini, sade- ce iktidar peşindeki Mukteda el Sadr'ın girişimıyle karşı karşıya olduklannı söy- ledi. Bu açıklamaya karşın, ABD Mer- kez Komutanlığı'nınbıryetkilisı, "Haf- ta sonunda meydana gelen olayiar ve da- ha çok gösteri, daha çok şiddet eyletni düzenlenmesi ihtimalinin varhğı dikka- te alınarak ihtiyac halinde elimizde han- gi güçlerin olduğunu beiûiemeküzereis- tekte bulunduk" dedi Bu arada, îtalyan askeri güçlerince Roma'da yayımlanan bir bıldıride ise, kabile şeflen ve şeyhlerle yapılan gö- rüşmeler sonunda Nasiriye'de düzeninın korunmasıyla haberleşme araçlannın kontrolünün aşamalı olarak Irak polisı- ne devn konusunda anlaşma sağlandığı belirtildi. ETA'ya 11 yılınen büyük darbesi • MADRİD(AA)- tspanya'nın kuzeyindeki Bask bölgesinin bağımsızlığını savunan ETA örgütüne yönelik geçen hafta Fransa'da düzenlenen operasyonlarda, 500 kiloya yakın patlayıcı madde bulundu. İspanyol gazetelerine göre, ispanyol ve Fransız güvenlik bınmlerinin ortak operasyonunda, çeşitli silahlar da ele geçirildi. Operasyonlarda son 11 yılda ETA'ya en büyük darbenin vurulduğunu söyleyen yetkililer, 1993'te Fransa'nın Bidart kentinde ETA'nın silah ve patlayıcı fabrikasının ortaya çıkanldığım anımsattı. Haitili bakan tutuklandı • PORT-AU-PRINCE (AA) - Haiti'nın devrik Devlet Başkanı Jean- Bertrand Aristide'nin Içişleri Bakanı Jocelerme Privert'in, hükümet muhaliflerinin öldürülmesini planladığı şüphesiyle tutuklandığı bildirildi. Yetkililer, Jocelerme Privert'in, Aristide'nin 29 Şubat'ta görevden alınmasından bu yana tutuklanan ilk üst düzey hükümet yetkili olduğunu belirttiler. Privert'in. geçen Şubat ortalannda. Haiti'nin kuzeyindeki st. Marc lıman kentinde birçok hükümet muhalifinin öldürülmesiyle ilgili suçlandığı kaydedildi. Rus komutana suikast girişimi • MOSKOVA (AA) - Rusya'nın Gürcistan'daki askerlennin komutanı Tümgeneral Aleksandır Studenikin'e suikast girişiminde bulunuldu. Rus haber ajanslan, Studenikin'in Gürcistan'm başkenti Tiflis'te. evine giderken meydana gelen patlamada hafıf yaralandığını duyurdu. Studenikin'in hastaneye kaldınldığı belirtildi. Geçici hükümete bir Türk eşbaşkanın yanı sıra 3 bakan, 24 senatör ve 5 büyükelçi atanacak KKTC'de 2 Mayıs lıazırlığı REŞATAKAR LEFKOŞA -Bırleşmış Mılletler (BM) Ge- nel Sekreteri Kofi Annan tarafından hazır- lanan Kıbnsla ilgili çözüm planının Anka- ra tarafından onaylanması. MGK kararla- nnın da hükümeti yetkili kılması, KKTC'de- ki çözüm yanlılannı cesaretlendirdi. MGK kararlannı "son derece olumlu" niteleyen hükümetın büyük ortağı Cum- huriyetçı Türk Partısı (CTP) Genel Sek- reteri Ferdi SabitSoyer, bundan sonra tüm çalışmalann 24 Nisan'daki referanduma ve 2 Mayıs'ta göreve başlayacak "geçici yönetimin" oluşumuna yönlendirdilece- ğıni söyledi. Cumhuriyet'in sorulannı yanıtlayan So- yer "Yapüacak çok işimiz var" diyerek 2 Mayıs tarihine kadar geçici hükümette • CTP Genel Sekreteri Soyer, ilk aşamada 1 Ağustos'a kadar görev yapacak bakan ve senatörlerin seçileceğini, 10 ülkenin 5'ine Türk büyükelçi atanacağını ifade etti. Dışişleri ve savunma, telekomünikasyon ve ulaştırma, ekonomi ve finans bakanhğı Türk tarafına bırakılıyor. görev yapacak bir eşbaşkan ve 6 kişiden oluşacak Bakanlar Kurulu'nun 3 Türk üyesinın yanı sıra 24 senatörün belirlen- mesi gerektiğine dikkat çekti. İlk aşamada 1 Ağustos'a kadar görev ya- pacak bakan ve senatörlerin bugünkü KKTC Meclisi'nden seçileceğini belir- ten Soyer, 10 ülkenin 5 'ine Türk büyükel- çi atanacağını ifade etti. Anlaşmaya göre Dışişleri ve Savunma, Telekomünikasyon ve Ulaştırma, Ekono- mi ve Finans bakanlığı Türk tarafına, Ma- liye, Avrupa, Içişleri bakanlıklan ise Rum tarafına bırakılıyor. Annan Planı'na göre, Türk tarafının ar- tık her kademede söz sahibi olacağını vur- gulayan Soyer, Türk Büyükelçi'ye Rum yardımcı, Rum Büyükelçi'ye de Türkyar- dımcı atanacağını haber verdi. Soyer, ilk defa Türk elçilerin de görev ya- pacağı dış merkezleri şöyle sıraladı: "Mos- kova, Paris, Londra, BrükseL VVashington, Londra, Bonn, Pekin, Ankara ve Atina." 'Evet' kampanyası başlıyor Annan Planı'nın referandumda onaylan- ması yönünde karar alan CTP'nin, bugün- den itibaren ülke genelinde "evet" kampan- yası başlatacağını duyuran Ferdi Sabit So- yer, Kıbns Türkü'nün ilk defa yeni devlet- te eşit ortak olacağını, bu fırsatm iyi değer- lendirilmesi gerektiğini söyledi. Yerinden oynayacak ve göçmen duru- muna düşecek Türkler için, yeniden reha- bilitasyon projelerinin önümüzdeki gün- lerde tamamlanacağını anlatan Soyer "Pa- rayı nereden bulacaksınız?" sorusuna şu yanıtı verdi: "Brüksel'de 25 Nisan günü gerçekleşe- cek bağış toplantısından umutluyuz. Bura- da toplanacak bağışlar öncelikle yerinden oynayacak Kıbnsh Türklerin yeniden iskâ- nı için kullanılacaktır. Brüksel'deki toplan- üya Başbakan Mehmet Ali Talat'ın da ka- ülacak olmasurehabilitasyonprojeleri için gerekfi kaynagın etrafhca ânlaûbnası açısuı- dan büyük katkı sağlayacator." Rum lider 'Hayır'dan vazgeçmedi 'Papadopulos ikna olmuyor' LEFKOŞA (Cumhuriyet) - Kıbns Rum Yönetımı Başka- nı Tasos Papadopulos, Isviçre zirvesi sırasında Rum tarannın yenı ve önemli kazanımlar el- de etmesine karşın, Annan Pla- nı'na karşı olumsuz tavnnı sür- dürüyor. PASOK heyetinin zı- yarerinden sonra dün de Yuna- nistan Dışişleri Bakanlığı Müs- teşan Yannis VaKnakis ve par- ti Genel Sekreteri Vangelis Meymarakis'le görüşen Rum liderinin. u evet" konusunda ikna olmadığı bildinldi. Güney Kıbns'ta yayımla- nan Filelettheros gazetesine göre, Kıbns'takı temaslan sı- rasmda, Annan Planı'nın des- teklenmesi yönünde işaretler veren PASOK heyeti, olum- suzluğun yaratacağı tehlike- lere dikkat çekti. Ancak, ne PASOK'un, ne de Yenı De- mokrasi Partisı'nın uyanlan Rum lideri Papadopulos'un fikrini değiştırebıldi. Papadopulos'un bu akşam saat 20.00 den itibaren Rum resmi televizyonu RİK ara- cılığıyla halka sesleneceğini açıklayan AKEL'ın yayın or- ganı Haravgı gazetesine gö- re Güney'deki tablo ancak 15 Nisan'da netleşecek. AKEL li- den Dimitri Hristofyasın, Rum lideri Papadopulos'la uzun bir görüşme yaptığına dikkat çeken gazete, hükü- met ortaklığı ile referandum- da izlenecek politikanın fark- lı olduğunu savundu. Simermı gazetesi de ''Ta- sos 'hayır'ımûhürlûyor" baş- lıklı manşet haberinde, Rum liderinin, PASOK heyetine açık bir dılle "hayır" dediğı- ni bıldirdı. Ana muhalefette- ki DlSl'mn görüşlerini yan- sıtan Alithia gazetesi ise, Yu- nanlı politikacılann, tüm Rum partileri ve liderlerle görüş- meler yaphğını, dördünden "hayır" üçününden "evet", ikisinden de "soru işareti" yamtı aldığını yazdı. Yakovu: Tüm senaryolar inceleniyor Türk tarafından "evet" Rum tarafından "hayır" çık- ması olasılığı üzerinde önem- le durulduğunu ifade eden Rum Dışişleri Bakanı Yorgo Yakovu. "Böylesi bir duru- munda zorlukların büyük olacağını biliyoruz. Bu ne- denle de tüm zorlukların gö- ğüslenmesi yönünde planlar yapıjoruz" dedi. H E D E F HERKESOY V^ERSİN' Endonezya'da halk. meclisteki 55 sandalyenin sahibini benriemek için önceki gün sandık başına gitti. Eski diktatör Suharto'nun adıyla anılan Golkar Partisi'nin. Devlet Başkanı MegawatTnin partisinden daha çok oy alnıası bekleniyor. Ülkede, 1999'da v^pılan ilk bağunsız seçimler sonucunda Suharto'nun 32 yıllık diktatöriüğüne son \erilmişti. Seçimler için, merkezden uzak yerİere sandıklar yerleştirilerek kabile üyeİerinin de oy kullanması sağlandı. (Fotoğraf: AP) Yolsuzhık liderin başını yedi Litvanya Meclisi Paksas'ı, seçim kampanyasında kendisine destek veren mafya bağlantılı bir Rus işadamına vatandaşlık sağlamaktan suçlu buldu Dış Haberier Servisi - Litvanya Meclisi, Devlet Başkanı Rolandas Paksas'ı. Rus mafyasıyla bağlantısı olduğundan şüphelenilen bir işada- mına vatandaşlık verilmesini sağla- dığı gerekçesiyle görevden azletti. Anayasa Mahkemesi Başkanı Vyta- utasGreicius, dün yaptığı açıklama- da. "6Nisan2004'tenitibaren,Rolan- das Paksas, meclisin karariyla göre- \inden annnuşür'' dedi. 141 üyeli meclisin 86 üyesi Paksas'ı, seçim kampanyasında kendisine destek ve- ren bir Rus işadamına vatandaşlık sağlama ve gizli bilgileri aktarma id- dialanndan suçlu buldu. "Tuzak hazıriandı' 89 milleUekili de, kendi alanı dışın- da özel sektöre girmesi nedeniyle Lit- vanyalı liderin gitmesi yönünde oy kullandı. 47 yaşındaki Rolandas Pak- sas ise. "yanhşbirşeyyapmadığınıve kendisine ruzakhazırlandığınr iddia etti. Mahkeme. geçen hafta da Lit- vanya liderini, kendisine yöneltilen 3 iddiadan suçlu bulmuştu. Paksas'ın, hakkındaki suçlamalar nedeniyle görevden alınan ilk Avru- palı lider olduğu bildiriliyor. Sov- yetler Birliği dönemınde pilot olan Paksas, geçen yıl ocak ayında dev- let başkanı olmuştu. Mukteda el Sadr Gücünü babasına borçlu • ABD'nın hedef aldığı Mukteda el Sadr, Baas rejimi tarafından 1999'da öldürülen Şiilerin en önemli liderlerinden Büyük Ayetullah Muhammed Sadık el Sadr'ın oğlu. El Sadr ismi bu nedenle Irak genelinde güçlü bir etkiye sahip. Dış Haberier Servisi - Irak'ta hafta sonu başlayan çatışmalarda .ABD güçlerinin hedef aldığı Şii grubun lideri Mukteda d Sadr ABD ışgaline karşı çıkarak son dönemde adını duyurdu. ElSadr, geçen aylarda, Irak'ta ABD tarafından kurulan Geçici Hükümet Konseyı'ni (GHK) tanımadığını açıklayarak alternatıf bir yönetım ilan etmiştı. 30 yaşındaki El Sadr'ın, peygamber soyundan olduğu ve Ayetullah'tan en az 10 yıl geride olan hüccetul tslam mertebesinde bulunduğu belirtiliyor. El Sadr'ın yaşı ve kıdemi nedeniyle diğer Şii gruplar arasında fazla etkin olmadığı, ancak babasının otoritesi nedeniyle önemsendiği kaydedılıyor. Mukteda el Sadr, 1999'da öldürülen Şiilerin en önemli liderlerinden Büyük Ayetullah Muhammed Sadık el Sadr'ın oğlu. Sadr ismi bu nedenle Irak genelinde güçlü bir etkiye sahıp. Bağdat'ın banliyö semtlerinden bın olan Saddam Kenti'nin adı sonradan Sadr Kenti olarak değıştırilmıştı. İşgal güçlerine karşı Sadr grubu olarak tanınan örgüt "Cemaat-ül Sadr el Tani". Necef merkezli bir güç odağı oluşturuyor ve muhafazakâr Şii liderler ile sürgünden dönenlere muhalif bir tutum benimsiyor. Mukteda el Sadr, ABD öncülüğündeki işgal kuvvetleri ile işbirliği yapılmasına karşı çıkıyor. Mukteda el Sadr'ın taraftarlan Saddam Hüsevin'in deMİlmesinden hemen sonra ülkeye dönen Batı yanlısı Şii lider Abdülmecid el Hoey'in 10 Nisan 2003 "teNecefte öldürülmesinden sorumlu tutuluyor. ABD öncülüğündeki işgal yönetiminin yetkilileri, pazar günkü gösterilerde serbest bırakılması istenen Sadr'ın yardımcısı Mustafa el Yakubi'nin, Hoey'ın öldürübnesiyle bağlantılı olarak gözaltına ahndığını açıklamıştı. Necef'te geçen yıl nisan ayında Imam Ali Camii'nde düzenlenen saldında El Hoey, yanındakilerle dışan çıkanlarak linç edilmişti. 40 bin genç başvurdu' Ülkedeki en üst düzey Şii din adamı olan Büyük Ayetullah AB Sistani'nın e%ini kuşatarak ülkeyi terk etmesini isteyenlerin de El Sadr yanlılan olduğuna inamlıyor. El Sadr ise bu olaylarla ilgisi olduğu yolundaki suçlamalan reddediyor. El Sadr bir açıklamasında da Necef'te kurduğu Mehdi Ordusu adlı silahlı gruba katılmak üzere 10 bin genç Iraklının kendisine başvurduğunu söyledi. Mukteda el Sadr, yakın geçmişte İran'a yaptığı ziyaretlerde, aralannda dıni lider Ayetullah Ali Hamaney'in de olduğu îran'm önde gelen isimleri tarafından kabul edildi. Ancak El Sadr, İran'ın Irak üzerinde nüfuz sahıbı olması düşüncesini eleştiriyor.