Katalog

5PC) R Araştırma Kısayoldan şampiyonluğu hedefleyenlerin yöntemi... Dopingin 143,şerefyılı! »porcular için en önemli olgu her zaman ?in yarışmak ve kazanmak olmuştur. Bazı )rcular kazanma hırsıyla o kadar fazla )ludurlar ki, kaybetmenin kendileri için son Jacağını düşünürier ve bir bakıma kısa )ldan şöhrete ulaşmanın da kısa vadede österilen başanyla orantılı olacağını üşünüp doping kullanırlar. Kullanıcılar arasında halterciler, vücut geliştiriciler, futbolcular ve atıcılar gibi kas gücü gerektiren spor dallanyla uğraşan insanlar var. 1800'lü yıllann Amsterdamlı yüzücülerinden futbolun yeni gözdesi Rio Ferdinand'a kadar olan süreçte işte idoping yapan sporculann en nınmışları ve kısa hayat hikayeleri... Cezalar hafif ERDOĞAN ARIPINAR: Kişilerin bireysel hırslarını yenememesi ve profesyonelliklerini kullanmaları başlıca nedenler. Cezaların hafifliği de etkiliyor. Olimpiyat oyunlanyla daha güçlü mücadele edilecek. Dünya ilaç sektörünün maddi çıkarları için yeni maddeler üretiyor. Bazıları kontrollerde bile ortaya çıkarılamıyor. Bu da kullanma çekiciliği yaratıyor. TURGAY RENKLİKURT: Doping olayının gerisinde ekonomik nedenler yatıyor. Sporun ekonomik boyut kazanması da önemli etken. Gücedayalı sporiar özellikle kuvvet sağlayan Anabol türü ilaçlara ilgi doğurdu. Bayan atletlerin hamile kalması suni yollardan yapıldığından dopingtir. Türkiye de bir anlamda doping cenneti. Çünkü ilaçlara eczanelarde ulaşılabiliniyor. Bazı ülkelerde taşınan o maddelerin uyuşturucu düzeyinde cezaları var. Yanlış kullanıldığı için de kansere birinci davetiyeyi çıkartıyor. İ0 ARALIK 2003 — DORA MENGÜÇ S porcular için herzaman en önemli olgu yarış- mak ve kazanmak ol- muştur. Bazı sporcular kazanma hır- sıyla o kadarfazla doludurlar ki, kay- betmenin kendileri için bir nevi son olacağını düşünürier. Birbak/ma kı- sa yoldan şöhrete ulaşmanın kısa vadede gösterilen başanlar olacağı- nı düşünüp doping kullanırlar. Kişilerde güçlendirici etki gös- teren bazı besin maddeleri dışında- ki maddeleri kullanarak verimliliği- ni yükseltmeye çalışan, daha açık tanımıyla bir yarışma esnasında ilk olarak doping kullanan kışiler 186O'lı yıllann Amsterdam'lı yüzücüle- r olmuştur. 186O'lı yıllardan modern dün- yaya kadar geçen zaman dilimin- de kuşkusuz bir çok şey değişti. O yıllara oranla büyük bir gelişme kay- deden bilim ve bu gelişimle para- lellik gösteren tıpında red edileme- yecek derecede değişime uğrama- sı kuşkusuz insanlığın yeni mad- delerletanışmasınısağladı. Maale- sef yüzmenin dışındaki dığer spor dallanndada, doping kullanımı bah- settiğimiz devrimsel gelişmeler kar- şısında kayrtsız kalamadı. Striknin ve kafeinden tırtun da kokain.ero- in ve testosterona kadar zararlı ama hızlı bir gelişim gösteren bu tarz ilaçlar bir o kadar da hızlı bir şekil- de sporcular arasında yayıldı. Doping etkisi gösteren bu ilaç- lann kullanımının artması beraberin- de yan etkileri de çoğalttı. Doping etkisi yaratan maddelerin en bili- nenlerinden biri de "testosteron." Testosteron ilk olarak 1952 Olimpı- yatları'nda Rus halter takımı spor- cuları tarafından kullanılmış ve spor- cular o zamanlar tüm madalyaları toplamışlar. Amerikalı bir doktor ABD'li sporcular bu avantajdan ya- rarlanmalılar deyince doping istem dışı da olsa spor gündemine daha sonradan nelere sebep olacağı bi- linmeden girivermiş. Bu ilaçlan ilk kullananlar ara- sında halterciler, vücut geliştiriciler, futbolcular ve atıcılar gibi insanlar var. 1800'lü yıllann Amsterdam'lı yüzücülerinden günümüze kadar süre gelen uzun süreçte ilginç hi- kâyelerde var... Doping skandaları İşte dopingli çıkanlar: - Rumen cimnastikçi Andrea Raducan, kullandığı 2 soğuk algın- lığı ilacı nedeniyle dopingli çıkınca, bi- reysel yanşmada kazandığı altın ma- dalyaelindenalındı. - Letonyalı kürekçi Andris Re- inholds a yapılan testte 'nandrolone' maddesıne rastlanınca, ihraç edildi. - Rumen halterciler Traian Ci- harean ve Adrian Mateas'ın doping testleri pozitif çıkınca, oyunlardan ih- raç edildiler. Ciharean, 1992 Barce- lona Olimpiyatları'nda bronz almıştı. - Çin, doping testi pozitif çıkan 27 sporcusunu olimpiyatlara getir- medi. - Erkekler gülle atmada 1996 At- lanta Olimpiyatlan üçüncüsü Ukray- nalı Aleksander Bagach, 12 Şu- bat'ta steroıd kullandığı belirlenince cezalandırıldı. -13 Temmuz'da Torino'da ya- Doping deyince akla 'Ben'gelir Kanadalı atlet Ben Johnson'ın 1988 Seul Olimpiyatları'nda güçlü rakibi Cari Levvis'i 100 metre yarışlannda geçerek altın madalyaya ulaşması kamuoyunca büyük bir. başan olarak nitelendirilmişti. Kontrollerde Johnson'ın kanında pozitif steroidlere rastlanmış ve madalyası elinden alınarak Carl Lewis'e verilmişti. pılan Dünya Kupası'nda ve 29 Tem- muz'da Ingiltere şampiyonasında In- giliz bisikletçı Neil Campbell'in güç artıncı HCG aldığı belirlendi. - 3 adım atlamada yanşan Bul- gar atlet Iva Prandzheva'nın 13 Ey- lül'deki testlennde 'nandrolone' mad- desine rastlandı. -1992 Barcelona Olimpiyatla- rı Şampiyonu Ingiliz atlet Linford Christie'de 'nandrolone' maddesi çı- kınca cezalandınlmıştı. - Bayanlar 100 metrede olimpi- yat şampiyonu olan Marion Jones'un eşi erkekler gülle atmada dünya şam- piyonu olan ABD'li atlet C.J Hun- ter'a bu yaz yapılan 4 testın sonucu- nun da pozitif olduğu açıklandı. - Jamaıkalı atlet Merfene Ot- tey'in geçen temmuz ayında 'nand- rolone' aldığı belirlenince ceza vertl- di. Olaya diyet ilacının neden olduğu ve yanlış test edildiği ortaya çıkınca cezası kaldınlan Ottey, Sydney'de yanştı, ancak madalya alamadı. - Güreşçi Harun Doğan'ın iç- tiği öksürük şurubunda bulunan bir madde ile yenıden hortlayan doping, ülke sporunu tehdit eder duruma gel- di. Uzmanlar bunun önüne mutlaka geçılmesı gerektiğini söylediler. - Tarihi Kırkpınar yağlı güreşle- rinde son yıllarda yaşanan doping olaylan da geniş yankı bulurken, Vü- cut Gelıştırme Federasyonu'nun do- ping yüzünden faaliyetlerinin durduri- ması herkesi şaşkına çevirmişti. - Yıllar önce de G.Saraylı Ha- san Şaş, grip olduğu için aldığı A-fe- rin hapının içerisindeki madda sebe- bıyle ceza almış, uzun bir süre yeşil sahalardan uzak kalmıştı. DOPİNGSEVERLER DIEGO MARADONA Diego Armando Maradona, ABD1994 Dün- ya Kupası'na belki de her zamanki iddiasın- dan uzak gelmiştı Ancak Maradona'nın Yunanistan'a karşı mükemmel ve tıpkı es- ki günlerdeki gibi oynaması bir çok insanı heyecantendırmıştı. Nijerya maçı sonrası ya- pılan doping kontrollerinde anlaşıldı ki Ma- radona, kullanmış olduğu 'Ripped Fuel' isimli ilaç yüzünden testlerde pozitif sonuç vermiş ve böylece kupadan kovulmuştu. MICHELLE SMITH (de Bruin) Irlandalı yüzücü 1996 Atlanta Olimpiyatlann- da tam üç altın madalya kazanıp ülkesini sevindirmişti. Fakat iki yıl sonra yanşma- lardan uzaklaştınlan yüzücünün idrar ör- neklerinde doping etkisi yapan maddele- re rastlanmıştı. KATRİN KRABBE 1989 yılında Berlin duvan yıkıldıktan sonra an- laşıldı ki Komünist Devlet, ulusal sporcu- lanna erken yaştan ve sistematik olarak mavi kortizon haplan dağıtmıştı. Bunlan kullananlar arasında eski Dünya Sprint Şampiyonu atlet Katrin Krabbe nın da bu- lunması bu skandal üzerinde daha büyük bir şaşkınlık etkisi yaratmıştır. STAM, GUARDIOLA ve KALLON Italya Seria A takımlanmdan Lazio'da top koşturan Hollandalı Jaap Stam'ın doping kullandığı 13 Ekim'deoynanan Lazio-Ata- lanta maçı sonrasındaki testler sonucun- da ortaya çıktı. Bunu reddeden ünlü sa- vunma oyuncusu ikinci testlerin yapılma- sını istemişti. Yapılan ikinci testde de ay- nı sonuca ulaşan Italya Futbol Federas- yonu ünlü futbolcuya 4 aylık hak mahru- miyeti cezası verdi. Stam'ın avukatı sonuç- lann pozitif çıkmasına vitaminlerin sebep olabileceğini belirtip yeni birtartışma ko- nusu yarattı. Aynı nedenlerden dolayı Bres- cia'datop koşturan Guardiola'da 5 ay ce- za aimıştı. Inter'in Sierra Leone'li forveti Muhammed Kallon, 27 Eyül'deki Udine- se - Inter maçı sonrasında yapılan kont- rollerinde kanında doping maddesi olan "nandrolone"ye rastlandı. Kallon'a 2 yıl- lık ceza verilmesi bekleniyor. KONTERMAN ve FRANK DE BOER Hollanda Ulusal Futbol Takımı'nın bu iki oyun- cusu Mayıs 2001 'de doping kullanmakla suçlanmışlardı. Daha sonra iki futbolcu açıklama yaparak, kanlannda çıkan do- ping maddesinin yedikleri etlerden dola- yı olduğunu öne sürdüler. Uzmanlar da- ha sonra konuyu incelemeye aldılar. JAVIER SOTOMAYOR Kübalı yüksek atlamacı Javier Sotomayor, 1992'de altın madalya kazandı veyedi se- ne sonra yapılan bir testte kokain kullan- dığı belirlendi. Erkekler yüksek atlamada dünya rekortmeni olan atletin kokain kul- landığı belirlenince sporcuya4 yıl ceza ve- rildi. Daha sonra cezası 2 yıla indirilen Kü- balı atlet, kokain kullandığını daha sonra yaptığı açıklamalarda da reddetti. DIETER BAUMANN 1992 Barcelona Olimpiyatları'nda atletizm erkekler 5 bin metrede şampiyon olan Al- man atlet Dieter Baumann'in diş macu- nuna "nandrolone" adlı maddeyi kanştır- dığı anlaşılınca cezalandırıldı. SAYI4